Category: ဗဟုတုသ

(Zawgyi)
ဘုရား အေနကဇာ မတင္ဘဲ ကိုးကြယ္လို႔ ရ / မရ

ဘုရား ဆင္းတုေတြကို တစ္ခ်ိဳ႕က အေနကဇာတင္မွ အသက္ဝင္တယ္။ အေနကဇာ မတင္ရင္ အသက္မဝင္ဘူးလို႔ ေျပာၾကသလို တစ္ခ်ိဳ႕က အေနကဇာတင္မွ ဘုရားျဖစ္တာ အေနကဇာ မတင္ဘဲ ကိုးကြယ္ရင္ ကုသိုလ္ မရဘူးလို႔လဲ ေျပာၾကပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕က အေနကဇာ မတင္ဘဲ မကိုးကြယ္ေကာင္းဘူးလို႔လဲ ယူဆၾကပါေသးတယ္။

ယၡဳ အယူအဆေတြက မွားပါတယ္။ တစ္ကယ္ေတာ့ အေနကဇာတင္တယ္ ဆိုတာ ျမတ္ဗုဒၶ၏ ဂုဏ္ေတာ္ေတြ ေက်းဇူးေတာ္ေတြကို ေအာက္ေမ့ ႐ြတ္ဖတ္ ပူေဇာ္ျခင္း အမွတ္ရျခင္းျပဳတဲ့ သေဘာမ်ိဳးပါ။ ေစတီေတာ္ ဆင္းတု ေတာ္ေတြကို ထပ္မံ မြန္းမံျခင္းလို႔လဲ ဆိုႏိူင္ပါတယ္။ အေနကဇာတင္ေတာ့ အေနကဇာတိ စတဲ့ ဗုဒၶ ႀကဳံးဝါးခဲ့တဲ့ ဂါထာေတာ္ေတြကို ၾကားနာခြင့္ရတယ္။ ဗုဒၶ ဆင္ျခင္သုံးသပ္ခဲ့တဲ့ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ကို နာခြင့္ရတယ္။ ရဟန္းေတာ္ေတြကို လႉဒါန္း ကုသိုလ္ျပဳခြင့္ရတယ္ အစရွိသျဖင့္ ဆိုင္ရာအက်ိဳးေတြ ရပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ အဲဒီလို အေနကဇာ တင္ျခင္းေၾကာင့္ ေစတီ ႐ုပ္ထုေတြက အသက္ဝင္လာတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဗုဒၶဘာသာ ေတြကလဲ အဲဒီ ႐ုပ္ထုေတြကို ကိုးကြယ္ေနတာ မဟုတ္ရပါဘူး။ ဗုဒၶ၏ ဂုဏ္ေတာ္ေတြကို ကိုးကြယ္တာပါ။ ေစတီ႐ုပ္ထု ဆိုတာက ဗုဒၶ၏ ဂုဏ္ေတာ္ေတြကို အာ႐ုံျပဳလို႔ လြယ္ကူေအာင္ အေထာက္ပံ့ျပဳတဲ့ အရာမွ်သာ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ေစတီ၊ ဆင္းတုေတာ္ေတြကို ဖူးေမွ်ာ္ၿပီး ဗုဒၶ၏ ဂုဏ္ေတာ္ ေက်းဇူးေတာ္ေတြကို အာ႐ုံျပဳၾက ပူေဇာ္ၾကရပါတယ္။ ေရွ႕မွာ ရွိေနတဲ့ ေစတီ ဆင္းတုေတာ္ေတြကို ပူေဇာ္ေနၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး ပရိနိဗၺာန္ ဝင္စံေတာ္မူၿပီးျဖစ္တဲ့ ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ ေက်းဇူးေတာ္ အနႏၲ ဂုဏ္ေတာ္အနႏၲကို ပူေဇာ္ေနၾကတာပါ။

မိမိစိတ္က ဗုဒၶ၏ ဂုဏ္ေတာ္ေတြကို ရည္မွတ္ဖို႔သာ အဓိက က်တာျဖစ္ပါတယ္ ေစတီဆင္းတုေတြက အဓိက မက်ပါဘူး။ သာမညမွ်သာ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိမိအေနနဲ႔ ဗုဒၶ၏ ဂုဏ္ေတာ္ေတြကို ရည္မွတ္ရရင္ အေနကဇာ တင္တင္ မတင္တင္ ကိုးကြယ္လို႔ ရပါတယ္။ ျမတ္ဗုဒၶအား မိမိ၏ ၾကည္ညိဳမႈ သဒၶါ ထက္သန္သေလာက္ အက်ိဳးထူးရရွိမွာသာ ျဖစ္ပါတယ္ သူေတာ္ေကာင္းတို႔။

စာဖတ္သူ ဓမၼမိတ္ေဆြ အေပါင္းသူေတာ္ေကာင္းတို႔ အားလုံး ျမတ္ဗုဒၶ၏ ေက်းဇူးေတာ္ ဂုဏ္ေတာ္ အနႏၲေတြကို ထက္သန္ေသာ သဒၶါတရားႏွင့္ ကိုးကြယ္ ဆည္းကပ္ ပူေဇာ္တတ္သူ စစ္စစ္မ်ား ျဖစ္ၾကပါေစ။

“ ဘာေၾကာင့္ အေနကဇာ တင္ၾကပါသလဲ” ဆိုေတာ့ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားသည္ အိမ္သစ္၊ ေက်ာင္းသစ္ စသည္ ေဆာက္လုပ္ၾကေသာအခါ အိမ္ဦးခန္း ေက်ာင္းဦးခန္းမွာ ဘုရားရွင္ သီတင္းသုံးဖို႔ရန္အတြက္ ေက်ာင္းေဆာင္ ေလးမ်ားကိုပါ အဦးထား၍ ေဆာက္လုပ္ၾကပါသည္။ ေဆာက္လုပ္၍ ၿပီးစီးၾကေသာအခါ ဘုရားရွင္၏ ႐ုပ္ပြားေတာ္ကို ပင့္ေဆာင္၍ အိမ္ဦးခန္း၊ ေက်ာင္းဦးခန္းမွာ ကိုးကြယ္ထားၾကပါသည္။

ထိုသို႔ ကိုးကြယ္ၾကရာ၌ အသစ္ျဖစ္ေသာ အိမ္ေက်ာင္းမွာ အစဦးဆုံးအျဖစ္ ဘုရားရွင္ကို ပင့္ေဆာင္ၾကျခင္းျဖစ္၍ ဘုရားရွင္ကို ပူေဇာ္ၾကဖို႔ရန္ အတြက္ သံဃာေတာ္မ်ားကို ပင့္ဖိတ္ၿပီး ဘုရားရွင္ကို ပူေဇာ္သမႈ ျပဳေစၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဒါသည္ ပုဂံေခတ္မွ လာခဲ့ေသာ အစဥ္အလာ အတိုင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ သံဃာေတာ္မ်ားက ႐ြတ္ဆိုပူေဇာ္နည္းကို မသိၾကပါကုန္ေသာ လူမ်ားကိုယ္စား ဘုရားရွင္ကို ပူေဇာ္ေပးၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထိုသို႔ သံဃာေတာ္မ်ားကို မိမိတို႔ အိမ္ေဂဟာသို႔ ပင့္ဖိတ္၍ ဘုရားရွင္ကို ပူေဇာ္ေစၾကသူတို႔သည္ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ ရတနာသုံးျဖာလုံးကိုပင္ ပူေဇာ္ၿပီးသား ျဖစ္ရပါသည္။ ႐ြတ္ဆိုပူေဇာ္နည္းကို သိၾကပါကုန္ေသာ လူမ်ားကေတာ့ ကိုယ္တိုင္လည္း ႐ြတ္ဆို ပူေဇာ္ႏိုင္ၾကပါသည္။

Credit –

ေမတၱာျဖင့္ အရွင္နေႏၵာဘာသ (ဓမၼေရာင္စဥ္)

(Unicode)
ဘုရား အနေကဇာ မတင်ဘဲ ကိုးကွယ်လို့ ရ / မရ

ဘုရား ဆင်းတုတွေကို တစ်ချို့က အနေကဇာတင်မှ အသက်ဝင်တယ်။ အနေကဇာ မတင်ရင် အသက်မဝင်ဘူးလို့ ပြောကြသလို တစ်ချို့က အနေကဇာတင်မှ ဘုရားဖြစ်တာ အနေကဇာ မတင်ဘဲ ကိုးကွယ်ရင် ကုသိုလ် မရဘူးလို့လဲ ပြောကြပါတယ်။ တစ်ချို့က အနေကဇာ မတင်ဘဲ မကိုးကွယ်ကောင်းဘူးလို့လဲ ယူဆကြပါသေးတယ်။

ယ္ခု အယူအဆတွေက မှားပါတယ်။ တစ်ကယ်တော့ အနေကဇာတင်တယ် ဆိုတာ မြတ်ဗုဒ္ဓ၏ ဂုဏ်တော်တွေ ကျေးဇူးတော်တွေကို အောက်မေ့ ရွတ်ဖတ် ပူဇော်ခြင်း အမှတ်ရခြင်းပြုတဲ့ သဘောမျိုးပါ။ စေတီတော် ဆင်းတု တော်တွေကို ထပ်မံ မွန်းမံခြင်းလို့လဲ ဆိုနိူင်ပါတယ်။ အနေကဇာတင်တော့ အနေကဇာတိ စတဲ့ ဗုဒ္ဓ ကြုံးဝါးခဲ့တဲ့ ဂါထာတော်တွေကို ကြားနာခွင့်ရတယ်။ ဗုဒ္ဓ ဆင်ခြင်သုံးသပ်ခဲ့တဲ့ ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ်ကို နာခွင့်ရတယ်။ ရဟန်းတော်တွေကို လှူဒါန်း ကုသိုလ်ပြုခွင့်ရတယ် အစရှိသဖြင့် ဆိုင်ရာအကျိုးတွေ ရပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ အဲဒီလို အနေကဇာ တင်ခြင်းကြောင့် စေတီ ရုပ်ထုတွေက အသက်ဝင်လာတာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ဗုဒ္ဓဘာသာ တွေကလဲ အဲဒီ ရုပ်ထုတွေကို ကိုးကွယ်နေတာ မဟုတ်ရပါဘူး။ ဗုဒ္ဓ၏ ဂုဏ်တော်တွေကို ကိုးကွယ်တာပါ။ စေတီရုပ်ထု ဆိုတာက ဗုဒ္ဓ၏ ဂုဏ်တော်တွေကို အာရုံပြုလို့ လွယ်ကူအောင် အထောက်ပံ့ပြုတဲ့ အရာမျှသာ ဖြစ်ကြပါတယ်။ စေတီ၊ ဆင်းတုတော်တွေကို ဖူးမျှော်ပြီး ဗုဒ္ဓ၏ ဂုဏ်တော် ကျေးဇူးတော်တွေကို အာရုံပြုကြ ပူဇော်ကြရပါတယ်။ ရှေ့မှာ ရှိနေတဲ့ စေတီ ဆင်းတုတော်တွေကို ပူဇော်နေကြတာ မဟုတ်ပါဘူး ပရိနိဗ္ဗာန် ဝင်စံတော်မူပြီးဖြစ်တဲ့ မြတ်စွာဘုရားရှင်၏ ကျေးဇူးတော် အနန္တ ဂုဏ်တော်အနန္တကို ပူဇော်နေကြတာပါ။

မိမိစိတ်က ဗုဒ္ဓ၏ ဂုဏ်တော်တွေကို ရည်မှတ်ဖို့သာ အဓိက ကျတာဖြစ်ပါတယ် စေတီဆင်းတုတွေက အဓိက မကျပါဘူး။ သာမညမျှသာ ဖြစ်ကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် မိမိအနေနဲ့ ဗုဒ္ဓ၏ ဂုဏ်တော်တွေကို ရည်မှတ်ရရင် အနေကဇာ တင်တင် မတင်တင် ကိုးကွယ်လို့ ရပါတယ်။ မြတ်ဗုဒ္ဓအား မိမိ၏ ကြည်ညိုမှု သဒ္ဓါ ထက်သန်သလောက် အကျိုးထူးရရှိမှာသာ ဖြစ်ပါတယ် သူတော်ကောင်းတို့။

စာဖတ်သူ ဓမ္မမိတ်ဆွေ အပေါင်းသူတော်ကောင်းတို့ အားလုံး မြတ်ဗုဒ္ဓ၏ ကျေးဇူးတော် ဂုဏ်တော် အနန္တတွေကို ထက်သန်သော သဒ္ဓါတရားနှင့် ကိုးကွယ် ဆည်းကပ် ပူဇော်တတ်သူ စစ်စစ်များ ဖြစ်ကြပါစေ။

“ ဘာကြောင့် အနေကဇာ တင်ကြပါသလဲ” ဆိုတော့ ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်များသည် အိမ်သစ်၊ ကျောင်းသစ် စသည် ဆောက်လုပ်ကြသောအခါ အိမ်ဦးခန်း ကျောင်းဦးခန်းမှာ ဘုရားရှင် သီတင်းသုံးဖို့ရန်အတွက် ကျောင်းဆောင် လေးများကိုပါ အဦးထား၍ ဆောက်လုပ်ကြပါသည်။ ဆောက်လုပ်၍ ပြီးစီးကြသောအခါ ဘုရားရှင်၏ ရုပ်ပွားတော်ကို ပင့်ဆောင်၍ အိမ်ဦးခန်း၊ ကျောင်းဦးခန်းမှာ ကိုးကွယ်ထားကြပါသည်။

ထိုသို့ ကိုးကွယ်ကြရာ၌ အသစ်ဖြစ်သော အိမ်ကျောင်းမှာ အစဦးဆုံးအဖြစ် ဘုရားရှင်ကို ပင့်ဆောင်ကြခြင်းဖြစ်၍ ဘုရားရှင်ကို ပူဇော်ကြဖို့ရန် အတွက် သံဃာတော်များကို ပင့်ဖိတ်ပြီး ဘုရားရှင်ကို ပူဇော်သမှု ပြုစေကြခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ဒါသည် ပုဂံခေတ်မှ လာခဲ့သော အစဉ်အလာ အတိုင်းပင် ဖြစ်ပါသည်။ သံဃာတော်များက ရွတ်ဆိုပူဇော်နည်းကို မသိကြပါကုန်သော လူများကိုယ်စား ဘုရားရှင်ကို ပူဇော်ပေးကြခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ထိုသို့ သံဃာတော်များကို မိမိတို့ အိမ်ဂေဟာသို့ ပင့်ဖိတ်၍ ဘုရားရှင်ကို ပူဇော်စေကြသူတို့သည် ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ ရတနာသုံးဖြာလုံးကိုပင် ပူဇော်ပြီးသား ဖြစ်ရပါသည်။ ရွတ်ဆိုပူဇော်နည်းကို သိကြပါကုန်သော လူများကတော့ ကိုယ်တိုင်လည်း ရွတ်ဆို ပူဇော်နိုင်ကြပါသည်။

Credit –

မေတ္တာဖြင့် အရှင်နန္ဒောဘာသ (ဓမ္မရောင်စဉ်)

(Zawgyi)
မဟာဗႏၶဳလပန္းၿခံရွိ လြတ္လပ္ေရး ေက်ာက္တိုင္

မဟာဗႏၶဳလပန္းၿခံရွိလြတ္လပ္ေရး ေမာ္ကြန္းဝင္ ေက်ာက္တိုင္ႀကီးမွာ ပန္းၿခံ၏ အလယ္ဗဟို၌ ထီးထီးမားမား တည္ရွိေနသည္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားတိုင္း သိၾကပါသည္။ အဆိုပါ ေက်ာက္တိုင္ႀကီးကို ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရသည့္ႏွစ္ ၁၉၄၈ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ၄ရက္ေန႔၌ပင္ ပန္းၿခံ၏ အလယ္ဗဟို၌ အုတ္ျမစ္ခ်ခဲ့ပါသည္။ ေက်ာက္တိုင္ႀကီးအား ၁၀လၾကာ တည္ေဆာက္ခဲ့ရၿပီး ၁၉၄၈ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာ၅ရက္ေန႔တြင္ အခမ္းအနားျဖင့္ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည္။

လြတ္လပ္ေရး ေက်ာက္တိုင္အား ငလ်င္ဒါဏ္၊ မိုးဒါဏ္၊ ေလဒါဏ္၊ မုန္တိုင္းဒါဏ္တို႔မွ ႀကံ့ႀကံ့ခိုင္ႏိုင္ေစရန္ ေအာက္ေျခ ေျမအနက္၁၀ေပ၊ အခ်င္းေပ၅၀ခန႔္ ေဖာင္ေဒးရွင္းခ်ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ဓာတ္ရထား သံလမ္းမ်ားကို ထီးခ႐ိုင္ကဲ့သို႔ စီမံကာ အမာခံ အုတ္ျမစ္ခ်ခဲ့သည္။

ေက်ာက္တိုင္၏အျမင့္ကိုမူ ဆူးေလေစတီေတာ္ထက္ အနည္းငယ္နိမ့္ေသာအေနအထားျဖင့္ ၁၅၅ေပ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။ ေက်ာက္တိုင္တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္း အဝဝကို ေအစီမာတင္ ကုမၸဏီမွ တာဝန္ယူခဲ့သည္။

လြတ္လပ္ေရး ေက်ာက္တိုင္တည္ေဆာက္ေရး ေကာ္မတီတြင္ ႀကီးၾကပ္ေရးဆိုင္ရာ အင္ဂ်င္နီယာမ်ားအျဖစ္ ဗိသုကာႏွင့္ အင္ဂ်င္နီယာဦးအုန္းႀကိဳင္၊ ဦးေက်ာ္စိန္ (အၿငိမ္းစား အင္ဂ်င္နီယာခ်ဳပ္ ျပည္သူ႔အိုးအိမ္)၊ စည္သူဦးတင္ (ရန္ကုန္ျမဴနီစီပယ္လမ္းႏွင့္ အေဆာက္အအုံ အင္ဂ်င္နီယာေဟာင္း) တို႔ပါဝင္ခဲ့ၾကသည္။

ေက်ာက္တိုင္တြင္ အရံၾကယ္သဏၭန္တိုင္မ်ားမွာ တိုင္မႀကီး၏ ၅ပုံ၁ပုံခန႔္ျဖစ္ၿပီး၊ ေအာက္ေျခ၌မူ စက္ဝိုင္းပုံစံ တည္ေဆာက္ထားပါသည္။ ထို႔ျပင္ တိုင္ထိပ္၌ မိုးႀကိဳးလြဲကိုလည္း တပ္ဆင္ထားၿပီး တိုင္ေျခ၌လည္း ျခေသၤ့႐ုပ္ ေျခာက္ေကာင္ႏွင့္ အရန္ေျခာက္ေကာင္တို႔ျဖင့္ တန္ဆာဆင္ တည္ေဆာက္ထားပါသည္။

နႏၵာမိုးၾကယ္၏ ျမန္မာ့သမိုင္းဝင္ ျဖစ္ရပ္မ်ား ၁၀၀မွ ေကာက္ႏႈတ္တင္ျပပါသည္။

(Unicode)
မဟာဗန္ဓုလပန်းခြံရှိ လွတ်လပ်ရေး ကျောက်တိုင်

မဟာဗန္ဓုလပန်းခြံရှိလွတ်လပ်ရေး မော်ကွန်းဝင် ကျောက်တိုင်ကြီးမှာ ပန်းခြံ၏ အလယ်ဗဟို၌ ထီးထီးမားမား တည်ရှိနေသည်မှာ မြန်မာနိုင်ငံသားတိုင်း သိကြပါသည်။ အဆိုပါ ကျောက်တိုင်ကြီးကို မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေး ရသည့်နှစ် ၁၉၄၈ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ၄ရက်နေ့၌ပင် ပန်းခြံ၏ အလယ်ဗဟို၌ အုတ်မြစ်ချခဲ့ပါသည်။ ကျောက်တိုင်ကြီးအား ၁၀လကြာ တည်ဆောက်ခဲ့ရပြီး ၁၉၄၈ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ၅ရက်နေ့တွင် အခမ်းအနားဖြင့်ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။

လွတ်လပ်ရေး ကျောက်တိုင်အား ငလျင်ဒါဏ်၊ မိုးဒါဏ်၊ လေဒါဏ်၊ မုန်တိုင်းဒါဏ်တို့မှ ကြံ့ကြံ့ခိုင်နိုင်စေရန် အောက်ခြေ မြေအနက်၁၀ပေ၊ အချင်းပေ၅၀ခန့် ဖောင်ဒေးရှင်းချခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဓာတ်ရထား သံလမ်းများကို ထီးခရိုင်ကဲ့သို့ စီမံကာ အမာခံ အုတ်မြစ်ချခဲ့သည်။

ကျောက်တိုင်၏အမြင့်ကိုမူ ဆူးလေစေတီတော်ထက် အနည်းငယ်နိမ့်သောအနေအထားဖြင့် ၁၅၅ပေ သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ ကျောက်တိုင်တည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်း အဝဝကို အေစီမာတင် ကုမ္ပဏီမှ တာဝန်ယူခဲ့သည်။

လွတ်လပ်ရေး ကျောက်တိုင်တည်ဆောက်ရေး ကော်မတီတွင် ကြီးကြပ်ရေးဆိုင်ရာ အင်ဂျင်နီယာများအဖြစ် ဗိသုကာနှင့် အင်ဂျင်နီယာဦးအုန်းကြိုင်၊ ဦးကျော်စိန် (အငြိမ်းစား အင်ဂျင်နီယာချုပ် ပြည်သူ့အိုးအိမ်)၊ စည်သူဦးတင် (ရန်ကုန်မြူနီစီပယ်လမ်းနှင့် အဆောက်အအုံ အင်ဂျင်နီယာဟောင်း) တို့ပါဝင်ခဲ့ကြသည်။

ကျောက်တိုင်တွင် အရံကြယ်သဏ္ဌန်တိုင်များမှာ တိုင်မကြီး၏ ၅ပုံ၁ပုံခန့်ဖြစ်ပြီး၊ အောက်ခြေ၌မူ စက်ဝိုင်းပုံစံ တည်ဆောက်ထားပါသည်။ ထို့ပြင် တိုင်ထိပ်၌ မိုးကြိုးလွဲကိုလည်း တပ်ဆင်ထားပြီး တိုင်ခြေ၌လည်း ခြင်္သေ့ရုပ် ခြောက်ကောင်နှင့် အရန်ခြောက်ကောင်တို့ဖြင့် တန်ဆာဆင် တည်ဆောက်ထားပါသည်။

နန္ဒာမိုးကြယ်၏ မြန်မာ့သမိုင်းဝင် ဖြစ်ရပ်များ ၁၀၀မှ ကောက်နှုတ်တင်ပြပါသည်။

 

====================
====================

? MWD: ဆရာ႐ွင့္ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ ျမဝတီက်န္းမာသုတပရိသတ္ေတြထဲကေန ေသြးေလးဖက္နာအေၾကာင္းေမးျမန္းတင္ဆက္ေပးပါလို႔ စာေရးေတာင္းဆိုတာေတြ မ်ားလာပါတယ္ဆရာ.. ဒါေၾကာင့္ ဒီတစ္ပတ္ မွာေတာ့ ေသြးေလးဖက္နာအေၾကာင္းကို ေမးျမန္းတင္ဆက္ခ်င္ပါတယ္.. ပထမဆံုးအေနနဲ႔ ေသြးေလးဖက္နာဆိုတာ ဘယ္လိုေရာဂါမ်ိဳးလဲဆိုတာ အရင္ဆံုး႐ွင္းျပေပးပါ..

Dr. KML: ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျမန္မာေတြကေတာ့ ေျခဆစ္လက္ဆစ္ေတြအားလံုး ေရာင္တဲ့ ေရာဂါကိုေလးဖက္နာေရာဂါလို႔ေခၚေလ့႐ွိပါတယ္.. လက္ႏွစ္ဖက္၊ ေျခႏွစ္ေခ်ာင္းစလံုးမွာျဖစ္လို႔ ေလးဖက္နာလို႔ေခၚျခင္းျဖစ္ပါတယ္.. တစ္ခ်ိန္တည္းတစ္ၿပိဳင္တည္းေတာ့ ျဖစ္ခ်င္မွျဖစ္မွာေပါ့.. အခ်ိဳ႕လည္း လက္ဆစ္ကေလးေတြ နာလိုက္ေပ်ာက္လိုက္၊ ေနာက္မွဒူးဆစ္တို႔၊ ေျခခ်င္းဝတ္တို႔ ေရာင္တာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္..ဘယ္လိုပဲေရာင္ေရာင္ လက္ေရာ၊ ေျခေရာေရာင္ရင္ေတာ့ ေလးဖက္စလံုးမွာနာလို႔ ေလးဖက္နာလို႔ ေခၚရတာပါ..အဲ့ဒီေလးဖက္နာမွာမွ ျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းနဲ႔ ေရာဂါလကၡဏာေတြေပၚမူတည္ၿပီး အမ်ိဳးအစားေတြ ထပ္ခြဲထားပါတယ္.. ဥပမာ လည္ပင္းေရာင္ေစတဲ့ ဘက္တီးရီးယား (Streptococcus) ေၾကာင့္ ျဖစ္ရင္ ပိုးေလးဖက္နာ (Rheumatic arthritis)၊ အေရျပားမွာျဖစ္ရင္ အေရျပားေလးဖက္နာ (SLE) စသည္ျဖင့္ေခၚၾကပါတယ္.. အခုေဆြးေႏြးမဲ့ ေသြးေလးဖက္နာကိုေတာ့ ေဆးပညာအေခၚအေဝၚအရ Rheumatoid arthritis လို႔ေခၚပါတယ္.. သူကေတာ့ ေအာ္တိုအင္ျမဴးေရာဂါ (Autoimmune disorder) တစ္မ်ိဳးျဖစ္ၿပီး နာတာ႐ွည္ျဖစ္ေလ့႐ွိပါတယ္ (Long-lasting).. အဓိကအေနနဲ႔ ခႏၶာကိုယ္အတြင္းမွာ႐ွိတဲ့ ခုခံအားစနစ္ေတြခ်ိဳ႕ယြင္းသြားလို႔ ျဖစ္ရတဲ့ေရာဂါလို႔ေျပာႏိုင္ပါတယ္.. ဒီေရာဂါကိုစတင္ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သူကေတာ့ ျပင္သစ္လူမ်ိဳးဆရာဝန္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာေအာ္ဂက္စတင္ဂ်က္ေကာ့ (Dr.Augustin Jacob) ျဖစ္ၿပီး ၁၈၀ဝ ျပည့္ႏွစ္ ကတည္းက ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ၊ ပဲရစ္ၿမိဳ႕မွာ စတင္ေဖၚထုတ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္..

? MWD: ဒီေရာဂါက ဘယ္လိုမ်ိဳးလူေတြမွာ ျဖစ္ေလ့႐ွိပါသလဲဆရာ..

Dr. KML: ေသြးေလးဖက္နာဟာ အဆစ္အမ်က္ေရာင္ေရာဂါေတြထဲမွာ အျဖစ္အမ်ားဆံုးေရာဂါတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ကမၻာ့ႏိုင္ငံတိုင္း၊ လူမ်ိဳးတိုင္းမွာျဖစ္ပြားတဲ့ ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္.. ႏိုင္ငံနဲ႔လူမ်ိဳးအလိုက္ ျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း အနည္းအမ်ားေတာ့႐ွိပါတယ္.. အမ်ိဳးသားနဲ႔အမ်ိဳးသမီးအုပ္စုႏိႈင္းယွဥ္ရင္ အမ်ိဳးသမီး (၃) ဦးျဖစ္ရင္ အမ်ိဳးသားက (၁) ေယာက္ပဲျဖစ္ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ သိသိသာသာအျဖစ္မ်ားတဲ့ ေရာဂါတစ္ခုလို႔ဆိုႏိုင္ပါတယ္..ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းဟာလည္းႏွစ္စဥ္တိုးတက္ မ်ားျပားလာေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္..ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ရဲ႕ခန္႔မွန္းခ်က္အရ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ ဒီေရာဂါနဲ႔ေသဆံုးသူေတြဟာ (၂၈၈၀ဝ) ေလာက္သာ႐ွိရာကေန ၂၀ဝ၃ ခုႏွစ္မွာ (၃၈၀ဝ၀) အထိတိုးတက္လာတယ္လို႔ဆိုပါတယ္.. အခ်ိဳ႕အျဖစ္မ်ားတဲ့ ေဒသေတြမွာ လူဦးေရရဲ႕ ၁ % အထိပင္ ျဖစ္ပြားေနတယ္လို႔ဆိုပါတယ္..

? MWD: ဒီေသြးေလးဖက္နာေရာဂါဟာ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရတယ္ဆိုတာလည္း ႐ွင္းျပေပးပါဆရာ..

Dr. KML: ဒီေရာဂါျဖစ္ပြားရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းတိတိက်က် မေျပာႏိုင္ေသးေပမဲ့ ႐ွာေဖြေလ့လာမႈေတြအရ မ်ိဳးဗီဇ (Genetic factor) နဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ (Environmental factor) ႏွစ္ခုေပါင္းဆံုၿပီးျဖစ္ရတာလို႔ ပညာ႐ွင္မ်ားက ယူဆထားၾကပါတယ္..

(က) မ်ိဳးဗီဇေၾကာင့္ျဖစ္ရျခင္း
ေသြးေလးဖက္နာဟာ မ်ိဳးဗီဇနဲ႔ပတ္သက္မႈ႐ွိေၾကာင္း ေတြ႕ရပါတယ္.. ေရာဂါျဖစ္သူရဲ႕မိဘ၊ ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမနဲ႔ ေဆြမ်ိဳးရင္းခ်ာေတြမွာပါ ျဖစ္ပြားေလ့႐ွိေၾကာင္း ေတြ႕ရပါတယ္.. အမႊာညီအစ္ကို၊ ညီအစ္မ၊ ေမာင္ႏွမေတြမွာ ဆိုရင္လည္း တစ္ပံုစံတည္းတူတဲ့ (Monozygotic twins) သူေတြမွာ ျဖစ္ပြားတဲ့ႏႈန္းဟာ ၁၅ % အထိ႐ွိတတ္ၿပီး တစ္ေယာက္နဲ႕တစ္ေယာက္ မတူတဲ့ (Dizygotic twins) ေတြမွာဆိုရင္ ၃ % ေလာက္ပဲေတြ႕ရပါတယ္.. ေရာဂါျဖစ္ေနသူရဲ႕ မ်ိဳးဗီဇကိုေလ့လာတဲ့အခါ ခုခံအားစနစ္ (Immune system) နဲ႔ ပတ္သက္ေနတဲ့ မ်ိဳးဗီဇတစ္ခ်ိဳ႕မွာခ်ိဳ႕ယြင္းမႈေတြျဖစ္ေပၚေနေလ့႐ွိေၾကာင္း ေလ့လာေတြ႕႐ွိရပါတယ္..

(ခ) ပတ္ဝန္းက်င္ေၾကာင့္ျဖစ္ရျခင္း

(၁) ေရာဂါပိုးမႊားမ်ားဝင္ေရာက္မႈေၾကာင့္ျဖစ္ရျခင္း (Infections)
အခ်ိဳ႕ေသာပညာ႐ွင္ေတြကေတာ့ ေသြးေလးဖက္နာဟာ ေရာဂါပိုးတစ္မ်ိဳးမ်ိဳး ဝင္ေရာက္ရာက မ်ိဳးဗီဇအေျခခံ႐ွိသူ (Risk gene) ေတြမွာ ျဖစ္ပြားေလ့ ႐ွိတယ္လို႔ဆိုပါတယ္.. ေရာဂါပိုးဆိုရာမွာ ဘယ္ပိုးရယ္လို႔ အတိအက် မေျပာႏိုင္ေသးေပမဲ့ အူထဲမွာ႐ွိတဲ့ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးတစ္ခ်ိဳ႕ (ဥပမာ Epstein-Barr virus, Cytomegalovirus) ေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ သံသယ႐ွိေနၾကပါတယ္..

(၂) ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း (Smoking)
ေဆးလိပ္ေသာက္တဲ့အတြက္ အရင္ကတည္းက မ်ိဳးဗီဇဓာတ္ခံ႐ွိသူေတြမွာ ေသြးေလးဖက္နာျဖစ္ေလ့႐ွိေၾကာင္းေတြ႔ရပါတယ္.. ၿပီးေတာ့ ေသြးေလးဖက္နာ႐ွိသူေတြ ေဆးလိပ္ေသာက္ရင္ ေရာဂါပိုမိုျပင္းထန္ၿပီး ေနာက္ဆက္တြဲေဝဒနာေတြ ပိုမိုခံစားရေလ့႐ွိပါတယ္.. ေဆးေတြေပးတဲ့အခါမွာလည္း ထိေရာက္မႈေလ်ာ့နည္းတတ္ပါတယ္.. အေနာက္ႏိုင္ငံမွာ႐ိွတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြမွာ ေဆးလိပ္ေသာက္တဲ့အုပ္စုနဲ႔ ေဆးလိပ္မေသာက္တဲ့အုပ္စု ႏိႈင္းယွဥ္ရာမွာ ေဆးလိပ္ေသာက္သူေတြမွာ ပိုျဖစ္တာေတြ ေတြ႕ရပါတယ္..ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ အဲ့ဒီလိုမ်ဳိးမေတြ႕ရပါဘူး.

(၃) ဟိုမုန္းမ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ရျခင္း (Hormonal factor)
အမ်ိဳးသားနဲ႔အမ်ိဳးသမီးႏိႈင္းယွဥ္ရင္ ဘယ္ႏိုင္ငံ၊ ဘယ္လူမ်ိဳးမွာပဲၾကည့္ၾကည့္ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ သိသိသာပိုမ်ားတာေတြ႕ရပါတယ္ (၃ း ၁ ႐ွိပါတယ္).. ဒါေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးဟိုမုန္းေတြဟာ ေရာဂါျဖစ္ပြားဖို႔ကို လံႈ႕ေဆာ္ေပးတယ္လို႔ ယူဆၾကပါတယ္.. အမ်ိဳးသမီးေတြမွာေတာင္မွ ကေလးေမြးၿပီးစအခ်ိန္နဲ႔ ႏို႕တိုက္ေနတဲ့အခ်ိန္ေတြမွာ ပိုၿပီးေရာဂါဆိုးေလ့႐ွိေတာ့ အမ်ိဳးသမီးဟိုမုန္းေတြေပၚမွာလည္းသံသယ႐ွိေနပါတယ္..

(၄) အူတြင္း႐ွိအက်ိဳးျပဳအဏုဇီဝမ်ား ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈေၾကာင့္ျဖစ္ရျခင္း (Change in intestinal microflora)
လူရဲ႕အူထဲမွာ အက်ိဳးျပဳအဏုဇီဝပိုးေလးေတြ႐ွိပါတယ္.. အဲ့ဒီပိုးေလးေတြကထုတ္လုပ္ေပးတဲ့ ဓာတ္ပစၥည္းေတြ (Metabiotics) ဟာ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ခုခံအားစနစ္ကို ထိန္းညႇိေပးရာမွာ မ်ားစြာအေရးပါပါတယ္.. အဲ့ဒီအဏုဇီဝပိုးအေရအတြက္ေတြ ေလ်ာ့နည္းသြားလို႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မ်ိဳးဗီဇပံုသ႑န္ေျပာင္းလဲသြားလို႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ ခုခံအားစနစ္ကိုထိန္းခ်ဳပ္မႈ ေလ်ာ့နည္းသြားေစပါတယ္.. အဲ့ဒီအခါမွာ ေအာ္တိုအင္ျမဴးေရာဂါ (Autoimmune disease) လို႔ေခၚတဲ့ ခုခံအားခ်ိဳ႕ယြင္းတဲ့ေရာဂါေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္..
ဒါေၾကာင့္ ခုနကတင္ျပခဲ့တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ေၾကာင့္ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြဟာ နဂိုကတည္းက မ်ိဳးဗီဇအခံ႐ွိခဲ့ရင္ ေသြးေလးဖက္နာျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္..

? MWD: ေသြးေလးဖက္နာျဖစ္ရင္ ဘယ္လိုမ်ိဳးေရာဂါလကၡဏာေတြ ခံစားရပါသလဲဆရာ..

Dr. KML: ေရာဂါလကၡဏာေတြမွာ အဓိကအပိုင္း (၂) ပိုင္းပါဝင္ပါတယ္.. ပထမပိုင္းအေနနဲ႔ အ႐ိုးအဆစ္ေတြ ေရာင္ရမ္းတဲ့လကၡဏာျဖစ္ၿပီး ေနာက္တစ္ပိုင္းအေနနဲ႕ က်န္တဲ့ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းေတြကို ထိခိုက္ပ်က္စီးေစတဲ့အပိုင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္.. ဒါ့ေၾကာင့္ ေသြးေလးဖက္နာျဖစ္ရင္ အ႐ိုးအဆစ္ေရာင္႐ံုပဲဆိုၿပီး ေပါ့ေပါ့ဆဆမေနသင့္ေၾကာင္း အဓိကေျပာခ်င္ပါတယ္..

(က) အ႐ိုးအဆစ္မ်ားေရာင္ရမ္းျခင္း လကၡဏာမ်ား (Articular manifestations)
စျဖစ္ေလ့႐ွိတဲ့အသက္အ႐ြယ္အေနနဲ႔ လူလတ္ပိုင္းအ႐ြယ္ အသက္ ၃၀- ၄၀ ေလာက္မွာ စျဖစ္ေလ့႐ွိပါတယ္.. မ်ားေသာအားျဖင့္ လက္ဆစ္ေလးေတြ၊ လက္ေကာက္ဝတ္အဆစ္ေလးေတြ စတင္ေရာင္ေလ့႐ွိၿပီး ႏွစ္ဖက္စလံုးမွာ တၿပိဳင္တည္းျဖစ္ေလ့႐ွိပါတယ္.. တခ်ိဳ႕ပိုဆိုးတဲ့သူေတြက်ေတာ့ ေျခေထာက္မွာ႐ွိတဲ့ ေျခေခ်ာင္းအဆစ္ေလးေတြ၊ ေျခခ်င္းဝတ္အဆစ္ေတြပါ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္.. မနက္ပိုင္းအိပ္ယာအထမွာ ပိုျဖစ္ေလ့႐ွိပါတယ္.. နားၿပီးရင္ပိုဆိုးတတ္လို႔ တစ္ညလံုးနားၿပီး မနက္အိပ္ယာအထမွာပိုဆိုးရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္.. စကာစမွာ နည္းနည္းပဲေယာင္တာ တင္းတာေလာက္ပဲျဖစ္ၿပီး တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ သက္သာသြားလိုက္၊ ျပန္ျဖစ္လိုက္နဲ႔ ပိုပိုဆိုးလာေလ့႐ွိပါတယ္.. အ႐ိုးနဲ႔ကပ္ေနတဲ့ၾကြက္သားေတြပါ ေတာင့္တင္းတာလည္းေတြ႕ရတတ္ပါတယ္.. ေရာင္ေနတဲ့အဆစ္ေတြကို လက္နဲ႔ဖိၾကည့္ရင္နာပါတယ္.. လႈပ္႐ွားခိုင္းရင္၊ ေကြးခိုင္းဆန္႔ခိုင္းရင္လည္းနာပါတယ္..တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ျဖစ္လိုက္ေပ်ာက္လိုက္ျဖစ္ေတာ့ ၾကာရင္အ႐ိုးအဆစ္ေတြပ်က္စီးၿပီး ေကြးေကာက္ကုန္ပါတယ္ (Deformity)..

(ခ) တျခားခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းမ်ား၌ေရာင္ရမ္းပ်က္စီးသည့္လကၡဏာမ်ား (Extra-articular manifestation)
(၁) တစ္ကိုယ္လံုးအတိုင္းအတာအရၾကည့္ရင္ မစားခ်င္မေသာက္ခ်င္ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္ (Anorexia).. ပင္ပန္းလြယ္ျခင္း၊ ေမာပန္းႏြမ္းနယ္ျခင္း၊ ခႏၶာကိုယ္အေလးခ်ိန္က်ဆင္းျခင္းတို႔ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္.. ၾကြက္သားေတြ အကုန္ေပ်ာ့ၿပီး သိမ္လာတတ္ပါတယ္.. အ႐ိုးေတြပြလာ၊ ပ်က္စီးလာတတ္ပါတယ္ (Osteoporosis)..

(၂) အေရျပားေပၚမွာ အက်ိတ္အဖုေလးေတြ ေပၚလာတတ္ပါတယ္ (Rheumatoid nodules) အထူးသျဖင့္ လက္မွာဆိုရင္ ဖိမိတတ္တဲ့ေနရာ (Rheumatoid modules) ေတြမွာ ပိုျဖစ္ေလ့႐ွိပါတယ္.. အဲ့ဒီအဖုေတြဟာ ဖိမိ၊ ခိုက္မိတာျဖစ္ရင္ အနာျဖစ္ၿပီးပိုးဝင္ကာ ျပည္တည္နာေတြ အျဖစ္ကို ေျပာင္းသြားတတ္လို႔ မထိခိုက္မိေအာင္ဂ႐ုျပဳရပါတယ္..

(၃) တစ္ကိုယ္လံုးမွာ႐ွိတဲ့ ေသြးေၾကာေလးေတြေရာင္ရမ္းတတ္ပါတယ္ (Vasculitis).. အထူးသျဖင့္ လက္ထိပ္ေျခထိပ္ကေလးေတြကိုသြားတဲ့ ေသြးေၾကာေလးေတြေရာင္ခဲ့ရင္ ေသြးေၾကာကေသးေတာ့ ပိတ္သြားတတ္ပါတယ္.. အဲ့ဒီအခါလက္ထိပ္ေျခထိပ္ကေလးေတြကို ေသြးမေလွ်ာက္ေတာ့တဲ့အတြက္ ပုပ္သြားတတ္ပါတယ္ (Nail-fold infarcts).. ပိုဆိုးရင္အေရျပားေအာက္မွာ႐ွိတဲ့ ေသြးေၾကာေလးေတြ ပိတ္သြားလို႔ အကြက္လိုက္၊ အကြက္လိုက္ အေရျပားပ်က္စီးၿပီး အနာျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္ (Skin necrosis and ulceration)..

(၄) မ်က္စိနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီးေတာ့လည္း ျဖစ္ေလ့႐ွိပါတယ္.. မ်က္ခမ္းေရာင္ျခင္း (Keratoconjunctivitis sicca)၊ မ်က္ၾကည္လႊာေရာင္ျခင္း (Scleritis) ေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္.. မ်က္ၾကည္လႊာတျဖည္းျဖည္းပါးလာတတ္ပါတယ္ (Scleromalacia) မ်က္စိၾကည့္လို႔မေကာင္းတာ၊ မ်က္စိက်ိမ္းတာ၊ မ်က္ရည္မထြက္ဘဲ ေျခာက္သြားတာေတြျဖစ္တတ္ပါတယ္..

(၅) ႏွလံုးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ျဖစ္ရင္ ပိုအေရးႀကီးပါတယ္.. ႏွလံုးအေျမႇးပါးေရာင္တာ (Pericarditis) ႏွလံုးအေျမႇးႏွစ္ခုၾကားမွာ အရည္ေတြစုလာတာ (Pericardial effusion) ေတြျဖစ္တတ္ပါတယ္..အဲ့ဒီလိုျဖစ္ရင္လူနာဟာ အလကားေနရင္း ႏွလံုးခုန္ႏႈန္းေတြျမန္လာၿပီး ေမာလာပါတယ္..အထူးသျဖင့္ အရင္ကတည္းအဆီလည္းမ်ားမယ္၊ ဝလည္းဝမယ္၊ ေဆးလိပ္လည္းေသာက္မယ္ဆိုရင္ အသက္အႏၱရာယ္႐ွိပါတယ္.. ကုသတဲ့ေဆးထဲမွာ စတီး႐ြိဳက္ေဆးေတြ ေသာက္ေနတဲ့သူဆို ပိုဆိုးတတ္လို႔ ဆရာဝန္နဲ႔ ေသေသခ်ာခ်ာျပဖို႔လိုပါတယ္..

(၆) အဆုတ္နဲ႔ပတ္သက္ရင္ အဆုတ္အေျမႇးပါးေရာင္တာ၊ ေမာတာ၊ အသက္႐ွဴမေကာင္းတာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္.. အဆုတ္ထဲမွာလည္း Rheumatoid nodule လို႔ ေခၚတဲ့ အလံုးေတြ ထြက္တတ္ပါတယ္.. ဓာတ္မွန္႐ိုက္ရင္ ကင္ဆာနဲ႔မွားႏိုင္ပါတယ္..

(၇) အာ႐ံုေၾကာစနစ္ကိုလည္း ထိခိုက္ေစပါတယ္.. လက္ဆစ္ေတြ ေရာင္လာတဲ့အတြက္ လက္ဖဝါးနဲ႔ လက္ထိပ္ေတြကိုသြားတဲ့ အာ႐ံုေၾကာကို ညပ္ေစၿပီး လက္ေတြက်ဥ္တာ၊ ထံုတာ၊ ပစၥည္းေတြကိုင္မရတာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္.. Carpal tunnel syndrome လို႔ေခၚပါတယ္.. အလားတူပဲ ေျခေထာက္မွာ႐ွိတဲ့ အေၾကာညပ္ၿပီး ေျခေထာက္တစ္ခုလံုး ထံုတာ၊ က်ဥ္တာ၊ နာတာျဖစ္ရင္ Tarsal tunnel syndrome လို႔ ေခၚပါတယ္.. ဒါေတြကေတာ့ အ႐ိုးေရာင္လာလို႔ အေၾကာေတြညပ္သြားတာ ျဖစ္ပါတယ္ (Entrapment neuropathy).. အလားတူပဲ လည္ပင္း႐ိုးမွာ အေၾကာညပ္တာ၊ ခါးေၾကာညပ္တာေတြလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါေသးတယ္..

? MWD: ေသြးေလးဖက္နာျဖစ္ရင္ ေသြးေဖာက္စစ္ေဆးတာတို႔၊ ဓာတ္မွန္႐ိုက္တာတို႔ေတြ လုပ္ဖို႔လိုပါသလားဆရာ..

Dr. KML: လိုပါတယ္.. အနည္းဆံုးေတာ့ ေသြးစစ္တာ၊ ဓာတ္မွန္႐ိုက္တာေတြ လုပ္ရေလ့႐ွိပါတယ္..လူနာရဲ႕အေျခအေနနဲ႔ ခႏၶာကိုယ္ထိခိုက္မႈ အေနအထားေပၚမူတည္ၿပီး လုပ္ရတဲ့ Test ေတြလည္း အနည္းအမ်ား ကြာျခားပါတယ္.. အေျခခံစမ္းသပ္မႈေတြနဲ႔ လုပ္ေလ့႐ွိတာကေတာ့

(က) RA test – ေသြးေလးဖက္နာ႐ွိသူရဲ႕ ၇၀% ေလာက္မွာ Rheumatoid factor လို႔ေခၚတဲ့ Antibody (+) ျဖစ္ေလ့႐ွိပါတယ္.. က်န္ေရာဂါ႐ွိသူ ၃၀%မွာေတာ့ (-) ျပတတ္ပါတယ္.. ဒါကို Sero-negative RA လို႔ ေခၚပါတယ္..တစ္ခါတစ္ေလ RA (+) ျဖစ္တိုင္းလည္း ေသြးေလးဖက္နာလို႔ တစ္ထစ္ခ်ေျပာလို႔မရပါဘူး.. ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အခ်ိဳ႕ေရာဂါမ႐ွိသူေတြထဲမွာလည္း ၁၀% က (+) ျဖစ္တတ္လို႔ျဖစ္ပါတယ္..

(ခ) ESR နဲ႔ CRP – က သာမန္အားျဖင့္ တက္ေလ့႐ွိပါတယ္.. ဒါကေတာ့ ေရာင္ရမ္းမႈအေျခအေနကို သိႏိုင္ပါတယ္.. ESR မ်ားေလေလ သို႔မဟုတ္ CRP မ်ားေလေလ ေရာင္ရမ္းပ်က္စီးမႈမ်ားေလေလလို႔ ယူဆႏိုင္ပါတယ္..

(ဂ) ACPA (Anti-citrullinated peptide antibodies) – ဒီ test ကေတာ့ ပိုၿပီးတိက်ပါတယ္.. ေသြးေလးဖက္နာျဖစ္ေနသူေတြရဲ႕ ၇၀%မွာ (+) ျပပါတယ္.. သူ (+) ျပရင္ေတာ့ ေသြးေလးဖက္နာ ျဖစ္ေနၿပီလို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္.. တခ်ိဳ႕ေရာဂါလကၡဏာမျပေသးေပမယ့္ ACPA (+) ျဖစ္ေနၿပီဆိုရင္ မၾကာခင္ေရာဂါလကၡဏာျပေတာ့မယ္ဆိုတာ ႀကိဳသိႏိုင္ပါတယ္..

(ဃ) Plan X ray – ေရာင္ေနတဲ့အဆစ္ေတြကို ဓာတ္မွန္႐ိုက္ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္.. အ႐ိုးအဆစ္ ပ်က္စီးမႈကို ေသေသခ်ာခ်ာသိႏိုင္ပါတယ္.. လိုအပ္ရင္ လည္ပင္း႐ိုး၊ ခါး႐ိုးေတြပါ ႐ိုက္ရေလ့ ႐ွိပါတယ္.. ေသြးေလးဖက္နာေၾကာင့္ ေက်ာ႐ိုးထိခိုက္ပ်က္စီးၿပီး အလယ္မွာ႐ွိတဲ့ Spinal cord ကို ဖိမိတဲ့လကၡဏာေတြေပၚေနရင္ေတာ့ MRI လုပ္ၾကည့္ရင္ ပိုၿပီးသိသာပါတယ္..

? MWD: ေသြးေလးဖက္နာကို ဘယ္လိုမ်ိဳးကုသရတယ္ဆိုတာလည္း ႐ွင္းျပေပးပါဆရာ..

Dr. KML: ဒီေရာဂါဟာ ဘာ့ေၾကာင့္ျဖစ္မွန္း ေသေသခ်ာခ်ာမသိေသးတဲ့အတြက္ ကုသရာမွာလည္း တိက် ျပတ္သားတဲ့ ကုသမႈေပးၿပီး ေပ်ာက္ေအာင္လုပ္ဖို႔ မလြယ္ေသးပါဘူး.. ဒါေၾကာင့္ လူနာကို ကုသမႈရဲ႕ အဓိကရည္႐ြယ္ခ်က္အေနနဲ႔ လုပ္ေပးႏိုင္တာကေတာ့ သူ႔ရဲ႕ ခံစားေနရတဲ့ေရာဂါလကၡဏာေတြ သက္သာေစဖို႔ ဥပမာ အဆစ္အျမစ္ေတြေရာင္ေန၊ ကိုက္ခဲ ေနရင္၊ အေရာင္က်ေအာင္လုပ္ေပးဖို႔၊ အကိုက္သက္သာေအာင္လုပ္ေပးဖို႔္၊ ေရာဂါၾကြမလာေအာင္ ထိန္းထားေပးဖို႔ (Flare-ups) ၊ ေရာဂါသက္သာေနရာကေန ျပန္မျဖစ္ေအာင္ လုပ္ထားေပးဖို႔္၊ လူနာရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းအားလံုးဟာ သာမန္လူတစ္ေယာက္လို ပံုမွန္လႈပ္႐ွားသြားလာႏိုင္ဖို႔ စသျဖင့္ ရည္႐ြယ္ၿပီး ကုသေပးရပါတယ္..ဒီလိုကုသရာမွာ အဓိကအစိတ္အပိုင္း (၃) ခုပါဝင္ပါတယ္..
(၁) အေနာက္တိုင္းေဆးဝါးမ်ားျဖင့္ ကုသျခင္း (Drug treatment)
(၂) အစားအေသာက္နဲ႔ ေနထိုင္မႈပံုသ႑န္ကို မွန္ကန္ေအာင္ျပဳျပင္ေပးျခင္း (Life-style modification)
(၃) သဘာဝေဆးဝါးမ်ားနဲ႔ ကုသျခင္း (Natural medicine) တို႔ျဖစ္ပါတယ္.. လူနာရဲ႕အေျခအေနေပၚမူတည္ၿပီး လိုအပ္တဲ့ေဆးဝါးနဲ႔ ေနပံုထိုင္ပံုကို ၫႊန္ၾကားေပးရပါတယ္..

? MWD: အေနာက္တိုင္းေဆးေတြနဲ႔ကုသတဲ့အခါမွာ ဘယ္လိုမ်ိဳးေဆးေတြ အသံုးျပဳရပါသလဲဆရာ.. အဲ့ဒီေဆးေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဆာင္ရန္ေ႐ွာင္ရန္ေလးေတြလည္းသိပါရေစ..

Dr. KML: အဓိကအသံုးျပဳတဲ့ေဆးေတြကေတာ့
(က) Disease-modifying anti-rheumatic drugs (DMARDs) ဥပမာ – Methotrexate – Hydroxychloroquine – Leflunomide – Sulfasalazine (SSZ)
(ခ) Corticosteroids – Prednisolone – Methylprednisolone
(ဂ) Biological therapies (ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံေတြမွာ အဓိကသံုး) – Anti-TNF-a(eg. Etanercept) – Anti-b-cell therapy (eg. Rituximab) – Inhibitor of T-cell activation (eg. Abatacept) – Anti-IL6 (eg. Tocilizumab) – Anti-IL7 (eg. Anakinra) စတဲ့ေဆးေတြျဖစ္ပါတယ္.. အဲ့ဒီေဆးေတြဟာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး႐ွိတဲ့အတြက္ မိမိသေဘာအတိုင္း လံုးဝ မသံုးရပါဘူး.. ကြ်မ္းက်င္တဲ့ဆရာဝန္ရဲ႕ ၫႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္းတိတိက်က် လိုက္နာေသာက္သံုးရပါမယ္..

? MWD: ေသြးေလးဖက္နာ႐ွိသူအေနနဲ႔ ဘယ္လိုမ်ိဳးေနထိုင္စားေသာက္ရမယ္ဆိုတာလည္းသိပါရေစ..

Dr. KML: ဒါကေတာ့ လူနာတိုင္းအတြက္ အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္.. အေနအထိုင္၊ အစားအေသာက္ကို မွန္ကန္ေအာင္ ျပဳမူေနထိုင္စားေသာက္ရင္ ေရာဂါသက္သာေပ်ာက္ကင္းဖို႔ အမ်ားႀကီးအေထာက္အကူျပဳပါတယ္..

(က) ေဆးလိပ္ေသာက္ရင္ ေဆးလိပ္ျပတ္ရပါမယ္.. ေဆးလိပ္ဟာ ေရာဂါကို ပိုဆိုးေစတဲ့အျပင္ ေနာက္ဆက္တြဲျပႆနာေတြျဖစ္တဲ့ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါေတြ၊ ေျခလက္မ်ားကို ေသြးမေလွ်ာက္လို႔ ပုပ္သြားတာေတြကိုျဖစ္ေစဖို႔ အားေပးပါတယ္..

(ခ) အဆစ္အျမစ္ေတြေရာင္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ေရာင္ေနတဲ့အဆစ္ေတြကို အနားေပးရပါမယ္.. ဥပမာ လက္ဆစ္ေတြေရာင္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ပစၥည္းေတြကို လက္နဲ႔မတာမ်ိဳး၊ လက္ကိုမ်ားစြာ အသံုးျပဳတာမ်ိဳးေတြ ေ႐ွာင္ရပါမယ္.. လိုအပ္ရင္ အေရာင္က်ေဆးေတြ၊ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြသံုးၿပီး သက္သာေအာင္ကုသရပါမယ္.. တစ္ကိုယ္လံုးမွာ႐ွိတဲ့ အဆစ္ေတြေရာင္ရင္ေတာ့ အိပ္ယာေပၚမွာ အနားယူဖို႔လိုပါလိမ့္မယ္..

(ဂ) နားတာနဲ႔ တစ္ဆက္တည္းလုပ္ရမွာက ေလ့က်င့္ခန္းျဖစ္ပါတယ္.. နားလို႔သက္သာလာၿပီဆိုတာနဲ႔ ခုနကနားထားတဲ့အဆစ္ေတြကို ေလ့က်င့္ခန္းတျဖည္းျဖည္းခ်င္း လုပ္ေပးရပါမယ္.. ဒါမွမဟုတ္ရင္ အဆစ္ေတြဟာခိုင္သြားၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ လႈပ္႐ွားလို႔မရျဖစ္တတ္ပါတယ္.. ဒါ့ေၾကာင့္ လိုအပ္ရင္ နားလည္တတ္ကြ်မ္းတဲ့ပညာ႐ွင္ (Physiotherapist) နဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီး ျပဳလုပ္ရပါမယ္..

(ဃ) အစားအစာအေနနဲ႔ အာဟာရျပည့္ဝေအာင္ စားရပါမယ္..

(၁) အထုူးသျဖင့္ အ႐ိုးအဆစ္ေတြအတြက္လိုအပ္တဲ့ ကယ္လ္ဆီယမ္နဲ႔ ဗီတာမင္ ဒီ ပါဝင္တဲ့အစားအစာေတြ စားေပးဖို႔လိုပါတယ္.. ဥပမာအားျဖင့္ ႏြားႏို႔၊ ၾကက္ဥ၊ ဟင္း႐ြက္စိမ္းေတြ စားေပးရပါမယ္..
(၂) အေရာင္က်ေစတဲ့ အစားအစာေတြကို ပိုစားေပးရပါမယ္.. ဥပမာ နာနတ္သီး၊ ဘယ္ရီသီး၊ နႏြင္း၊ လက္ဖက္စိမ္း
(၃) အိုမီဂါ-၃ ၾကြယ္ဝတဲ့အစားအစာေတြ ပိုစားရပါမယ္.. ဥပမာ အဆီပါတဲ့ငါးမွာ၊ အခြံမာတဲ့သစ္ေစ့ေတြ ျဖစ္ပါတယ္..
(၄) ပ႐ိုဘိုင္အိုတစ္ၾကြယ္ဝတဲ့ အစားအစာေတြျဖစ္တဲ့ ဒိန္ခ်ဥ္လိုမ်ိဳးေတြ မၾကာခဏ စားေပးသင့္ပါတယ္..
(၅) ေ႐ွာင္သင့္တဲ့အစားအစာေတြကေတာ့ ဆီေၾကာ္မုန္႔ေတြ၊ ဓာတုပစၥည္းေတြ ထည့္ထားတဲ့အစားအစာေတြ၊ ၾကာ႐ွည္ခံေအာင္ျပဳျပင္ထားတဲ့အစားအစာေတြ၊ အခ်ိဳမႈန္႔ စတာေတြကို ေ႐ွာင္ရပါမယ္..

? MWD: သဘာဝေဆးေတြအေနနဲ႔ကေရာ ဘယ္လိုမ်ိဳးေဆးဝါးမ်ိဳးေတြ အသံုးျပဳရပါသလဲဆရာ..

Dr.KML: အဓိကအသံုးျပဳတဲ့ေဆးဝါးေတြကေတာ့

(၁) ပ႐ိုဘိုင္အိုတစ္ပါေသာေဆးဝါးမ်ား (Probiotics) အူမွာ႐ွိတဲ့ အက်ိဳးျပဳအဏုဇီဝေတြကို ျဖည့္ဆည္းေပးျခင္းျဖင့္ အဲ့ဒီအက်ိဳးျပဳ ဘက္တီးရီးယားကေန ထုတ္ေပးတဲ့ Metabiotics ေတြေၾကာင့္ ေရာဂါသက္သာေစပါတယ္..

(၂) အိုမီဂါ-၃ (Omega-3) အိုမီဂါ-၃ဆိုရင္ DHA နဲ႔ EPA အဓိကႏွစ္မ်ိဳးပါဝင္ပါတယ္.. သူတို႔ဟာ ခႏၶာကိုယ္တြင္းမွာ ေရာင္ရမ္းေစတဲ့ ဓာတ္ပစၥည္းျဖစ္တဲ့ Arachidonic acid (AA) ကို ဟန္႔တားပိတ္ပင္ေပးေတာ့ ေန႔စဥ္ပံုမွန္ေသာက္ရင္ ေရာင္ရမ္းမႈေတြကို ေလ်ာ့ပါးေစပါတယ္..

(၃) ကယ္လ္စီယမ္နဲ႔ ဗီတာမင္ ဒီ ေသြးေလးဖက္နာဟာ အ႐ိုးအဆစ္ေတြကို ပ်က္စီးေစပါတယ္.. ဒါ့ေၾကာင့္ အ႐ိုးအဆစ္ေတြကို ျပန္လည္အားျဖည့္ေပးတဲ့အေနနဲ႔ ကယ္လ္ဆီယမ္နဲ႔ ဗီတာမင္ ဒီ ပါဝင္တဲ့ေဆးေတြကို ေန႔စဥ္မွီဝဲဖို႔ လိုပါတယ္..

(၄) ကာကူမင္ (Curcumin) အေရာင္က်ေစတဲ့သတၲိ႐ွိတဲ့အျပင္ ေရာဂါကိုပါ သက္သာေစပါတယ္.. နႏြင္းထဲမွာပါတဲ့ ေဆးဖက္ဝင္ ဓာတ္ပစၥည္းျဖစ္ပါတယ္..

(၅) ဘ႐ိုမယ္လင္း (Bromelain) နာနတ္သီးထဲမွာ အေရာင္က်ေစၿပီး အကိုက္အခဲသက္သာေစတဲ့ အာနိသင္႐ွိပါတယ္..

(၆) ဆင္တံုးမႏြယ္ (Tinospora cordifolia) အေရာင္က်ေစၿပီး အကိုက္အခဲသက္သာေစလို႔ ျမန္မာ့တိုင္းရင္းေဆးလက္စြဲ ျဖစ္ပါတယ္..

(၇) ဆယ္လစ္ဆင္ (Salixin) အေရာင္က်ေစၿပီး အကိုက္အခဲသက္သာေစပါတယ္.. မိုးမခပင္ကေနရ႐ွိပါတယ္..

(၈) လက္ဖက္စိမ္း (EGCG) ေသြးေၾကာေတြမပိတ္ေစဖို႔ အေထာက္အကူျပဳပါတယ္.. လက္ဖက္စိမ္းမွာပါဝင္တဲ့ EGCG ဆိုတဲ့ ဖေလဗိုႏြိဳက္ဟာ RA လကၡဏာေတြကို သက္သာေစပါတယ္.. အထူးသျဖင့္ ဝတဲ့သူေတြ၊ အဆီမ်ားတဲ့လူေတြမွာ တြဲေသာက္သင့္ပါတယ္..

(၉) အင္တီေအာက္စီဒင့္ (Antioxidant) အင္တီေအာက္စီဒင့္မ်ား ၾကြယ္၀ေသာအစားအစာမ်ားကို စားသံုးေပးျခင္းျဖင့္ RA လကၡဏာေတြကို သက္သာေစဖို႔ အေထာက္အကူျပဳပါတယ္..

? MWD: အခုလို ျပည့္ျပည့္စံုစံု႐ွင္းျပေပးတဲ့အတြက္ ဆရာ့ကိုျမဝတီ႐ုပ္ျမင္သံၾကားက ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဆရာ..ဆရာ့အေနနဲ႔ က်န္းမာသုတပရိသတ္ႀကီးကို ဘာမ်ားမွာခ်င္ပါေသးလဲဆရာ..

Dr. KML: ေသြးေလးဖက္နာျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းက ဆရာတို႔ျမန္မာႏိုင္ငံအပါအဝင္ တစ္ကမၻာလံုးမွာ တျဖည္းျဖည္းျမင့္တက္လာေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္.. ဒါဟာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ပ်က္စီးမႈနဲ႔လည္း ပတ္သက္ေနပါတယ္.. သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ပ်က္စီးေလေလ အခုလို ေအာ္တိုအင္ျမဴးေရာဂါေတြအပါအဝင္ အျခားေရာဂါေတြပါပိုျဖစ္ႏိုင္လို႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းတဲ့အလုပ္ေတြကို လူတိုင္းပါဝင္ေဆာင္႐ြက္ၾကဖို႔တိုက္တြန္းလိုပါတယ္.. ေနာက္ ဒုတိယအေနနဲ႔ ဒီေရာဂါျဖစ္ရင္ စပ္ေဆးေတြ၊ ေဆးၿမီးတိုေတြနဲ႔တင္ ေသာက္ၿပီးမေနဘဲ နားလည္တတ္ကြ်မ္းတဲ့ဆရာဝန္ေတြ၊ တိုင္းရင္းေဆးသမားေတာ္ေတြနဲ႔ ျပသတိုင္ပင္ၿပီး ထိထိေရာက္ေရာက္ကုသေစခ်င္ပါတယ္.

=======

Dr. Khin Maung Lwin – FAME

[Zawgyi version]
မ်က္ခုံးေတြ ဘာလို႔ လႈပ္ေနတာလဲ၊ မ်က္ကြင္းေတြ ဘာလို႔ညိဳေနတာလဲနဲ႔ အျခား သိခ်င္စရာေလးမ်ား?

မ်က္ခုံး ခဏခဏ လႈပ္ေနရင္ ဘာမ်ားျဖစ္မလဲဟု စိတ္ထင့္ လာတတ္သည္။ မ်က္ကြင္းေတြ ညိဳလာၿပီဆို တစ္ခုခုမ်ား ျဖစ္ေတာ့မလား စိုးရိမ္ၾကသည္။ အအိပ္မ်ားသြားလွ်င္ ကိုယ္လက္ မအီမသာေတြ ျဖစ္ၿပီး ေလးလံထိုင္းမႈိင္း သြားရတာကေရာ ဘာေၾကာင့္လဲ။ လူပင္ပန္း လာရင္း ျဖဴဖတ္ျဖဴေရာ္ ျဖစ္သြားတာကေရာ အသို႔နည္း။

ဇတ္ခနဲ ဇတ္ခနဲ မ်က္ခုံးလႈပ္တာ ဘာေၾကာင့္လဲ။
လူသည္ ပင္ပန္း ႏြမ္းနယ္ေနသည့္အခါ၊ စိတ္ဖိစီးေနသည့္အခါ၊ အေသာက္လြန္သည့္ အခါမ်ိဳးတြင္ အာ႐ုံေၾကာမ်ား အားနည္းလာတတ္သည္။ မ်က္လုံးတစ္ဝိုက္က ႂကြက္သားမ်ားသည္ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႕ၾကသည္။ ၎တို႔ကို ထိန္းခ်ဳပ္ေသာ အာ႐ုံေၾကာစနစ္ အားနည္းပါက လႈပ္ရွားမႈ ေဖာက္ျပန္တတ္ၿပီး ဇတ္ခနဲ ဇတ္ခနဲ ေဆာင့္ၿပီး လႈပ္ရွားတတ္ၾကသည္။ ထိုသို႔ လႈပ္ျခင္းကို မ်က္ခုံးလႈပ္ျခင္း (သို႔မဟုတ္) မ်က္ခြံေတြ လႈပ္ေနျခင္းဟု ဆိုၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ အိပ္ေရး၀၀ အိပ္လိုက္ၿပီး လူက လန္းဆန္း အားရွိသြားလွ်င္ ထိုသို႔ လႈပ္ေနတာ အလိုလို ေပ်ာက္သြားသည္။ အေသာက္လြန္လို႔ ျဖစ္ရသူမ်ား အေနျဖင့္လည္း အေသာက္ေလွ်ာ့ျခင္းျဖင့္ ထိုကိစၥ ေျပလည္ႏိုင္သည္။

အိပ္ရာႏိုးရင္ အာပုပ္ေစာ္ဘာေၾကာင့္ နံ။
အာေျခာက္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ပလုတ္က်င္းလိုက္႐ုံ၊ သြားတိုက္လိုက္႐ုံႏွင့္ အနံ႔ေပ်ာက္သည္။ အိပ္ေနခ်ိန္တြင္ တံေတြးထြက္ႏႈန္း နည္းျခင္း၊ အိမ္ေနစဥ္ ပါးစပ္ဟကာ အသက္႐ူျခင္း တို႔ေၾကာင့္ ေလဝင္ကာ ပါးစပ္ထဲက တံေတြးေျခာက္ သြားရသည္။ ထိုသို႔ ေျခာက္သြားသည့္အခါ ပါးစပ္ထဲက ဘက္တီးရီးယားမ်ား၊ စားႂကြင္း စားက်န္မ်ား ပုပ္သိုးေျခာက္ေသြ႕ၿပီး ဆာလဖာ ဓာတ္ထြက္လာသည္။ အာပုပ္ေစာ္သည္ ထိုဆာလဖာနံ႔ ျဖစ္သည္။

မ်က္ကြင္းညိဳတာ ဘာေၾကာင့္လဲ။
မ်က္ကြင္းညိဳျခင္းသည္ အေရျပား ျပႆနာေၾကာင့္ မဟုတ္။ အေရျပား တင္းရင္း သိပ္သည္းမႈ ေလ်ာ့နည္းသြားသျဖင့္ မ်က္လုံးေအာက္က ေသြးေၾကာမ်ားကို လွမ္းျမင္ရျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ လူက ပင္ပန္း၊ ခႏၶာကိုယ္က ေရငတ္လာသည့္အခါ အေရျပားသည္ ေရဓာတ္ခန္း ေျခာက္လာသည္။ ထိုသို႔ ေရဓာတ္ခန္း ေျခာက္လာသည္တြင္ မ်က္လုံးေအာက္က အေရျပားသည္ တင္းရင္းမႈ ေလ်ာ့နည္းသြားသျဖင့္ ေအာက္က ေသြးေၾကာမ်ားကို လွမ္းျမင္လာရျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုအခါ အျပင္က ၾကည့္လိုက္လွ်င္ မ်က္ကြင္းသည္ ညိဳမည္းနည္း ျဖစ္ေနေတာ့သည္။ အေရျပား ေျခာက္ေသြ႕ပါ မ်ားသူတို႔သည္ မ်က္ကြင္း ပိုညိဳမည္းတတ္ၾကသည္။ အဲကြန္း သို႔မဟုတ္ အေႏြးေပးစက္မ်ိဳး နားေနပါ မ်ားသူတို႔သည္ အေရျပား အစိုဓာတ္ခန္း ေျခာက္ကာ မ်က္ကြင္း ပိုညိဳေလ့ရွိသည္။

အိပ္လြန္းရင္ က်န္းမာေရး ထိခိုက္ႏိုင္လား။
ေလးကန္ထိုင္းမႈိင္း ကိုယ္လက္ မအီမသာနဲ႔ ႏိုးလာလွ်င္ အိပ္ေရးမဝလို႔ဟု မထင္ပါနဲ႔။ ပိုအိပ္မိျခင္းေၾကာင့္သာ ျဖစ္ပါသည္။ အိပ္ေရးမဝဘဲ ႏိုးလာပါက လူသည္ အိပ္ေရးမဝေသးဘူး ဆိုတာ အလိုလို သိေနၿပီး ျပန္အိပ္ခ်င္စိတ္က အလိုလို ေပၚေနသည္။ အအိပ္လြန္လို႔ ႏုံးခ်ိၿပီး ႏိုးလာသူကား အိပ္ေရးမဝစိတ္၊ ျပန္အိပ္ခ်င္စိတ္မ်ိဳးမေပၚ၊ ႏုံးခ်ိေလးကန္ စိတ္သာ ေပၚေနသည္။ ထိုသို႔ ျဖစ္ရျခင္းမွာ အအိပ္လြန္ၿပီး ေနျမင့္မွ ႏိုးသူမ်ားသည္ ခႏၶာကိုယ္ ဇီဝနာရီစနစ္ စည္းခ်က္ ပ်က္ေအာင္ လုပ္ရာေရာက္ေသာေၾကာင့္ အက်ိဳးဆက္အျဖစ္ လူသည္ ပုံမွန္လည္ပတ္မႈ ပ်က္ယြင္းကာ ႏုံးခ်ိ ပင္ပန္းေနေတာ့သည္။ မိမိအိပ္ခ်ိန္မ်ားလား နည္းလားကို မိမိဖာသာ အကဲျဖတ္ရမည္။ လူတစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ အိပ္ခ်ိန္ လိုအပ္ပုံခ်င္း ကြဲျပားသည္။ ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ ေျခာက္နာရီမွ ကိုးနာရီၾကား အိပ္စက္ျခင္းသည္ ပုံမွန္ အိပ္ခ်ိန္စံႏႈန္း ျဖစ္သည္။ ေျခာက္နာရီ အိပ္႐ုံနဲ႔ အိပ္ေရး၀ လန္းဆန္းသူမ်ား ရွိသလို၊ ကိုးနာရီေလာက္ အိပ္ရမွ လန္းဆန္းသူမ်ားလည္း ရွိသည္။ ေျခာက္နာရီထက္နည္း၊ ကိုးနာရီထက္ မ်ားလွ်င္ေတာ့ က်န္းမာေရး ထိခိုက္သည့္ဘက္ကို ေရာက္သြားၿပီ။

ပင္ပန္းလာရင္ မ်က္လုံးေတြ ဘာေၾကာင့္ ရဲလာတာလဲ။
လူက လုပ္စရာေတြမ်ား၊ ဖိစီးမႈေတြမ်ားၿပီး အလုပ္ေတြနဲ႔ လုံးပမ္းကာ ပင္ပန္းႏုံးခ်ိလာၿပီဆိုလွ်င္ မ်က္ေတာင္ခတ္ဖို႔ ေမ့တတ္သည္။ ဦးေႏွာက္ ကိုယ္တိုင္က အျခားဖိစီးမႈေတြ မ်ားလာသည့္အခါ မ်က္ေတာင္ခတ္ဖို႔ ေမ့တတ္သည္။ မ်က္ေတာင္ခတ္ျခင္းသည္ အေရးႀကီးသည္။ မ်က္ေတာင္ခတ္ပါမွ မ်က္ရည္မ်ားသည္ မ်က္လုံးအႏွံ႔ ေရာက္ရွိကာ မ်က္လုံး စိုစြတ္ေနသည္။ မ်က္ေတာင္ခတ္ဖို႔ ေမ့ေနသည့္အခါ မ်က္လုံးတြင္ မ်က္ရည္ေျခာက္ခန္းၿပီး မ်က္လုံးထဲက ဆံျခည္မွ်င္ ေသြးေၾကာေလးမ်ား ေရာင္ရမ္း ေဖာင္းတက္လာေတာ့သည္။ ထိုသို႔ ျဖစ္ျခင္းကို မ်က္လုံးေတြ နီရဲလာျခင္းဟု ေခၚသည္။ မ်က္ရည္ေျခာက္လာသည့္အခါ မ်က္လုံးသည္ ဖုန္ပိုကပ္ၿပီး ယားလာတတ္သည္။ ထိုအခါ လူသည္ လက္နဲ႔ ပိုပြတ္မိျပန္သည္။ ထိုသို႔ ပြတ္သည့္အခါ မ်က္လုံးပိုၿပီး ရဲလာေတာ့သည္။ အေကာင္းဆုံး ကုစားရန္ကား အိပ္ေရးဝေအာင္ အိပ္လိုက္ရန္ ျဖစ္သည္။ အိပ္ေရးဝၿပီး စိတ္ၾကည္သြားလွ်င္ မ်က္ေတာင္ပုံမွန္ ခတ္ျဖစ္သြားၿပီး မ်က္လုံးရဲတာလည္း ေပ်ာက္သြားသည္။ တစ္ေရးေလာက္ အိပ္လိုက္ျခင္းသည္လည္း အက်ိဳးရွိသည္။ သို႔မဟုတ္လွ်င္လည္း သတိေလးထားၿပီး ကိုယ့္ကိုယ့္ကိုယ္ မ်က္ေတာင္ခတ္ဖို႔ သတိေပးရန္ ျဖစ္သည္။

Ref: Daily Mail
Credit – MessengerNewsJournal

[Unicode version]
မျက်ခုံးတွေ ဘာလို့ လှုပ်နေတာလဲ၊ မျက်ကွင်းတွေ ဘာလို့ညိုနေတာလဲနဲ့ အခြား သိချင်စရာလေးများ?

မျက်ခုံး ခဏခဏ လှုပ်နေရင် ဘာများဖြစ်မလဲဟု စိတ်ထင့် လာတတ်သည်။ မျက်ကွင်းတွေ ညိုလာပြီဆို တစ်ခုခုများ ဖြစ်တော့မလား စိုးရိမ်ကြသည်။ အအိပ်များသွားလျှင် ကိုယ်လက် မအီမသာတွေ ဖြစ်ပြီး လေးလံထိုင်းမှိုင်း သွားရတာကရော ဘာကြောင့်လဲ။ လူပင်ပန်း လာရင်း ဖြူဖတ်ဖြူရော် ဖြစ်သွားတာကရော အသို့နည်း။

ဇတ်ခနဲ ဇတ်ခနဲ မျက်ခုံးလှုပ်တာ ဘာကြောင့်လဲ။
လူသည် ပင်ပန်း နွမ်းနယ်နေသည့်အခါ၊ စိတ်ဖိစီးနေသည့်အခါ၊ အသောက်လွန်သည့် အခါမျိုးတွင် အာရုံကြောများ အားနည်းလာတတ်သည်။ မျက်လုံးတစ်ဝိုက်က ကြွက်သားများသည် နူးညံ့သိမ်မွေ့ကြသည်။ ၎င်းတို့ကို ထိန်းချုပ်သော အာရုံကြောစနစ် အားနည်းပါက လှုပ်ရှားမှု ဖောက်ပြန်တတ်ပြီး ဇတ်ခနဲ ဇတ်ခနဲ ဆောင့်ပြီး လှုပ်ရှားတတ်ကြသည်။ ထိုသို့ လှုပ်ခြင်းကို မျက်ခုံးလှုပ်ခြင်း (သို့မဟုတ်) မျက်ခွံတွေ လှုပ်နေခြင်းဟု ဆိုကြခြင်း ဖြစ်သည်။ အိပ်ရေး၀၀ အိပ်လိုက်ပြီး လူက လန်းဆန်း အားရှိသွားလျှင် ထိုသို့ လှုပ်နေတာ အလိုလို ပျောက်သွားသည်။ အသောက်လွန်လို့ ဖြစ်ရသူများ အနေဖြင့်လည်း အသောက်လျှော့ခြင်းဖြင့် ထိုကိစ္စ ပြေလည်နိုင်သည်။

အိပ်ရာနိုးရင် အာပုပ်စော်ဘာကြောင့် နံ။
အာခြောက်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ ပလုတ်ကျင်းလိုက်ရုံ၊ သွားတိုက်လိုက်ရုံနှင့် အနံ့ပျောက်သည်။ အိပ်နေချိန်တွင် တံတွေးထွက်နှုန်း နည်းခြင်း၊ အိမ်နေစဉ် ပါးစပ်ဟကာ အသက်ရူခြင်း တို့ကြောင့် လေဝင်ကာ ပါးစပ်ထဲက တံတွေးခြောက် သွားရသည်။ ထိုသို့ ခြောက်သွားသည့်အခါ ပါးစပ်ထဲက ဘက်တီးရီးယားများ၊ စားကြွင်း စားကျန်များ ပုပ်သိုးခြောက်သွေ့ပြီး ဆာလဖာ ဓာတ်ထွက်လာသည်။ အာပုပ်စော်သည် ထိုဆာလဖာနံ့ ဖြစ်သည်။

မျက်ကွင်းညိုတာ ဘာကြောင့်လဲ။
မျက်ကွင်းညိုခြင်းသည် အရေပြား ပြဿနာကြောင့် မဟုတ်။ အရေပြား တင်းရင်း သိပ်သည်းမှု လျော့နည်းသွားသဖြင့် မျက်လုံးအောက်က သွေးကြောများကို လှမ်းမြင်ရခြင်းသာ ဖြစ်သည်။ လူက ပင်ပန်း၊ ခန္ဓာကိုယ်က ရေငတ်လာသည့်အခါ အရေပြားသည် ရေဓာတ်ခန်း ခြောက်လာသည်။ ထိုသို့ ရေဓာတ်ခန်း ခြောက်လာသည်တွင် မျက်လုံးအောက်က အရေပြားသည် တင်းရင်းမှု လျော့နည်းသွားသဖြင့် အောက်က သွေးကြောများကို လှမ်းမြင်လာရခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုအခါ အပြင်က ကြည့်လိုက်လျှင် မျက်ကွင်းသည် ညိုမည်းနည်း ဖြစ်နေတော့သည်။ အရေပြား ခြောက်သွေ့ပါ များသူတို့သည် မျက်ကွင်း ပိုညိုမည်းတတ်ကြသည်။ အဲကွန်း သို့မဟုတ် အနွေးပေးစက်မျိုး နားနေပါ များသူတို့သည် အရေပြား အစိုဓာတ်ခန်း ခြောက်ကာ မျက်ကွင်း ပိုညိုလေ့ရှိသည်။

အိပ်လွန်းရင် ကျန်းမာရေး ထိခိုက်နိုင်လား။
လေးကန်ထိုင်းမှိုင်း ကိုယ်လက် မအီမသာနဲ့ နိုးလာလျှင် အိပ်ရေးမဝလို့ဟု မထင်ပါနဲ့။ ပိုအိပ်မိခြင်းကြောင့်သာ ဖြစ်ပါသည်။ အိပ်ရေးမဝဘဲ နိုးလာပါက လူသည် အိပ်ရေးမဝသေးဘူး ဆိုတာ အလိုလို သိနေပြီး ပြန်အိပ်ချင်စိတ်က အလိုလို ပေါ်နေသည်။ အအိပ်လွန်လို့ နုံးချိပြီး နိုးလာသူကား အိပ်ရေးမဝစိတ်၊ ပြန်အိပ်ချင်စိတ်မျိုးမပေါ်၊ နုံးချိလေးကန် စိတ်သာ ပေါ်နေသည်။ ထိုသို့ ဖြစ်ရခြင်းမှာ အအိပ်လွန်ပြီး နေမြင့်မှ နိုးသူများသည် ခန္ဓာကိုယ် ဇီဝနာရီစနစ် စည်းချက် ပျက်အောင် လုပ်ရာရောက်သောကြောင့် အကျိုးဆက်အဖြစ် လူသည် ပုံမှန်လည်ပတ်မှု ပျက်ယွင်းကာ နုံးချိ ပင်ပန်းနေတော့သည်။ မိမိအိပ်ချိန်များလား နည်းလားကို မိမိဖာသာ အကဲဖြတ်ရမည်။ လူတစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် အိပ်ချိန် လိုအပ်ပုံချင်း ကွဲပြားသည်။ ပျမ်းမျှအားဖြင့် ခြောက်နာရီမှ ကိုးနာရီကြား အိပ်စက်ခြင်းသည် ပုံမှန် အိပ်ချိန်စံနှုန်း ဖြစ်သည်။ ခြောက်နာရီ အိပ်ရုံနဲ့ အိပ်ရေး၀ လန်းဆန်းသူများ ရှိသလို၊ ကိုးနာရီလောက် အိပ်ရမှ လန်းဆန်းသူများလည်း ရှိသည်။ ခြောက်နာရီထက်နည်း၊ ကိုးနာရီထက် များလျှင်တော့ ကျန်းမာရေး ထိခိုက်သည့်ဘက်ကို ရောက်သွားပြီ။

ပင်ပန်းလာရင် မျက်လုံးတွေ ဘာကြောင့် ရဲလာတာလဲ။
လူက လုပ်စရာတွေများ၊ ဖိစီးမှုတွေများပြီး အလုပ်တွေနဲ့ လုံးပမ်းကာ ပင်ပန်းနုံးချိလာပြီဆိုလျှင် မျက်တောင်ခတ်ဖို့ မေ့တတ်သည်။ ဦးနှောက် ကိုယ်တိုင်က အခြားဖိစီးမှုတွေ များလာသည့်အခါ မျက်တောင်ခတ်ဖို့ မေ့တတ်သည်။ မျက်တောင်ခတ်ခြင်းသည် အရေးကြီးသည်။ မျက်တောင်ခတ်ပါမှ မျက်ရည်များသည် မျက်လုံးအနှံ့ ရောက်ရှိကာ မျက်လုံး စိုစွတ်နေသည်။ မျက်တောင်ခတ်ဖို့ မေ့နေသည့်အခါ မျက်လုံးတွင် မျက်ရည်ခြောက်ခန်းပြီး မျက်လုံးထဲက ဆံခြည်မျှင် သွေးကြောလေးများ ရောင်ရမ်း ဖောင်းတက်လာတော့သည်။ ထိုသို့ ဖြစ်ခြင်းကို မျက်လုံးတွေ နီရဲလာခြင်းဟု ခေါ်သည်။ မျက်ရည်ခြောက်လာသည့်အခါ မျက်လုံးသည် ဖုန်ပိုကပ်ပြီး ယားလာတတ်သည်။ ထိုအခါ လူသည် လက်နဲ့ ပိုပွတ်မိပြန်သည်။ ထိုသို့ ပွတ်သည့်အခါ မျက်လုံးပိုပြီး ရဲလာတော့သည်။ အကောင်းဆုံး ကုစားရန်ကား အိပ်ရေးဝအောင် အိပ်လိုက်ရန် ဖြစ်သည်။ အိပ်ရေးဝပြီး စိတ်ကြည်သွားလျှင် မျက်တောင်ပုံမှန် ခတ်ဖြစ်သွားပြီး မျက်လုံးရဲတာလည်း ပျောက်သွားသည်။ တစ်ရေးလောက် အိပ်လိုက်ခြင်းသည်လည်း အကျိုးရှိသည်။ သို့မဟုတ်လျှင်လည်း သတိလေးထားပြီး ကိုယ့်ကိုယ့်ကိုယ် မျက်တောင်ခတ်ဖို့ သတိပေးရန် ဖြစ်သည်။

Ref: Daily Mail
Credit – MessengerNewsJournal

[Zawgyi version]
မင္းတုန္းမင္းႀကီးဟာ အရွင္ဘုရင္ဆိုေပမယ့္ ေအးေအးေဆးေဆး ဇိမ္ခံေနတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ သူ႔ခ်ိန္ဇယားနဲ႔သူ အလုပ္အလုပ္လုပ္ေနခဲ့တာကို ခ်ီးက်ဴးဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။

မနက္ေစာေစာ ၅ နာရီခြဲေလာက္မွာ အိပ္ရာကထတယ္။ အျပင္မထြက္ခင္ အလွည့္က် မိဖုရားမ်ားက သလြန္ေတာ္ ေအာက္ကေန တစ္ကိုယ္လုံးကို ဆီေတာ္မ်ားနဲ႔ ပြတ္လိမ္းေပးရတယ္။ ေခါင္းလိမ္းဆီ၊ ကိုယ္လိမ္းဆီ ဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ိဳးခြဲျခားထားၿပီး ႏွစ္မ်ိဳးစလုံးဟာ စပါယ္၊ ျမတ္ေလးစတဲ့ သင္းပ်ံ႕ေမႊးႀကိဳင္တဲ့ အဖိုးတန္ဆီမ်ားျဖစ္ၾကတယ္။ ေရမခ်ိဳးလို႔ မျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္းကိစၥေတြကလြဲၿပီး မင္းတုန္းမင္းႀကီးဟာ ေရခ်ိဳးေလ့မရွိဘူးတဲ့။ ေရအစား ဆီေတြနဲ႔ ပြတ္လိမ္းၿပီး တစ္ကိုယ္လုံးမွာရွိတဲ့ ေခ်းေညာ္မ်ားနဲ႔ မေကာင္းတဲ့ အနံ႔အသက္ေတြကို သုတ္သင္တာျဖစ္မယ္ထင္ပါတယ္။

ၿပီးေတာ့နာရီဝက္ခန႔္ ၾကာေအာင္ ကိုယ္မွာ ဆီေတြလိမ္းၿပိး ကတိုးမႈန္႔မ်ားနဲ႔ ပြတ္လိမ္းတာကိုခံပါတယ္။အလွည့္က် ပ်ိဳေတာ္မ်ားက မင္းႀကီးက်န္းမာေရးအတြက္ အႏွိပ္ေတာ္ ဆက္ၾကရပါတယ္။

အႏွိပ္ခံၿပီးေနာက္မွာ အိမ္သာေတာ္ဝင္ပါတယ္။ အိမ္သာတက္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ အလွည့္က် မိဘုရားမ်ားက တစ္ပါတည္းလိုက္ပါရာၿပီး ေထာက္လွမ္းခ်က္ရေသာစကားမ်ား၊ အလိုေတာ္ ေမးေတာ္ရွိေသာ စကားမ်ားကို ျပန္လည္ေလွ်ာက္ထားရန္ျဖစ္ပါတယ္။

အိမ္သာမွထြက္လာတဲ့အခါ နန္းေတာ္ဦး အေရွ႕ပိုင္းမွာ သားေတာ္မ်ားက မ်က္ႏွာသစ္ေရဆက္ၾကရပါတယ္။

မ်က္ႏွာသစ္ၿပီးနာက္မွာ ဆံေတာ္ရွင္းတယ္ (ေခါင္းၿဖီးတယ္)။ နန္းမယ္ေတာ္မိဖုရားေခါင္ႀကီး (စၾကာေဒၤဝီ) ရွိစဥ္အခါက ေန႔စဥ္ေခါင္းၿဖီးေပးရတယ္တဲ့။ မိဖုုရားႀကီး ကြယ္လြန္ၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္း ကိုယ္တိုင္ဖီးပါတယ္။ ဘယ္သူ႔ကိုမွ မခိုင္း၊ ဘယ္သူကိုမွ သူ႔ဦးေခါင္းကို ကိုင္ခြင့္ မျပဳ၊ ဘယ္သူ႔ကိုမွ မယုံ။ ၿပီးေတာ့မွ ဝတ္ေတာ္လဲၿပီး ဘုရားၾကည္ညိဳ (ရွိခိုး) တယ္။

နံနက္ ၈ နာရီခန႔္ အေရာက္မွာ နံက္စာစားတယ္။ နံက္နက္စာ စားေနစဥ္မွာ သမီးေတာ္မ်ားက နေဘးနားမွေနၿပီး အလွည့္က် ကမၼဌာန္း ႐ြတ္ဖတ္ေပးၾကရတယ္။

နံနက္ ၉ နာရီခန႔္အေရာက္ ညီလာခံမွာ အသင့္ေစာင့္ေနၿပီျဖစ္တဲ့ မႉးေတာ္ မတ္ေတာ္မ်ားကို ေတာင္နန္းေတာ္ေ႐ႊေဆာင္ဦးမွာ အေတြ႕ခံတယ္။ အဲဒီ ညီလာခံမွာ ပထမဆုံး အေဝးကေၾကးနန္းစာ၊ ေလွ်ာက္တင္စာ၊ ဆရာေတာ္တို႔ သြင္းစာမ်ားဖတ္ၾကားတာကို နားေထာင္တယ္။ အေဝးကေရာက္လာတဲ့ေျခလ်င္ေတာ္၊ ျမင္းလ်င္ေတာ္၊ ေလွလ်င္ေတာ္၊ ဓာတ္စီးေတာ္တို႔ရဲ႕ ထြက္ဆိုခ်က္မ်ားကို နားေထာင္ၿပီး မွတ္တမ္းတင္ေစတယ္။ တင္ေလွ်ာက္ခ်က္မ်ားကို နားေထာင္ၿပီး ေပၚေပါက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရး အျခင္းအရာမ်ားကို ေဆြးေႏြးေျဖရွင္းၿပီး ညီလာခံသိမ္းတယ္။

ညီလာခံ ကြဲၿပီးေနာက္မွာ နန္းေတာ္ ေနာက္ပိုင္းကိုဝင္ၿပီး မိဖုုရားမ်ား သမီးေတာ္မ်ားနဲ႔ ေတြ႕ကာ ေမးသင့္တာေမး၊ ေဆြးေႏြးသင့္တာ ေဆြးေႏြးတယ္။ သတင္းထူး၊ အေၾကာင္းထူး မရွိရင္ ေတာင္နန္းေတာ္မွာ စာၾကည့္တယ္။

ေန႔လည္ တစ္နာရီေလာက္မွာ ေတာင္နန္းေတာ္မွာပဲ အခ်ိဳပြဲသုံးေဆာင္တယ္။ ၿပီးရင္ ဗိုလ္ရႈခံ ထြက္ေတာ္ မူတယ္။ ဗိုလ္ရႈခံရာမွာေတာ့ လက္႐ုံးဘက္ သက္ဆိုင္ရာ အရာရွိခ်ည္း သက္သက္ျဖစ္ၿပီး အမိန႔္ေတာ္ မွတ္ရန္နဲ႔ အမိန႔္ေတာ္ျပန္ရန္အတြက္ျဖစ္ပါတယ္။ ကုန္းေၾကာင္း ေရေၾကာင္း ရာဇဌာနီၿမိဳ႕ေစာင့္၊ အေဝးၿမိဳ႕ေစာင့္နဲ႔ တပ္ေျပာင္းတပ္လႊဲတို႔ အေၾကာင္းကို အထူးေဆြးေႏြးတယ္။ ဗိုလ္ရႈခံၿပီးေနာက္မွာ ေတာင္နန္းေတာ္ ေနာက္ပိုင္းကိုဝင္ၿပီး စာၾကည့္ျပန္တယ္။

ညေနေလးနာရီေလာက္မွာ ေတာင္နန္းေတာ္မွာဘဲ ညစာစားပါတယ္။ ၅ နာရီေလာက္မွာ နံ႔သာျဖဴနန္းေတာ္ကိုကူးၿပီး သီးျခားခန္႔ထားတဲ့အေထာက္ေတာ္မ်ားကို အေတြ႕ခံတယ္။ ေထာက္လွမ္းခ်က္မ်ားကို လက္ခံတယ္။ အဲဒီေထာက္လွန္းခ်က္ေတြကို သင့္ေတာ္တဲ့ မႉးမတ္မ်ားကို ခန႔္အပ္ၿပီး တိတ္တဆိတ္ ထပ္မံစုံစမ္းေစတယ္။ အေရးယူသင့္တဲ့ကိစၥ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို နံနက္ ညီလာခံမွာ ေဆြးေႏြး အေရးယူတယ္။

ညေန ၆ နာရီေလာက္မွာ နံ႔သာျဖဴ နန္းေတာ္ကေန ေ႐ႊနန္းေတာ္ ဦးကိုကူးၿပီး ညညီလာခံမွာ အဆင္သင့္ ေစာင့္ေနၾကတဲ့ မႉးႀကီး မတ္ႀကီးမ်ားကို အေတြ႕ခံတယ္။

ညညီလာခံ ကြဲၿပီးေနာက္မွာ ေ႐ႊနန္းေတာ္အေနာက္ပိုင္းဝင္ၿပီး ဆင္ျဖဴရွင္မ မိဖုရားေဆာင္မွာ အခ်ိဳပြဲ သုံးေဆာင္တယ္။ အခ်ိဳပြဲတည္ၿပီးေနာက္မွာ ဝတ္လဲေတာ္ မ်ားလဲၿပီး စက္ေတာ္ေခၚၿမဲ အခန္းေတြကို ဝင္တယ္။ စက္ေတာ္ေခၚတဲ့ အခန္းမွာ အလွည့္က်မိန္းမ စာေတာ္ဖတ္မ်ား စာဖတ္တာကို နားေထာင္တယ္။

ဥပုသ္ေန႔ေတြမွာ ႐ုံးပိတ္ၿပီး အလွည့္က် ဆရေတာ္မ်ားရဲ႕တရားမ်ားကို နာယူမွတ္သားတယ္။

မင္းတုန္းမင္းရဲ႕ အေထာက္ေတာ္ မ်ားမ်ားခန႔္ အပ္ထားပုံမွာ စိတ္ဝင္စားဖို႔ ေကာင္းလွတယ္။ အေဝးၿမိဳ႕မ်ားတြက္ တစ္မ်ိဳး၊ ရာဇဌာနီအတြက္ တစ္မ်ိဳးထားတယ္။ အဲဒီ အေထာက္ေတာ္ေတြကို ထင္ရွားတဲ့အဖြဲ႕နဲ႔ မထင္မရွား ေထာက္လွန္းေရးအဖြဲ႕ဆိုၿပီး ဖြဲ႕ထားေပးတယ္။ မထင္မရွားအေထာက္ေတာ္ မ်ားထဲမွာ ဆရာသံဃာေတာ္၊ မိဖုရား၊ သားေတာ္၊ သမီးေတာ္၊ အပ်ိဳေတာ္၊ အရာရွိႀကီး အရာရွိငယ္၊ အစုႀကီးမႈထမ္း၊ အစုေသးမႈထမ္း၊ အစုႏုမႈထမ္း၊ ဖိုးသူေတာ္၊ မယ္သီလရွင္၊ သမားေတာ္၊ အႏွိပ္ေတာ္၊ ဆတၱာသည္စတာေတြပါဝင္ပါတယ္။

ရာဇဌာနီမွာ ေထာက္လွမ္းရတဲ့ အေထာက္ေတာ္ေတြထဲမွာ အိမ္ေရွ႕စံ ကေနာင္မင္းအိမ္ကို ေထာက္လွမ္းရတဲ့ အေထာက္ေတာ္မ်ားလည္းပါဝင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါကိုၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ မင္းတုန္းမင္းႀကီးဟာ သူ႔ကိုထီးနန္းရေအာင္ ကူညီေပးခဲ့တဲ့ ကေနာင္မင္းသားကို အိမ္ေရွ႕အရာအပ္ႏွင္းထားေပမယ့္ စိတ္ခ် ယုံၾကည္မႈ မရွိေၾကာင္းေပၚလြင္ပါတယ္။

မင္းတုန္းမင္းရဲ႕ခ်စ္လွစြာေသာ သမီးေတာ္ျဖစ္တဲ့ စုဖုရားလတ္ဟာလည္း အလယ္နန္းမိဖုရား ဆင္ျဖဴရွင္မေဆာင္ေတာ္မွာအေထာက္ေတာ္ ျဖစ္ပါတယ္တဲ့။ သူနဲ႔အတူ တစ္ခ်ိန္လုံးလိုက္ပါခစားေနတဲ့ ဆင္ျဖဴရွင္မ ကိုလည္း မယုံျပန္ပါဘူး။

သရစိမ္းမိဖုရားကို ဘ႑ာစိုး စာရင္းကိုင္အျဖစ္ခန႔္ အပ္ထားတယ္။ မိဖုရားမ်ား၊ မင္းသား မင္းသမီးမ်ားနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ေ႐ႊေငြေက်ာက္သံပထၳျမားစာရင္း၊ အထည္လိပ္နဲ႔ ပစၥည္းေတြထားတဲ့အခန္း စတာေတြ တာဝန္ ယူရပါတယ္။ ဘ႑ာစိုးျဖစ္တဲ့ သရစိမ္းမိဖုုရားဟာ ညဘက္ အေဆာင္ျပန္အိပ္ခြင့္ မရဘဲ အရွင္ဘုရင္ စက္ေတာ္ေခၚရာအခန္း သလြန္ေတာ္ေျခရင္းမွာ သမီးေတာ္မိုင္းလုံၿမိဳ႔စားနဲ႔ အတူအိပ္ရတယ္တဲ့။ ဘ႑ာစိုးဆိုေတာ့ မ်က္စိေအာက္ကေန အေပ်ာက္မခံတာလားမသိဘူး။

Source: မင္းတုန္းမင္းႀကီးဘာေတြလုပ္-မၾကန္

[Unicode version]
မင်းတုန်းမင်းကြီးဟာ အရှင်ဘုရင်ဆိုပေမယ့် အေးအေးဆေးဆေး ဇိမ်ခံနေတာမျိုး မဟုတ်ဘဲ သူ့ချိန်ဇယားနဲ့သူ အလုပ်အလုပ်လုပ်နေခဲ့တာကို ချီးကျူးဖို့ ကောင်းပါတယ်။

မနက်စောစော ၅ နာရီခွဲလောက်မှာ အိပ်ရာကထတယ်။ အပြင်မထွက်ခင် အလှည့်ကျ မိဖုရားများက သလွန်တော် အောက်ကနေ တစ်ကိုယ်လုံးကို ဆီတော်များနဲ့ ပွတ်လိမ်းပေးရတယ်။ ခေါင်းလိမ်းဆီ၊ ကိုယ်လိမ်းဆီ ဆိုပြီး နှစ်မျိုးခွဲခြားထားပြီး နှစ်မျိုးစလုံးဟာ စပါယ်၊ မြတ်လေးစတဲ့ သင်းပျံ့မွှေးကြိုင်တဲ့ အဖိုးတန်ဆီများဖြစ်ကြတယ်။ ရေမချိုးလို့ မဖြစ်တဲ့ အကြောင်းကိစ္စတွေကလွဲပြီး မင်းတုန်းမင်းကြီးဟာ ရေချိုးလေ့မရှိဘူးတဲ့။ ရေအစား ဆီတွေနဲ့ ပွတ်လိမ်းပြီး တစ်ကိုယ်လုံးမှာရှိတဲ့ ချေးညော်များနဲ့ မကောင်းတဲ့ အနံ့အသက်တွေကို သုတ်သင်တာဖြစ်မယ်ထင်ပါတယ်။

ပြီးတော့နာရီဝက်ခန့် ကြာအောင် ကိုယ်မှာ ဆီတွေလိမ်းပြိး ကတိုးမှုန့်များနဲ့ ပွတ်လိမ်းတာကိုခံပါတယ်။အလှည့်ကျ ပျိုတော်များက မင်းကြီးကျန်းမာရေးအတွက် အနှိပ်တော် ဆက်ကြရပါတယ်။

အနှိပ်ခံပြီးနောက်မှာ အိမ်သာတော်ဝင်ပါတယ်။ အိမ်သာတက်နေတဲ့ အချိန်မှာ အလှည့်ကျ မိဘုရားများက တစ်ပါတည်းလိုက်ပါရာပြီး ထောက်လှမ်းချက်ရသောစကားများ၊ အလိုတော် မေးတော်ရှိသော စကားများကို ပြန်လည်လျှောက်ထားရန်ဖြစ်ပါတယ်။

အိမ်သာမှထွက်လာတဲ့အခါ နန်းတော်ဦး အရှေ့ပိုင်းမှာ သားတော်များက မျက်နှာသစ်ရေဆက်ကြရပါတယ်။

မျက်နှာသစ်ပြီးနာက်မှာ ဆံတော်ရှင်းတယ် (ခေါင်းဖြီးတယ်)။ နန်းမယ်တော်မိဖုရားခေါင်ကြီး (စကြာင်္ဒေဝီ) ရှိစဉ်အခါက နေ့စဉ်ခေါင်းဖြီးပေးရတယ်တဲ့။ မိဖုရားကြီး ကွယ်လွန်ပြီးတဲ့ နောက်ပိုင်း ကိုယ်တိုင်ဖီးပါတယ်။ ဘယ်သူ့ကိုမှ မခိုင်း၊ ဘယ်သူကိုမှ သူ့ဦးခေါင်းကို ကိုင်ခွင့် မပြု၊ ဘယ်သူ့ကိုမှ မယုံ။ ပြီးတော့မှ ဝတ်တော်လဲပြီး ဘုရားကြည်ညို (ရှိခိုး) တယ်။

နံနက် ၈ နာရီခန့် အရောက်မှာ နံက်စာစားတယ်။ နံက်နက်စာ စားနေစဉ်မှာ သမီးတော်များက နဘေးနားမှနေပြီး အလှည့်ကျ ကမ္မဌာန်း ရွတ်ဖတ်ပေးကြရတယ်။

နံနက် ၉ နာရီခန့်အရောက် ညီလာခံမှာ အသင့်စောင့်နေပြီဖြစ်တဲ့ မှူးတော် မတ်တော်များကို တောင်နန်းတော်ရွှေဆောင်ဦးမှာ အတွေ့ခံတယ်။ အဲဒီ ညီလာခံမှာ ပထမဆုံး အဝေးကကြေးနန်းစာ၊ လျှောက်တင်စာ၊ ဆရာတော်တို့ သွင်းစာများဖတ်ကြားတာကို နားထောင်တယ်။ အဝေးကရောက်လာတဲ့ခြေလျင်တော်၊ မြင်းလျင်တော်၊ လှေလျင်တော်၊ ဓာတ်စီးတော်တို့ရဲ့ ထွက်ဆိုချက်များကို နားထောင်ပြီး မှတ်တမ်းတင်စေတယ်။ တင်လျှောက်ချက်များကို နားထောင်ပြီး ပေါ်ပေါက်နေတဲ့ နိုင်ငံရေး အခြင်းအရာများကို ဆွေးနွေးဖြေရှင်းပြီး ညီလာခံသိမ်းတယ်။

ညီလာခံ ကွဲပြီးနောက်မှာ နန်းတော် နောက်ပိုင်းကိုဝင်ပြီး မိဖုရားများ သမီးတော်များနဲ့ တွေ့ကာ မေးသင့်တာမေး၊ ဆွေးနွေးသင့်တာ ဆွေးနွေးတယ်။ သတင်းထူး၊ အကြောင်းထူး မရှိရင် တောင်နန်းတော်မှာ စာကြည့်တယ်။

နေ့လည် တစ်နာရီလောက်မှာ တောင်နန်းတော်မှာပဲ အချိုပွဲသုံးဆောင်တယ်။ ပြီးရင် ဗိုလ်ရှုခံ ထွက်တော် မူတယ်။ ဗိုလ်ရှုခံရာမှာတော့ လက်ရုံးဘက် သက်ဆိုင်ရာ အရာရှိချည်း သက်သက်ဖြစ်ပြီး အမိန့်တော် မှတ်ရန်နဲ့ အမိန့်တော်ပြန်ရန်အတွက်ဖြစ်ပါတယ်။ ကုန်းကြောင်း ရေကြောင်း ရာဇဌာနီမြို့စောင့်၊ အဝေးမြို့စောင့်နဲ့ တပ်ပြောင်းတပ်လွှဲတို့ အကြောင်းကို အထူးဆွေးနွေးတယ်။ ဗိုလ်ရှုခံပြီးနောက်မှာ တောင်နန်းတော် နောက်ပိုင်းကိုဝင်ပြီး စာကြည့်ပြန်တယ်။

ညနေလေးနာရီလောက်မှာ တောင်နန်းတော်မှာဘဲ ညစာစားပါတယ်။ ၅ နာရီလောက်မှာ နံ့သာဖြူနန်းတော်ကိုကူးပြီး သီးခြားခန့်ထားတဲ့အထောက်တော်များကို အတွေ့ခံတယ်။ ထောက်လှမ်းချက်များကို လက်ခံတယ်။ အဲဒီထောက်လှန်းချက်တွေကို သင့်တော်တဲ့ မှူးမတ်များကို ခန့်အပ်ပြီး တိတ်တဆိတ် ထပ်မံစုံစမ်းစေတယ်။ အရေးယူသင့်တဲ့ကိစ္စ အကြောင်းအရာများကို နံနက် ညီလာခံမှာ ဆွေးနွေး အရေးယူတယ်။

ညနေ ၆ နာရီလောက်မှာ နံ့သာဖြူ နန်းတော်ကနေ ရွှေနန်းတော် ဦးကိုကူးပြီး ညညီလာခံမှာ အဆင်သင့် စောင့်နေကြတဲ့ မှူးကြီး မတ်ကြီးများကို အတွေ့ခံတယ်။

ညညီလာခံ ကွဲပြီးနောက်မှာ ရွှေနန်းတော်အနောက်ပိုင်းဝင်ပြီး ဆင်ဖြူရှင်မ မိဖုရားဆောင်မှာ အချိုပွဲ သုံးဆောင်တယ်။ အချိုပွဲတည်ပြီးနောက်မှာ ဝတ်လဲတော် များလဲပြီး စက်တော်ခေါ်မြဲ အခန်းတွေကို ဝင်တယ်။ စက်တော်ခေါ်တဲ့ အခန်းမှာ အလှည့်ကျမိန်းမ စာတော်ဖတ်များ စာဖတ်တာကို နားထောင်တယ်။

ဥပုသ်နေ့တွေမှာ ရုံးပိတ်ပြီး အလှည့်ကျ ဆရတော်များရဲ့တရားများကို နာယူမှတ်သားတယ်။

မင်းတုန်းမင်းရဲ့ အထောက်တော် များများခန့် အပ်ထားပုံမှာ စိတ်ဝင်စားဖို့ ကောင်းလှတယ်။ အဝေးမြို့များတွက် တစ်မျိုး၊ ရာဇဌာနီအတွက် တစ်မျိုးထားတယ်။ အဲဒီ အထောက်တော်တွေကို ထင်ရှားတဲ့အဖွဲ့နဲ့ မထင်မရှား ထောက်လှန်းရေးအဖွဲ့ဆိုပြီး ဖွဲ့ထားပေးတယ်။ မထင်မရှားအထောက်တော် များထဲမှာ ဆရာသံဃာတော်၊ မိဖုရား၊ သားတော်၊ သမီးတော်၊ အပျိုတော်၊ အရာရှိကြီး အရာရှိငယ်၊ အစုကြီးမှုထမ်း၊ အစုသေးမှုထမ်း၊ အစုနုမှုထမ်း၊ ဖိုးသူတော်၊ မယ်သီလရှင်၊ သမားတော်၊ အနှိပ်တော်၊ ဆတ္တာသည်စတာတွေပါဝင်ပါတယ်။

ရာဇဌာနီမှာ ထောက်လှမ်းရတဲ့ အထောက်တော်တွေထဲမှာ အိမ်ရှေ့စံ ကနောင်မင်းအိမ်ကို ထောက်လှမ်းရတဲ့ အထောက်တော်များလည်းပါဝင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါကိုကြည့်ခြင်းအားဖြင့် မင်းတုန်းမင်းကြီးဟာ သူ့ကိုထီးနန်းရအောင် ကူညီပေးခဲ့တဲ့ ကနောင်မင်းသားကို အိမ်ရှေ့အရာအပ်နှင်းထားပေမယ့် စိတ်ချ ယုံကြည်မှု မရှိကြောင်းပေါ်လွင်ပါတယ်။

မင်းတုန်းမင်းရဲ့ချစ်လှစွာသော သမီးတော်ဖြစ်တဲ့ စုဖုရားလတ်ဟာလည်း အလယ်နန်းမိဖုရား ဆင်ဖြူရှင်မဆောင်တော်မှာအထောက်တော် ဖြစ်ပါတယ်တဲ့။ သူနဲ့အတူ တစ်ချိန်လုံးလိုက်ပါခစားနေတဲ့ ဆင်ဖြူရှင်မ ကိုလည်း မယုံပြန်ပါဘူး။

သရစိမ်းမိဖုရားကို ဘဏ္ဍာစိုး စာရင်းကိုင်အဖြစ်ခန့် အပ်ထားတယ်။ မိဖုရားများ၊ မင်းသား မင်းသမီးများနဲ့ ဆိုင်တဲ့ရွှေငွေကျောက်သံပထ္ထမြားစာရင်း၊ အထည်လိပ်နဲ့ ပစ္စည်းတွေထားတဲ့အခန်း စတာတွေ တာဝန် ယူရပါတယ်။ ဘဏ္ဍာစိုးဖြစ်တဲ့ သရစိမ်းမိဖုရားဟာ ညဘက် အဆောင်ပြန်အိပ်ခွင့် မရဘဲ အရှင်ဘုရင် စက်တော်ခေါ်ရာအခန်း သလွန်တော်ခြေရင်းမှာ သမီးတော်မိုင်းလုံမြို့စားနဲ့ အတူအိပ်ရတယ်တဲ့။ ဘဏ္ဍာစိုးဆိုတော့ မျက်စိအောက်ကနေ အပျောက်မခံတာလားမသိဘူး။

Source: မင်းတုန်းမင်းကြီးဘာတွေလုပ်-မကြန်

[Zawgyi version]
မင္းလက္ဝါး
မင္းလက္ဝါးကို သမိန္ေထာရာဇာဘြဲ႕ခံ ပုသိမ္ၿမိဳ႕ဝန္ မဟာသမိန္ေထာႏွင့္ ေရကင္းသူ မမႀကီးတို႔က ၁၈၂၃-ခုႏွစ္တြင္ ေမြးဖြားသည္။ ေမြးခ်င္ ၂-ဦးအနက္ အငယ္ျဖစ္သည္။ ငယ္မည္မွာ ေမာင္လတ္ျဖစ္သည္။ မင္းလက္ဝါး၏ အႏြယ္ရင္း ျဖစ္ေသာ သူ၏ အဘ၊ အဘိုး၊ အေဘးမ်ားသည္ အေလာင္းမင္းတရားလက္ထက္မွစ၍ အစဥ္အဆက္ အမႈထမ္းလာၾကေသာ မြန္တိုင္းရင္းသားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ မင္းလက္ဝါးသည္ ကုန္းေဘာင္ဆက္ မင္းတုန္းမင္းႏွင့္ သီေပါမင္းတို႔ လက္ထက္တြင္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀-ခန႔္ အမႈထမ္းခဲ့သည္။ မင္းတုန္းမင္းသည္ မင္းလက္ဝါးအား အျမင့္ငါးၿမိဳ႕ဝန္၊ မဟာသမိန္ဘရမ္း၊ မင္းႀကီးမင္းေခါင္သူရိန္၊ မင္းႀကီးမဟာသက္ေတာ္ရွည္ ဘြဲ႕မ်ားခ်ီးျမႇင့္ခဲ့သည္။ သီေပါမင္းက မကၡရာၿမိဳ႕စား၊ လက္ဝဲေတာ္မႉး၊ မင္းႀကီးသူရ မဟာမင္းေခါင္ သမိန္ဘရမ္းႏွင့္ ေအာက္ျမစ္စဥ္ ခ႐ိုင္မင္းႀကီးဘြဲ႕မ်ား ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့သည္။

ေမာင္လတ္၏ဖခင္သည္ ငယ္စဥ္ကပင္ ဆုံးသြားခဲ့သည္။ မိခင္၊ အမမ်ားႏွင့္လည္း ကြဲကြာခဲ့ရၿပီး ေရကင္းဘုန္းႀကီး ေက်ာင္းတြင္ ခိုလႈံကာ ဘုန္းႀကီးထံ၌ စာေပပညာမ်ားကို သင္ယူခဲ့သည္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးက လူေရးလူရာ လိမၼာယဥ္ေက်းေစရန္ ဆုံးမသြန္သင္ေပးသည္။ လူပ်ိဳအ႐ြယ္ေရာက္လာေသာအခါ ေဒသအလိုက္ သစ္ခုတ္၊ လယ္လုပ္ျခင္းျဖင့္ အသက္ေမြးရသည္။ ေမာင္လတ္သည္ သစ္ခုတ္ရင္း သစ္ငုတ္ထိုး မိေသာဒဏ္ရာေၾကာင့္ ဝဲမ်က္လုံးတဖက္ ကြယ္သြားေလသည္။ ထို႔ေနာက္ ေတာင္သူႀကီးတစ္ဦး၏ သမီးႏွင့္ အိမ္ေထာင္က်ၿပီး ေယာကၡမအိမ္သို႔ လိုက္ပါေနထိုင္လ်က္ ေတာင္သူလုပ္ငန္းကို ပင္ပန္းႀကီးစြာ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ရသည္။ ေမာင္လတ္သည္ လယ္ယာလုပ္ငန္း၌ စိတ္မဝင္စား။ မကြၽမ္းက်င္၍ ေယာကၡမက ၎အား လူပ်င္း၊ လူအဟု အထင္အျမင္ေသးကာ ျငဴစူလာသည္။ ဇနီးသည္ကပင္ အထင္အ ျမင္ေသး၍ မထီမဲ့ျမင္ ျပဳလာသည္။

ေမာင္လတ္သည္ ေယာကၡမႏွင့္ မိန္းမျဖစ္သူ၏ ၿငိဳျငင္မႈကို ခံေနရခ်ိန္တြင္ အမျဖစ္သူ ခင္ခင္ႀကီးမွာ ရာဇဌာနီ မင္းေနျပည္ အမရပူရၿမိဳ႕ေတာ္၌ သူရဲဝန္ကေတာ္ျဖစ္လ်က္ ေကာင္းစားေနေၾကာင္း သတင္း ေကာင္းၾကားလာရသည္။ ေမာင္လတ္သည္ အသက္ ၃၁-ႏွစ္အ႐ြယ္ခန႔္၊ ၁၈၄၄-ခုႏွစ္တြင္ ဇနီးသည္ကိုထားခဲ့၍ အမရပူရၿမိဳ႕ေတာ္သို႔ လွည္းတတန္၊ ေလွတတန္၊ ေျခက်င္တတန္ျဖင့္ တစ္လနီးပါးအထိ ခရီးႏွင္လာခဲ့သည္။

ေမာင္လတ္သည္ သူရဲဝန္မင္းအိမ္ကို အလြယ္တကူ ရွာေတြ႕သည္။ အမခင္ခင္ႀကီးသည္ ေမာင္ငယ္ကို မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ေတြ႕ရ၍ ဝမ္းသာၿပီး ရႈိက္ႀကီးတငင္ ငိုရွာသည္။ သူရဲမင္း ဦးေ႐ႊလုံးသည္ ေယာက္ဖျဖစ္ သူ ေမာင္လတ္အား တေစ့တေစာင္း အကဲခတ္သည္။ လက္႐ုံးတဆူကဲ့သို႔ အားကိုးစိတ္ခ်ရမည့္သူျဖစ္ေၾကာင္း ယုံၾကည္သျဖင့္ အစစအရာရာ မင္းမႉးစိုးတာ နန္းတြင္းေရးရာမွစ၍ သြန္သင္ဆုံးမသည္။ အခါအ ခြင့္ရတိုင္း ဓားခုတ္၊ လွံထိုး၊ ဆင္စီး၊ ျမင္းစီးတို႔ကို ကြၽမ္းက်င္ေအာင္ သင္ၾကားေပးသည္။ သူရဲဝန္မင္းသည္ ေမာင္လတ္အား မင္းတုန္းမင္းႀကီး၏ ေရွ႕ေတာ္သို႔ ဝင္ေရာက္ခစားေစသည္။ မင္းတုန္းမင္းသည္ ေမာင္လတ္၏ အရည္အေသြးကို အကဲခတ္ရင္း အပါးေတာ္၌ ခစားေစသည္။ ထို႔ေနာက္ ေခ်ာင္းဦးဆယ္႐ြာကို စားေစၿပီး မင္းမႈထမ္းေစသည္။ ေမာင္လတ္သည္ မိမိတာဝန္မ်ားကို မလစ္ဟင္းရေလေအာင္ ႀကိဳးစားထမ္းေဆာင္သည္။ မင္းတုန္းမင္းသည္ ေမာင္လတ္၏ စြမ္းရည္ကို ႏွစ္သက္၍ အျမင့္ၿမိဳ႕ဝန္ရာထူး တိုးျမင့္ခန႔္အပ္ေတာ္မူသည္။

ဦးလတ္သည္ မိမိတာဝန္ထမ္းေဆာင္ရာ ၿမိဳ႕႐ြာမ်ားတြင္ သူ၏အမိန႔္ စည္းကမ္းမ်ားကို မေလးမခန႔္ ျပဳသူ၊ ဆိုးသြမ္းသူမ်ားကို ကိုယ္တိုင္ လက္ဝါးႏွင့္႐ိုက္၍ ဆုံးမေလ့ရွိသည္။ ဦးလတ္မွာ အသားျဖဴဝင္း စိုျပည္ လ်က္ ထြားက်ိဳင္းသန္မာ၍ အံ့ၾသေလာက္ေသာ ကာယဗလရွိၿပီး တိုင္းရင္းသား မြန္မ်ားတြင္ ထင္ရွားလွသည္။ ေလးေတာင္ျပည့္ အရပ္အေမာင္းႏွင့္ လိုက္ဖက္ေအာင္ အလုံးအထည္ ႀကံ့ခိုင္သူလည္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သူ၏႐ိုက္ခ်က္မွာ အားေကာင္းေမာင္းသန္လွသျဖင့္ ျပင္းျပင္းအ႐ိုက္ခံရသူမွာ တခ်က္တည္းႏွင့္ စင္းစင္းေသရေလေတာ့သည္။ ဦးလတ္၏ တမူထူးျခားေသာ သူ၏စ႐ိုက္ႏွင့္ စြမ္းအားတို႔ေၾကာင့္ အျမင့္ၿမိဳ႕နယ္တခြင္တြင္ မင္းလက္ဝါး-ဟု ျပည္သူမ်ားက ေခၚဆိုၾကေလသည္။

မင္းလက္ဝါးအုပ္ခ်ဳပ္ေသာ နယ္အတြင္း ခိုးသားဓားျပမ်ား လုံးဝကင္းစင္ကာ ေအးခ်မ္းလွသည္။ ထိုကဲ့သို႔ေသာ မင္းလက္ဝါး၏ ဂုဏ္သတင္းကို မင္းတုန္းမင္း ၾကားေသာအခါ အပါးေတာ္သို႔ေခၚယူၿပီး သူ၏မ်ိဳး႐ိုး ဇာတိကို ေမးျမန္းေတာ္မူသည္။ သူရသတၱိေသြးမ်ိဳးရွိသူျဖစ္ေၾကာင္း ေသခ်ာစြာသိေတာ္မူ၍ အသက္ ၃၃-ႏွစ္အ႐ြယ္ ၁၈၅၆-ခုႏွစ္တြင္ မဟာသမိန္ဘရမ္း-ဟု ဘြဲ႕ေတာ္ကိုေပးလ်က္ အျမင့္ငါးၿမိဳ႕ဝန္ရာထူး တိုးျမႇင့္ခန႔္အပ္ေလသည္။

ျမင္းကြန္း ျမင္းခုံတိုင္ အေရးအခင္းေနာက္ပိုင္း ပန္းထိမ္မင္းသားပုန္ကန္မႈကို ႏွိမ္နင္းရန္ မင္းတုန္းမင္းသည္ မင္းလက္ဝါးကို အျမင့္ၿမိဳ႕မွေခၚယူၿပီး ျမစ္စဥ္တေလွ်ာက္မွ နယ္မ်ားကို ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈရွိေစရန္ တာဝန္ ခံဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခန႔္အပ္တာဝန္ေပးသည္။ မင္းလက္ဝါးသည္ သူရဲသူခက္ လက္နက္အင္ခြင္တို႔ကို ဖြဲ႕စည္းစုေဆာင္း၍ ပန္းထိမ္မင္းသား ပုန္ကန္မႈကို ႏွိမ္ႏွင္းေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ ပုန္ကန္သူမ်ားတြင္ ပါဝင္ေသာ မိမိ သားကိုပင္ အဆုံးစီရင္ ေလသည္။ မင္းတုန္းမင္းသည္ မင္းလက္ဝါးအား မဟာသမိန္ဘရမ္းဘြဲ႕တြင္ ထပ္ေလာင္းလ်က္ မင္းႀကီးမင္းေခါင္သူရိန္-ဟူေသာ ဘြဲ႕ေတာ္ကို ခ်ီးျမႇင့္ေလသည္။ ၎ျပင္ ရတနာကိုးပါး စီ ျခယ္ေသာ သီလဝင္ေ႐ႊဓားကို ေပးအပ္ခ်ီဴျမႇင့္လ်က္ မင္းႀကီးမဟာသက္ေတာ္ရွည္ဘြဲ႕ထူးကို ၁၈၇၄-ခုႏွစ္တြင္ ထပ္ဆင့္အပ္ႏွင္းေတာ္မူသည္။ ထို႔ေနာက္ ဗလေကာင္းေသာ အဂၤလိပ္ႀကီးႏွင့္ စြမ္းအားၿပိဳင္ရာ တြင္လည္း အႏိုင္ရ၍ ဘုရင္မင္းျမတ္က မင္းလက္ဝါးကို ဆုေတာ္ေငြမ်ား ေပးသနားေတာ္မူေလသည္။

သီေပါမင္းလက္ထက္တြင္ မင္းလက္ဝါးအား မကၡရာၿမိဳ႕ကို အပိုင္စားေပးသည့္အျပင္ မင္းႀကီးသူရမဟာမင္းေခါင္ သမိန္ဘရမ္း-ဟူေသာ ဘြဲ႕အမည္ႏွင့္ လက္ဝဲဝင္းေတာ္မႉးရာထူးကို ခန႔္အပ္ခံသည္။ ဧရာဝတီျမစ္၏ ဝဲယာၿမိဳ႕မ်ားတဝိုက္ကို ေအာက္ျမစ္စဥ္ ၇-ခ႐ိုင္ သတ္မွတ္ပိုင္းျခားလ်က္ မင္းလက္ဝါးအား အုပ္ခ်ဳပ္ေစသည္။ မင္းလက္ဝါးသည္ ေအာက္ျမစ္စဥ္ ၇-ခ႐ိုင္မင္းႀကီးဟူေသာ အမည္ျဖင့္ ထင္ရွားလာသည္။

၁၈၈၅-ခုႏွစ္ တတိယ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ စစ္ပြဲတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေလွသင္း အတြင္းဝန္ ဦးေ႐ႊေမာင္ႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မင္းလက္ဝါးတို႔ တူအရီးႏွစ္ဦးသည္ ျမင္းၿခံႏွင့္ မင္းလွၿမိဳ႕မ်ားတေလွ်ာက္ ကြပ္ကဲ တိုက္ခိုက္ၾက သည္။ ထို႔ျပင္ မင္းလွခံတပ္ႀကီးကို ဦးစီးကြပ္ကဲ၍ နယ္ခ်ဲ႕တို႔အား အျပင္းအထန္ ခုခံတိုက္ခိုက္ၾကသည္။ ၁၈၈၅-ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလ ၁၇-၇က္ေန႔ ညေနတြင္ မင္းလွခံတပ္ က်ဆုံးသြားသည္။ မင္းလက္ဝါးႀကီး သည္ ခံတပ္၏ မလြယ္ေပါက္မွ ထြက္ခြါလြတ္ေျမာက္လာသည္။ သူႏွင့္အတူပါလာေသာ ရဲမက္မ်ားႏွင့္ မ်ိဳးခ်စ္ျမန္မာမ်ားကို အင္အားစုစည္း၍ ၿဗိတိသွ်တို႔အား ေတာ္လွန္ရန္ ႀကိဳးစားသည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာ လႊတ္ေတာ္မွ ေမတၱာရပ္ခံသျဖင့္ လက္နက္ခ်ခဲ့ရသည္။

မင္းႀကီးတြင္ ဝန္ကေတာ္ ၈-ဦးႏွင့္ သား ၂၀၊ ေျမး ၁၀-ေယာက္ရွိသည္။ မင္းႀကီးသည္ မႏၲေလးၿမိဳ႕ တေနရာတြင္ မိသားစုႏွင့္အတူ ေနထိုင္၏။ ၿဗိတိသွ်တို႔က ေငြေၾကး၊ ရာထူးတို႔ျဖင့္ စည္း႐ုံးသိမ္းသြင္း ေသာ္လည္း လက္မခံခဲ့ေပ။ မင္းႀကီးသည္ ၁၈၉၃-ခုႏွစ္ေလာက္တြင္ နယ္ခ်ဲ႕ေတာ္လွန္ေရးမ်ား ၿငိမ္းေအးသြားေသာအခါ မႏၲေလးမွ အျမင့္ၿမိဳ႕သို႔ ေျပာင္းေ႐ႊေနထိုင္ခဲ့သည္။

မင္းလက္ဝါးသည္ အစားအေသာက္ လြန္စြာစားႏိုင္သည္။ နံနက္ ဆန္ ႏို႔ဆီဗူး ေလးလုံး၊ ညေန ဆန္ ႏို႔ဆီဗူး ေလးလုံး ကုန္ေအာင္ စားႏိုင္သည္။ ထမင္းစားၿပီး ဖီးၾကမ္းငွက္ေပ်ာသီး တစ္ဖီး ကုန္ေအာင္ စားႏိုင္သည္။ မင္းလက္ဝါးသည္ ၁၉၀၃-ခုႏွစ္ အသက္ ၈၀-တြင္ လူႀကီးေရာဂါျဖင့္ အျမင့္ၿမိဳ႕၌ ကြယ္လြန္ခဲ့ေလသည္။

ကိုးကား

ဦးျမင့္ေစာ (သမိုင္းပါေမကၡ-ပုသိမ္တကၠသိုလ္)

(မဂၤလာေမာင္မယ္ ၂၀၀၉-ခု ေမလ)

Wiki

[Unicode version]
မင်းလက်ဝါး
မင်းလက်ဝါးကို သမိန်ထောရာဇာဘွဲ့ခံ ပုသိမ်မြို့ဝန် မဟာသမိန်ထောနှင့် ရေကင်းသူ မမကြီးတို့က ၁၈၂၃-ခုနှစ်တွင် မွေးဖွားသည်။ မွေးချင် ၂-ဦးအနက် အငယ်ဖြစ်သည်။ ငယ်မည်မှာ မောင်လတ်ဖြစ်သည်။ မင်းလက်ဝါး၏ အနွယ်ရင်း ဖြစ်သော သူ၏ အဘ၊ အဘိုး၊ အဘေးများသည် အလောင်းမင်းတရားလက်ထက်မှစ၍ အစဉ်အဆက် အမှုထမ်းလာကြသော မွန်တိုင်းရင်းသားများ ဖြစ်ကြသည်။ မင်းလက်ဝါးသည် ကုန်းဘောင်ဆက် မင်းတုန်းမင်းနှင့် သီပေါမင်းတို့ လက်ထက်တွင် နှစ်ပေါင်း ၃၀-ခန့် အမှုထမ်းခဲ့သည်။ မင်းတုန်းမင်းသည် မင်းလက်ဝါးအား အမြင့်ငါးမြို့ဝန်၊ မဟာသမိန်ဘရမ်း၊ မင်းကြီးမင်းခေါင်သူရိန်၊ မင်းကြီးမဟာသက်တော်ရှည် ဘွဲ့များချီးမြှင့်ခဲ့သည်။ သီပေါမင်းက မက္ခရာမြို့စား၊ လက်ဝဲတော်မှူး၊ မင်းကြီးသူရ မဟာမင်းခေါင် သမိန်ဘရမ်းနှင့် အောက်မြစ်စဉ် ခရိုင်မင်းကြီးဘွဲ့များ ချီးမြှင့်ခဲ့သည်။

မောင်လတ်၏ဖခင်သည် ငယ်စဉ်ကပင် ဆုံးသွားခဲ့သည်။ မိခင်၊ အမများနှင့်လည်း ကွဲကွာခဲ့ရပြီး ရေကင်းဘုန်းကြီး ကျောင်းတွင် ခိုလှုံကာ ဘုန်းကြီးထံ၌ စာပေပညာများကို သင်ယူခဲ့သည်။ ဘုန်းတော်ကြီးက လူရေးလူရာ လိမ္မာယဉ်ကျေးစေရန် ဆုံးမသွန်သင်ပေးသည်။ လူပျိုအရွယ်ရောက်လာသောအခါ ဒေသအလိုက် သစ်ခုတ်၊ လယ်လုပ်ခြင်းဖြင့် အသက်မွေးရသည်။ မောင်လတ်သည် သစ်ခုတ်ရင်း သစ်ငုတ်ထိုး မိသောဒဏ်ရာကြောင့် ဝဲမျက်လုံးတဖက် ကွယ်သွားလေသည်။ ထို့နောက် တောင်သူကြီးတစ်ဦး၏ သမီးနှင့် အိမ်ထောင်ကျပြီး ယောက္ခမအိမ်သို့ လိုက်ပါနေထိုင်လျက် တောင်သူလုပ်ငန်းကို ပင်ပန်းကြီးစွာ လုပ်ကိုင် စားသောက်ရသည်။ မောင်လတ်သည် လယ်ယာလုပ်ငန်း၌ စိတ်မဝင်စား။ မကျွမ်းကျင်၍ ယောက္ခမက ၎င်းအား လူပျင်း၊ လူအဟု အထင်အမြင်သေးကာ ငြူစူလာသည်။ ဇနီးသည်ကပင် အထင်အ မြင်သေး၍ မထီမဲ့မြင် ပြုလာသည်။

မောင်လတ်သည် ယောက္ခမနှင့် မိန်းမဖြစ်သူ၏ ငြိုငြင်မှုကို ခံနေရချိန်တွင် အမဖြစ်သူ ခင်ခင်ကြီးမှာ ရာဇဌာနီ မင်းနေပြည် အမရပူရမြို့တော်၌ သူရဲဝန်ကတော်ဖြစ်လျက် ကောင်းစားနေကြောင်း သတင်း ကောင်းကြားလာရသည်။ မောင်လတ်သည် အသက် ၃၁-နှစ်အရွယ်ခန့်၊ ၁၈၄၄-ခုနှစ်တွင် ဇနီးသည်ကိုထားခဲ့၍ အမရပူရမြို့တော်သို့ လှည်းတတန်၊ လှေတတန်၊ ခြေကျင်တတန်ဖြင့် တစ်လနီးပါးအထိ ခရီးနှင်လာခဲ့သည်။

မောင်လတ်သည် သူရဲဝန်မင်းအိမ်ကို အလွယ်တကူ ရှာတွေ့သည်။ အမခင်ခင်ကြီးသည် မောင်ငယ်ကို မမျှော်လင့်ဘဲ တွေ့ရ၍ ဝမ်းသာပြီး ရှိုက်ကြီးတငင် ငိုရှာသည်။ သူရဲမင်း ဦးရွှေလုံးသည် ယောက်ဖဖြစ် သူ မောင်လတ်အား တစေ့တစောင်း အကဲခတ်သည်။ လက်ရုံးတဆူကဲ့သို့ အားကိုးစိတ်ချရမည့်သူဖြစ်ကြောင်း ယုံကြည်သဖြင့် အစစအရာရာ မင်းမှူးစိုးတာ နန်းတွင်းရေးရာမှစ၍ သွန်သင်ဆုံးမသည်။ အခါအ ခွင့်ရတိုင်း ဓားခုတ်၊ လှံထိုး၊ ဆင်စီး၊ မြင်းစီးတို့ကို ကျွမ်းကျင်အောင် သင်ကြားပေးသည်။ သူရဲဝန်မင်းသည် မောင်လတ်အား မင်းတုန်းမင်းကြီး၏ ရှေ့တော်သို့ ဝင်ရောက်ခစားစေသည်။ မင်းတုန်းမင်းသည် မောင်လတ်၏ အရည်အသွေးကို အကဲခတ်ရင်း အပါးတော်၌ ခစားစေသည်။ ထို့နောက် ချောင်းဦးဆယ်ရွာကို စားစေပြီး မင်းမှုထမ်းစေသည်။ မောင်လတ်သည် မိမိတာဝန်များကို မလစ်ဟင်းရလေအောင် ကြိုးစားထမ်းဆောင်သည်။ မင်းတုန်းမင်းသည် မောင်လတ်၏ စွမ်းရည်ကို နှစ်သက်၍ အမြင့်မြို့ဝန်ရာထူး တိုးမြင့်ခန့်အပ်တော်မူသည်။

ဦးလတ်သည် မိမိတာဝန်ထမ်းဆောင်ရာ မြို့ရွာများတွင် သူ၏အမိန့် စည်းကမ်းများကို မလေးမခန့် ပြုသူ၊ ဆိုးသွမ်းသူများကို ကိုယ်တိုင် လက်ဝါးနှင့်ရိုက်၍ ဆုံးမလေ့ရှိသည်။ ဦးလတ်မှာ အသားဖြူဝင်း စိုပြည် လျက် ထွားကျိုင်းသန်မာ၍ အံ့သြလောက်သော ကာယဗလရှိပြီး တိုင်းရင်းသား မွန်များတွင် ထင်ရှားလှသည်။ လေးတောင်ပြည့် အရပ်အမောင်းနှင့် လိုက်ဖက်အောင် အလုံးအထည် ကြံ့ခိုင်သူလည်းဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် သူ၏ရိုက်ချက်မှာ အားကောင်းမောင်းသန်လှသဖြင့် ပြင်းပြင်းအရိုက်ခံရသူမှာ တချက်တည်းနှင့် စင်းစင်းသေရလေတော့သည်။ ဦးလတ်၏ တမူထူးခြားသော သူ၏စရိုက်နှင့် စွမ်းအားတို့ကြောင့် အမြင့်မြို့နယ်တခွင်တွင် မင်းလက်ဝါး-ဟု ပြည်သူများက ခေါ်ဆိုကြလေသည်။

မင်းလက်ဝါးအုပ်ချုပ်သော နယ်အတွင်း ခိုးသားဓားပြများ လုံးဝကင်းစင်ကာ အေးချမ်းလှသည်။ ထိုကဲ့သို့သော မင်းလက်ဝါး၏ ဂုဏ်သတင်းကို မင်းတုန်းမင်း ကြားသောအခါ အပါးတော်သို့ခေါ်ယူပြီး သူ၏မျိုးရိုး ဇာတိကို မေးမြန်းတော်မူသည်။ သူရသတ္တိသွေးမျိုးရှိသူဖြစ်ကြောင်း သေချာစွာသိတော်မူ၍ အသက် ၃၃-နှစ်အရွယ် ၁၈၅၆-ခုနှစ်တွင် မဟာသမိန်ဘရမ်း-ဟု ဘွဲ့တော်ကိုပေးလျက် အမြင့်ငါးမြို့ဝန်ရာထူး တိုးမြှင့်ခန့်အပ်လေသည်။

မြင်းကွန်း မြင်းခုံတိုင် အရေးအခင်းနောက်ပိုင်း ပန်းထိမ်မင်းသားပုန်ကန်မှုကို နှိမ်နင်းရန် မင်းတုန်းမင်းသည် မင်းလက်ဝါးကို အမြင့်မြို့မှခေါ်ယူပြီး မြစ်စဉ်တလျှောက်မှ နယ်များကို ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှုရှိစေရန် တာဝန် ခံဗိုလ်ချုပ်ကြီး ခန့်အပ်တာဝန်ပေးသည်။ မင်းလက်ဝါးသည် သူရဲသူခက် လက်နက်အင်ခွင်တို့ကို ဖွဲ့စည်းစုဆောင်း၍ ပန်းထိမ်မင်းသား ပုန်ကန်မှုကို နှိမ်နှင်းအောင်မြင်ခဲ့သည်။ ပုန်ကန်သူများတွင် ပါဝင်သော မိမိ သားကိုပင် အဆုံးစီရင် လေသည်။ မင်းတုန်းမင်းသည် မင်းလက်ဝါးအား မဟာသမိန်ဘရမ်းဘွဲ့တွင် ထပ်လောင်းလျက် မင်းကြီးမင်းခေါင်သူရိန်-ဟူသော ဘွဲ့တော်ကို ချီးမြှင့်လေသည်။ ၎င်းပြင် ရတနာကိုးပါး စီ ခြယ်သော သီလဝင်ရွှေဓားကို ပေးအပ်ချီူမြှင့်လျက် မင်းကြီးမဟာသက်တော်ရှည်ဘွဲ့ထူးကို ၁၈၇၄-ခုနှစ်တွင် ထပ်ဆင့်အပ်နှင်းတော်မူသည်။ ထို့နောက် ဗလကောင်းသော အင်္ဂလိပ်ကြီးနှင့် စွမ်းအားပြိုင်ရာ တွင်လည်း အနိုင်ရ၍ ဘုရင်မင်းမြတ်က မင်းလက်ဝါးကို ဆုတော်ငွေများ ပေးသနားတော်မူလေသည်။

သီပေါမင်းလက်ထက်တွင် မင်းလက်ဝါးအား မက္ခရာမြို့ကို အပိုင်စားပေးသည့်အပြင် မင်းကြီးသူရမဟာမင်းခေါင် သမိန်ဘရမ်း-ဟူသော ဘွဲ့အမည်နှင့် လက်ဝဲဝင်းတော်မှူးရာထူးကို ခန့်အပ်ခံသည်။ ဧရာဝတီမြစ်၏ ဝဲယာမြို့များတဝိုက်ကို အောက်မြစ်စဉ် ၇-ခရိုင် သတ်မှတ်ပိုင်းခြားလျက် မင်းလက်ဝါးအား အုပ်ချုပ်စေသည်။ မင်းလက်ဝါးသည် အောက်မြစ်စဉ် ၇-ခရိုင်မင်းကြီးဟူသော အမည်ဖြင့် ထင်ရှားလာသည်။

၁၈၈၅-ခုနှစ် တတိယ အင်္ဂလိပ်-မြန်မာ စစ်ပွဲတွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး လှေသင်း အတွင်းဝန် ဦးရွှေမောင်နှင့် ဗိုလ်ချုပ်မင်းလက်ဝါးတို့ တူအရီးနှစ်ဦးသည် မြင်းခြံနှင့် မင်းလှမြို့များတလျှောက် ကွပ်ကဲ တိုက်ခိုက်ကြ သည်။ ထို့ပြင် မင်းလှခံတပ်ကြီးကို ဦးစီးကွပ်ကဲ၍ နယ်ချဲ့တို့အား အပြင်းအထန် ခုခံတိုက်ခိုက်ကြသည်။ ၁၈၈၅-ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၁၇-၇က်နေ့ ညနေတွင် မင်းလှခံတပ် ကျဆုံးသွားသည်။ မင်းလက်ဝါးကြီး သည် ခံတပ်၏ မလွယ်ပေါက်မှ ထွက်ခွါလွတ်မြောက်လာသည်။ သူနှင့်အတူပါလာသော ရဲမက်များနှင့် မျိုးချစ်မြန်မာများကို အင်အားစုစည်း၍ ဗြိတိသျှတို့အား တော်လှန်ရန် ကြိုးစားသည်။ သို့သော် မြန်မာ လွှတ်တော်မှ မေတ္တာရပ်ခံသဖြင့် လက်နက်ချခဲ့ရသည်။

မင်းကြီးတွင် ဝန်ကတော် ၈-ဦးနှင့် သား ၂၀၊ မြေး ၁၀-ယောက်ရှိသည်။ မင်းကြီးသည် မန္တလေးမြို့ တနေရာတွင် မိသားစုနှင့်အတူ နေထိုင်၏။ ဗြိတိသျှတို့က ငွေကြေး၊ ရာထူးတို့ဖြင့် စည်းရုံးသိမ်းသွင်း သော်လည်း လက်မခံခဲ့ပေ။ မင်းကြီးသည် ၁၈၉၃-ခုနှစ်လောက်တွင် နယ်ချဲ့တော်လှန်ရေးများ ငြိမ်းအေးသွားသောအခါ မန္တလေးမှ အမြင့်မြို့သို့ ပြောင်းရွှေနေထိုင်ခဲ့သည်။

မင်းလက်ဝါးသည် အစားအသောက် လွန်စွာစားနိုင်သည်။ နံနက် ဆန် နို့ဆီဗူး လေးလုံး၊ ညနေ ဆန် နို့ဆီဗူး လေးလုံး ကုန်အောင် စားနိုင်သည်။ ထမင်းစားပြီး ဖီးကြမ်းငှက်ပျောသီး တစ်ဖီး ကုန်အောင် စားနိုင်သည်။ မင်းလက်ဝါးသည် ၁၉၀၃-ခုနှစ် အသက် ၈၀-တွင် လူကြီးရောဂါဖြင့် အမြင့်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခဲ့လေသည်။

ကိုးကား

ဦးမြင့်စော (သမိုင်းပါမေက္ခ-ပုသိမ်တက္ကသိုလ်)

(မင်္ဂလာမောင်မယ် ၂၀၀၉-ခု မေလ)

Wiki

 

ေစ်းထဲသြားၿပီး အိမ္သားေတြစားဖို႔ အစားအစာေတြ ၀ယ္ယူတဲ့အခါ ေကာင္းမေကာင္း လတ္မလတ္ကို ဘယ္လိုသိႏိုင္မလဲဆိုတဲ့ ျပႆနာ အၿမဲတမ္းႀကံဳရေလ့ရွိပါတယ္။ ေစ်းအၿမဲတမ္း၀ယ္ေနက်လူေတြအတြက္က သိပ္မခက္လွေပမယ့္ အခုမွ ေစ်းထြက္၀ယ္တဲ့သူ ေစ်း၀ယ္တယ မကၽြမ္းက်င္တဲ့သူေတြအတြက္ေတာ့ အခက္ေတြ႔စရာပါပဲ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကိုယ္၀ယ္မယ့္ အစားအစာေတြရဲ႕ အရည္အေသြးကို ဘယ္လိုစစ္ေဆးမလဲဆိုတာ မွ်ေ၀ေပးပါမယ္။

၁။ ၾကက္သား
ၾကက္သားကို ၀ယ္တဲ့အခါ ၾကက္သားမွာ အျဖဴေရာင္ အစင္းနဲ႔ အဆီလႊာထူမထူကို ေသခ်ာၾကည့္ၿပီး ၀ယ္သင့္ပါတယ္။ အဆီအရမ္းမ်ားေနတဲ့ အသားက သင့္က်န္းမာေရးအတြက္ မေကာင္းပါဘူး။ အသားက အ၀ါဖက္ သန္းေနရင္လည္း မလတ္ပါဘူး။ ၾကက္သားအစိမ္းက ပန္းေရာင္ဖက္သန္းေနသင့္ၿပီး အေရာင္မေဖ်ာ့သင့္ပါဘူး။

၂။ ပ်ားရည္
ပ်ားရည္မ၀ယ္ခင္ ဇြန္းနဲ႔ အရင္ခပ္ၾကည့္လိုက္ၿပီး ေအာက္ကို ဘယ္လိုက်သြားလဲဆိုတာ ၾကည့္ပါ။ ပ်ားရည္က အလ်င္အျမန္ ေအာက္က်သြားရင္ ပ်ားရည္ရဲ႕ အရည္အေသြးမေကာင္းဘူးလို႔ သတ္မွတ္လို႔ရပါတယ္။

၃။ ခရင္မ္ေတြ
ခရင္မ္ေတြရဲ႔ အရည္အေသြးကိုေတာ့ ဇြန္း ထဲထည့္ၿပီး ေရေႏြးခြက္ထဲမွာ ခရင္မ္ထည့္ၿပီး စမ္းသတ္လို႔ရပါတယ္။ အရည္အေသြးညံ့ရင္ အျဖဴေရာင္ အဖတ္ေသးေသးေလး ျဖစ္ေပၚေနတတ္ၿပီး အရည္အေသြးေကာင္းရင္ အဲလို ျဖစ္မွာမဟုတ္ပါဘူး။

၄။ အေအးခံထားတဲ့ အသီးအရြက္ေတြ
အေအးခံထားတဲ့ အသီးအရြက္ေတြ၀ယ္တဲ့အခါ အသီးအရြက္မွာ ေရခဲတံုးေလးေတြ ႏွင္းခဲလိုမ်ိဳး ျဖစ္ေနတာကို မ၀ယ္သင့္ပါဘူး။

၅။ ငါး
ငါးကို ၀ယ္မယ္ဆိုရင္ ငါးမ်က္လံုးကိုၾကည့္ပါ။ ငါးရဲ႕ ပါးဟက္ကိုလည္း ေသခ်ာၾကည့္၀ယ္ပါ။ ငါးပါးဟက္ မွာ အနီေရာင္ျဖစ္ေနရင္ မလတ္ပါဘူး။ မ်က္လံုးမွာလည္းတိမ္ဖုံးေနတာမ်ိဳး မ၀ယ္ပါနဲ႔။

၆။ အသား
အသားကို ၀ယ္တဲ့အခါ လက္နဲ႔ အရင္ဖိၾကည့္လိုက္ပါ။ လက္နဲ႔ဖိလိုက္လို႔ လက္ရာႀကီး ထင္ေနခဲ့တာ လြယ္လြယ္မေပ်ာက္သြားရင္ မလတ္ပါဘူး။

၇။ အရြက္ေတြ ၀ယ္တဲ့အခါ
အရြက္ေတြ၀ယ္တဲ့အခါ အေပၚကို မၾကည့္လိုက္ပါ။ အရြက္က ေဘးဖက္ကို အရမ္းဖ်ာက်သြားတယ္၊ အေရာင္က အရမ္းမည္းေနတယ္၊ ရိုးတံက အရမ္းရွည္ေနတယ္ဆိုရင္ မလတ္ဘူးလို႔ မွတ္ယူလိ႔ရပါတယ္။

၈။ ခ်ိစ္
ခ်ိစ္ကို ၀ယ္တဲ့အခါ ခ်ိစ္ကေျခာက္ၿပီး အရမ္းအက္ကြဲေနတယ္ဆိုရင္ အရည္အေသြးမေကာင္းဘူးလို႔ သတ္မွတ္လို႔ရပါတယ္။
crd;copy

[Zawgyi version]
သိထားသင့္တဲ့ လွ်ပ္စစ္မီတာ တြက္ခ်က္နည္း᠌᠌᠌

ယေန႔ေခတ္မွာ ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား လွ်ပ္စစ္မီး ရလာၾကပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ လွ်ပ္စစ္ အသုံးျပဳခေတြ၊ မီတာကုန္က်ခေတြ အေၾကာင္း လူအမ်ား သိသင့္ပါတယ္။ ဘယ္အရာမဆို ကိုယ္တိုင္တြက္ခ်က္တတ္ရင္ အလိုလို ခ်င့္ခ်ိန္တတ္လာမယ္။ ေနာက္ၿပီး သူမ်ား ညာတာလဲ မခံရေတာ့ပါဘူး။

ဦးဇင္းတို႔ မီတာတြက္တဲ့အခါ အသုံးျပဳတဲ့ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းေလးေတြကို အရင္ watt (ဝပ္) ဘယ္ေလာက္ႏုန္း စားလဲလို႔ သိရပါမယ္။ မီးလုံးတစ္လုံးဆိုရင္ 60 Wလို႔ ေရးထားပါတယ္။ 60 W(ဝပ္) ရွိတဲ့ အဲဒီ မီးလုံးေလးကို ႏွစ္နာရီတိတိ ထြန္းထားမယ္ဆိုရင္ (60 × 2 = 120) ၁၂၀ ေပါ့။ သူ႔ကို တို႔နာရီနဲ႔ ေျမႇာက္ၿပီးသား ျဖစ္လို႔ ဝပ္နာရီ (Watt Hours = WH)လို႔ ေခၚပါတယ္။

1000 WH ကို 1KWH (Kilowatt hour) ျဖစ္လို႔ တစ္ေထာင္နဲ႔ စားပါက ကီလိုဝပ္ဟာဝါ ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခုနက ၁၂၀ကို ၁ေထာင္နဲ႔ စားရင္ 0.12 ရမယ္။ အဲဒါကို မီတာခ ေကာက္ခံႏႈန္းထား ၃၅က်ပ္နဲ႔ ေျမႇာက္တဲ့အခါ 4.2 ရပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ 60W မီးသီးေလးကို ႏွစ္နာရီထြန္းရင္ ၄ က်ပ္ ေက်ာ္ေက်ာ္ က်ပါတယ္။

မီတာခေတြ ေကာက္ခံတဲ့အခါ အိမ္သုံးနဲ႔ လုပ္ငန္းသုံးဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။ အဲဒီ ႏွစ္မ်ိဳးမွာလဲ ယူနစ္ အသုံးျပဳမႈ႕အလိုက္ အခေၾကးေငြ ကြာပါတယ္။ ကိုယ္ဘယ္ေလာက္ႏူန္း မီတာခ အေကာက္ခံရတယ္ဆိုတာ ေဘာင္ခ်ာမွာ ၾကည့္ရင္ သိႏိူင္ပါတယ္။

မိမိတို႔ အသုံးျပဳေနတဲ့ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းတိုင္းမွာ မီတာစားႏူန္းေလးေတြ ေရးထားတာ ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။

တစ္ေကာင္ အဲယားကြန္း 750 W
ထမင္းေပါင္းအိုး 700 W
ေလးေပ မီးေခ်ာင္း 40 W

အဲဒီလိုေလးေတြပါတာ ေတြ႕မွာပါ။ ပိုၿပီး ရွင္းလင္းသြားေအာင္ ဦးဇင္းျပေပးထားတဲ့ ပုံေလးကို ၾကည့္လိုက္ပါ။ အားလုံး အဆင္ေျပၾကပါေစ။
Credit : Ashin Thuseikta

[Unicode version]
သိထားသင့်တဲ့ လျှပ်စစ်မီတာ တွက်ချက်နည်း᠌᠌᠌

ယနေ့ခေတ်မှာ နေရာတော်တော်များများ လျှပ်စစ်မီး ရလာကြပါပြီ။ ဒါကြောင့် လျှပ်စစ် အသုံးပြုခတွေ၊ မီတာကုန်ကျခတွေ အကြောင်း လူအများ သိသင့်ပါတယ်။ ဘယ်အရာမဆို ကိုယ်တိုင်တွက်ချက်တတ်ရင် အလိုလို ချင့်ချိန်တတ်လာမယ်။ နောက်ပြီး သူများ ညာတာလဲ မခံရတော့ပါဘူး။

ဦးဇင်းတို့ မီတာတွက်တဲ့အခါ အသုံးပြုတဲ့ လျှပ်စစ်ပစ္စည်းလေးတွေကို အရင် watt (ဝပ်) ဘယ်လောက်နုန်း စားလဲလို့ သိရပါမယ်။ မီးလုံးတစ်လုံးဆိုရင် 60 Wလို့ ရေးထားပါတယ်။ 60 W(ဝပ်) ရှိတဲ့ အဲဒီ မီးလုံးလေးကို နှစ်နာရီတိတိ ထွန်းထားမယ်ဆိုရင် (60 × 2 = 120) ၁၂၀ ပေါ့။ သူ့ကို တို့နာရီနဲ့ မြှောက်ပြီးသား ဖြစ်လို့ ဝပ်နာရီ (Watt Hours = WH)လို့ ခေါ်ပါတယ်။

1000 WH ကို 1KWH (Kilowatt hour) ဖြစ်လို့ တစ်ထောင်နဲ့ စားပါက ကီလိုဝပ်ဟာဝါ ရပါတယ်။ ဒါကြောင့် ခုနက ၁၂၀ကို ၁ထောင်နဲ့ စားရင် 0.12 ရမယ်။ အဲဒါကို မီတာခ ကောက်ခံနှုန်းထား ၃၅ကျပ်နဲ့ မြှောက်တဲ့အခါ 4.2 ရပါတယ်။ ဒါဆိုရင် 60W မီးသီးလေးကို နှစ်နာရီထွန်းရင် ၄ ကျပ် ကျော်ကျော် ကျပါတယ်။

မီတာခတွေ ကောက်ခံတဲ့အခါ အိမ်သုံးနဲ့ လုပ်ငန်းသုံးဆိုပြီး နှစ်မျိုးရှိပါတယ်။ အဲဒီ နှစ်မျိုးမှာလဲ ယူနစ် အသုံးပြုမှု့အလိုက် အခကြေးငွေ ကွာပါတယ်။ ကိုယ်ဘယ်လောက်နူန်း မီတာခ အကောက်ခံရတယ် ဆိုတာ ဘောင်ချာမှာ ကြည့်ရင် သိနိူင်ပါတယ်။

မိမိတို့ အသုံးပြုနေတဲ့ လျှပ်စစ်ပစ္စည်းတိုင်းမှာ မီတာစားနူန်းလေးတွေ ရေးထားတာ တွေ့ရပါလိမ့်မယ်။

တစ်ကောင် အဲယားကွန်း 750 W
ထမင်းပေါင်းအိုး 700 W
လေးပေ မီးချောင်း 40 W

အဲဒီလိုလေးတွေပါတာ တွေ့မှာပါ။ ပိုပြီး ရှင်းလင်းသွားအောင် ဦးဇင်းပြပေးထားတဲ့ ပုံလေးကို ကြည့်လိုက်ပါ။ အားလုံး အဆင်ပြေကြပါစေ။
Credit : Ashin Thuseikta

[Zawgyi version]

သင့္ရဲ႕ ခင္ပြန္းျဖစ္သူပဲျဖစ္ျဖစ္ ဖခင္သို႔မဟုတ္.. သားသမီးပဲျဖစ္ျဖစ္.. အဲ့လိုရွပ္အက်ီအျဖဴကို ေန႔တိုင္းဝတ္ပီး အလုပ္တက္ေနရပါသလား..?? အဲ့လို..လည္ပင္းေနရာေတြနဲ႔ လက္အဖ်ားေနရာေတြဟာ အလြယ္တကူ အရမ္းညစ္ပါတ္ပီး ..မဲတူးခ်ိတ္ေနသလို ျဖစ္ေနတတ္တာ သဘာဝပါ။

စိတ္မပူပါနဲ႔.လူလဲသက္သာပီး.မဲတူခ်ိတ္ေနတာေတြကို ေျပာင္စင္ဖို႔ လြယ္ကူျမန္ဆန္တဲ့ နည္းေလးေပးပါရေစ။

1.အဲ့လိုမဲတူခ်ိတ္ေနတဲ့ေကာ္လံအဖ်ား..နဲ႔လက္အဖ်ားကို..ေရပူပူနဲ႔အယင္စိုစြတ္ေနေအာင္ေလာင္းထားေပးပါ။

2.အိမ္တိုင္းလိုလိုမွာ..ပန္ကန္ေဆးတဲ့ဆပ္ျပာရည္ေတာ့ရွိၾကမွာပါ။ အဲ့ဆပ္ျပာရည္နဲ႔ မဲေနတဲ့ ညစ္ပါတ္ေနတဲ့ ေနရာအကုန္ကို နဲနဲသုတ္ပီး လူးထားေပး။ ၿပီးရင္ အခုလို ဘရတ္ေလးနဲ႔ ဖြဖြေလးပဲ တိုက္ေပးလိုက္ပါ။ ပုံေတြကို တခုခ်င္းစီ ၾကည့္ေပးပါ။

မဲေနတာေတြ ရွိေနေသးလားလို႔။ မဲမဲဂ်ီးေပေနတာေတြဟာ ကိုယ္ၾကည့္ခ်င္လို႔ ေနပါဦး ဆိုတာေတာင္ မျမင္ရေတာ့ပဲ အဲ့လိုျဖဴေဖြးသြားတဲ့ အေနအထားကို ရလာပါလိမ့္မယ္။

ၿပီးမွ..အိမ္မွာအဝတ္ေလွ်ာ္စက္ရွိရင္ ျပစ္ထည့္ပီးေလွ်ာ္လိုက္ပါ။ အဝတ္ေလွ်ာ္စက္မရွိတဲ့ သူေတြလဲ ကိုယ့္ဘာကိုယ္ ေရနဲ႔ပဲ သန႔္စင္ေအာင္ ေလွ်ာ္ပစ္လိုက္ရင္ ျဖဴေဖြး သန႔္ရွင္းသြားတဲ့ အက်ီျဖဴေလးကို ရပါပီရွင္။ အိမ္ရွင္မေတြ သက္ေတာင့္ သက္သာ ရွိၾကေစဖို႔ မွ်ေဝေပးလိုက္ရပါတယ္ရွင့္။

Credit – 陳秀圓

via – akhamaet

[Unicode version]

သင့်ရဲ့ ခင်ပွန်းဖြစ်သူပဲဖြစ်ဖြစ် ဖခင်သို့မဟုတ်.. သားသမီးပဲဖြစ်ဖြစ်.. အဲ့လိုရှပ်အကျီအဖြူကို နေ့တိုင်းဝတ်ပီး အလုပ်တက်နေရပါသလား..?? အဲ့လို..လည်ပင်းနေရာတွေနဲ့ လက်အဖျားနေရာတွေဟာ အလွယ်တကူ အရမ်းညစ်ပါတ်ပီး ..မဲတူးချိတ်နေသလို ဖြစ်နေတတ်တာ သဘာဝပါ။

စိတ်မပူပါနဲ့.လူလဲသက်သာပီး.မဲတူချိတ်နေတာတွေကို ပြောင်စင်ဖို့ လွယ်ကူမြန်ဆန်တဲ့ နည်းလေးပေးပါရစေ။

1.အဲ့လိုမဲတူချိတ်နေတဲ့ကော်လံအဖျား..နဲ့လက်အဖျားကို..ရေပူပူနဲ့အယင်စိုစွတ်နေအောင်လောင်းထားပေးပါ။

2.အိမ်တိုင်းလိုလိုမှာ..ပန်ကန်ဆေးတဲ့ဆပ်ပြာရည်တော့ရှိကြမှာပါ။ အဲ့ဆပ်ပြာရည်နဲ့ မဲနေတဲ့ ညစ်ပါတ်နေတဲ့ နေရာအကုန်ကို နဲနဲသုတ်ပီး လူးထားပေး။ ပြီးရင် အခုလို ဘရတ်လေးနဲ့ ဖွဖွလေးပဲ တိုက်ပေးလိုက်ပါ။ ပုံတွေကို တခုချင်းစီ ကြည့်ပေးပါ။

မဲနေတာတွေ ရှိနေသေးလားလို့။ မဲမဲဂျီးပေနေတာတွေဟာ ကိုယ်ကြည့်ချင်လို့ နေပါဦး ဆိုတာတောင် မမြင်ရတော့ပဲ အဲ့လိုဖြူဖွေးသွားတဲ့ အနေအထားကို ရလာပါလိမ့်မယ်။

ပြီးမှ..အိမ်မှာအဝတ်လျှော်စက်ရှိရင် ပြစ်ထည့်ပီးလျှော်လိုက်ပါ။ အဝတ်လျှော်စက်မရှိတဲ့ သူတွေလဲ ကိုယ့်ဘာကိုယ် ရေနဲ့ပဲ သန့်စင်အောင် လျှော်ပစ်လိုက်ရင် ဖြူဖွေး သန့်ရှင်းသွားတဲ့ အကျီဖြူလေးကို ရပါပီရှင်။ အိမ်ရှင်မတွေ သက်တောင့် သက်သာ ရှိကြစေဖို့ မျှဝေပေးလိုက်ရပါတယ်ရှင့်။

Credit – 陳秀圓

via – akhamaet

[Zawgyi version]
ခြၽတ္ မရတဲ့ လက္စြပ္ကို ဒီလို ခြၽတ္မယ္

လက္စြပ္ဝတ္ထားရင္း ကိုယ့္လက္က လက္စြပ္ကို ျပန္ခြၽတ္ရ ခက္ေလာက္ေအာင္ ျဖစ္ေနလား။ ဒီနည္းေလးက လက္ေတြ႕ အသုံးဝင္တာ သိရပါလိမ့္မယ္။ အထူးသျဖင့္ လက္စြပ္ ျပန္ခြၽတ္ဖို႔ လက္ေခ်ာင္းက ဝတုတ္လာတာမ်ိဳးမွာ အျဖစ္မ်ားၾကပါတယ္။

ပထမဆုံး အပ္ခ်ည္ႀကိဳးထက္ အနည္းဆုံး ၅ ဆ လုံးပတ္ႀကီးတဲ့ ႀကိဳးတႀကိဳး ရွာပါ။ ႏိုင္လြန္ႀကိဳးဆိုရင္ ပိုေကာင္းပါလိမ့္မယ္။ ဗြီဒီယိုမွာ ျပထားတဲ့အတိုင္း လက္စြပ္နဲ႕လက္ေခ်ာင္းၾကားကေန ႀကိဳးစတဖက္ကို တထြာ အနည္းဆုံးေလာက္ ထုတ္ထားပါ။

ၿပီးေတာ့ ႀကိဳးကို လက္စြပ္ကို ျပန္ခြၽပ္မယ့္ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း ႀကိဳးကို ေစ့ေစ့ေလး တပတ္ခ်င္း ပတ္သြားပါ။ လက္ေခ်ာင္း အဖ်ားနားေလာက္ထိ ပတ္သြားပါ။ ၿပီးရင္ လက္စြပ္တဖက္မွာ အစထုတ္ထားတဲ့ ႀကိဳးကို ျဖည္းျဖည္းခ်င္း လက္ဖ်ားထိပ္ရွိရာကို ဦးတည္ၿပီး ဆြဲထုတ္ပါ။ လက္စြပ္ဟာ လက္ေခ်ာင္းကို အနာတရ မျဖစ္ပဲ ေခ်ာေခ်ာေမာေမာ ကြၽတ္သြားပါလိမ့္မယ္။

Credit – အိမ့္သံစဥ္
ဧရာဝတီ BLOG

[Zawgyi version]
ချွတ် မရတဲ့ လက်စွပ်ကို ဒီလို ချွတ်မယ်

လက်စွပ်ဝတ်ထားရင်း ကိုယ့်လက်က လက်စွပ်ကို ပြန်ချွတ်ရ ခက်လောက်အောင် ဖြစ်နေလား။ ဒီနည်းလေးက လက်တွေ့ အသုံးဝင်တာ သိရပါလိမ့်မယ်။ အထူးသဖြင့် လက်စွပ် ပြန်ချွတ်ဖို့ လက်ချောင်းက ဝတုတ်လာတာမျိုးမှာ အဖြစ်များကြပါတယ်။

ပထမဆုံး အပ်ချည်ကြိုးထက် အနည်းဆုံး ၅ ဆ လုံးပတ်ကြီးတဲ့ ကြိုးတကြိုး ရှာပါ။ နိုင်လွန်ကြိုးဆိုရင် ပိုကောင်းပါလိမ့်မယ်။ ဗွီဒီယိုမှာ ပြထားတဲ့အတိုင်း လက်စွပ်နဲ့လက်ချောင်းကြားကနေ ကြိုးစတဖက်ကို တထွာ အနည်းဆုံးလောက် ထုတ်ထားပါ။

ပြီးတော့ ကြိုးကို လက်စွပ်ကို ပြန်ချွပ်မယ့် လမ်းကြောင်းအတိုင်း ကြိုးကို စေ့စေ့လေး တပတ်ချင်း ပတ်သွားပါ။ လက်ချောင်း အဖျားနားလောက်ထိ ပတ်သွားပါ။ ပြီးရင် လက်စွပ်တဖက်မှာ အစထုတ်ထားတဲ့ ကြိုးကို ဖြည်းဖြည်းချင်း လက်ဖျားထိပ်ရှိရာကို ဦးတည်ပြီး ဆွဲထုတ်ပါ။ လက်စွပ်ဟာ လက်ချောင်းကို အနာတရ မဖြစ်ပဲ ချောချောမောမော ကျွတ်သွားပါလိမ့်မယ်။

Credit – အိမ့်သံစဉ်
ဧရာဝတီ BLOG