*** ၀က္ၿခံေရာဂါႏွင့္ အစားအစာ ***
====================
====================
? MWD : ဝက္ၿခံေရာဂါဟာ အစားအေသာက္နဲ႔ ဆက္စပ္မႈ႐ွိတယ္လို႔သိရပါတယ္.. ဘယ္လိုအစားအစာမ်ဳိးေတြနဲ႔ ဆက္စပ္တယ္ဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္ ဆရာ..
Dr.KML : မွန္ပါတယ္.. ဝက္ၿခံေရာဂါဟာ အစားအေသာက္မွားယြင္းလို႔ျဖစ္ရတာ မဟုတ္ေပမယ့္ ျဖစ္ၿပီးသားဝက္ၿခံကို ပိုဆိုးေအာင္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ျမန္ျမန္ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ပဲျဖစ္ျဖစ္ အစားအစာေတြက ျပဳလုပ္ႏိုင္စြမ္း႐ွိပါတယ္.. အေရးႀကီးတဲ့ အစားအစာအုပ္စုအေနနဲ႔ၾကည့္ရင္
(၁) အဆီဓာတ္ (Fats)
(၂) အိုင္အိုဒင္းဓာတ္ (Iodine)
(၃) သြတ္ဓာတ္ (Zinc)
(၄) ခ႐ိုမီယမ္ (Chromium)
(၅) ႏြားႏို႔ႏွင့္ ႏို႔ထြက္ပစၥည္း (Milk and milk products)
(၆) ကလို႐ိုဖီးလ္ (Chlorophyll)
(၇) ကယ္႐ိုတီႏိုက္ (Carotenoid)
(၈) အင္တီေအာက္ဆီဒင့္ (Antioxidants)
စတာေတြ ပါဝင္တဲ့အစားအစာမ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္..
? MWD : အဆီဓာတ္ပါဝင္တဲ့အစားအစာနဲ႔ ဝက္ၿခံဆက္စပ္မႈကိုလဲ အေသးစိတ္သိခ်င္ပါတယ္ ဆရာ..
Dr.KML : ဝက္ၿခံေရာဂါဆိုတာ အေရျပားေအာက္မွာ႐ွိတဲ့ အဆီဂလင္းေလး (Sebaceous gland) ေတြကေန ျဖစ္တာဆိုေတာ့ ဒီအဆီဂလင္းေလးေတြထဲမွာ အဆီေတြ ပိုမိုထုတ္လုပ္မယ္ဆိုရင္ ဝက္ၿခံလည္း ပိုဆိုးလာတတ္ပါတယ္..
ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေန႔စဥ္စားသံုးေနတဲ့ အဆီကို (၃) မ်ဳိး ခြဲျခားႏိုင္ပါတယ္…
(၁) ျပည့္ဝဆီ (Saturated fat)
(၂) မျပည့္ဝဆီ (Unsaturated fat)
(၃) ေျပာင္းလဲဆီ (Trans fat) တို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္…
(၁) ျပည့္ဝဆီဆိုတာကေတာ့ ဝက္ဆီ၊ အမဲသားဆီနဲ႔ စားအုန္းဆီတို႔လို ဆီမ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္.. ဒီဆီေတြဟာ ဝက္ၿခံေရာဂါကို ပိုဆိုးေစပါတယ္.. အဆီေတြကို ပိုခဲေစ၊ ပိုပ်စ္ေစလို႔ျဖစ္ပါတယ္..
(၂) မျပည့္ဝဆီကို အဓိကႏွစ္မ်ဳိး ထပ္ခြဲပါတယ္… မိုႏိုဆီ (Monounsaturated fat) နဲ႔ ေပၚလီဆီ (Polyunsaturated fat) ဆိုၿပီးျဖစ္ပါတယ္.. မိုႏိုဆီအမ်ားဆံုးပါဝင္တာကေတာ့ သံလြင္ဆီ၊ ေျမပဲဆီ၊ ႏွမ္းဆီတို႔ျဖစ္ၿပီး ဝက္ၿခံျဖစ္သူေတြအေနနဲ႔ ပံုမွန္စားသံုးႏိုင္ပါတယ္…
ေနာက္တစ္မ်ဳိးျဖစ္တဲ့ ေပၚလီဆီမွာ အဓိကအုပ္စု ႏွစ္ခု႐ွိပါတယ္… Omega-3 နဲ႔ Omega-6 တို႔ျဖစ္ပါတယ္.. Omega-3 ပါဝင္တဲ့ ငါးအဆီ ဥပမာ-ငါးျမင္းဗိုက္သား၊ ငါးၾကင္း၊ ငါးႀကီးဆီေတြကို ႀကိဳက္သေလာက္ စားႏိုင္ပါတယ္..
Omega-6 ပါဝင္တဲ့ ဆီအမ်ားစုကေတာ့ ေဈးကြက္ထဲမွာ ဒီေန႔စားသံုးဆီအျဖစ ္ေရာင္းခ်ေနတဲ့ ဆီထဲမွာပါတဲ့ ေပၚလီဆီတစ္မ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္.. ဒါကိုေတာ့ တတ္ႏိုင္သေလာက္ေ႐ွာင္ၾကဥ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္…
(၃) ေျပာင္းလဲဆီ (Trans fat) ကေတာ့ အဆိုးဆံုးျဖစ္ပါတယ္.. မျပည့္ဝဆီေတြကို ျပည့္ဝသြားေအာင္ ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္အက္တမ္ ထည့္သြင္းၿပီး (Hydrogenation) ခဲေအာင္ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ဆီခဲမ်ားျဖစ္ပါတယ္.. ဝက္ၿခံကို ပိုဆိုးေစလို႔ ေ႐ွာင္ၾကဥ္သင့္ပါတယ္..
? MWD : အိုင္အိုဒင္းဓာတ္ပါတဲ့အစားအစာနဲ႕ ဝက္ၿခံကေရာ ဘယ္လိုမ်ားပတ္သက္ပါသလဲ ဆရာ..
Dr.KML : အိုင္အိုဒင္းပါဝင္မႈမ်ားတဲ့ အစားအစာေတြကို ပိုမိုစားမိရင္ ႐ွိၿပီးသားဝက္ၿခံေတြ ပိုဆိုးလာတတ္ပါတယ္.. အထူးသျဖင့္ ပင္လယ္စာ (sea food) ေတြျဖစ္တဲ့ ပင္လယ္ငါးမ်ဳိးစံု၊ ျပည္ႀကီးငါး၊ ငါးမန္းေတာင္၊ ပင္လယ္ေရေမွာ္၊ ေက်ာက္ေက်ာ၊ ေရၫႇိ စတာေတြမွာ အိုင္အိုဒင္းဓာတ္ ၾကြယ္ဝစြာ ပါဝင္ပါတယ္.. ဒါေၾကာင့္ ဝက္ၿခံေပါက္ေနသူေတြဟာ အ့ဲဒီအစားအစာေတြကို ေ႐ွာင္ႏိုင္ရင္ ပိုဆိုးမလာဘူးေပါ့…
ေနာက္အေရးႀကီးတာတစ္ခုက မိမိပံုမွန္ေသာက္ေလ့႐ွိတဲ့ အားေဆးထဲမွာ အိုင္အိုဒင္းပါဝင္မႈကို စစ္ေဆးသင့္ပါတယ္.. ပုလင္းမွာ ေဖာ္ျပထားေလ့႐ွိပါတယ္.. ပါဝင္မႈမ်ားခဲ့ရင္ေတာ့ အျခားအိုင္အိုဒင္းပါဝင္မႈမ႐ွိတဲ့ အားေဆးတစ္မ်ဳိးမ်ဳိးကို ေျပာင္းေသာက္သင့္ပါတယ္..
ေနာက္ အိမ္သံုးဆားအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အိုင္အိုဒင္း ျဖည့္စြက္ထားေလ့႐ွိပါတယ္.. ဒါေၾကာင့္ ဟင္းခ်က္တဲ့အခါ ဆားကိုေလွ်ာ့စားဖို႔လည္း အႀကံျပဳခ်င္ပါတယ္…
အိုင္အိုဒင္းဆိုတာကလဲ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ မ႐ွိမျဖစ္လိုအပ္တဲ့ ဓာတ္ပစၥည္းတစ္ခုျဖစ္တာေၾကာင့္ ဝက္ၿခံေပါက္ေနတုန္း ေခတၲသာေ႐ွာင္သင့္ၿပီး ဝက္ၿခံေပ်ာက္တာနဲ႔ ခါတိုင္းလို ပံုမွန္ျပန္ျပန္စားႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာလိုပါတယ္..
? MWD : အိုင္အိုဒင္းဓာတ္မ်ားတဲ့အစားအစာနဲ႔ ဝက္ၿခံေတြ ဘာေၾကာင့္ပိုထြက္ရပါသလဲ ဆရာ..
Dr.KML : အိုင္အိုဒင္းဟာ ပံုမွန္အတိုင္း႐ွိရင္ေတာ့ ဘာျပႆနာမွမ႐ွိပါ.. လိုတာထက္ပိုမွသာ ဝက္ၿခံကို ပိုဆိုးေစတာျဖစ္ပါတယ္.. ဒီလိုပိုလာတဲ့အိုင္အိုဒင္းေတြကို ခႏၶာကိုယ္အေရျပားကေနတဆင့္ စြန္႔ထုတ္ေပးပါတယ္… က်န္တဲ့ေနရာေတြမွာ ျပႆနာမဟုတ္ေပမယ့္ မ်က္ႏွာလိုေနရာက်ေတာ့ အိုင္အိုဒင္းေၾကာင့္ အေရျပားကို ေရာင္ရမ္းေစပါတယ္.. ဝက္ၿခံျဖစ္တဲ့ေနရာမွာ နဂိုထဲကေရာင္ေနတာဆိုေတာ့ ခ်က္ခ်င္းပိုဆိုးေစလို႔ျဖစ္ပါတယ္.. ဒါေၾကာင့္ မ်က္ႏွာကို အိုင္အိုဒင္းပါတဲ့ လိမ္းေဆးေတြကအစ မလိမ္းတာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ပါတယ္..
? MWD : သြတ္ဓာတ္နဲ႔ ဝက္ၿခံေရာဂါကေရာ ဘယ္လိုဆက္စပ္ပါသလဲ ဆရာ..
Dr.KML : သြတ္ဓာတ္ဟာ ဝက္ၿခံေရာဂါ ကာကြယ္ေရးအတြက္ေရာ ကုသေရးအတြက္ပါ အေရးပါတဲ့ သတၲဳဓာတ္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္.. သြတ္ဓာတ္ဟာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ခႏၶာကိုယ္အတြင္းမွာ႐ွိတဲ့ အင္ဇိုင္းအမ်ဳိးေပါင္း ၃၀ဝ ေက်ာ္ကို ပံုမွန္တာဝန္ထမ္းေဆာင္ႏိုင္ေစဖို႔ ကူညီေပးပါတယ္.. သြတ္ဓာတ္ဟာ ဗီတာမင္ေအကို လိုအပ္တဲ့ေနရာကိုပို႔ေဆာင္ေပးတဲ့ ပ႐ိုတင္း (Retinal-binding protein) ေတြ ထုတ္လုပ္မႈနဲ႔ လုပ္ငန္းေတြလုပ္ေဆာင္ဖို႔ အကူအညီေပးပါတယ္.. ဒီပ႐ိုတင္းေတြ႐ွိမွသာ အေရျပားကို ဗီတာမင္ေအေတြ ေကာင္းေကာင္းေရာက္႐ွိၿပီး ဝက္ၿခံေရာဂါမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးတဲ့အျပင္ ျဖစ္ၿပီးသားဝက္ၿခံကိုလည္း ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးၾကပါတယ္..
ေနာက္တခုကေတာ့ အမ်ဳိးသားေတြမွာေပါက္တဲ့ ဝက္ၿခံရဲ႕အဓိကတရားခံျဖစ္တဲ့ DHT လို႔ေခၚတဲ့ အမ်ဳိးသားဟိုမုန္းကို ေလ်ာ့နည္းေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးျခင္းျဖစ္ပါတယ္.. သြတ္ဓာတ္ေလ်ာ့နည္းေနရင္ DHT ေတြ ပိုမ်ားလာလို႔ ဝက္ၿခံလည္းပိုထြက္တတ္ပါတယ္..
ဒါ့အျပင္ ပ်က္စီးသြားတဲ့ ဆဲလ္ေတြ၊ တစ္သွ်ဴးေတြကို ျပန္လည္ျပဳျပင္ရာမွာလဲ သြတ္ဓာတ္ဟာ ကူညီေပးပါတယ္.. ဒါေၾကာင့္လည္း အေရျပားအလွကုန္ထုတ္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ သြတ္ဓာတ္ကို တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ အသံုးျပဳေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္.. သြတ္ဓာတ္ပါဝင္တဲ့ အစားအစာေတြကေတာ့ အခြံမာအသီးေတြ၊ သစ္သီးအဆံေတြ၊ ငါးမ်ဳိးစံု၊ ၾကက္ဥ၊ ဘဲဥနဲ႔ ပဲမ်ဳိးစံုတို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္.. ဝက္ၿခံေပါက္သူေတြအေနနဲ႔ သြတ္ဓာတ္ပါဝင္တဲ့ အစားအစာေတြကို မၾကာမၾကာစားေပးသင့္ပါတယ္..
? MWD : ခ႐ိုမီယမ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔လဲ ဆက္႐ွင္းျပပါဦး ဆရာ..
Dr.KML : ဝက္ၿခံေရာဂါျဖစ္ပြားေနသူေတြရဲ႕ေသြးထဲမွာ ခ႐ိုမီယမ္ဓာတ္ခ်ဳိ႕တဲ့ေနေလ့႐ွိပါတယ္… အထူးသျဖင့္ ဆီးခ်ဳိေရာဂါအခံ႐ွိသူမွာ ဝက္ၿခံေပါက္ခဲ့ရင္ ခ႐ိုမီယမ္ဓာတ္ခ်ဳိ႕တဲ့ျခင္းဟာ အဓိကအေၾကာင္းတစ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္.. ခ႐ိုမီယမ္ဟာ အင္ဆူလင္ဟိုမုန္းရဲ႕ ေသြးထဲမွာ႐ွိတဲ့သၾကားဓာတ္ကို ပံုမွန္ထိန္းသိမ္းရာမွာ အဓိကကူညီေပးတဲ့အကူပစၥည္း (cofactor) ျဖစ္ပါတယ္.. ခ႐ိုမီယမ္ခ်ဳိ႕တဲ့ခဲ့ရင္ ေသြးထဲမွာ ဂလူးကို႔စ္သၾကားဓာတ္ေတြ ပိုမိုမ်ားျပားလာၿပီး ဝက္ၿခံအပါအဝင္ အေရျပားယားနာနဲ႔ တျခားေရာဂါေတြပါ ပိုမိုျဖစ္ပြားေစမွာျဖစ္ပါတယ္.. ဝက္ၿခံျဖစ္တဲ့သူမွာဆို ရင္လဲ ဘက္တီးရီးယားေတြ သာမန္ထက္ ပိုမိုမ်ားျပားလာၿပီး ပိုေရာင္လာမယ္.. ျပည္ေတြတည္လာတာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္.. ေနာက္ အေရျပားမွာ႐ွိတဲ့ အဆီေတြထုတ္လုပ္မႈကိုလဲ က်ဆင္းေစပါတယ္.. ခ႐ိုမီယမ္ပါဝင္တဲ့ အစားအစာေတြကေတာ့ ဆလပ္႐ြက္၊ ၾကက္သြန္နီ၊ အာလူးစတဲ့ သဘာဝသီးႏွံေတြပဲျဖစ္ပါတယ္.. အထူးသျဖင့္ ၾကက္သြန္နီမွာ ခ႐ိုမီယမ္မ်ားမ်ားပါဝင္တာမို႔ ဝက္ၿခံ႐ွိသူမွာ ပိုမိုစားသင့္ပါတယ္..
? MWD : ႏြားႏို႔နဲ႔ ႏို႔ထြက္ပစၥည္းကေရာ ဝက္ၿခံေရာဂါအေပၚမွာ ဘယ္လိုမ်ားသက္ေရာက္မႈ႐ွိပါသလဲ ဆရာ..
Dr.KML : ႏြားႏို႔ေသာက္လို႔ ဝက္ၿခံေပါက္တာမဟုတ္ေပမယ့္ ဝက္ၿခံေပါက္ေနသူေတြအေနနဲ႔ ႏြားႏို႔နဲ႔ႏို႔ထြက္ ပစၥည္းေတြျဖစ္တဲ့ မလိုင္၊ ေထာပတ္၊ မလိုင္ခဲ၊ ႏို႔ဆီ၊ ဒိန္ခဲစတာေတြကိုစားရင္ ပိုဆိုးလာတတ္ပါတယ္.. အဓိကအခ်က္ (၄) ခ်က္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္..
(၁) ႏြားႏို႔မွာ အိုင္အိုဒင္းဓာတ္ပါဝင္ပါတယ္.. အထူးသျဖင့္ ႏြားကိုေကြ်းတဲ့ အစားအစာထဲမွာ အိုင္အိုဒင္းျဖည့္စြက္ေကြ်းခဲ့ရင္ ပိုပါတတ္ပါတယ္..
(၂) ႏြားႏို႔မွာ ဟိုမုန္းဓာတ္ေတြပါဝင္ၿပီး အဆိုပါဟိုမုန္းမ်ားေၾကာင့္ ဝက္ၿခံအဆီေတြ ပိုထြက္ေစပါတယ္..
(၃) ႏြားႏို႔မွာပါဝင္တဲ့ အဆီဓာတ္ဟာ ျပည့္ဝဆီေတြျဖစ္လို႔ အဆီအိတ္ထဲမွာ အဆီေတြ ပိုထြက္၊ ပိုပ်က္ေစပါတယ္..
(၄) ႏြားႏို႔မွာပါဝင္တဲ့ သၾကားဓာတ္ဟာ အလြယ္တကူစုပ္ယူႏိုင္ၿပီး ဝက္ၿခံေရာဂါပိုးေတြကို ပိုမိုပြားမ်ားေစႏိုင္ပါတယ္…
ဒီအခ်က္ေလးခ်က္ေၾကာင့္ ႏြားႏို႔နဲ႔ႏို႔ထြက္ပစၥည္းေတြကို ဝက္ၿခံေပါက္စဥ္မွာ ေ႐ွာင္သင့္ၿပီး ေပ်ာက္ကင္းမွ ျပန္စားသင့္ပါတယ္..
? MWD: ကလို႐ိုဖီးလ္ကေရာ ဘယ္လိုမ်ားအေထာက္အကူျပဳပါသလဲ ဆရာ..
Dr.KML : ဝက္ၿခံေပါက္သူဟာ အသီးအ႐ြက္အစိမ္းေတြျဖစ္တဲ့ ဥပမာ-ကန္စြန္း႐ြက္၊ ခ်ဥ္ေပါင္႐ြက္၊ ကင္ပြန္းခ်ဥ္႐ြက္ စတာေတြ မ်ားမ်ားစားရင္ သက္သာေပ်ာက္ကင္းႏိုင္တာ ေတြ႕ရပါတယ္.. အထူးသျဖင့္ ေၾကာ္စားတာထက္ ခ်ဥ္ရည္ဟင္းလိုလုပ္ၿပီး အရည္ပါေသာက္ရင္ ပိုအက်ိဳး႐ွိပါတယ္.. ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သူ႔မွာပါတဲ့ ကလို႐ိုဖီးလ္လို႔ေခၚတဲ့ အစိမ္းေရာင္ခ်ယ္ေတြဟာ ေသြးအားေကာင္းေစတဲ့အျပင္ အေရျပားကို ေအာက္ဆီဂ်င္ပိုမိုရ႐ွိေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္လို႔ ဝက္ၿခံေရာဂါပိုးေတြ အလြယ္တကူမပြားႏိုင္ေအာင္ ဟန္႔တားထားလို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္..
? MWD : ကယ္႐ိုတီႏိုက္အေၾကာင္းလဲ ဆက္ပါဦး ဆရာ..
Dr.KML : ကယ္႐ိုတီႏိုက္ဆိုတာ အဝါေရာင္၊ အနီေရာင္႐ွိတဲ့ သစ္သီးသစ္ဥေတြပဲျဖစ္ပါတယ္.. အဝါေရာင္႐ွိတဲ့ သရက္သီး၊ သေဘၤာသီး၊ ကန္စြန္းဥ၊ မုန္လာဥေတြမွာ ကယ္႐ိုတင္းေတြပါဝင္ပါတယ္.. အထူးသျဖင့္ ဘီတာကယ္႐ိုတင္းေတြဟာ ခႏၶာကိုယ္ထဲေရာက္ရင္ ဗီတာမင္ေအအျဖစ္ကို ေျပာင္းသြားၿပီး ဝက္ၿခံမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးတဲ့အျပင္ ျဖစ္ေနရင္လဲ ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ စြမ္းေဆာင္ေပးပါတယ္…
အနီေရာင္႐ွိတဲ့အစားအစာေတြကေတာ့ ခရမ္းခ်ဥ္သီးတို႔၊ စေတာ္ဘယ္ရီသီးနဲ႔ အျခားဘယ္ရီသီးေတြ၊ စပ်စ္သီးအနီေရာင္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္.. လိုက္ကိုပင္း (Lycopene) ပါဝင္လို႔ျဖစ္ၿပီး ေရာင္ရမ္းမႈကို သက္သာေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္စြမ္း႐ွိပါတယ္…
ဒါေၾကာင့္ ဝက္ၿခံေပါက္ေနသူေတြအေနနဲ႔ အဝါေရာင္၊ အနီေရာင္သဘာဝသီးႏွံေတြကို မ်ားမ်ား စားသင့္ပါတယ္..
? MWD : အင္တီေအာက္ဆီဒင့္ေတြကေရာ ဘယ္လိုမ်ားအေထာက္အကူျပဳပါသလဲ ဆရာ…
Dr. KML : ခုနကေျပာခဲ့တဲ့ ကလို႐ိုဖီးလ္တို႔ ကယ္႐ိုတီႏိုက္တို႔ဟာလဲ အင္တီေအာက္ဆီဒင့္မ်ား ျဖစ္ၾကပါတယ္.. ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ Free radical ေတြမ်ားလာရင္ အေရျပားကိုပါ တိုက္ခိုက္လို႔ ဝက္ၿခံေရာဂါအပါအဝင္ အျခားေရာဂါမ်ိဳးစံုပါ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္.. ဒါေၾကာင့္ အင္တီေအာက္ဆီဒင့္မ်ဳိးစံုပါဝင္တဲ့ အစားအစာေတြကို ေန႔စဥ္စားသံုးသင့္ပါေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုပါတယ္..
#MWDHealthTalkProgramme
==========
Dr. Khin Maung Lwin – FAME
