Author: shangyi

(Zawgyi)

ပတဲေကာႀကီးပင္

Item Name ——— Greater Galangal (ပတဲေကာႀကီးပင္)
Category ———— Raw Material
Botany Term ——– Alpinia galangal Willd A, conchigera Griff
Species Family —– Zingiberaceae

ျမန္မာ ႏိုင္ငံ အႏွံ႕အျပားတြင္ သဘာ၀အေလ်ာက္ ေပါက္ေရာက္သည္။ သဘာ၀ ေပါက္ပင္ ျဖစ္သည္။

အပင္

အၿမဲစိမ္း အပင္ငယ္ မ်ိဳးျဖစ္သည္။ အျမင့္ ၅-၈ ေပ အထိ ျမင့္သည္။႐ြက္ေယာင္ ပင္စည္ ျဖစ္ၿပီး ေထာင္မတ္၍ ေပါက္သည္။ ပင္စည္ လံုးမာ၍ ေခ်ာေမြ႕သည္။

အ႐ြက္

ပင္စည္လံုးအား ပတ္၍ ႐ြက္လႊဲ ထြက္သည္။အလ်ား ၁-၂ ေပ အထိ ႐ွိ၏။ ႐ြက္ျပား က်ဥ္း၏။ ႐ြက္ရင္း၀ိုင္း သို႕မဟုတ္ သြယ္ၿပီး ႐ြက္ထိပ္သို႕ ခၽြန္သြယ္ သြားသည္။ဂံုမင္း ႐ြက္ႏွင့္ တူသည္။႐ြက္ညွာ တိုသည္။႐ြက္လယ္ေၾကာ ထင္႐ွား၍ ေျမာင္းပါသည္။ အ႐ြက္ မ်က္ႏွာျပင္ ႏွစ္ဖက္လံုး ေခ်ာေမြ႕ၿပီး ႐ြက္နားညီသည္။

အပြင့္

ေသးငယ္ၿပီး အျဖဴ ေရာင္တြင္ နီညိဳ စင္းကေလး မ်ား ႐ွိသည္။

 အျမစ္ဥ

ဥပံုသဏၭာန္ ျဖစ္ၿပီး နႏြင္း တက္ႏွင့္ တူသည္။ အေျမွး ဖတ္မ်ားျဖင့္ ဖံုးအုပ္ထားသည္။ ျမစ္ျမႊာ နည္းသည္။

အသံုး၀င္ပံု

ဥတက္။

အာနိသင္

ျမန္မာ ေဆးက်မ္း မ်ား အလိုအရ ပတဲေကာ ျမစ္သည္ ပူ ၊ စပ္၊ ခါး ေသာ အရသာ ႐ွိ၏။ ပူ၍ ထက္ျမက္ေသာ ဂုဏ္သတၱိ ႐ွိ၏။ ေသြး ၊ သလိပ္ကို ေၾကေစ၍ အဆိပ္ ကုိ လည္းေကာင္း ၊ ေရာင္ရမ္းေသာ အနာကုိ လည္းေကာင္း ႏုိင္ေသာ သတၱိ ႐ွိ၏။ ၀မ္းမီးကို ေတာက္ေစသည္။ ႏွလံုး ကုိ အက်ိဳး ျပဳသည္။ ႏႈတ္ကုိ ၿမိန္ေစသည္။

ဥတက္အသံုးျပဳပံု

၁။ ပတဲေကာႀကီးကုိ ၀မ္းကုိက္ ေရာဂါ၊ ေသြး၀မ္းက် ေရာဂါ၊ ပန္းနာေရာဂါ၊ ႏွလံုး ေရာဂါ ေပ်ာက္ ေဆးမ်ား အျဖစ္ ေဖာ္စပ္ အသံုးျပဳ၏။

၂။ ဆီးခဲလွ်င္ ပတဲေကာကုိ ဆန္ေဆးရည္ႏွင့္ ေသြးေသာက္က ဆီး႐ႊင္ေစ၏။

၃။ ပတဲေကာႀကီး ျမစ္ကုိ ခ်င္းစိမ္းအရည္၊ ပ်ားရည္ႏွင့္ လ်က္ေပးက ေခ်ာင္းဆုိး ေရာဂါ ေပ်ာက္၏။

၄။ ပတဲေကာႀကီး ႏွင့္ စမုန္ျဖဴ၊ ဆားမီးဖုတ္ တုိ႕ကုိ အမႈန္႕ ျပဳ၍ အနည္းငယ္မွ် လ်က္ေပး ေသာ္ ရင္နာ၊ ၀မ္းနာ ေပ်ာက္၏။

၅။ ဆီးအိမ္တြင္ ဆီး႐ွိလ်က္ ဆီးေအာင့္ ဆီးခ်ဳပ္ေနမူ ပတဲေကာႀကီး ျမစ္ကုိ ေရႏွင့္ ေသြးေသာက္ ေသာ္ ေပ်ာက္၏။

၆။ အဖ်ား ေရာဂါ မ်ား အတြက္ အဖ်ားကို ႏိုင္ေစ ေသာ ငန္းေဆးႏွင့္ ပတဲေကာႀကီး ျပဳတ္ရည္ တိုက္ပါက လ်င္ျမန္စြာ ေပ်ာက္ကင္း၏။

၇။ ပတဲေကာႀကီး၊ ခ်င္းေျခာက္၊ သိေႏၶာဆား တို႕ကုိ ဆတူ စပ္၍ အမႈန္႕ျပဳ ေသာက္ေသာ္ အစာ မေၾက ေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္း၏။

Credit – ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္အပင္မ်ား

(Unicode)

ပတဲကောကြီးပင်

Item Name ——— Greater Galangal (ပတဲကောကြီးပင်)
Category ———— Raw Material
Botany Term ——– Alpinia galangal Willd A, conchigera Griff
Species Family —– Zingiberaceae

မြန်မာနိုင်ငံ အနှံ့အပြားတွင် သဘာဝအလျောက် ပေါက်ရောက်သည်။ သဘာ၀ ပေါက်ပင် ဖြစ်သည်။

အပင်

အမြဲစိမ်း အပင်ငယ် မျိုးဖြစ်သည်။ အမြင့် ၅-၈ ပေ အထိ မြင့်သည်။ရွက်ယောင် ပင်စည် ဖြစ်ပြီး ထောင်မတ်၍ ပေါက်သည်။ ပင်စည် လုံးမာ၍ ချောမွေ့သည်။

အရွက်

ပင်စည်လုံးအား ပတ်၍ ရွက်လွှဲ ထွက်သည်။အလျား ၁-၂ ပေ အထိ ရှိ၏။ ရွက်ပြား ကျဉ်း၏။ ရွက်ရင်းဝိုင်း သို့မဟုတ် သွယ်ပြီး ရွက်ထိပ်သို့ ချွန်သွယ် သွားသည်။ဂုံမင်း ရွက်နှင့် တူသည်။ရွက်ညှာ တိုသည်။ရွက်လယ်ကြော ထင်ရှား၍ မြောင်းပါသည်။ အရွက် မျက်နှာပြင် နှစ်ဖက်လုံး ချောမွေ့ပြီး ရွက်နားညီသည်။

အပွင့်

သေးငယ်ပြီး အဖြူ ရောင်တွင် နီညို စင်းကလေး များ ရှိသည်။

 အမြစ်ဥ

ဥပုံသဏ္ဌာန် ဖြစ်ပြီး နနွင်းတက်နှင့် တူသည်။ အမြှေး ဖတ်များဖြင့် ဖုံးအုပ်ထားသည်။ မြစ်မြွှာ နည်းသည်။

အသုံးဝင်ပုံ

ဥတက်။

အာနိသင်

မြန်မာဆေးကျမ်းများ အလိုအရ ပတဲကော မြစ်သည် ပူ ၊ စပ်၊ ခါး သော အရသာ ရှိ၏။ ပူ၍ ထက်မြက်သော ဂုဏ်သတ္တိ ရှိ၏။ သွေး ၊ သလိပ်ကို ကြေစေ၍ အဆိပ်ကိုလည်းကောင်း၊ ရောင်ရမ်းသော အနာကိုလည်းကောင်း နိုင်သော သတ္တိ ရှိ၏။ ဝမ်းမီးကို တောက်စေသည်။ နှလုံးကို အကျိုးပြုသည်။ နှုတ်ကို မြိန်စေသည်။

ဥတက်အသုံးပြုပုံ

၁။ ပတဲကောကြီးကို ဝမ်းကိုက် ရောဂါ၊ သွေးဝမ်းကျ ရောဂါ၊ ပန်းနာရောဂါ၊ နှလုံး ရောဂါ ပျောက် ဆေးများ အဖြစ် ဖော်စပ် အသုံးပြု၏။

၂။ ဆီးခဲလျှင် ပတဲကောကို ဆန်ဆေးရည်နှင့် သွေးသောက်က ဆီးရွှင်စေ၏။

၃။ ပတဲကောကြီး မြစ်ကို ချင်းစိမ်းအရည်၊ ပျားရည်နှင့် လျက်ပေးက ချောင်းဆိုး ရောဂါ ပျောက်၏။

၄။ ပတဲကောကြီး နှင့် စမုန်ဖြူ၊ ဆားမီးဖုတ် တို့ကို အမှုန့် ပြု၍ အနည်းငယ်မျှ လျက်ပေး သော် ရင်နာ၊ ဝမ်းနာ ပျောက်၏။

၅။ ဆီးအိမ်တွင် ဆီးရှိလျက် ဆီးအောင့် ဆီးချုပ်နေမူ ပတဲကောကြီး မြစ်ကို ရေနှင့် သွေးသောက် သော် ပျောက်၏။

၆။ အဖျား ရောဂါများအတွက် အဖျားကို နိုင်စေသော ငန်းဆေးနှင့် ပတဲကောကြီး ပြုတ်ရည် တိုက်ပါက လျင်မြန်စွာ ပျောက်ကင်း၏။

၇။ ပတဲကောကြီး၊ ချင်းခြောက်၊ သိန္ဓောဆား တို့ကို ဆတူစပ်၍ အမှုန့်ပြု သောက်သော် အစာမကြေ ရောဂါ ပျောက်ကင်း၏။

Credit – မြန်မာ့ဆေးဖက်ဝင်အပင်များ

အခု လို အခ်ိန္ ၁၀ တန္း ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူ ေတြ စာေမးပြဲ ေျဖေနခ်ိန္ မွာ ဘာေတြ စားသင့္သလဲ????

ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူ ေတြ က စာေမးပြဲ နီးလာ ရင္ စိတ္ဖိစီးမွဳ႕ေတြ မ်ားၿပီး ဘာမွ မစားခ်င္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါကို လူႀကီး ေတြ က ဂ႐ုျပဳ ၿပီး ျပင္ဆင္ေပးဖို႔လိုပါတယ္။
ခႏၶာကိုယ္ထဲ မွာ ဘာမွ မစားလို႔ သၾကားဓါတ္နည္း သြားၿပီ ဆိုတာနဲ႔ ဦးေႏွာက္ ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ကလည္း သိသိသာသာ က်ဆင္းသြားပါတယ္။ မွတ္ဉာဏ္ စြမ္းအား လည္း ေလ်ာ့က်သြားပါတယ္။ အာပာာရ ျပည့္ျပည့္ ဝဝ စားမွ သာလွ်င္ စာေကာင္းေကာင္း က်က္ႏိုင္မွာပါ။

အဓိက ကေတာ့ စာက်က္ ေနရတာ ျဖစ္လို႔ တစ္ခါတည္း နဲ႔ အမ်ားႀကီး စားရင္ အိပ္ငိုက္ တတ္တဲ့ အတြက္ ၆ ႀကိမ္ခြဲ စားဖို႔လိုပါတယ္။

(၁) မနက္စာ ကို ၾကက္ဥ ျပဳတ္ ႏွစ္လံုးနဲ႔ ေပါင္မုန္႔ ႏွစ္ခ်ပ္ေလာက္ စစားပါ။ ၾကက္ဥ မွာ ပါတဲ့ Choline ဓါတ္ က မွတ္ဉာဏ္စြမ္းအား ကို ပိုေကာင္းေစပါတယ္။

(၂) ေန႔လည္ေလာက္ ကို ထမင္း ပန္းကန္လံုး တစ္လံုး နဲ႔ ငါး တစ္မ်ိဳးမ်ိဳး ကို ပာင္းရြက္ေၾကာ္ နဲ႔ တြဲ စားပါ။

(၃) ေန႔လည္ အဆာေျပ ကို Green Tea သို႔မပာုတ္ Lemon Tea ေသာက္ပါ။ ခရမ္းခ်ဥ္ သီးေဖ်ာ္ရည္ (readymade) ဒါမွ မပာုတ္ လိေမၼာ္ရည္ တစ္ခြက္ေသာက္ ေပးလည္း အဆင္ေျပပါတယ္။

(၄) ညေန ပိုင္း ကို စေတာ္ဘယ္ရီ သီး blueberry သီး နာနတ္သီး ျဖစ္ျဖစ္ စားပါ။ Vitamin C ပါဝင္ တဲ့ အတြက္ ေရာဂါ ပိုးမႊား ကာကြယ္ တဲ့ အျပင္ စိတ္ရႊင္လန္း တက္ႂကြ ေစတဲ့ အတြက္ စာက်က္လို႔ ပိုေကာင္းေစပါတယ္။ Dark Chocolate စားေပးရင္ လည္း စိတ္ၾကည္လင္ ေစပါတယ္။

(၅) ညစာ ကို ေတာ့ ထမင္း ပန္းကန္လံုး တစ္လံုး ကို ငါးေပါင္း ၄ တံုးေလာက္ / ငါးမစားပါက ၾကက္သား ၄ တံုး ေလာက္ နဲ႔ စားပါ။ ငါးကေတာ့ ပင္လယ္ငါးေတြ က Omega 3 ပါဝင္ တဲ့ အတြက္ မွတ္ဉာဏ္ စြမ္းအား ပိုေကာင္းေစတဲ့ အတြက္ ပိုသင့္ေတာ္ပါတယ္။

(၆) ညဘက္ အိပ္ခါ နီး မွာေတာ့ ေနာက္ေန႔ မနက္ လန္း ေနေအာင္ ႏို႔တစ္ခြက္ ေသာက္ၿပီးမွ အိပ္ပါ။ ႏို႔တစ္ခြက္ ေသာက္ျခင္း အားျဖင့္ အခ်ိန္ ခဏေလး အတြင္း မွာ ႏွစ္ႏွစ္ ၿခိဳက္ၿခိဳက္ အိပ္ေပ်ာ္ ေစတဲ့ အတြက္ ေနာက္တစ္ေန႔ မနက္ မွာ လန္းဆန္းတက္ႂကြေစပါတယ္။

ေလးစားစြာျဖင့္
ေဒါက္တာ ညီညီေက်ာ္

(Zawgyi)

အာ႐ုံေၾကာအားေကာင္းေဆးအျဖစ္ အ႐ြက္မွ ေဆးထုတ္ယူကာ ေရာင္းခ်ေနၿပီျဖစ္ေသာ ပဲေကာသီးပင္ (ႏွစ္၁၀၀သီး)

တခါတေလ စားေသာက္ဆိုင္ ထိုင္လို႔ ဘဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘီယာဆိုင္ ေရာက္လို႔ဘဲျဖစ္ျဖစ္ ပဲေကာသီးကို မွာစားမိၾကမွာပါ။ ပဲေကာသီးကို တုတ္တံနဲ႔ တံစိုးထိုးထားေသာ အကင္က ခါးသက္သက္ Beer နဲ႔ လိုက္ဖက္လွသည္၊ သူ႔အရသာကလည္ ခ်ိဳအီစိမ့္စိမ့္ နဲ႔ သက္ေသာ အရသာမို႔ ေျပာျပလို႔ မရေအာင္ထူးျခားလွသည္၊ ကိုက္လန္နဲ႔ ပဲေကာ ေရာေၾကာ္ထားေသာ အစိမ္းေၾကာ္လည္း စားေကာင္းလွသလို အသားမပါ သူျခည့္ဘဲလည္း စားလို႔ အဆင္ေျပလွသည္၊ တ႐ုပ္အစားအစာ အေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ပဲေကာသီးက မပါမျဖစ္ပါ။

ပဲေကာသီးကို ဘယ္အပင္ကရသလည္းလို႔ ေမးစရာျဖစ္လာပါသည္။ အရသာရွိေသာ ပဲေကာသီးကို Gingko biloba ဆိုေသာအပင္ကရပါသည္၊ Ginkgo အပင္ေတြသည္ long-living, deciduous tree အသက္ရွည္ၿပီး ရာသီအလိုက္ အ႐ြက္ေႂကြေသာ အပင္ႀကီးမ်ိဳးျဖစ္သည္၊ ကမာၻဦးအစကတည္းက ရွင္သန္ခြင့္ရခဲ့ေသာ သက္တန္းရွည္လွသည့္ အပင္ႀကီးျဖစ္သည္၊ Ginkgo trees ေတြရဲ႕ မူရင္းေဒသက East Asia ျဖစ္ပါသည္၊ ဘယ္က အစျပဳခဲ့ သလည္း ဆိုလွ်င္ တ႐ုပ္ျပည္ရွိ ေတာနက္ႀကီးေတြက အစျပဳခဲ့ပုံရသည္၊ Ginkgo အပင္ေတြ ရွင္သန္ဖို႔အတြက္ ပတ္ဝန္းက်င ္အေျခအေန ေကာင္းမြန္ဖို႔လည္း အထူး လိုအပ္လွပါသည္၊ တေန႔က post တခုတြင္ Ginkgo ပင္ေတြစိုက္ထားေသာ တ႐ုပ္ႏိုင္ငံက ႐ြာေလးတ႐ြာအေၾကာင္းဖတ္ရသည္၊ အေစ့ထုတ္ပုံၾကည့္ဖို႔ ႏိုင္ငံျခားသားေတြ တကူးတက လာၾကည့္ၾကရသည္၊ ႐ြာသူ႐ြာသားေတြလည္း အလုပ္အကိုင္ ဝင္ေငြလည္းရ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ လည္းထိမ္းသားျဖစ္သည့္ Eco tourism. အစီစဥ္ေကာင္းတခုျဖစ္သည္။

Ginkgo အပင္ေတြကို ေအးျမေသာေတာင္ေပၚေဒသမ်ားတြင္သာ စိုက္ပ်ိဳးလို႔ရမွာပါ၊ ဒီအပင္ကို လူ႔သမိုင္း အေစာဆုံး ကာလေတြကတည္းက အစား အေသာက္အေနနဲ႔သာမက တိုင္းရင္းေဆး အတြက္ပါရည္႐ြယ္စိုက္ခဲ့ၾကတာပါ၊Ginko ပင္ဟာအပင္ႀကီးမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး ပုံမွန္အားျဖင့္ ေပ တရာေက်ာ္ျမင့္ပါတယ္၊အပင္က ႏွင္းနဲ႔ ေလျပင္းတိုက္တာကို ခံႏိုင္ရည္ရွိပါတယ္၊ အပင္ႏုစဥ္ ကိုင္းျဖာမႈနဲၿပီး ရွည္ေျမာေသာပုံျဖစ္ေပမဲ့ အသက္ႀကီးလာသည္ႏွင့္အမွ် အပင္က ေဘးဖက္ကိုကားလာၿပီး crown ပုံစံျဖစ္လို႔လာပါတယ္။ ေႏြဦးကာလမွာေတာ့ Ginkgo. အ႐ြက္ေလးေတြက ေတာက္ပေသာ အဝါေရာင္ ေျပာင္းလို႔ လာပါတယ္။ ေရာဂါဒါဏ္ အင္းဆက္ပိုးမႊားဒါဏ္ခံႏိုင္ရည္ရွိေသာအပင္ျဖစ္ၿပီး အခ်ိဳ႕ေသာ အပင္မ်ားမွာ ၂၅၀၀ ႏွစ္ေလာက္ရွင္သန္ တယ္လို႔ မွတ္တမ္းမ်ားအရသိရပါသည္။

Ginkgo ပင္၏ အ႐ြက္မ်ားကေတာ့ အထူးျခား ဆုံးပါဘဲ ယပ္ေတာင္ပုံစံ ေလးရွိၿပီး ႐ြက္ေၾကာ veins မ်ားက ထင္ရွားပါတယ္၊ ႐ြက္ေၾကာျဖာပုံက ၂ခြျဖာ ပုံစံ bifurcating ပုံစံပါ၊ ဒီ ႐ြက္ေၾကာျဖာပုံဟာ အလြန္ေရွးက်လြန္းေသာ premitive characters ျဖစ္ပါသည္၊ အမ်ားစုက ၄လက္မေလာက္ရွိေပမဲ့ တခါတရံ ၆လက္မထိရွိတတ္တာပါ။

အထူးျခားဆုံးအခ်က္ကေတာ့ Ginkgo ပင္ေလးေတြက အဖိုပင္ သတ္သတ္ အမပင္သတ္သတ္ ရွိတာပါ၊ အဖိုပင္က pollen cone ေလးေတြထုတ္ေပမဲ့ အမပင္ကေတာ့ cones မထုတ္ပါဘူး၊ Ginkgo အပင္ေတြသည္ ဘယ္ေသာအခါမွပန္းပြင့္ျခင္းမရွိသည့္ Gymnosperms “အေစ့ေဖာ္ပင္” အႏြယ္ဝင္ အပင္ေတြျဖစ္သည္၊ ထို႔ေၾကာင့္လည္း ပဲေကာအေစ့ကို အေစ့အိမ္နံရံျဖင့္ဝန္းရံမထားပါ၊ အမပင္ကသီးေသာအရာသည္ အကယ္စဥ္စစ္ အသီး မဟုတ္ပါ၊ အေစ့သာျဖစ္သည္၊ ထိုအေစ့တြင္ အခြံ ၂ ခုရွိသည္ ။ ႏုညံၿပီးအရည္႐ႊမ္းေသာအျပင္ခြံ soft and fleshy section (the sarcotesta) ႏွင့္ မာေသာ အတြင္းအခြံ hard section (the sclerotesta) တို႔ျဖစ္သည္၊ ႏုညံေသာ အျပင္ခြံမွ ႏွစ္လိုဖြယ္ရာ မရွိေသာ ရနံ႔ကိုထုတ္ေလ့ရွိသည္၊ ဝတ္မႈံကူးၿပီးရင္ အေစ့ေလာင္း ၂ ခုက ႐ိုးတံအေျခမွာ ရွိေနတာပါ။ အေစ့မွာျပင္ပ အလႊာ sarcotesta ပါၿပီး light yellow brown အေရာင္ပါ။ ႏုညံၿပီး butyric acid ထုတ္ေပးသည၊္ ရနံ႔က ဆီေျခး ေစာ္နံေသာ ေထာပတ္ရနံံ့ျဖစ္ၿပီး အနံ႔ဆိုးလွသည္။

အမပင္ေတြရွိေနလွ်င္ အသီးမွည့္ေတြ၏ ဆိုးဝါးလွတဲ့အနံ႔ ႏွင့္ အေစ့အမွည့္က ထြက္ေသာ အေရေတြက ၿမိဳ႕ျပကို ညစ္ေပေစသည္။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း အလွစိုက္သူေတြက အဖိုပင္ကိုမွ သီးသန႔္ ေ႐ြးခ်ယ္စိုက္ၾကသည္၊ဥယ်ာဥ္စိုက္ပ်ိဳးသူေတြက အေစ့ေတြကိုသာ စိုက္ရင္ အမပင္ေတြပါလာမွာ စိုးလွသည၊္ ဒါ့ေၾကာင့္ male Ginkgo အပင္ကေန ကိုင္းကူး ကိုင္းဆက္နည္းနဲ႔ အဖိုပင္ေတြျခည္း ေပါက္ဖြားလာေအာင္ႀကံေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။

အမ ginkgo အပင္ေတြအေပၚမွာ ဘဲဥပုံ သို႔မဟုတ္ လုံးဝန္းေသာပုံစံရွိသည့္ အရည္႐ႊမ္းသည့္ အသီးပုံစံ အေစ့ ေတြကို အကိုင္းေတြေပၚမွာ အစုလိုက္ သီးေလ့ရွိပါသည္၊ အ႐ြယ္ကေတာ့small jujube (Chinese date) ဇီးသီး အ႐ြယ္ေလာက္ျဖစ္ပါသည္၊ အေစ့ပုံစံ အသီးရဲ႕ အျပင္ခြံ exocarp က ရနံ႔ျပင္းေသာ အႏွစ္ pulp ရနံ႔ရွိၿပီး ႐ုကၡေဗဒလို assarcotesta လို႔ေခၚပါသည္၊ အခြံမာျဖင့္ဖုံးကာထားေသာ တခုတည္းေသာ အေစ့ထဲမွာ စားလို႔ရ သည့္ edible embryo (kernel) ကိုေတြ႕ရမွာပါ၊အတြင္းက အဝါေရာင္ အေစ့ကိုဘဲ စားသုံးၾကပါသည္။

တ႐ုပ္႐ိုးရာ ယဥ္ေက်းမႈမွာ ပဲေကာေစ့ေတြ စားရင္ က်မ္းမာေရးအတြက္ အက်ိဳးရွိတယ္လို႔ ယုံၾကည္ထားၾကသည္၊ Ginkgo nuts ေတြကို congee မွာသုံးၾကသည္၊ ေနာက္ၿပီး တ႐ုပ္႐ိုးရာႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ ေတြမွာလည္း အမွတ္တရစားသုံးဖို႔ ခ်က္ျပဳတ္ၾကပါသည္၊ အခ်ိဳ႕ကလည္း သူ႔မွာ aphrodisiac qualities ရွိတယ္လို႔ သတ္မွတ္ထားၾကပါသည္၊ ဂ်ပန္ အစားအေသာက္ေတြမွာ ginkgo seeds ေတြထည့္ခ်က္ထားၾကၿပီး အေစ့ကို ginnanလို႔ ေခၚၾကသည္၊ Ginkgo ပင္ေလးေတြက ေလထုညစ္ညမ္းမႈ ေလ်ာနဲေစတယ္ ေျမဆီလႊာလည္း ခိုင္ၿမဲေစတယ္၊ Urasenke ေက်ာင္းရဲ႕ Japanese tea seremony မွာ Ginkgo အ႐ြက္ေလးက symbol ျဖစ္ေနပါတယ္၊ ျမန္မာျပည္မွာ ပိေတာက္က national flowers ျဖစ္သလို တ႐ုပ္ျပည္မွာ Ginkgo က national tree ျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုပ္ျပည္မွာေတာ့ လြန္ခဲ့ေသာ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း ၁၅၀၀ကတည္းက temples ေတြမွာ စိုက္ခဲ့ၾကတယ္၊ Korea နဲ႔ Japan မွာလည္းစိုက္ခဲ့ၾကတယ္။ Ginkgo leaves ရဲ႕ extracts မွာ flavonoid, glycosides နဲ႔ terpenoids ေတြပါတယ္၊ အာ႐ုံေၾကာနဲ႔ဆိုင္ေသာ ေရာဂါေတြ ကုသရာမွာသက္ေရာက္မႈရွိပါတယ္၊ အဓိကကေတာ့ memory and concentration ehancer, anti vertigo agent အေနနဲ႔သုံးခဲၾကတယ္။

အျငင္းပြားစရာ အခ်ိဳ႕သုေတသနေတြမွာ Ginkgo extract က လူသားေတြရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ ေသြးလွည့္ပတ္မႈ ေကာင္းေစတယ္၊ oxidative cell damage ေတြကို ကာကြယ္ေပးတယ္ cardiovascular, renal, respiratory နဲ႔ central nervous system ေတြနဲ႔ဆက္ႏြယ္ေသာ platelet activating factors အေပၚသက္ေရာက္တယ္၊အျခားေသာ ေဆးဝင္မႈေတြကအမ်ားႀကီးပါ။ ေရးလို႔မကုန္ႏိုင္ေအာင္ပါဘဲ။ အမ်ားစုက Ginkgo အပင္နဲ႔ ပဲေကာသီးကို ဆက္စပ္ ေတြးမိၾကပုံမရပါ၊ သီးသန႔္သာ ေတြးမိၾကပါသည္။ ယခုအခါ ျမန္မာျပည္မွာ Ginkgo အပင္အငယ္ေလးေတြကို ဝယ္ယူလို႔ ရေနပါဘီ၊ အလွအပအေနနဲ႔လည္း စိုက္ပ်ိဳးေနၾကပါဘီ၊ က်ေနာ္တို႔ ေက်ာင္းသားဘဝက Ginkgo ပင္ကိုေတြ႕ျခင္လွ်င္ ေမၿမိဳ႕ ႐ုကၡေဗဒဥယ်ာဥ္ဆီ သြားေရာက္ ေလ့လာရပါသည္။ တပင္ထဲေသာ Ginkgo ပင္ကိုၾကည့္ရင္းအံၾသခဲ့ဖူးသည္။ သူက အပင္ထက္ သက္ရွိ႐ုပ္ႂကြင္း Living fossile တပင္လို႔သာ တင္စားမိသည္အထိပါ၊ ထိုစဥ္က ဆရာႀကီးေျပာျပလို႔ မွတ္ဉာဏ္ ေကာင္းတယ္ဆိုၿပီး အ႐ြက္ေလးေတြ ေကာက္ခဲ့ဖူးသည္၊ အခုအခါတြင္မူ Fame မွ အာ႐ုံေၾကာအားေကာင္းေဆးအျဖစ္အ႐ြက္မွ ေဆးထုတ္ယူကာ ေရာင္းခ်ေနဘီျဖစ္သည္။

Credit – ကိုသက္ႏိုင္ဦး

(Unicode)

အာရုံကြောအားကောင်းဆေးအဖြစ် အရွက်မှ ဆေးထုတ်ယူကာ ရောင်းချနေပြီဖြစ်သော ပဲကောသီးပင် (နှစ်၁၀၀သီး)

တခါတလေ စားသောက်ဆိုင် ထိုင်လို့ ဘဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဘီယာဆိုင် ရောက်လို့ဘဲဖြစ်ဖြစ် ပဲကောသီးကို မှာစားမိကြမှာပါ။ ပဲကောသီးကို တုတ်တံနဲ့ တံစိုးထိုးထားသော အကင်က ခါးသက်သက် Beer နဲ့ လိုက်ဖက်လှသည်၊ သူ့အရသာကလည် ချိုအီစိမ့်စိမ့် နဲ့ သက်သော အရသာမို့ ပြောပြလို့ မရအောင်ထူးခြားလှသည်၊ ကိုက်လန်နဲ့ ပဲကော ရောကြော်ထားသော အစိမ်းကြော်လည်း စားကောင်းလှသလို အသားမပါ သူခြည့်ဘဲလည်း စားလို့ အဆင်ပြေလှသည်၊ တရုပ်အစားအစာ အတော်များများတွင် ပဲကောသီးက မပါမဖြစ်ပါ။

ပဲကောသီးကို ဘယ်အပင်ကရသလည်းလို့ မေးစရာဖြစ်လာပါသည်။ အရသာရှိသော ပဲကောသီးကို Gingko biloba ဆိုသောအပင်ကရပါသည်၊ Ginkgo အပင်တွေသည် long-living, deciduous tree အသက်ရှည်ပြီး ရာသီအလိုက် အရွက်ကြွေသော အပင်ကြီးမျိုးဖြစ်သည်၊ ကမ္ဘာဦးအစကတည်းက ရှင်သန်ခွင့်ရခဲ့သော သက်တန်းရှည်လှသည့် အပင်ကြီးဖြစ်သည်၊ Ginkgo trees တွေရဲ့ မူရင်းဒေသက East Asia ဖြစ်ပါသည်၊ ဘယ်က အစပြုခဲ့ သလည်း ဆိုလျှင် တရုပ်ပြည်ရှိ တောနက်ကြီးတွေက အစပြုခဲ့ပုံရသည်၊ Ginkgo အပင်တွေ ရှင်သန်ဖို့အတွက် ပတ်ဝန်းကျင ်အခြေအနေ ကောင်းမွန်ဖို့လည်း အထူး လိုအပ်လှပါသည်၊ တနေ့က post တခုတွင် Ginkgo ပင်တွေစိုက်ထားသော တရုပ်နိုင်ငံက ရွာလေးတရွာအကြောင်းဖတ်ရသည်၊ အစေ့ထုတ်ပုံကြည့်ဖို့ နိုင်ငံခြားသားတွေ တကူးတက လာကြည့်ကြရသည်၊ ရွာသူရွာသားတွေလည်း အလုပ်အကိုင် ဝင်ငွေလည်းရ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် လည်းထိမ်းသားဖြစ်သည့် Eco tourism. အစီစဉ်ကောင်းတခုဖြစ်သည်။

Ginkgo အပင်တွေကို အေးမြသောတောင်ပေါ်ဒေသများတွင်သာ စိုက်ပျိုးလို့ရမှာပါ၊ ဒီအပင်ကို လူ့သမိုင်း အစောဆုံး ကာလတွေကတည်းက အစား အသောက်အနေနဲ့သာမက တိုင်းရင်းဆေး အတွက်ပါရည်ရွယ်စိုက်ခဲ့ကြတာပါ၊Ginko ပင်ဟာအပင်ကြီးမျိုးဖြစ်ပြီး ပုံမှန်အားဖြင့် ပေ တရာကျော်မြင့်ပါတယ်၊အပင်က နှင်းနဲ့ လေပြင်းတိုက်တာကို ခံနိုင်ရည်ရှိပါတယ်၊ အပင်နုစဉ် ကိုင်းဖြာမှုနဲပြီး ရှည်မြောသောပုံဖြစ်ပေမဲ့ အသက်ကြီးလာသည်နှင့်အမျှ အပင်က ဘေးဖက်ကိုကားလာပြီး crown ပုံစံဖြစ်လို့လာပါတယ်။ နွေဦးကာလမှာတော့ Ginkgo. အရွက်လေးတွေက တောက်ပသော အဝါရောင် ပြောင်းလို့ လာပါတယ်။ ရောဂါဒါဏ် အင်းဆက်ပိုးမွှားဒါဏ်ခံနိုင်ရည်ရှိသောအပင်ဖြစ်ပြီး အချို့သော အပင်များမှာ ၂၅၀၀ နှစ်လောက်ရှင်သန် တယ်လို့ မှတ်တမ်းများအရသိရပါသည်။

Ginkgo ပင်၏ အရွက်များကတော့ အထူးခြား ဆုံးပါဘဲ ယပ်တောင်ပုံစံ လေးရှိပြီး ရွက်ကြော veins များက ထင်ရှားပါတယ်၊ ရွက်ကြောဖြာပုံက ၂ခွဖြာ ပုံစံ bifurcating ပုံစံပါ၊ ဒီ ရွက်ကြောဖြာပုံဟာ အလွန်ရှေးကျလွန်းသော premitive characters ဖြစ်ပါသည်၊ အများစုက ၄လက်မလောက်ရှိပေမဲ့ တခါတရံ ၆လက်မထိရှိတတ်တာပါ။

အထူးခြားဆုံးအချက်ကတော့ Ginkgo ပင်လေးတွေက အဖိုပင် သတ်သတ် အမပင်သတ်သတ် ရှိတာပါ၊ အဖိုပင်က pollen cone လေးတွေထုတ်ပေမဲ့ အမပင်ကတော့ cones မထုတ်ပါဘူး၊ Ginkgo အပင်တွေသည် ဘယ်သောအခါမှပန်းပွင့်ခြင်းမရှိသည့် Gymnosperms “အစေ့ဖော်ပင်” အနွယ်ဝင် အပင်တွေဖြစ်သည်၊ ထို့ကြောင့်လည်း ပဲကောအစေ့ကို အစေ့အိမ်နံရံဖြင့်ဝန်းရံမထားပါ၊ အမပင်ကသီးသောအရာသည် အကယ်စဉ်စစ် အသီး မဟုတ်ပါ၊ အစေ့သာဖြစ်သည်၊ ထိုအစေ့တွင် အခွံ ၂ ခုရှိသည် ။ နုညံပြီးအရည်ရွှမ်းသောအပြင်ခွံ soft and fleshy section (the sarcotesta) နှင့် မာသော အတွင်းအခွံ hard section (the sclerotesta) တို့ဖြစ်သည်၊ နုညံသော အပြင်ခွံမှ နှစ်လိုဖွယ်ရာ မရှိသော ရနံ့ကိုထုတ်လေ့ရှိသည်၊ ဝတ်မှုံကူးပြီးရင် အစေ့လောင်း ၂ ခုက ရိုးတံအခြေမှာ ရှိနေတာပါ။ အစေ့မှာပြင်ပ အလွှာ sarcotesta ပါပြီး light yellow brown အရောင်ပါ။ နုညံပြီး butyric acid ထုတ်ပေးသည၊် ရနံ့က ဆီခြေး စော်နံသော ထောပတ်ရနံံ့ဖြစ်ပြီး အနံ့ဆိုးလှသည်။

အမပင်တွေရှိနေလျှင် အသီးမှည့်တွေ၏ ဆိုးဝါးလှတဲ့အနံ့ နှင့် အစေ့အမှည့်က ထွက်သော အရေတွေက မြို့ပြကို ညစ်ပေစေသည်။ ဒါ့ကြောင့်လည်း အလှစိုက်သူတွေက အဖိုပင်ကိုမှ သီးသန့် ရွေးချယ်စိုက်ကြသည်၊ဥယျာဉ်စိုက်ပျိုးသူတွေက အစေ့တွေကိုသာ စိုက်ရင် အမပင်တွေပါလာမှာ စိုးလှသည၊် ဒါ့ကြောင့် male Ginkgo အပင်ကနေ ကိုင်းကူး ကိုင်းဆက်နည်းနဲ့ အဖိုပင်တွေခြည်း ပေါက်ဖွားလာအောင်ကြံဆောင်ခဲ့ကြသည်။

အမ ginkgo အပင်တွေအပေါ်မှာ ဘဲဥပုံ သို့မဟုတ် လုံးဝန်းသောပုံစံရှိသည့် အရည်ရွှမ်းသည့် အသီးပုံစံ အစေ့ တွေကို အကိုင်းတွေပေါ်မှာ အစုလိုက် သီးလေ့ရှိပါသည်၊ အရွယ်ကတော့small jujube (Chinese date) ဇီးသီး အရွယ်လောက်ဖြစ်ပါသည်၊ အစေ့ပုံစံ အသီးရဲ့ အပြင်ခွံ exocarp က ရနံ့ပြင်းသော အနှစ် pulp ရနံ့ရှိပြီး ရုက္ခဗေဒလို assarcotesta လို့ခေါ်ပါသည်၊ အခွံမာဖြင့်ဖုံးကာထားသော တခုတည်းသော အစေ့ထဲမှာ စားလို့ရ သည့် edible embryo (kernel) ကိုတွေ့ရမှာပါ၊အတွင်းက အဝါရောင် အစေ့ကိုဘဲ စားသုံးကြပါသည်။

တရုပ်ရိုးရာ ယဉ်ကျေးမှုမှာ ပဲကောစေ့တွေ စားရင် ကျမ်းမာရေးအတွက် အကျိုးရှိတယ်လို့ ယုံကြည်ထားကြသည်၊ Ginkgo nuts တွေကို congee မှာသုံးကြသည်၊ နောက်ပြီး တရုပ်ရိုးရာနှစ်သစ်ကူးပွဲတော် တွေမှာလည်း အမှတ်တရစားသုံးဖို့ ချက်ပြုတ်ကြပါသည်၊ အချို့ကလည်း သူ့မှာ aphrodisiac qualities ရှိတယ်လို့ သတ်မှတ်ထားကြပါသည်၊ ဂျပန် အစားအသောက်တွေမှာ ginkgo seeds တွေထည့်ချက်ထားကြပြီး အစေ့ကို ginnanလို့ ခေါ်ကြသည်၊ Ginkgo ပင်လေးတွေက လေထုညစ်ညမ်းမှု လျောနဲစေတယ် မြေဆီလွှာလည်း ခိုင်မြဲစေတယ်၊ Urasenke ကျောင်းရဲ့ Japanese tea seremony မှာ Ginkgo အရွက်လေးက symbol ဖြစ်နေပါတယ်၊ မြန်မာပြည်မှာ ပိတောက်က national flowers ဖြစ်သလို တရုပ်ပြည်မှာ Ginkgo က national tree ဖြစ်ပါတယ်။ တရုပ်ပြည်မှာတော့ လွန်ခဲ့သော လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၁၅၀၀ကတည်းက temples တွေမှာ စိုက်ခဲ့ကြတယ်၊ Korea နဲ့ Japan မှာလည်းစိုက်ခဲ့ကြတယ်။ Ginkgo leaves ရဲ့ extracts မှာ flavonoid, glycosides နဲ့ terpenoids တွေပါတယ်၊ အာရုံကြောနဲ့ဆိုင်သော ရောဂါတွေ ကုသရာမှာသက်ရောက်မှုရှိပါတယ်၊ အဓိကကတော့ memory and concentration ehancer, anti vertigo agent အနေနဲ့သုံးခဲကြတယ်။

အငြင်းပွားစရာ အချို့သုတေသနတွေမှာ Ginkgo extract က လူသားတွေရဲ့ ခန္ဓာကိုယ် သွေးလှည့်ပတ်မှု ကောင်းစေတယ်၊ oxidative cell damage တွေကို ကာကွယ်ပေးတယ် cardiovascular, renal, respiratory နဲ့ central nervous system တွေနဲ့ဆက်နွယ်သော platelet activating factors အပေါ်သက်ရောက်တယ်၊အခြားသော ဆေးဝင်မှုတွေကအများကြီးပါ။ ရေးလို့မကုန်နိုင်အောင်ပါဘဲ။ အများစုက Ginkgo အပင်နဲ့ ပဲကောသီးကို ဆက်စပ် တွေးမိကြပုံမရပါ၊ သီးသန့်သာ တွေးမိကြပါသည်။ ယခုအခါ မြန်မာပြည်မှာ Ginkgo အပင်အငယ်လေးတွေကို ဝယ်ယူလို့ ရနေပါဘီ၊ အလှအပအနေနဲ့လည်း စိုက်ပျိုးနေကြပါဘီ၊ ကျနော်တို့ ကျောင်းသားဘဝက Ginkgo ပင်ကိုတွေ့ခြင်လျှင် မေမြို့ ရုက္ခဗေဒဥယျာဉ်ဆီ သွားရောက် လေ့လာရပါသည်။ တပင်ထဲသော Ginkgo ပင်ကိုကြည့်ရင်းအံသြခဲ့ဖူးသည်။ သူက အပင်ထက် သက်ရှိရုပ်ကြွင်း Living fossile တပင်လို့သာ တင်စားမိသည်အထိပါ၊ ထိုစဉ်က ဆရာကြီးပြောပြလို့ မှတ်ဉာဏ် ကောင်းတယ်ဆိုပြီး အရွက်လေးတွေ ကောက်ခဲ့ဖူးသည်၊ အခုအခါတွင်မူ Fame မှ အာရုံကြောအားကောင်းဆေးအဖြစ်အရွက်မှ ဆေးထုတ်ယူကာ ရောင်းချနေဘီဖြစ်သည်။

Credit – ကိုသက်နိုင်ဦး

(Zawgyi)

သင္မသိေသးတဲ့ ဘီယာရဲ႕ အေထြေထြအသုံးဝင္ပုံမ်ား

(၁) ဆံပင္ကို အရွည္ျမန္ေစတယ္

ဘီယာမွာ ဗီတာမင္ဘီနဲ႔ ဆီလီကြန္ပါဝင္တာေၾကာင့္ ဆံသားကိုအားျပည့္ေစၿပီး ဆံသားလွပ က်န္းမာေစပါတယ္။ ဆံပင္ေပၚသို႔ ဘီယာတစ္ခြက္ကို ေလာင္းၿပီး ဦးေရျပားကို ႏွိပ္နယ္ေပးပါ။ ၅မိနစ္ခန႔္ၾကာမွ ေခၚင္းျပန္ေလွ်ာ္ေပးပါ။ ဆံသားမ်ားေတာက္ပတာကို ေတြ႕ျမင္ရပါမယ္။

(၂) အသားအေရတင္းရင္းေစတယ္

ဘီယာမွာ အသားအေရႏုပ်ိဴေစေသာ ဓာတ္တိုးဆန႔္က်င္ အာနိသင္ရွိတာမို႔ အေရျပား အိုမင္းရင့္ေရာ္ျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။ ထို႔ျပင္ အေရျပားဆဲလ္ေတြကို အားေကာင္းေစၿပီး အေရးအေၾကာင္း ျဖစ္ျခင္းမွလဲ ကာကြယ္ေပးပါေသးတယ္။ဘီယာ ထမင္းစားဇြန္း၁ဇြန္းကို ၾကက္ဥအကာနဲ႔ သံလြင္ဆီ ၃စက္ခန႔္ ေရာပါ။ ထို႔ေနာက္ မ်က္နာကို လိမ္းေပးၿပီး ၁၀မိနစ္ထားပါ။

(၃) အိပ္ေပ်ာ္ေစတယ္

ဘီယာမွာပါဝင္ေသာ hop flower ကို ညအိပ္မေပ်ာ္ေသာ ေရာဂါမ်ားတြင္ သဘာ၀ အိပ္ေပ်ာ္ေဆးအျဖစ္ ထည့္သြင္းအသုံးျပဳပါတယ္။ သင့္ေခါင္းအုံးေတြကို ဘီယာနဲ႔ ေရ ဆတူ ေရာထားေသာ အရည္ျဖင့္ ေလွ်ာ္ေပးပါ။ ထိုေခါင္းအုံးျဖင့္ အိပ္ပါက ျမန္ျမန္အိပ္ေပ်ာ္ပါလိမ့္မယ္။

(၄) ေျခေထာက္ေညာင္းျခင္းကို ေျပေလ်ာ့ေစတယ္

ဇလုံတစ္ခုမွာ ဘီယာေအးေအးကို ျဖည့္ပါ။ ထို႔ထဲသို႔ ေျခေထာက္ကို မိနစ္အနည္းငယ္ ႏွစ္ပါ။ သင့္ေျခေထာက္ကိုအေညာင္းေျပေစပါတယ္။

(၅) အသားမ်ား ႏွပ္ရာတြင္ အသုံးဝင္ျခင္း

အသားမ်ားကို ဘီယာႏွင့္ ႏွပ္ျခင္းျဖင့္ အရသာမပ်က္ေစပဲ ပိုမိုႏူးအိေစပါလိမ့္မယ္။ သင္အသုံးျပဳလိုေသာ အသားကို ဗူးတစ္ခုတြင္ ထည့္ပါ။ ထိုထဲသို႔ ဘီယာနည္းနည္းထည့္ၿပီး ေရခဲေသတာထဲတြင္ တစ္ညအိပ္ထားပါ။ ေနာက္တစ္ေန႔မွာ အရသာေကာင္းမြန္ၿပီး ႏူးအိတဲ့ အသားေတြကို ရရွိမွာပါ။

(၆) ပရိေဘာဂမ်ား အေရာင္လက္ေစျခင္း

ဘီယာခပ္ေႏြးေႏြးကို အဝတ္စတစ္ခုတြင္ သုတ္ပါ။ ထိုအဝတ္ျဖင့္ သစ္သားပရိေဘာဂမ်ားကို ပြတ္တိုက္ေပးပါ။

(၇) ယင္ေကာင္ေတြကို ေျပးေစတယ္

ဘီယာကို ခြက္တစ္လုံးတြင္ ထည့္ပါ။ ထိုခြက္ကို အလူမီနီယမ္ျပားျဖင့္ ဖုံးပါ။ ထိုအလူမီနီယမ္ျပားကို အေပါက္ငယ္ေလးေတြေဖာက္ထားဖို႔ လိုပါတယ္။ ထိုအေပါက္ကေနတဆင့္ ယင္ေကာင္ေတြ ခြက္ထဲသို႔ က်သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

(၈) သတၱဳမ်ားကို အေရာင္ေတာက္ပေစျခင္း

ဘီယာတြင္ အက္စစ္ပါဝင္မႈ နည္းပါးတာမို႔ သင့္ လက္ဝတ္ရတနာမ်ားနဲ႔ စတီးအိုးမ်ားကို ေျပာင္လက္ေအာင္ အသုံးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ အဝတ္စတစ္ခုကို ဘီယာျဖင့္စိမ္ၿပီး ပြတ္တိုက္ေပး႐ုံပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

(၉) သံေၾကးမ်ားကိုဖယ္ရွားေပးျခင္း

ဘီယာတြင္ပါေသာ အက္စစ္မ်ားက သံေၾကးမ်ားကို ၿဖိဳခြဲေပးပါတယ္။ သံေၾကးတက္ေသာ အရာေပၚသို႔ ဘီယာကိုေလာင္းၿပီး မိနစ္အနည္းငယ္ထားပါ။

Writer – Dr Jue ( Daily Hot News )

Credit – Dr Jue ( Daily Hot News )

Source – https://www.xyznews.co/archives/32102?fbclid=IwAR1JEbyjV2d5n2IEqFum9WgGqUp_LrWCLTj_fQeEbzoP3wBLllBDAbfcghw

(Unicode)

သင်မသိသေးတဲ့ ဘီယာရဲ့ အထွေထွေအသုံးဝင်ပုံများ

(၁) ဆံပင်ကို အရှည်မြန်စေတယ်

ဘီယာမှာ ဗီတာမင်ဘီနဲ့ ဆီလီကွန်ပါဝင်တာကြောင့် ဆံသားကိုအားပြည့်စေပြီး ဆံသားလှပ ကျန်းမာစေပါတယ်။ ဆံပင်ပေါ်သို့ ဘီယာတစ်ခွက်ကို လောင်းပြီး ဦးရေပြားကို နှိပ်နယ်ပေးပါ။ ၅မိနစ်ခန့်ကြာမှ ခေါ်င်းပြန်လျှော်ပေးပါ။ ဆံသားများတောက်ပတာကို တွေ့မြင်ရပါမယ်။

(၂) အသားအရေတင်းရင်းစေတယ်

ဘီယာမှာ အသားအရေနုပျိူစေသော ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင် အာနိသင်ရှိတာမို့ အရေပြား အိုမင်းရင့်ရော်ခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးပါတယ်။ ထို့ပြင် အရေပြားဆဲလ်တွေကို အားကောင်းစေပြီး အရေးအကြောင်း ဖြစ်ခြင်းမှလဲ ကာကွယ်ပေးပါသေးတယ်။ဘီယာ ထမင်းစားဇွန်း၁ဇွန်းကို ကြက်ဥအကာနဲ့ သံလွင်ဆီ ၃စက်ခန့် ရောပါ။ ထို့နောက် မျက်နာကို လိမ်းပေးပြီး ၁၀မိနစ်ထားပါ။

(၃) အိပ်ပျော်စေတယ်

ဘီယာမှာပါဝင်သော hop flower ကို ညအိပ်မပျော်သော ရောဂါများတွင် သဘာ၀ အိပ်ပျော်ဆေးအဖြစ် ထည့်သွင်းအသုံးပြုပါတယ်။ သင့်ခေါင်းအုံးတွေကို ဘီယာနဲ့ ရေ ဆတူ ရောထားသော အရည်ဖြင့် လျှော်ပေးပါ။ ထိုခေါင်းအုံးဖြင့် အိပ်ပါက မြန်မြန်အိပ်ပျော်ပါလိမ့်မယ်။

(၄) ခြေထောက်ညောင်းခြင်းကို ပြေလျော့စေတယ်

ဇလုံတစ်ခုမှာ ဘီယာအေးအေးကို ဖြည့်ပါ။ ထို့ထဲသို့ ခြေထောက်ကို မိနစ်အနည်းငယ် နှစ်ပါ။ သင့်ခြေထောက်ကိုအညောင်းပြေစေပါတယ်။

(၅) အသားများ နှပ်ရာတွင် အသုံးဝင်ခြင်း

အသားများကို ဘီယာနှင့် နှပ်ခြင်းဖြင့် အရသာမပျက်စေပဲ ပိုမိုနူးအိစေပါလိမ့်မယ်။ သင်အသုံးပြုလိုသော အသားကို ဗူးတစ်ခုတွင် ထည့်ပါ။ ထိုထဲသို့ ဘီယာနည်းနည်းထည့်ပြီး ရေခဲသေတာထဲတွင် တစ်ညအိပ်ထားပါ။ နောက်တစ်နေ့မှာ အရသာကောင်းမွန်ပြီး နူးအိတဲ့ အသားတွေကို ရရှိမှာပါ။

(၆) ပရိဘောဂများ အရောင်လက်စေခြင်း

ဘီယာခပ်နွေးနွေးကို အဝတ်စတစ်ခုတွင် သုတ်ပါ။ ထိုအဝတ်ဖြင့် သစ်သားပရိဘောဂများကို ပွတ်တိုက်ပေးပါ။

(၇) ယင်ကောင်တွေကို ပြေးစေတယ်

ဘီယာကို ခွက်တစ်လုံးတွင် ထည့်ပါ။ ထိုခွက်ကို အလူမီနီယမ်ပြားဖြင့် ဖုံးပါ။ ထိုအလူမီနီယမ်ပြားကို အပေါက်ငယ်လေးတွေဖောက်ထားဖို့ လိုပါတယ်။ ထိုအပေါက်ကနေတဆင့် ယင်ကောင်တွေ ခွက်ထဲသို့ ကျသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

(၈) သတ္တုများကို အရောင်တောက်ပစေခြင်း

ဘီယာတွင် အက်စစ်ပါဝင်မှု နည်းပါးတာမို့ သင့် လက်ဝတ်ရတနာများနဲ့ စတီးအိုးများကို ပြောင်လက်အောင် အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ အဝတ်စတစ်ခုကို ဘီယာဖြင့်စိမ်ပြီး ပွတ်တိုက်ပေးရုံပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

(၉) သံကြေးများကိုဖယ်ရှားပေးခြင်း

ဘီယာတွင်ပါသော အက်စစ်များက သံကြေးများကို ဖြိုခွဲပေးပါတယ်။ သံကြေးတက်သော အရာပေါ်သို့ ဘီယာကိုလောင်းပြီး မိနစ်အနည်းငယ်ထားပါ။

Writer – Dr Jue ( Daily Hot News )

Credit – Dr Jue ( Daily Hot News )

Source – https://www.xyznews.co/archives/32102?fbclid=IwAR1JEbyjV2d5n2IEqFum9WgGqUp_LrWCLTj_fQeEbzoP3wBLllBDAbfcghw

(Zawgyi)

မ်က္စိတိမ္စြဲရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြနဲ႔ လကၡဏာမ်ား၊ ကာကြယ္နည္း၊ ကုသနည္းမ်ား

မ်က္စိတိမ္စြဲရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြနဲ႔ လကၡဏာမ်ား

မ်က္စိတိမ္စြဲေရာဂါဆိုတာဘာလဲ ?

ပုံမွန္မ်က္လုံးရဲ႕ ၾကည့္ေနတဲ့မွန္ဘီလူးမွာတိမ္ေတြကာေနသလို ေဝေဝေဝါးဝါးျဖစ္လာတဲ့အခါ မ်က္စိတိမ္စြဲေရာဂါ ျဖစ္တယ္လို႔ေခၚပါတယ္။ ဂ်ီးအထပ္ထပ္နဲ႔မႈန္ဝါးေနတဲ့ အိမ္ျပတင္းေပါက္ မွန္ေတြကိုဖ်က္ၿပီး အိမ္အျပင္ကို ၾကည့္ဖူးၾကမယ္ထင္ပါတယ္။ အိမ္အျပင္ကိုေဝေဝဝါးဝါး၊ မၾကည္မလင္နဲ႔ ျမင္ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။ မ်က္စိတိမ္စြဲေရာဂါျဖစ္တဲ့သူေတြရဲ႕ အျမင္အာ႐ုံဟာလည္း အဲဒီအတိုင္းပါပဲ။ ၾကည္ၾကည္လင္လင္ မျမင္ၾကရပါဘူး။

မ်က္စိတိမ္စြဲေရာဂါ ျဖစ္တဲ့သူေတြဟာ စာဖတ္ရတာ၊ ကားေမာင္းရတာ၊ စကားေျပာေနတဲ့သူရဲ႕ မ်က္ႏွာအမူအရာေတြကို ၾကည့္ရတာေတြမွာ အခက္အခဲျဖစ္ၾကရပါတယ္။ မ်က္စိတိမ္စြဲေရာဂါ အမ်ားစုဟာ ကနဦးမွာ အျမင္အာ႐ုံကိုအေႏွာင့္အယွက္ မျဖစ္ေစပါဘူး။ တျဖည္းျဖည္းခ်င္းမွ ေရာဂါရင့္လာတဲ့ သေဘာရွိပါတယ္။ အခ်ိန္ၾကာျမင့္မွ အျမင္အာ႐ုံကို ထိခိုက္ေစတာျဖစ္ပါတယ္။

မ်က္စိတိမ္စြဲျခင္းေၾကာင့္ အျမင္အာ႐ုံေဝဝါးမႈဟာ အစပထမပိုင္းမွာၾကည့္ေနတဲ့အရာဝတၳဳကို အလင္းေရာင္ပိုေပးတာမ်ိဳး၊ မ်က္မွန္တပ္တာမ်ိဳးေတြနဲ႔အျမင္ၾကည္လင္ေအာင္ဖန္တီးႏိုင္ပါတယ္။ အျမင္အာ႐ုံ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း ခ်ိဳ႕ယြင္းသြားတဲ့ အေျခအေနကို ေရာက္လာၿပီဆိုရင္ အဲဒါေတြကို လုပ္လို႔မရေတာ့ပါဘူး။ ခြဲစိတ္ကုသမႈ ခံယူရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကံေကာင္းတဲ့အခ်က္က မ်က္စိတိမ္ကို ခြဲစိတ္ကုသမႈဟာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ အႏၲရာယ္ကင္းတဲ့ ခြဲစိတ္ကုသမႈတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ထိေရာက္မႈလည္းရွိပါတယ္။

ဘယ္လိုျဖစ္တာလဲ ?

မ်က္လုံးမွန္ဘီလူးကိုျဖစ္ေစတဲ့ တစ္သွ်ဴးအသားစေတြမွာ အသက္အ႐ြယ္ အိုမင္းလာလို႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရမိလို႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေျပာင္းလဲမႈေတြျဖစ္ေပၚလာတဲ့အခါ မ်က္စိတိမ္စြဲေရာဂါ အစျပဳလာပါတယ္။ မ်က္စိတိမ္စြဲသူ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ မ်ိဳး႐ိုးဗီဇေၾကာင့္ ျဖစ္တာကိုေတြ႕ရပါတယ္။ မ်က္စိကို ခြဲစိတ္ကုသမႈ ခံယူဖူးတဲ့သူေတြ၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရဖူးတဲ့သူေတြ၊ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳေရာဂါျဖစ္ေနတဲ့ သူေတြဟာလည္း မ်က္စိတိမ္စြဲေရာဂါ ရႏိုင္ပါတယ္။ စတီး႐ြိဳက္ေဆးေတြ၊ မ်က္စဥ္းေတြ ခဏခဏ ကာလရွည္ၾကာ သုံးစြဲတဲ့သူေတြဟာ မ်က္စိတိမ္စြဲေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

အသက္အ႐ြယ္အိုမင္းလာတဲ့အခါ မ်က္လုံးမွန္ဘီလူးအျဖစ္ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့အသားစတစ္သွ်ဴးဟာ ေပ်ာ့ေျပာင္းမႈ ေလ်ာ့နည္းလာပါတယ္။အလင္း ေဖာက္ဝင္ႏိုင္မႈေလ်ာ့နည္းလာၿပီး တျဖည္းျဖည္းထူလာပါတယ္။ အသားစတခ်ိဳ႕ပ်က္ဆီးသြားၿပီး တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု ပူးကပ္ကုန္ပါတယ္။အဲဒီလို ပူးကပ္သြားတဲ့ ေနရာေတြကို တိမ္လို႔ေခၚတာျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိန္ၾကာလာတာနဲ႔အမွ် တိမ္ရွိတဲ့ ေနရာေတြက ပိုမိုသိပ္သည္းလာၿပီးပိုမိုႀကီးထြားလာပါတယ္။

မ်က္စိတိမ္စြဲေရာဂါဟာမ်က္စိတစ္ဖက္တည္းမွာပဲ ျဖစ္ႏိုင္သလိုမ်က္စိႏွစ္ဖက္လုံးမွာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ႏွစ္ဖက္လုံးမွာျဖစ္တာမ်ားပါတယ္။ ႏွစ္ဖက္လုံးမွာျဖစ္တယ္ဆိုေပမယ့္ တစ္ဖက္နဲ႔ တစ္ဖက္ ျပင္းထန္မႈမတူညီၾကပါဘူး။ တစ္ဖက္ကအျခားတစ္ဖက္ထက္ ပိုဆိုးေလ့ရွိပါတယ္။

ဘာေတြေၾကာင့္ျဖစ္ရတာလဲ?

(1) အသက္အ႐ြယ္အိုမင္းလာျခင္း

(2) ေသြးခ်ိဳဆီးခ်ိဳေရာဂါရွိျခင္း

(3) အရက္အလြန္အကြၽံေသာက္သုံးျခင္း

(4) ေနေရာင္ႏွင့္အလြန္အမင္းထိေတြ႕ျခင္း

(5) ဓာတ္မွန္ေရာင္ျခည္၊ ကင္ဆာဓာတ္ေရာင္ျခည္မ်ားႏွင့္ အလြန္အမင္းထိေတြ႕ျခင္း

(6) မ်က္စိတိမ္စြဲေရာဂါမ်ိဳး႐ိုးရွိျခင္း

(7) ေသြးတိုးေရာဂါရွိျခင္း

(8) အဝလြန္ျခင္း

(9) မ်က္လုံးထိခိုက္ဖူးျခင္း၊မ်က္လုံးေရာင္ရမ္းမႈျဖစ္ဖူးျခင္း

(10) မ်က္လုံးခြဲစိတ္ဖူးျခင္း

(11) စတီး႐ြိဳက္မ်က္စဥ္းမ်ားကိုကာလရွည္ၾကာသုံးစြဲျခင္း

(12) ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း စတာေတြဟာ မ်က္စိတိမ္စြဲေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့အေၾကာင္းမ်ားျဖစ္ပါတယ္။

အမ်ိဳးအစားဘယ္ႏွစ္မ်ိဳးရွိသလဲ?

မ်က္စိတိမ္စြဲေရာဂါအမ်ိဳးအစား (4)မ်ိဳးရွိပါတယ္။

(1) မ်က္လုံးမွန္ဘီလူးအလယ္ဗဟိုတြင္ တိမ္စြဲျခင္း (Nuclear Cataracts)

(2) မ်က္လုံးမွန္ဘီလူးအနားစြန္းမ်ားတြင္ တိမ္စြဲျခင္း (Cortical Cataracts)

(3) မ်က္လုံးမွန္ဘီလူးေနာက္ေက်ာတြင္ တိမ္စြဲျခင္း (Posterior SubcapsularCataracts)

(4) ေမြးရာပါ မ်က္စိတိမ္စြဲေရာဂါ (Congenital Cataracts) စတာေတြျဖစ္ပါတယ္။

ေရာဂါလကၡဏာေတြကဘာေတြလဲ ?

(1) အျမင္ေဝဝါးျခင္း

(2) ညဘက္တြင္ ေကာင္းစြာမျမင္ရျခင္း

(3) မီးေရာင္မခံႏိုင္ျခင္း

(4) မီးလုံးမ်ားကိုၾကည့္ေသာအခါ မီးလုံးေဘးတြင္ ေရာင္စုံအကြင္းမ်ားျမင္ရျခင္း

(5) မ်က္မွန္ပါဝါမၾကာခဏေျပာင္းလဲျခင္း

(6) မ်က္လုံးတစ္လုံးတည္းျဖင့္ ပုံရိပ္ႏွစ္ခုျမင္ျခင္း

ဘယ္လိုစမ္းသပ္စစ္ေဆးၾကမလဲ ?

(1) မ်က္စိအျမင္အာ႐ုံစမ္းသပ္စစ္ေဆးသည့္ကားခ်ပ္ (eye chart) ျဖင့္ စမ္းသပ္ျခင္း (visual acuity test)

႐ုပ္ပုံကားခ်ပ္ေပၚမွာ အ႐ြယ္အစား အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတဲ့ စာလုံးမ်ားကိုေရးသားထားပါတယ္။ ၎စာလုံးမ်ားကို ျမင္မျမင္ဖတ္ခိုင္းျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

(2) မ်က္လုံး၏ အတြင္းပိုင္းအား မွန္ဘီလူးျဖင့္ ၾကည့္ျခင္း (Slit-lamp examination)

မ်က္လုံးအတြင္းကို အလင္းေရာင္ပါတဲ့ မွန္ဘီလူးနဲ႔ၾကည့္ၿပီးပုံမမွန္မႈမ်ားကို စစ္ေဆးေဖာ္ထုတ္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

(3) ျမင္လႊာအားစမ္းသပ္စစ္ေဆးျခင္း (Retinal examination)

မ်က္စိသူငယ္အိမ္က်ယ္ေစတဲ့ ေဆးစက္ေတြကိုမ်က္လုံးထဲထည့္ၿပီး ျမင္လႊာအား စမ္းသပ္စစ္ေဆးျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ဘယ္လိုကုသၾကမလဲ?

မ်က္စိတိမ္စြဲျခင္းအတြက္ တစ္ခုတည္းေသာ ကုသမႈနည္းလမ္းကေတာ့ ခြဲစိတ္ကုသမႈပဲျဖစ္ပါတယ္။

မ်က္စိတိမ္ကို ခြဲစိတ္တဲ့အခါ တိမ္စြဲေနတဲ့ မ်က္လုံးမွန္ဘီလူးကို ခြဲစိတ္ဖယ္ထုတ္လိုက္ၿပီး မ်က္လုံးမွန္ဘီလူး အတုနဲ႔ အစားထိုးထည့္လိုက္ပါတယ္။ မ်က္လုံးအစစ္လိုပဲ မ်က္လုံးထဲမွာ တစ္သက္လုံးရွိသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။

ျပင္ပလူနာဌာနမွာ မ်က္စိတိမ္ကို ခြဲစိတ္လို႔ရပါတယ္။ အေသးစားခြဲစိတ္မႈျဖစ္ပါတယ္။ ေဆး႐ုံတက္စရာ မလိုအပ္ပါဘူး။

ခြဲစိတ္ေနတုန္းမွာ ထုံေဆးေပးထားပါတယ္။ ေမ့ေဆးမေပးပါဘူး။ ခြဲစိတ္တဲ့ျဖစ္စဥ္တစ္ခုလုံးကို သိရွိေနမွာျဖစ္ပါတယ္။

မ်က္စိတိမ္စြဲျခင္းဟာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ အႏၲရာယ္ကင္းတဲ့ ခြဲစိတ္မႈတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ပိုးဝင္ျခင္း၊ ေသြးထြက္ျခင္းတို႔မျဖစ္ေအာင္ ဂ႐ုစိုက္ရပါမယ္။ မ်က္စိတိမ္ခြဲထုတ္ထားတဲ့သူဟာ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာျမင္လႊာကြာတဲ့ေရာဂါ (retina detachment)ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

ခြဲစိတ္ၿပီးစမွာေတာ့ မ်က္လုံးထဲမွာ မသက္မသာ ရွိတတ္ပါတယ္။ ရက္အနည္းငယ္ၾကာႏိုင္ပါတယ္။ အနာက်က္ဖို႔က ႏွစ္လဝန္းက်င္ၾကာပါတယ္။

မ်က္လုံးႏွစ္လုံးလုံးမွာ တိမ္စြဲေနၿပီး ႏွစ္လုံးလုံး ခြဲစိတ္ဖို႔လိုတယ္ဆိုရင္ ပထမမ်က္လုံး ခြဲစိတ္ၿပီးလို႔ တစ္လသို႔မဟုတ္ ႏွစ္လအၾကာမွာ ဒုတိယမ်က္လုံးကို ခြဲစိတ္ကုသမႈခံယူႏိုင္ပါတယ္။

ဘယ္လိုႀကိဳတင္ကာကြယ္မလဲ?

မ်က္စိတိမ္စြဲေရာဂါမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ဖို႔၊ ပိုမဆိုးေအာင္ကာကြယ္ဖို႔နည္းလမ္းေတြကို မေတြ႕ရွိေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစမယ့္ အခ်က္ေတြရွိပါတယ္။

(1) မ်က္လုံးကို ပုံမွန္စစ္ေဆးမႈျပဳလုပ္ေပးပါ။

(2) ေဆးလိပ္ျဖတ္ပါ။

(3) အရက္ျဖတ္ပါ။

(4) ေနကာမ်က္မွန္ဝတ္ပါ။

(5) ေသြးခ်ိဳဆီးခ်ိဳေရာဂါကဲ့သို႔ေသာ ေရာဂါမ်ားကို ဂ႐ုတစိုက္ကုသပါ။

(6) ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေလွ်ာ့ခ်ပါ။

(7) ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္ႏွင့္ သစ္သီးဝလံမ်ားကို မ်ားမ်ားစားပါ။

Credit – Dr. Thant Zaw (IM-2) www.drmyanmar.com

(Unicode)

မျက်စိတိမ်စွဲရတဲ့ အကြောင်းရင်းတွေနဲ့ လက္ခဏာများ၊ ကာကွယ်နည်း၊ ကုသနည်းများ

မျက်စိတိမ်စွဲရတဲ့ အကြောင်းရင်းတွေနဲ့ လက္ခဏာများ

မျက်စိတိမ်စွဲရောဂါဆိုတာဘာလဲ ?

ပုံမှန်မျက်လုံးရဲ့ ကြည့်နေတဲ့မှန်ဘီလူးမှာတိမ်တွေကာနေသလို ဝေဝေဝေါးဝါးဖြစ်လာတဲ့အခါ မျက်စိတိမ်စွဲရောဂါ ဖြစ်တယ်လို့ခေါ်ပါတယ်။ ဂျီးအထပ်ထပ်နဲ့မှုန်ဝါးနေတဲ့ အိမ်ပြတင်းပေါက် မှန်တွေကိုဖျက်ပြီး အိမ်အပြင်ကို ကြည့်ဖူးကြမယ်ထင်ပါတယ်။ အိမ်အပြင်ကိုဝေဝေဝါးဝါး၊ မကြည်မလင်နဲ့ မြင်တွေ့ရပါလိမ့်မယ်။ မျက်စိတိမ်စွဲရောဂါဖြစ်တဲ့သူတွေရဲ့ အမြင်အာရုံဟာလည်း အဲဒီအတိုင်းပါပဲ။ ကြည်ကြည်လင်လင် မမြင်ကြရပါဘူး။

မျက်စိတိမ်စွဲရောဂါ ဖြစ်တဲ့သူတွေဟာ စာဖတ်ရတာ၊ ကားမောင်းရတာ၊ စကားပြောနေတဲ့သူရဲ့ မျက်နှာအမူအရာတွေကို ကြည့်ရတာတွေမှာ အခက်အခဲဖြစ်ကြရပါတယ်။ မျက်စိတိမ်စွဲရောဂါ အများစုဟာ ကနဦးမှာ အမြင်အာရုံကိုအနှောင့်အယှက် မဖြစ်စေပါဘူး။ တဖြည်းဖြည်းချင်းမှ ရောဂါရင့်လာတဲ့ သဘောရှိပါတယ်။ အချိန်ကြာမြင့်မှ အမြင်အာရုံကို ထိခိုက်စေတာဖြစ်ပါတယ်။

မျက်စိတိမ်စွဲခြင်းကြောင့် အမြင်အာရုံဝေဝါးမှုဟာ အစပထမပိုင်းမှာကြည့်နေတဲ့အရာဝတ္ထုကို အလင်းရောင်ပိုပေးတာမျိုး၊ မျက်မှန်တပ်တာမျိုးတွေနဲ့အမြင်ကြည်လင်အောင်ဖန်တီးနိုင်ပါတယ်။ အမြင်အာရုံ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ချို့ယွင်းသွားတဲ့ အခြေအနေကို ရောက်လာပြီဆိုရင် အဲဒါတွေကို လုပ်လို့မရတော့ပါဘူး။ ခွဲစိတ်ကုသမှု ခံယူရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ကံကောင်းတဲ့အချက်က မျက်စိတိမ်ကို ခွဲစိတ်ကုသမှုဟာ ယေဘုယျအားဖြင့် အန္တရာယ်ကင်းတဲ့ ခွဲစိတ်ကုသမှုတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ ထိရောက်မှုလည်းရှိပါတယ်။

ဘယ်လိုဖြစ်တာလဲ ?

မျက်လုံးမှန်ဘီလူးကိုဖြစ်စေတဲ့ တစ်သျှူးအသားစတွေမှာ အသက်အရွယ် အိုမင်းလာလို့ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရမိလို့ပဲဖြစ်ဖြစ် ပြောင်းလဲမှုတွေဖြစ်ပေါ်လာတဲ့အခါ မျက်စိတိမ်စွဲရောဂါ အစပြုလာပါတယ်။ မျက်စိတိမ်စွဲသူ တချို့ကတော့ မျိုးရိုးဗီဇကြောင့် ဖြစ်တာကိုတွေ့ရပါတယ်။ မျက်စိကို ခွဲစိတ်ကုသမှု ခံယူဖူးတဲ့သူတွေ၊ ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရဖူးတဲ့သူတွေ၊သွေးချို ဆီးချိုရောဂါဖြစ်နေတဲ့ သူတွေဟာလည်း မျက်စိတိမ်စွဲရောဂါ ရနိုင်ပါတယ်။ စတီးရွိုက်ဆေးတွေ၊ မျက်စဉ်းတွေ ခဏခဏ ကာလရှည်ကြာ သုံးစွဲတဲ့သူတွေဟာ မျက်စိတိမ်စွဲရောဂါ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

အသက်အရွယ်အိုမင်းလာတဲ့အခါ မျက်လုံးမှန်ဘီလူးအဖြစ် အလုပ်လုပ်နေတဲ့အသားစတစ်သျှူးဟာ ပျော့ပြောင်းမှု လျော့နည်းလာပါတယ်။အလင်း ဖောက်ဝင်နိုင်မှုလျော့နည်းလာပြီး တဖြည်းဖြည်းထူလာပါတယ်။ အသားစတချို့ပျက်ဆီးသွားပြီး တစ်ခုနဲ့တစ်ခု ပူးကပ်ကုန်ပါတယ်။အဲဒီလို ပူးကပ်သွားတဲ့ နေရာတွေကို တိမ်လို့ခေါ်တာဖြစ်ပါတယ်။ အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှ တိမ်ရှိတဲ့ နေရာတွေက ပိုမိုသိပ်သည်းလာပြီးပိုမိုကြီးထွားလာပါတယ်။

မျက်စိတိမ်စွဲရောဂါဟာမျက်စိတစ်ဖက်တည်းမှာပဲ ဖြစ်နိုင်သလိုမျက်စိနှစ်ဖက်လုံးမှာလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ နှစ်ဖက်လုံးမှာဖြစ်တာများပါတယ်။ နှစ်ဖက်လုံးမှာဖြစ်တယ်ဆိုပေမယ့် တစ်ဖက်နဲ့ တစ်ဖက် ပြင်းထန်မှုမတူညီကြပါဘူး။ တစ်ဖက်ကအခြားတစ်ဖက်ထက် ပိုဆိုးလေ့ရှိပါတယ်။

ဘာတွေကြောင့်ဖြစ်ရတာလဲ?

(1) အသက်အရွယ်အိုမင်းလာခြင်း

(2) သွေးချိုဆီးချိုရောဂါရှိခြင်း

(3) အရက်အလွန်အကျွံသောက်သုံးခြင်း

(4) နေရောင်နှင့်အလွန်အမင်းထိတွေ့ခြင်း

(5) ဓာတ်မှန်ရောင်ခြည်၊ ကင်ဆာဓာတ်ရောင်ခြည်များနှင့် အလွန်အမင်းထိတွေ့ခြင်း

(6) မျက်စိတိမ်စွဲရောဂါမျိုးရိုးရှိခြင်း

(7) သွေးတိုးရောဂါရှိခြင်း

(8) အဝလွန်ခြင်း

(9) မျက်လုံးထိခိုက်ဖူးခြင်း၊မျက်လုံးရောင်ရမ်းမှုဖြစ်ဖူးခြင်း

(10) မျက်လုံးခွဲစိတ်ဖူးခြင်း

(11) စတီးရွိုက်မျက်စဉ်းများကိုကာလရှည်ကြာသုံးစွဲခြင်း

(12) ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း စတာတွေဟာ မျက်စိတိမ်စွဲရောဂါဖြစ်စေတဲ့အကြောင်းများဖြစ်ပါတယ်။

အမျိုးအစားဘယ်နှစ်မျိုးရှိသလဲ?

မျက်စိတိမ်စွဲရောဂါအမျိုးအစား (4)မျိုးရှိပါတယ်။

(1) မျက်လုံးမှန်ဘီလူးအလယ်ဗဟိုတွင် တိမ်စွဲခြင်း (Nuclear Cataracts)

(2) မျက်လုံးမှန်ဘီလူးအနားစွန်းများတွင် တိမ်စွဲခြင်း (Cortical Cataracts)

(3) မျက်လုံးမှန်ဘီလူးနောက်ကျောတွင် တိမ်စွဲခြင်း (Posterior SubcapsularCataracts)

(4) မွေးရာပါ မျက်စိတိမ်စွဲရောဂါ (Congenital Cataracts) စတာတွေဖြစ်ပါတယ်။

ရောဂါလက္ခဏာတွေကဘာတွေလဲ ?

(1) အမြင်ဝေဝါးခြင်း

(2) ညဘက်တွင် ကောင်းစွာမမြင်ရခြင်း

(3) မီးရောင်မခံနိုင်ခြင်း

(4) မီးလုံးများကိုကြည့်သောအခါ မီးလုံးဘေးတွင် ရောင်စုံအကွင်းများမြင်ရခြင်း

(5) မျက်မှန်ပါဝါမကြာခဏပြောင်းလဲခြင်း

(6) မျက်လုံးတစ်လုံးတည်းဖြင့် ပုံရိပ်နှစ်ခုမြင်ခြင်း

ဘယ်လိုစမ်းသပ်စစ်ဆေးကြမလဲ ?

(1) မျက်စိအမြင်အာရုံစမ်းသပ်စစ်ဆေးသည့်ကားချပ် (eye chart) ဖြင့် စမ်းသပ်ခြင်း (visual acuity test)

ရုပ်ပုံကားချပ်ပေါ်မှာ အရွယ်အစား အမျိုးမျိုးရှိတဲ့ စာလုံးများကိုရေးသားထားပါတယ်။ ၎င်းစာလုံးများကို မြင်မမြင်ဖတ်ခိုင်းခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

(2) မျက်လုံး၏ အတွင်းပိုင်းအား မှန်ဘီလူးဖြင့် ကြည့်ခြင်း (Slit-lamp examination)

မျက်လုံးအတွင်းကို အလင်းရောင်ပါတဲ့ မှန်ဘီလူးနဲ့ကြည့်ပြီးပုံမမှန်မှုများကို စစ်ဆေးဖော်ထုတ်ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

(3) မြင်လွှာအားစမ်းသပ်စစ်ဆေးခြင်း (Retinal examination)

မျက်စိသူငယ်အိမ်ကျယ်စေတဲ့ ဆေးစက်တွေကိုမျက်လုံးထဲထည့်ပြီး မြင်လွှာအား စမ်းသပ်စစ်ဆေးခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

ဘယ်လိုကုသကြမလဲ?

မျက်စိတိမ်စွဲခြင်းအတွက် တစ်ခုတည်းသော ကုသမှုနည်းလမ်းကတော့ ခွဲစိတ်ကုသမှုပဲဖြစ်ပါတယ်။

မျက်စိတိမ်ကို ခွဲစိတ်တဲ့အခါ တိမ်စွဲနေတဲ့ မျက်လုံးမှန်ဘီလူးကို ခွဲစိတ်ဖယ်ထုတ်လိုက်ပြီး မျက်လုံးမှန်ဘီလူး အတုနဲ့ အစားထိုးထည့်လိုက်ပါတယ်။ မျက်လုံးအစစ်လိုပဲ မျက်လုံးထဲမှာ တစ်သက်လုံးရှိသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

ပြင်ပလူနာဌာနမှာ မျက်စိတိမ်ကို ခွဲစိတ်လို့ရပါတယ်။ အသေးစားခွဲစိတ်မှုဖြစ်ပါတယ်။ ဆေးရုံတက်စရာ မလိုအပ်ပါဘူး။

ခွဲစိတ်နေတုန်းမှာ ထုံဆေးပေးထားပါတယ်။ မေ့ဆေးမပေးပါဘူး။ ခွဲစိတ်တဲ့ဖြစ်စဉ်တစ်ခုလုံးကို သိရှိနေမှာဖြစ်ပါတယ်။

မျက်စိတိမ်စွဲခြင်းဟာ ယေဘုယျအားဖြင့် အန္တရာယ်ကင်းတဲ့ ခွဲစိတ်မှုတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့်ပိုးဝင်ခြင်း၊ သွေးထွက်ခြင်းတို့မဖြစ်အောင် ဂရုစိုက်ရပါမယ်။ မျက်စိတိမ်ခွဲထုတ်ထားတဲ့သူဟာ နောင်တစ်ချိန်မှာမြင်လွှာကွာတဲ့ရောဂါ (retina detachment)ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

ခွဲစိတ်ပြီးစမှာတော့ မျက်လုံးထဲမှာ မသက်မသာ ရှိတတ်ပါတယ်။ ရက်အနည်းငယ်ကြာနိုင်ပါတယ်။ အနာကျက်ဖို့က နှစ်လဝန်းကျင်ကြာပါတယ်။

မျက်လုံးနှစ်လုံးလုံးမှာ တိမ်စွဲနေပြီး နှစ်လုံးလုံး ခွဲစိတ်ဖို့လိုတယ်ဆိုရင် ပထမမျက်လုံး ခွဲစိတ်ပြီးလို့ တစ်လသို့မဟုတ် နှစ်လအကြာမှာ ဒုတိယမျက်လုံးကို ခွဲစိတ်ကုသမှုခံယူနိုင်ပါတယ်။

ဘယ်လိုကြိုတင်ကာကွယ်မလဲ?

မျက်စိတိမ်စွဲရောဂါမဖြစ်အောင် ကာကွယ်ဖို့၊ ပိုမဆိုးအောင်ကာကွယ်ဖို့နည်းလမ်းတွေကို မတွေ့ရှိသေးပါဘူး။ ဒါပေမယ့် အထောက်အကူဖြစ်စေမယ့် အချက်တွေရှိပါတယ်။

(1) မျက်လုံးကို ပုံမှန်စစ်ဆေးမှုပြုလုပ်ပေးပါ။

(2) ဆေးလိပ်ဖြတ်ပါ။

(3) အရက်ဖြတ်ပါ။

(4) နေကာမျက်မှန်ဝတ်ပါ။

(5) သွေးချိုဆီးချိုရောဂါကဲ့သို့သော ရောဂါများကို ဂရုတစိုက်ကုသပါ။

(6) ကိုယ်အလေးချိန်လျှော့ချပါ။

(7) ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့် သစ်သီးဝလံများကို များများစားပါ။

Credit – Dr. Thant Zaw (IM-2) www.drmyanmar.com

(Zawgyi)

အဲကြန္းခန္းမွာ အေနမ်ားသူေတြ သတိထား လိုက္နာသင့္တဲ့ အခ်က္ ၄ ခ်က္

အခုလို ပူေလာင္အိုက္စပ္တဲ့ ေႏြရာသီမွာ အဲကြန္း (Air Conditioner) ေတြဟာ အိမ္တိုင္းနဲ႔ လုပ္ငန္းခြင္တိုင္းမွာ မရွိမျဖစ္ ေနရာယူလာပါတယ္။ ရာသီဥတုေၾကာင့္ ပူေလာင္ေနတဲ့ အေျခအေနတခုကို အဲကြန္းေတြက ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္တာေၾကာင့္ အပူဒဏ္ကေန သက္သာတယ္ဆိုေပမယ့္ အဲကြန္းခန္းထဲမွာပဲ အေနၾကာလာရင္ေတာ့ က်န္းမာေရးအတြက္ ဆိုးက်ိဳးေတြ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အဲကြန္းခန္းထဲမွာပဲ အေနမ်ားသူေတြအေနနဲ႔ က်န္းမာေရးဆိုးက်ိဳးေတြ မျဖစ္ေပၚရေအာင္ သတိျပဳလိုက္နာသင့္တဲ့ အခ်က္ေတြကို ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။

(၁) ေရမ်ားမ်ားေသာက္ပါ

အဲကြန္းခန္းထဲမွာ အေနမ်ားျခင္းဟာ ခႏၶာကိုယ္ ေရဓာတ္ခမ္းေျခာက္ျခင္းကို ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္တာေၾကာင့္ တတ္ႏိုင္သေလာက္ ေရမ်ားမ်ား ေသာက္ေပးသင့္ပါတယ္။ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ေပးျခင္းဟာ ခႏၶာကိုယ္ေရဓာတ္ ခမ္းေျခာက္ျခင္းကို ျပန္လည္ ျဖည့္တင္းေပးႏိုင္တဲ့အျပင္ အဲကြန္းခန္းထဲမွာ အေနၾကာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္တဲ့ အသားအေရ ေျခာက္ေသြ႕ျခင္းေတြကိုလည္း ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။

(၂) အဲကြန္းခန္းထဲကေန ခ်က္ခ်င္း ေနပူထဲ ထြက္တာမ်ိဳးနဲ႔ ဝင္တာမ်ိဳးကို မျပဳလုပ္ပါနဲ႔

အဲကြန္းခန္းထဲကေန ေနပူထဲကို ႐ုတ္တရက္ဆိုသလို ထြက္တာမ်ိဳးနဲ႔ ေနပူထဲကေန အဲကြန္းခန္းထဲကို ခ်က္ခ်င္းဝင္တာမ်ိဳးဟာ ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံတာ၊ ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာျပတ္တာ စတာမ်ိဳးေတြကို ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္တာေၾကာင့္ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါတယ္။ Air Cutter ရွိတဲ့ေနရာမ်ိဳးေတြမွာဆိုရင္ အဲဒီေနရာမွာ ခဏေလာက္ရပ္ေနၿပီးမွာ သြားလာတာမ်ိဳးကို ျပဳလုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။

(၃) ေလေကာင္းေလသန႔္ ထြက္ရႈေပးပါ

အဲကြန္းခန္းထဲမွာ အေနၾကာျခင္းဟာ အသက္ရႈလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ က်န္းမာေရးျပႆနာေတြကို ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္တာေၾကာင့္ အျပင္ဘက္ကို ေလေကာင္းေလသန႔္ ထြက္ရႈေပးတာမ်ိဳး ျပဳလုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။

(၄) အဲကြန္းသန႔္ရွင္းေရးကို ပုံမွန္ျပဳလုပ္ေပးပါ

အဲကြန္းေတြဟာ အသုံးျပဳတာၾကာလာတာနဲ႔အမွ် ဘက္တီးရီးယားနဲ႔ မႈိေတြကို ေပါက္ဖြားေစႏိုင္တာေၾကာင့္ အဲကြန္းသန႔္ရွင္းျပဳလုပ္ဖို႔ကို မေမ့ေလ်ာ့သင့္ပါဘူး။ အဲကြန္း ပုံမွန္သန႔္ရွင္းေရး မျပဳလုပ္ျခင္းေၾကာင့္ အသက္ရႈလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ က်န္းမာေရးျပႆနာေတြနဲ႔ ဓာတ္မတည့္မႈေၾကာင့္ အသားအေရ ယားယံတာမ်ိဳးကို ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္တာေၾကာင့္ သတိထားၿပီး ျပဳလုပ္သင့္ပါတယ္။

Credit – ဟယ္လ္သင္ (ဧရာဝတီ), The Irrawaddy – Burmese Edition

Source – https://burma.irrawaddy.com/lifestyle/health/2019/03/07/185640.html

(Unicode)

အဲကွန်းခန်းမှာ အနေများသူတွေ သတိထား လိုက်နာသင့်တဲ့ အချက် ၄ ချက်

အခုလို ပူလောင်အိုက်စပ်တဲ့ နွေရာသီမှာ အဲကွန်း (Air Conditioner) တွေဟာ အိမ်တိုင်းနဲ့ လုပ်ငန်းခွင်တိုင်းမှာ မရှိမဖြစ် နေရာယူလာပါတယ်။ ရာသီဥတုကြောင့် ပူလောင်နေတဲ့ အခြေအနေတခုကို အဲကွန်းတွေက လျှော့ချပေးနိုင်တာကြောင့် အပူဒဏ်ကနေ သက်သာတယ်ဆိုပေမယ့် အဲကွန်းခန်းထဲမှာပဲ အနေကြာလာရင်တော့ ကျန်းမာရေးအတွက် ဆိုးကျိုးတွေ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ပါတယ်။ဒါကြောင့်မို့လို့ အဲကွန်းခန်းထဲမှာပဲ အနေများသူတွေအနေနဲ့ ကျန်းမာရေးဆိုးကျိုးတွေ မဖြစ်ပေါ်ရအောင် သတိပြုလိုက်နာသင့်တဲ့ အချက်တွေကို ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။

(၁) ရေများများသောက်ပါ

အဲကွန်းခန်းထဲမှာ အနေများခြင်းဟာ ခန္ဓာကိုယ် ရေဓာတ်ခမ်းခြောက်ခြင်းကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်တာကြောင့် တတ်နိုင်သလောက် ရေများများ သောက်ပေးသင့်ပါတယ်။ ရေများများသောက်ပေးခြင်းဟာ ခန္ဓာကိုယ်ရေဓာတ် ခမ်းခြောက်ခြင်းကို ပြန်လည် ဖြည့်တင်းပေးနိုင်တဲ့အပြင် အဲကွန်းခန်းထဲမှာ အနေကြာခြင်းကြောင့် ဖြစ်တတ်တဲ့ အသားအရေ ခြောက်သွေ့ခြင်းတွေကိုလည်း ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။

(၂) အဲကွန်းခန်းထဲကနေ ချက်ချင်း နေပူထဲ ထွက်တာမျိုးနဲ့ ဝင်တာမျိုးကို မပြုလုပ်ပါနဲ့

အဲကွန်းခန်းထဲကနေ နေပူထဲကို ရုတ်တရက်ဆိုသလို ထွက်တာမျိုးနဲ့ နေပူထဲကနေ အဲကွန်းခန်းထဲကို ချက်ချင်းဝင်တာမျိုးဟာ နှာခေါင်းသွေးလျှံတာ၊ ဦးနှောက်သွေးကြောပြတ်တာ စတာမျိုးတွေကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်တာကြောင့် ရှောင်ကြဉ်သင့်ပါတယ်။ Air Cutter ရှိတဲ့နေရာမျိုးတွေမှာဆိုရင် အဲဒီနေရာမှာ ခဏလောက်ရပ်နေပြီးမှာ သွားလာတာမျိုးကို ပြုလုပ်ပေးသင့်ပါတယ်။

(၃) လေကောင်းလေသန့် ထွက်ရှုပေးပါ

အဲကွန်းခန်းထဲမှာ အနေကြာခြင်းဟာ အသက်ရှုလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်တာကြောင့် အပြင်ဘက်ကို လေကောင်းလေသန့် ထွက်ရှုပေးတာမျိုး ပြုလုပ်ပေးသင့်ပါတယ်။

(၄) အဲကွန်းသန့်ရှင်းရေးကို ပုံမှန်ပြုလုပ်ပေးပါ

အဲကွန်းတွေဟာ အသုံးပြုတာကြာလာတာနဲ့အမျှ ဘက်တီးရီးယားနဲ့ မှိုတွေကို ပေါက်ဖွားစေနိုင်တာကြောင့် အဲကွန်းသန့်ရှင်းပြုလုပ်ဖို့ကို မမေ့လျော့သင့်ပါဘူး။ အဲကွန်း ပုံမှန်သန့်ရှင်းရေး မပြုလုပ်ခြင်းကြောင့် အသက်ရှုလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေနဲ့ ဓာတ်မတည့်မှုကြောင့် အသားအရေ ယားယံတာမျိုးကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်တာကြောင့် သတိထားပြီး ပြုလုပ်သင့်ပါတယ်။

Credit – ဟယ်လ်သင် (ဧရာဝတီ), The Irrawaddy – Burmese Edition

Source – https://burma.irrawaddy.com/lifestyle/health/2019/03/07/185640.html

(Zawgyi)

ေရခဲေတာင္ၾကာပန္း

Snow Lotus (saussurea involucrate)ဆုိတာက (ႏွင္းၾကာပန္း)ကုိ ေခၚဆုိပါတယ္။ေနာက္ထပ္အမည္က (ေရခဲေတာင္ၾကာပန္း)လုိ႔လည္း ေခၚတြင္ၾကပါတယ္။

ဒီပန္းဟာ ရာသီဥတုေအးျမတဲ့ေဒသ ဥေရာပႏွင့္အာ႐ွဝင္႐ုိးစြန္းႏုိင္ငံေတြအျပင္ အိႏၵိယနဲ႔ဘူတန္ နယ္နိမိတ္ၾကားမွာတည္႐ွိတဲ့ ဟိမေလယာေတာင္တန္း(Himalayas)ေတာင္ထိပ္ေတြေပၚ၌သာ ႐ွာေဖြေတြ႔႐ွိႏုိင္ပါတယ္။

သူက ေဆးဖက္ဝင္ ပန္းအမ်ဳိးအစားျဖစ္ၿပီး အပြင့္အေျခာက္ကုိ အမႈန္႔ႀကိတ္ေသာက္သုံးလုိ႔ရသလုိ ေရေႏြၾကမ္း အျဖစ္ျပဳတ္ေသာက္ေပးပါက အေရျပားေရာဂါ၊ဖက္ခြက္နာ၊ျပည္တည္နာ၊ ကုိယ္တြင္းကုိယ္နာ၊အေရျပားနီ၍ ေရာင္ရမ္းနာက်င္ျခင္းေရာဂါ၊ကာလဝမ္းေရာဂါ၊ပုိးဝင္ျခင္း၊အူနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ေရာဂါမ်ားအျပင္ အုိမင္းရင့္ေရာ္မႈထိန္းညႇိေပးၿပီး ခႏၶာကုိယ္အတြင္း ေသြးလည္ပတ္မႈကုိမွန္ကန္ေစပါတယ္။

Credit – ဘ၀ခါးခါး

(Unicode)

ရေခဲတောင်ကြာပန်း

Snow Lotus (saussurea involucrate)ဆိုတာက (နှင်းကြာပန်း)ကို ခေါ်ဆိုပါတယ်။နောက်ထပ်အမည်က (ရေခဲတောင်ကြာပန်း)လို့လည်း ခေါ်တွင်ကြပါတယ်။

ဒီပန်းဟာ ရာသီဥတုအေးမြတဲ့ဒေသ ဥရောပနှင့်အာရှဝင်ရိုးစွန်းနိုင်ငံတွေအပြင် အိန္ဒိယနဲ့ဘူတန် နယ်နိမိတ်ကြားမှာတည်ရှိတဲ့ ဟိမလေယာတောင်တန်း(Himalayas)တောင်ထိပ်တွေပေါ်၌သာ ရှာဖွေတွေ့ရှိနိုင်ပါတယ်။

သူက ဆေးဖက်ဝင် ပန်းအမျိုးအစားဖြစ်ပြီး အပွင့်အခြောက်ကို အမှုန့်ကြိတ်သောက်သုံးလို့ရသလို ရေနွေကြမ်း အဖြစ်ပြုတ်သောက်ပေးပါက အရေပြားရောဂါ၊ဖက်ခွက်နာ၊ပြည်တည်နာ၊ ကိုယ်တွင်းကိုယ်နာ၊အရေပြားနီ၍ ရောင်ရမ်းနာကျင်ခြင်းရောဂါ၊ကာလဝမ်းရောဂါ၊ပိုးဝင်ခြင်း၊အူနဲ့ပတ်သက်တဲ့ရောဂါများအပြင် အိုမင်းရင့်ရော်မှုထိန်းညှိပေးပြီး ခန္ဓာကိုယ်အတွင်း သွေးလည်ပတ်မှုကိုမှန်ကန်စေပါတယ်။

Credit – ဘဝခါးခါး

စံပယ္ေရေႏြးၾကမ္းရဲ႕ အံ့ၾသဖြယ္ရာ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား

=======================
=======================

စံပယ္ေရေႏြးၾကမ္းက သင့္စိတ္နဲ႔ ခႏၶာကိုယ္ကို က်န္းမာေအးၿငိမ္းေစပါတယ္။ စံပယ္ပန္းပြင့္ေတြနဲ႔လုပ္ထားတဲ့ ေရေႏြးၾကမ္းက အရသာလည္းေကာင္းသလို က်န္းမာေရး အက်ိဳးေက်းဇူးေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။

ဘက္တီးရီယားေတြကို တိုက္ဖ်က္ေပးႏိုင္

စံပယ္ေရေႏြးၾကမ္းက ဘက္တီးရီးယားေတြကို တိုက္ဖ်က္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ Benzoic အက္ဆစ္၊ Benzyl Benzoate နဲ႔ Benzaldehyde ဓာတ္ေတြက ဘက္တီးရီးယား ပိုးမႊားေတြကို တိုက္ဖ်က္ေပးႏိုင္ပါတယ္။

ဒီဓာတ္ေတြပါဝင္တာေၾကာင့္ စံပယ္ကို ေခါင္းေလွ်ာ္ရည္ေတြနဲ႔ Conditioners ေတြမွာ ထည့္သံုးၾကတာပါ။

အမာရြတ္ေတြကို ေပ်ာက္ကင္းေစ

စံပယ္ ေရေႏြးၾကမ္းက အမာရြတ္ေတြ၊ ဝက္ၿခံေတြ၊ ဒဏ္ရာေတြ စတာေတြကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ဖယ္ရွားေပးႏိုင္စြမ္းရွိပါတယ္။

အသားအေရကို စိုစြတ္ေစၿပီး ေရဓာတ္ျပည့္ဝေအာင္လည္းကူညီေပးႏိုင္ပါတယ္။

ေသြးဖိအားကို ထိန္းညွိေပး

စံပယ္လက္ဖက္ရည္က ကိုလက္စထေရာဓာတ္ကို ထိန္းညွိေပးႏုိင္တဲ့အျပင္ ေသြးဖိအားကိုလည္း ထိန္းညွိေပးတာေၾကာင့္ ေသြးတိုးတာကို ကာကြယ္ေပးပါတယ္။ အဲ့ဒီအျပင္ Catechin ကြန္ေပါင္း၊ Epidallocatechin Gallate ၊ Epicatechin Gallate ဓာတ္ေတြပါဝင္တာေၾကာင့္ ႏွလံုးေရာဂါကိုလည္း ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။

စိတ္ကို တည္ၿငိမ္ေစ

စံပယ္အနံ႔က စိတ္ကို တည္ၿငိမ္ေစၿပီး ႏွလံုးခုန္ႏႈန္းကို က်ဆင္းေစပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ စိတ္ကိုလည္း သက္ေတာင့္သက္သာျဖစ္ေစပါတယ္။

ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို က်ဆင္းေစ

စံပယ္ ေရေႏြးၾကမ္းက ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကိုလည္း က်ဆင္းေစပါတယ္။ Antioxidants ဓာတ္ၾကြယ္ဝတာေၾကာင့္ ဇီဝကမၼျဖစ္စဥ္ကို အားေကာင္းေစကာ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကိုလည္း က်ဆင္းေစပါတယ္။

==============

Black

ပဲႏို႔ကရရွိႏိုင္မယ့္ က်န္းမာေရးအက်ိဳးေက်းဇူးငါးခ်က္

====================
====================

ပဲႏို႔က__က်န္းမာေရးအတြက္
ေကာင္းတယ္ဆိုၿပီး ေသာက္ေတာ့ေသာက္ေနၾကတာပဲ။ ဒါေပမဲ့ ဗီတာမင္ေတြပါတယ္ဆိုတာကလြဲလို႔ ဘာအတြက္ေကာင္းတာလဲဆိုတာ သိပ္မသိၾကပါဘူး။ ပဲပိစပ္ကေနရတဲ့ပဲႏို႔ဟာ ပ႐ိုတင္းဓာတ္ႂကြယ္ဝၿပီး ႏြားႏိုု႔အစားထိုး ေသာက္သုံး လို႔လည္းရပါတယ္။

ပဲႏို႔မွာ ပ႐ိုတင္း၊ ကယ္လ္စီယမ္၊ သံဓာတ္၊ မဂၢနီဆီယမ္၊ ေဖာ့စပရပ္စ္နဲ႔ ပိုတက္စီယမ္၊ ဆိုဒီယမ္နဲ႔ ဇင့္ဓာတ္ေတြပါဝင္ပါတယ္။ အမွ်င္ဓာတ္ေတြအျပင္ folate, thiamin, riboflavin, niacin, ဗီတာမင္ B6, ဗီတာမင္ B12, ဗီတာမင္ E, ဗီတာမင္တို႔ ပါဝင္ပါေသးတယ္။

ႏွလုံးက်န္းမာေရးေကာင္းေစတယ္

ပဲႏို႔ရဲ႕ပ႐ိုတင္းဓာတ္က ႀကီးထြားဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအတြက္မရွိမျဖစ္ အေရးပါပါတယ္။ ပ႐ိုတင္းဆိုတာ ႏွလုံးေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳးကိုကာကြယ္ေပးႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့ amino acids ေတြနဲ႔ဖြဲ႕စည္းထားပါတယ္။ amino acids နဲ႔ isoflavones ပါဝင္မႈေၾကာင့္ မေကာင္းတဲ့ကိုလက္စထေရာဓာတ္ေတြကိုေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ကိုထိန္းညႇိေပးၿပီး ႏွလုံးေသြးေၾကာက်န္းမာေရးကို လည္း ေကာင္းမြန္ေစႏိုင္ပါတယ္။

ေသြးဆုံးကိုင္ေဝဒနာေတြကို_သက္သာေစ

ပဲႏို႔မွာပါတဲ့ isoflavones ေၾကာင့္ပဲေသြးဆုံးတဲ့အ႐ြယ္အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ အက္စထ႐ိုဂ်င္ေဟာ္မုန္းပမာဏကိုထိန္းညႇိေပးႏိုင္ပါတယ္။ ေသြးဆုံးၿပီးတဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႔ ပဲႏို႔ေသာက္သုံးျခင္းအား ျဖင့္ အက္စထ႐ိုဂ်င္ေလ်ာ့နည္းမႈနဲ႔ ေသြးဆုံးကိုင္ေဝဒနာေတြကို ကာကြယ္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။

အ႐ိုးပြေရာဂါကိုကာကြယ္

ပဲႏို႔က ေသြးဆုံးၿပီးအမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ျဖစ္တတ္တဲ့အ႐ိုးပြျခင္းကို သက္သာေစတဲ့ေဆးတစ္ခြက္ပါ။ အ႐ိုးႂကြပ္ဆတ္ျခင္းနဲ႔ ကယ္လ္စီယမ္ဆုံးရႈံးျခင္းတို႔ေၾကာင့္ သည္အႏၲရာယ္ကိုမ်ားေစတာပါ။ အသားကရတဲ့ပ႐ိုတင္းက ပဲႏို႔ပ႐ိုတင္းထက္ ဆီးအတြင္း ကယ္လ္စီယမ္ေရာပါ စြန႔္ထုတ္မႈပိုမ်ားတယ္လို႔ ေလ့လာမႈေတြက ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အ႐ိုးသိပ္သည္းမႈကိုအားျဖည့္ ေပးၿပီး အ႐ိုးက်ိဳးအက္မႈအႏၲရာယ္ကို ေလ်ာ့နည္းေစပါတယ္။

ကင္ဆာကာကြယ္တယ္

ပဲႏို႔က ရင္သားကင္ဆာကာကြယ္ေပးတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ဒါတင္မကဘဲ ပဲႏို႔မ်ားမ်ားေသာက္တဲ့ အမ်ိဳးသားေတြဆိုရင္ ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္ေျခကိုပါေလ်ာ့နည္းေစတယ္လို႔သိရပါတယ္။

ဓာတ္တိုးဆန႔္က်င္အာနိသင္ရွိတယ္

ပဲႏို႔ isoflavones ရဲ႕ဓာတ္တိုးဆန႔္က်င္အာနိသင္ေတြက နာတာရွည္ေရာဂါေတြအတြက္ အက်ိဳးထူးပါတယ္တဲ့။ ဓာတ္တိုးျခင္းကိုေလ်ာ့က်ေစၿပီး ထိခိုက္မႈနည္းေစတဲ့အတြက္ အသည္းထိခိုက္မႈကိုကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။

အဝမလြန္ေအာင္ထိန္းေပးၿပီး ကိုလက္စထေရာကို က်ေစတယ္

ပဲႏို႔ကအဝလြန္ျခင္းကို ကာကြယ္ေပးသလိုဝေနတဲ့ အမ်ိဳးသားအမ်ိဳးသမီးေတြမွာလည္း ခါးပတ္လည္အဆီက်ေစဖို႔ အေထာက္အကူျပဳတယ္လို႔သိရပါတယ္။

အပင္ထြက္အာဟာရ phytonutrients ေတြပါဝင္မႈမ်ားတဲ့ ပဲႏို႔ဟာ နာတာရွည္ေရာဂါရွိသူေတြ၊ အသက္အ႐ြယ္ႀကီးရင့္သူေတြနဲ႔ ကေလးေတြအတြက္ အထူးအက်ိဳးေက်းဇူးေပးတဲ့ အာဟာရတစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။

Credit :Author: Yun Sandi

ေဆးဖက္ဝင္တဲ႕ မိႆ လင္

ကြ်န္ုပ္တို႔ရဲ႕အဘိုးအဘြားေတြ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ, အရုိးအေႀကာေဝဒနာ, အဖ်ားေရာဂါ ,မီးယပ္ခ်ဳပ္ၿပီးကိုက္ခဲတဲ႔ေဝဒနာ ေတြအတြက္ အျမဲအိမ္မွာေဆာင္ထား စိုက္ပိ်ဳးထားၿပီး လက္စြဲသုံးခဲ႔ႀကတဲ႔
ဒဏ္ေႀကေဆးမွာ ”မိႆ လင္ပင္” ဆိုတာကို သိႀကျပီးျဖစ္မွာပါ။အခုဆိုရင္ အိႏၵိယနိုင္ငံ ထိုင္းနိုင္ငံေတြမွာ ဒဏ္ေႀကေဆးအတြက္သာမက အဆစ္အျမစ္ေရာင္နာ ထိခိုက္ဒဏ္နာ အဆီခ်တဲ႔ေနရာေတြမွာပါ လိမ္းေဆးေသာက္ေဆး အျဖစ္ တြင္က်ယ္စြာ အသုံးျပဳေနႀကပါျပီ။

အထူးသျဖင့္ထိုင္းနိုင္ငံမွာ ထိုင္းအေခၚ” ပလိုင္” လို႔ေခၚေဝၚျပီး လက္ေဝွ႔ထိုးတဲ႔ ကစားသမားေတြကို အေရာင္ေလ်ာ့ျပီး ဒဏ္ေႀကေစဖို႔ မရွိမျဖစ္အသုံးျပဳတဲ႔ လိမ္းေဆးျဖစ္ေနပါျပီ။ ဒါ့အျပင္ ဝမ္းဗိုက္က အဆီေတြ ေပါင္နဲ႔ခါးကအဆီေတြကို ေလ်ာ့က်ေစဖို႔ နဲ႕ထိုင္းနိုင္ငံရဲ႕ အေႀကာျပင္အနိွပ္ခန္း အလွျပင္ခန္းမ အားလုံးလိုိလုိမွာ အဓိကလိမ္းေဆးအျဖစ္ သုံးစြဲေနႀကပါတယ္။ ဒါေတြသာမက ထိုင္းဟင္းမယ္ေတြမွာလည္း မိႆလင္အရြက္သုပ္ နဲ႔ဟင္းေတြထဲမွာ ဟင္းခတ္အေမႊးအႀကိဳင္အျဖစ္ အရသာရွိစြာသုံးစြဲေနႀကပါတယ္။

ျမန္မာျပည္မွာလည္း ကြ်န္ုပ္တို႔ငယ္စဥ္ကတည္းက အဘိုးအဘြားေတြရဲ႕ဒဏ္ေႀကေစဖို႔ အဖ်ားက်ေစဖို႔ အကိုက္အခဲေတြေပ်ာက္ေစဖို႔ လက္ေတြ႔သုံးစြဲပုံေတြ သိရွိခဲ႔ႀကရပါတယ္။တိုင္းရင္းေဆးက်မ္းေတြမွာေတာ့ မိႆ လင္ရဲ႕ေကာင္းက်ိဳးေတြကို …ဝမ္းမီးကိုေတာက္ေစျခင္း အစာေႀကေစျခင္း သုက္ကိုခန္းေျခာက္ေစျခင္း လူကိုပိန္ေစျခင္း ေသြးႀကိတ္ေလႀကိတ္တို႔ကိုေႀကေစျခင္းထိခိုက္ဒဏ္ရာနာမ်ား အရိုးက်ိဳးနာ ေရာင္ရမ္းနာ မီးယပ္ေသြးခ်ဳပ္နာ ဝမ္းေဖာဝမ္းေရာင္ ဝမ္းသက္ ဝက္ရႈးနာ ထုံနာက်င္နာ နွင့္ ေလငန္း,လက္ကပ္ေျခကပ္ေရာဂါမ်ားမွာ (ႀကပ္ထုပ္ထိုးျပီး) လိမ္းေပးျခင္းေသာက္ေပးျခင္း တို႔ျဖင့္ သက္သာေပ်ာက္ကင္းေစ၏…လို႔ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

အေအးအေႀကာင္းခံျဖစ္တဲ႔ နာတာရွည္ေရာဂါစြဲကပ္ျပီး ေလးလံထိႈင္းမိႈင္းတဲ႔ေရာဂါ မီးယပ္အေႀကာဆြဲ ခ်ိနဲ႔ေရာဂါေတြမွာ လိမ္းေဆးရႈေဆးအျဖစ္ သုံးေပးရုံနဲ႕သက္သာေပ်ာက္ကင္းေစပါတယ္။ မိႆလင္ဥ ကို ထုေထာင္းအေရညွစ္ျပီး ေရေႏြးနဲ႔ေသာက္ေပးရင္လည္း ဝမ္းကိုက္ေရာဂါ နဲ႔ေအးဖြဲ႕ပိတ္ျပီးျဖစ္တဲ႔ ေလထိုးေလေအာင့္နာေရာဂါမ်ားကိုလည္း ေပ်ာက္ေစပါတယ္။
မိႆ လင္ဥ အရည္နဲ႔ ႏွမ္းဆီ သို႔မဟုတ္ မုံညွင္းဆီ တို႔ဆတူေရာစပ္၍ ဝမ္းဗိုက္တြင္ လိမ္းေပးပါက ဝမ္းဗိုက္ရွိအဆီပိုမ်ားကို ေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။ အဆီႀကိတ္မ်ား ေသြးႀကိတ္ေလႀကိတ္မ်ားကိုလည္း မိႆလင္ဥအရည္လိမ္းျပီးစည္းေပးျခင္းျဖင့္ ေပ်ာက္ေစတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ႀကြက္သားမ်ားတင္းမာကိုက္ခဲျခင္း ေလးဘက္နာ အဆစ္ေရာင္ က်ီးေပါင္းေရာဂါ အားကစားသမားေတြဒဏ္ရာရျခင္း ေတြမွာေတာ့ မိႆလင္ဥ အရည္ကိုဆီနဲ႕ေရာျပီး လိမ္းျခင္းျဖင့္ေပ်ာက္ကင္းနိုင္ပါတယ္။ဒါေတြသာမက မိႆလင္ဥမႈန္႔ သက္ရင္းႀကီးမႈန္႔ ဂ ်င္းမႈန္႔တို႔ေရာစပ္၍အဝတ္စျဖင့္ထုပ္ျပီး ႀကပ္ထုပ္အျဖစ္ အသုံးျပဳႀကပါတယ္။ မိႆလင္အပင္ကို ထုေထာင္းအခြံခြါျပီး အတို႔အျမွဳပ္လုပ္စားျခင္း ဓားျဖင့္ပါးပါးလွီးျပီး ငရုတ္ႀကက္သြန္ ဆီဆားပုဇြန္ေျခာက္ တို႔နဲ႔လည္းသုတ္စားေလ့ရွိႀကပါတယ္။ အခ်ိဳ႕လည္းဟင္းခါးခ်က္ေသာက္တတ္ျပီးအခ်ိဳ႕ကအေႀကာ္မႈန္႔နဲ႕နယ္ျပီး ေႀကာ္စားတတ္ႀကပါတယ္။မိႆ လင္ ကိုငါးရံ႕သားနဲ႔ဟင္းခါးခ်က္ေသာက္တာကို အမ်ိဳးသမီးမ်ားမီးဖြားျပီးစ ေသြးေႀကေစရန္ ဆီးဝမ္းေလမွန္ေစရန္ မီးယပ္ဝမ္းကို ကာကြယ္ေစရန္ အတြက္ ဟင္းအျဖစ္ခ်က္စားႀကပါတယ္။ဒါ့အျပင္ ဝမ္းဗိုက္ထဲ ထိုးေအာင့္ျခင္း ကိုယ္လက္ယားယံျခင္း တို႔ကိုပါသက္သာေစ လို႔ဆိုပါတယ္။ ငါးရံ႕ကင္နဲ႔မိႆလင္ကို သုပ္စားပါက ဌက္ဖ်ားေရာဂါ မီးယပ္ေသြးထိန္ေသာေရာဂါ ထိႈင္းမိႈင္းေတြေဝေသာေရာဂါ ခ်မ္းတလွည့္ပူတလွည့္ျဖစ္ေသာေရာဂါေတြ ေပ်ာက္ေစပါတယ္။ကိုယ္လက္ထုံက်င္နာ အမ်ိဳးသမီးသက ်ည္းကိုက္ေသာေရာဂါ ေသြးပုပ္က်န္ေသာေရာဂါ မီးယပ္ခ်မ္းထေသာေရာဂါ ကိုယ္လက္ေျခာက္အာေခါင္ေျခာက္ေရာဂါ နို႔နာနို႔ကိုက္ ေရာဂါေတြမွာ မိႆ လင္ပင္နဲ႔ ငါးက်ည္းေျခာက္သုပ္စားပါက ေပ်ာက္ကင္းေစပါတယ္။မိႆ လင္ဥနဲ႔နႏြင္းတက္ တို႔ဆတူႀကိတ္ အုံေပးပါက အနာစိမ္းနာ ေသြးေျခဥနာ ေျခလက္ေလဝင္ နာက ်င္ေသာေရာဂါ အနာဝင္ေသာေရာဂါ အေႀကာထုံး/ထုံက်င္ျခင္း တို႔ကိုေပ်ာက္ေစပါတယ္။ မိႆ လင္ဥကို နွမ္းဆီနဲ႔ေက်ာက္ပ်ဥ္တြင္ေသြးျပီး ဝဲေျခာက္နာ နွင္းခူနာ ေပြးနာမ်ားကိုလိမ္းပါက အထူးသက္သာ ေပ်ာက္ကင္းေစပါတယ္။ မိႆ လင္ဥကုိေသြးျပီးေလငန္းေရာဂါနွင့္ပါးစပ္ခံတြင္းခါးျခင္း ေတြမွာ လ ်ွာပြတ္ေပးပါက အျမန္ဆုံးသက္သာ ေပ်ာက္ကင္းေစပါတယ္။ေရွးက အရိုးက ်ိဳးအရိုးဆက္ရာမွာ မိႆ လင္ဥနဲ႔နွမ္းဆီႀကိတ္ျပီး အရိုးဆက္ျမန္ေစရန္ စည္းေဆးအျဖစ္ အသုံးျပဳၾကပါေသးတယ္။ တစ္လအတြင္းအျမန္ဆုံးဆက္ေစရန္ နွမ္းဆီကိုရႊဲေအာင္ မႀကာခဏဆြတ္ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။

မိႆ လင္ဟာ ေရလဲအမိ်ဳးမ်ိဳး နဲ႔ အကိုက္အခဲေရာင္ရမ္းနာ ထိခိုက္ဒဏ္နာ မီးယပ္ေရာဂါေတြမွာအသုံးဝင္လွတဲ႔ ေဆးစြမ္းေကာင္းတစ္လက္ျဖစ္ျပီး ထိခိုက္ဒဏ္နာအကိုက္အခဲ ေပ်ာက္တဲ႔ေနရာမွာ ဘုရင္တစ္ပါး လို႕ေခၚရေလာက္ေအာင္ အစြမ္းထက္လို႔ မိမိတို႔အိမ္မွာေဆာင္ထား စိုက္ပိ်ဳးထားသင့္ပါေႀကာင္း တင္ျပလိုက္ပါတယ္။

ဆရာရဲ(မဂၤလာ တိုင္းရင္းေဆး)