(Zawgyi)
နာမည္ေက်ာ္ ေတာင္ဆိတ္ႏွင့္ ေဆးဘက္ဝင္အစြမ္းမ်ား
စိတ္ဝင္စားဖြယ္ ေဆးစြမ္းထက္ေသာ တိရစာၦန္ျဖစ္ပါသည္။ ေတာင္ဆိတ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကိုယ္တိုင္လည္း ေလ့လာခဲ့ဖူး ပါသည္။ ေတြ႕ႀကဳံခဲ့သည္မွာ ခ်င္းတြင္းျမစ္နေဘး ကေလးဝၿမိဳ႕နား တစ္ဝိုက္ရွိ ေခ်ာင္းဆုံ႐ြာေလးတြင္ ျဖစ္ပါသည္။ ေတာင္ဆိတ္အေကာင္ေသးကို အခ်ိဳ႕က ကမ္းပါးက်ဟုလည္း ေခၚပါသည္။ အလြန္ျမင့္မားေသာ ေက်ာက္နံရံႏွင့္ ေတာင္ထိပ္မ်ားတြင္ ေနထိုင္ၾကပါသည္။ ထူးျခားမႈမွာ ေက်ာက္ေဆာင္၊ ေခ်ာက္ကမ္းပါးမ်ားမွ ျပဳတ္က်ေသာလည္း ေတာင္ဆိတ္မွာ က်ိဳးပဲ့ျခင္း၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရျခင္းမ်ိဳး နည္းပါးလွပါသည္။
ေတာင္ဆိတ္၏ ခႏၶာတြင္ ေဆးအသုံးဝင္လွေသာ ပစၥည္းမ်ားမွာ
(၁) ေတာင္ဆိတ္ခ်ိဳ
(၂) ခြာ
(၃) လွ်ာ
(၄) အဆီ တို႔ျဖစ္ပါသည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ မုဆိုးမ်ားမွာ ခႏၶာကိုယ္အသားကို ခ်က္စားျခင္း၊ အေျခာက္လွန္းျခင္း၊ ေရာင္းခ်သည္က မ်ားပါသည္။ အခ်ိဳ႕ အဆီထုတ္ယူသည္လည္း ရွိပါသည္။
ေတာင္ဆိတ္ခ်ိဳ
အရင္းပိုင္းသည္ အေခါင္းသာျဖစ္ၿပီး ခ်ိဳ၏ထိပ္ဖ်ား ပိုင္းတြင္ အႏွစ္ရွိပါသည္။ ထိုအႏွစ္ပါဝင္မႈကို ဝယ္ယူသူတို႔က ေပတံျဖင့္တိုင္းတာဝယ္ယူၾကပါသည္။
ေတာင္ဆိတ္ခြာ
အခ်ိဳ႕ကခြာတြင္ အဆီအိတ္ ရွိသည္ဟု ဆိုပါသည္။ ေတာင္ဆိတ္ မၾကာခဏ ရရွိေသာသူတို႔ထံမွ ခြာမ်ားဝယ္ယူၿပီး လက္ေတြ႕ခြဲၾကည့္ဖူးရာ အဆီတည္ေနေသာ အိတ္အသြင္ ေတြ႕ရျခင္း မရွိပါ။ သို႔ေသာ္ေတာင္ဆိတ္ အနာတရျဖစ္ပါလွ်င္ လွ်ာျဖင့္ ခြာကိုယက္ၿပီး ထိုလွ်ာျဖင့္ ဒဏ္ရာအနာတရကို ျပန္ယက္လိုက္လွ်င္ ျပန္၍ သက္သာေပ်ာက္ကင္း သြားသည္ဟုလည္း ဆိုပါသည္။
ေတာင္ဆိတ္လွ်ာ
အေသအခ်ာ အဆီစုၿပီး ဝက္ၿခံကဲ့သို႔ အဆီအေတာင့္ထြက္ေသာေနရာမွာ မ်က္စိေနာက္ ႏွာေခါင္းေဘးတြင္ အေပါက္ေလး ရွိပါသည္။ ထိုအေပါက္ေလးအား ညႇစ္ၾကည့္လိုက္ပါက အဆီေတာင့္ေလး ထြက္လာပါသည္။ ထိုအဆီမွာ အလြန္ ျပင္းထန္ေသာ ရနံ႔ရွိၿပီး သုတ္လိမ္းၿပီး ဆပ္ျပာျဖင့္ အႀကိမ္ႀကိမ္ေဆးလွ်င္ပင္ အနံ႔ေပ်ာက္ကြယ္ျခင္း မရွိပါ။ ထိုအဆီသည္ အလြန္တန္ဖိုးႀကီးေသာ ေဆးအဆီသာ ျဖစ္မည္ထင္ပါသည္။ မုဆိုးမ်ား ေတာင္ဆိတ္ရပါက လွ်ာကို အျမတ္တႏိုး သိမ္းဆည္းတတ္ၾကပါသည္။ ဟင္းခ်က္စားျခင္းမ်ိဳး မရွိပါ။ ႏွမ္းဆီ၊ မုန္ညႇင္းဆီျဖင့္စိမ္ကာ ေဆးစြမ္းေကာင္းတစ္ပါးအျဖစ္ အသုံးျပဳၾကပါသည္။
ေတာင္ဆိတ္ဆီသည္ ေဆးဖက္အလြန္ဝင္ပါသည္။
အ႐ိုးက်ိဳး၊ အ႐ိုးအက္၊ ခါးကိုက္၊ ခါးနာ၊ အေၾကာထုံး၊ အေၾကာကပ္၊ ေလငန္း၊ ေလျဖတ္၊ အေၾကာေသ၊ ကိုယ္တစ္ျခမ္းေသ စေသာေရာဂါမ်ားႏွင့္ က်ီးေပါင္းေရာဂါမ်ားကုသရာတြင္ အလြန္ထက္ျမက္လွေသာ လိမ္းေဆး ျဖစ္ပါသည္။ အခ်ိဳ႕က လွ်ာကို အရက္ႏွင့္စိမ္ပါသည္။ အခ်ိဳ႕ကမူ ခ်ိဳႏွင့္ခြာကို အ႐ိုး၊အေၾကာ၊ က်ီးေပါင္း ေရာဂါမ်ားတြင္ ေသြးၿပီးလူး၊ လိမ္းျခင္းျဖင့္ ကုသၾကပါသည္။ ေတာင္ဆိတ္တစ္ေကာင္းလုံးမွ အဆီထုတ္ယူၿပီး ေတာင္ဆိတ္ဆီအျဖစ္ ျပန္လည္ေရာင္းခ်ျခင္းလည္း ရွိပါသည္။ အစစ္အမွန္လည္း ရွိသလို အတုအေယာင္မ်ားလည္း မ်ားလွပါသည္။
ေတာင္ဆိတ္ဆီ၊ ခ်ိဳ၊ ခြာ၊ လွ်ာ၊ သားေရ၊ အ႐ိုးအသားကအစ ေရာင္းဝယ္မႈမ်ားလည္းရွိပါသည္။ အထူးသျဖင့္ က်ိဳက္ထီး႐ိုး ဘုရားဖူးသြားလွ်င္ ေတြ႕ျမင္ၾကပါလိမ့္မည္။ ခြာႏွင့္ခ်ိဳမွာ အထားမတတ္ပါက ပိုးစား၍ ပ်က္ဆီးတတ္ပါသည္။
အ႐ိုး၊ အေၾကာ၊ က်ီးေပါင္း၊ ေလျဖတ္၊ ကိုယ္တစ္ျခမ္းေသ စေသာေရာဂါမ်ားအတြက္ အစြမ္းႀကီးေသာ လိမ္းေဆးမွာ-
ေတာင္ဆိတ္ဆီ(၁)ပုလင္း
ေရွာက္ဘီလူး(ေခၚ)ေတာေရွာက္သီး (၅)လုံး
င႐ုတ္ေကာင္း (၂)က်ပ္သား
သက္ရင္းႀကီးျမစ္ (၄)က်ပ္သား
ေရွာက္ဘီလူး(ေခၚ)ေတာေရွာက္သီးႏွင့္ သက္ရင္းႀကီးျမစ္ကို ခြဲစိတ္ၿပီး ေတာင္ဆိတ္ဆီ (၁)ပုလင္းတြင္ င႐ုတ္ေကာင္းပါ ထည့္၍ လိမ္းေဆးစိမ္ထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထိုလိမ္းေဆးျဖင့္ အေၾကာနားလည္ သူအားေခၚ၍ လိမ္းက်ံ ႏွိပ္နယ္ ေပးျခင္းျဖင့္ တင္ျပပါ ေဝဒနာရွင္မ်ား သက္သာေပ်ာက္ကင္းျခင္းသည္ အမွန္ပင္ျဖစ္ေလသည္။
အဓိက ေတာင္ဆိတ္ဆီစစ္ရန္ လိုပါသည္။ ထိုျပင္ အ႐ိုး၊အေၾကာ၊ က်ီးေပါင္းသေဘာကို နားလည္သူ ျဖစ္ပါက အ႐ိုး၊ အေၾကာ၊ က်ီးေပါင္း၊ ေလျဖတ္ေလငန္း၊ ကိုယ္တစ္ျခမ္းေသ စေသာေရာဂါမ်ား သက္သာေပ်ာက္ကင္းႏိုင္ပါသည္။ ကိုယ္တိုင္လည္း လိမ္းျဖစ္ပါသည္။
ပိုမိုထိေရာက္ လ်င္ျမန္စြာ ေပ်ာက္ကင္းေစရန္အတြက္သာ အ႐ိုး၊ အေၾကာနားလည္သူကို ၫြန္းဆိုျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ကိုယ္တိုင္လည္း အ႐ိုးက်ိဳး၊ အေၾကာတင္ျခင္းတို႔ ေတာင္ဆိတ္ဆီ လိမ္းျခင္းျဖင့္ သက္သာ ေပ်ာက္ကင္းဖူးပါသည္။ သိမီသမွ် ေတာင္ဆိတ္သုတအား တင္ျပမိပါသည္။
Credit – ရဲမ်ိဳးသူ (ေဗာဓိၿမိဳင္)
(Unicode)
နာမည်ကျော် တောင်ဆိတ်နှင့် ဆေးဘက်ဝင်အစွမ်းများ
စိတ်ဝင်စားဖွယ် ဆေးစွမ်းထက်သော တိရစ္ဆာန်ဖြစ်ပါသည်။ တောင်ဆိတ်နှင့် ပတ်သက်၍ ကိုယ်တိုင်လည်း လေ့လာခဲ့ဖူး ပါသည်။ တွေ့ကြုံခဲ့သည်မှာ ချင်းတွင်းမြစ်နဘေး ကလေးဝမြို့နား တစ်ဝိုက်ရှိ ချောင်းဆုံရွာလေးတွင် ဖြစ်ပါသည်။ တောင်ဆိတ်အကောင်သေးကို အချို့က ကမ်းပါးကျဟုလည်း ခေါ်ပါသည်။ အလွန်မြင့်မားသော ကျောက်နံရံနှင့် တောင်ထိပ်များတွင် နေထိုင်ကြပါသည်။ ထူးခြားမှုမှာ ကျောက်ဆောင်၊ ချောက်ကမ်းပါးများမှ ပြုတ်ကျသောလည်း တောင်ဆိတ်မှာ ကျိုးပဲ့ခြင်း၊ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခြင်းမျိုး နည်းပါးလှပါသည်။
တောင်ဆိတ်၏ ခန္ဓာတွင် ဆေးအသုံးဝင်လှသော ပစ္စည်းများမှာ
(၁) တောင်ဆိတ်ချို
(၂) ခွာ
(၃) လျှာ
(၄) အဆီ တို့ဖြစ်ပါသည်။ များသောအားဖြင့် မုဆိုးများမှာ ခန္ဓာကိုယ်အသားကို ချက်စားခြင်း၊ အခြောက်လှန်းခြင်း၊ ရောင်းချသည်က များပါသည်။ အချို့ အဆီထုတ်ယူသည်လည်း ရှိပါသည်။
တောင်ဆိတ်ချို
အရင်းပိုင်းသည် အခေါင်းသာဖြစ်ပြီး ချို၏ထိပ်ဖျား ပိုင်းတွင် အနှစ်ရှိပါသည်။ ထိုအနှစ်ပါဝင်မှုကို ဝယ်ယူသူတို့က ပေတံဖြင့်တိုင်းတာဝယ်ယူကြပါသည်။
တောင်ဆိတ်ခွာ
အချို့ကခွာတွင် အဆီအိတ် ရှိသည်ဟု ဆိုပါသည်။ တောင်ဆိတ် မကြာခဏ ရရှိသောသူတို့ထံမှ ခွာများဝယ်ယူပြီး လက်တွေ့ခွဲကြည့်ဖူးရာ အဆီတည်နေသော အိတ်အသွင် တွေ့ရခြင်း မရှိပါ။ သို့သော်တောင်ဆိတ် အနာတရဖြစ်ပါလျှင် လျှာဖြင့် ခွာကိုယက်ပြီး ထိုလျှာဖြင့် ဒဏ်ရာအနာတရကို ပြန်ယက်လိုက်လျှင် ပြန်၍ သက်သာပျောက်ကင်း သွားသည်ဟုလည်း ဆိုပါသည်။
တောင်ဆိတ်လျှာ
အသေအချာ အဆီစုပြီး ဝက်ခြံကဲ့သို့ အဆီအတောင့်ထွက်သောနေရာမှာ မျက်စိနောက် နှာခေါင်းဘေးတွင် အပေါက်လေး ရှိပါသည်။ ထိုအပေါက်လေးအား ညှစ်ကြည့်လိုက်ပါက အဆီတောင့်လေး ထွက်လာပါသည်။ ထိုအဆီမှာ အလွန် ပြင်းထန်သော ရနံ့ရှိပြီး သုတ်လိမ်းပြီး ဆပ်ပြာဖြင့် အကြိမ်ကြိမ်ဆေးလျှင်ပင် အနံ့ပျောက်ကွယ်ခြင်း မရှိပါ။ ထိုအဆီသည် အလွန်တန်ဖိုးကြီးသော ဆေးအဆီသာ ဖြစ်မည်ထင်ပါသည်။ မုဆိုးများ တောင်ဆိတ်ရပါက လျှာကို အမြတ်တနိုး သိမ်းဆည်းတတ်ကြပါသည်။ ဟင်းချက်စားခြင်းမျိုး မရှိပါ။ နှမ်းဆီ၊ မုန်ညှင်းဆီဖြင့်စိမ်ကာ ဆေးစွမ်းကောင်းတစ်ပါးအဖြစ် အသုံးပြုကြပါသည်။
တောင်ဆိတ်ဆီသည် ဆေးဖက်အလွန်ဝင်ပါသည်။
အရိုးကျိုး၊ အရိုးအက်၊ ခါးကိုက်၊ ခါးနာ၊ အကြောထုံး၊ အကြောကပ်၊ လေငန်း၊ လေဖြတ်၊ အကြောသေ၊ ကိုယ်တစ်ခြမ်းသေ စသောရောဂါများနှင့် ကျီးပေါင်းရောဂါများကုသရာတွင် အလွန်ထက်မြက်လှသော လိမ်းဆေး ဖြစ်ပါသည်။ အချို့က လျှာကို အရက်နှင့်စိမ်ပါသည်။ အချို့ကမူ ချိုနှင့်ခွာကို အရိုး၊အကြော၊ ကျီးပေါင်း ရောဂါများတွင် သွေးပြီးလူး၊ လိမ်းခြင်းဖြင့် ကုသကြပါသည်။ တောင်ဆိတ်တစ်ကောင်းလုံးမှ အဆီထုတ်ယူပြီး တောင်ဆိတ်ဆီအဖြစ် ပြန်လည်ရောင်းချခြင်းလည်း ရှိပါသည်။ အစစ်အမှန်လည်း ရှိသလို အတုအယောင်များလည်း များလှပါသည်။
တောင်ဆိတ်ဆီ၊ ချို၊ ခွာ၊ လျှာ၊ သားရေ၊ အရိုးအသားကအစ ရောင်းဝယ်မှုများလည်းရှိပါသည်။ အထူးသဖြင့် ကျိုက်ထီးရိုး ဘုရားဖူးသွားလျှင် တွေ့မြင်ကြပါလိမ့်မည်။ ခွာနှင့်ချိုမှာ အထားမတတ်ပါက ပိုးစား၍ ပျက်ဆီးတတ်ပါသည်။
အရိုး၊ အကြော၊ ကျီးပေါင်း၊ လေဖြတ်၊ ကိုယ်တစ်ခြမ်းသေ စသောရောဂါများအတွက် အစွမ်းကြီးသော လိမ်းဆေးမှာ-
တောင်ဆိတ်ဆီ(၁)ပုလင်း
ရှောက်ဘီလူး(ခေါ်)တောရှောက်သီး (၅)လုံး
ငရုတ်ကောင်း (၂)ကျပ်သား
သက်ရင်းကြီးမြစ် (၄)ကျပ်သား
ရှောက်ဘီလူး(ခေါ်)တောရှောက်သီးနှင့် သက်ရင်းကြီးမြစ်ကို ခွဲစိတ်ပြီး တောင်ဆိတ်ဆီ (၁)ပုလင်းတွင် ငရုတ်ကောင်းပါ ထည့်၍ လိမ်းဆေးစိမ်ထားခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ထိုလိမ်းဆေးဖြင့် အကြောနားလည် သူအားခေါ်၍ လိမ်းကျံ နှိပ်နယ် ပေးခြင်းဖြင့် တင်ပြပါ ဝေဒနာရှင်များ သက်သာပျောက်ကင်းခြင်းသည် အမှန်ပင်ဖြစ်လေသည်။
အဓိက တောင်ဆိတ်ဆီစစ်ရန် လိုပါသည်။ ထိုပြင် အရိုး၊အကြော၊ ကျီးပေါင်းသဘောကို နားလည်သူ ဖြစ်ပါက အရိုး၊ အကြော၊ ကျီးပေါင်း၊ လေဖြတ်လေငန်း၊ ကိုယ်တစ်ခြမ်းသေ စသောရောဂါများ သက်သာပျောက်ကင်းနိုင်ပါသည်။ ကိုယ်တိုင်လည်း လိမ်းဖြစ်ပါသည်။
ပိုမိုထိရောက် လျင်မြန်စွာ ပျောက်ကင်းစေရန်အတွက်သာ အရိုး၊ အကြောနားလည်သူကို ညွန်းဆိုခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ကိုယ်တိုင်လည်း အရိုးကျိုး၊ အကြောတင်ခြင်းတို့ တောင်ဆိတ်ဆီ လိမ်းခြင်းဖြင့် သက်သာ ပျောက်ကင်းဖူးပါသည်။ သိမီသမျှ တောင်ဆိတ်သုတအား တင်ပြမိပါသည်။
Credit – ရဲမျိုးသူ (ဗောဓိမြိုင်)
