ဗဟုတုသ

ကမာၻ႔အသက္ရွည္ဆုံး သတၱ၀ါ ၁၀ မ်ဳိး

ကမာၻ႔အသက္အရွည္ဆုံး သတၱ၀ါေတြအေၾကာင္းကို မွ်ေ၀ေပးသြားပါမယ္။ ဒီအထဲမွာ အမ်ားစုဟာ ေရေနသတၱ၀ါေတြျဖစ္ၾကပါတယ္။ အသက္ အရွည္ဆုံး သတၱ၀ါ ၁၀ မ်ဳိးကေတာ့

၁. Immortal Jellyfish
နာမည္ကုိကတည္းက မေသႏုိင္ေသာဂ်ယ္လီငါးပါတဲ့။ အရမ္းရွားပါးျပီး ထူးဆန္းတဲ့ ဒီဂ်ယ္လီငါးေတြဟာ သူတုိ႔အရြယ္မေရာက္ခင္အခ်ိန္ေတြမွာ အနာတရတစ္ခုခုရတာနဲ့ ျပန္ေကာင္းေအာင္လုပ္ႏုိင္ၾကတဲ့အစြမ္းရွိပါတယ္။ တကယ္မေသႏိုင္ပါဘူး။ ဇီဝေဗဒပညာရွင္တို႔ လက္ေတြ႔က်က် ေလ့လာမႈ အရ ဓာတ္ခြဲခန္းမွာ ေစာင့္ၾကည့္တာေတာင္ တစ္ေကာင္မွ မေသဖူးပါဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ အရြယ္အစားလည္း ေသးပါတယ္။ အခ်င္း ၀.၁၈ လက္မ က အႀကီးဆံုးပါပဲ။ အငယ္ဆံုးကေတာ့ ၂ မီလီမီတာေလာက္ထိ ရွိႏိုင္ပါတယ္။
ပင္လယ္ၾကမ္းျပင္ မွာ လင္းလိုက္၊ မွိန္လိုက္နဲ႔ သြားေနတဲ့အထဲမွာ ယင္း ဂ်ယ္လီ ငါးေသးေသးေလးမ်ား ပါဝင္ေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ ပုံမွန္အတုိင္းေနမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အၿမဲတမ္းအသက္ရွင္သန္ႏုိင္မွာျဖစ္ေပမယ့္ တျခားသတၱ၀ါေတြရဲ႕အစားခံရျခင္းနဲ႔ အျခားပေယာဂအခ်ဳိ႕တုိ႔ေၾကာင့္ေတာ့ ေသဆုံးႏုိင္ပါတယ္။ ဒီငါးေတြမွာရွိတဲ့ ေသၿပီးသြားတဲ့ ဆဲလ္ေနရာမွာ ဆဲလ္ အသစ္ ျပန္ျပန္အစားထုိးသြားတဲ့ ျဖစ္စဥ္ကို ေဆးသိပၸံပညာရွင္တုိ႔က ေလ့လာၿပီး လူသားမ်ား အက်ဳိးေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖုိ႔ ႀကဳိးပမ္းလွ်က္ရွိပါတယ္။

၂. Ocean Quahog
သိပၸံအမည္ Arctica islandica လုိ႔ေခၚတဲ့ ပင္လယ္ခံုးေကာင္ေလးေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒီခုံးေတြရဲ႕ ပ်မ္းမွ်သက္တမ္းက ႏွစ္ေပါင္း ၄၀၀ေက်ာ္ျဖစ္ပါတယ္။ Ming (သုိ႔) Hafrún လုိ႔ေခၚတဲ့ ခုံးေကာင္ေလးကေတာ့ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၇ႏွစ္အထိ အသက္ရွည္ခဲ့ပါတယ္။ တရုတ္မင္းဆက္အခ်ိန္ကေနစလုိ႔ ၂၀၀၆ခုႏွစ္အထိ အသက္ရွင္ခဲ့တဲ့ခုံးေကာင္ေလးျဖစ္ပါတယ္။
အစပထမေတာ့ ဒီခုံးေကာင္ေလးရဲ႕သက္တမ္းကုိ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀၀လုိ႔ခန္႔မွန္းၾကေပမယ့္ အတိအက်တြက္ခ်က္ၾကည့္ၾကၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ၅၀၇ႏွစ္ ဆုိတာကို အတည္ျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။ ကံဆုိးတာကေတာ့ ဒီခုံးေကာင္ေလးကုိ ေတြ႔ရွိခ်ိန္ ၂၀၀၇ခုႏွစ္မွာ ဒီခုံးေကာင္ေလးဟာ အသက္မရွိေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ခုံးေတြ အသက္အရွည္ဆုံး တိရစာၦန္တစ္မ်ဳိးျဖစ္တယ္ဆုိတာကိုေတာ့ မွတ္တမ္းတင္ႏုိင္ခဲ့ၾကပါတယ္။

၃. Greenland Shark
ဂရင္းလန္အနီးမွာ က်က္စားၾကတဲ့ ဒီဧရာမငါးမန္းေတြဟာ အသားစား ငါးမန္းမ်ဳိးႏြယ္ေတြထဲမွာ အႀကီးဆုံးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သြားလာကူးခတ္မႈ အေႏွးဆုံး ငါးမန္းမ်ဳိးႏြယ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ သက္တမ္းကလည္း အသက္ ၂၀၀ ကေန ၄၀၀ အတြင္းျဖစ္ပါတယ္တယ္။ ဒီငါးမန္းအမ်ဳိးအစားေတြဟာ ၾကီးထြားမႈႏႈန္း အရမ္းေႏွးေကြးၾကၿပီး တစ္ႏွစ္မွာ ၁စင္တီမီတာေလာက္ပဲ ႀကီးထြားၾကပါတယ္။ ဒါဟာ ဒီငါးမန္းေတြ အသက္ရွည္ရျခင္းရဲ႕ အဓိကအခ်က္တစ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။

၄. Bowhead Whale
ေ၀လငါးအမ်ဳိးအစားျဖစ္တဲ့ Bowhead ေ၀လငါးဟာ ေ၀လငါးျပာေတြ ျပီးရင္ ေပ၆၀ ၀န္းက်င္အရွည္ရွိၿပီးကမာၻေပၚမွာအၾကီးဆံုး ႏုိ႔့တုိက္သတၱ၀ါလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေ၀လငါးအမ်ဳိးအစားေတြရဲ႕ ပ်မ္းမွ်သက္တမ္းကေတာ့ ႏွစ္ ၂၀၀ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ဒီေလာက္အထိ အသက္ရွည္တာကုိ စတင္ရွာေတြ႔ခဲ့တာကေတာ့ ဒီလုိပါ။
အသက္ရွိေနေသးတဲ့ ေ၀လငါးတစ္ေကာင္ဟာ မွိန္းနဲ့ထုိးခံထားရျပီး အဲ့ဒီ့မွိန္းဟာ သူ့အေရျပားေပၚမွာ စိုက္၀င္ေနတာ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ေက်ာ္ သက္တမ္းရွိေနတာေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။ သိပၸံပညာရွင္ေတြခန္႔မွန္းထားတဲ့ Bowhead ေ၀လငါးရဲ႕အရွည္ဆုံးသက္တမ္းက ၂၂၇ ႏွစ္ ျဖစ္ပါတယ္။

၅. Galapagos Giant Tortoise
ဂလားပါဂုိစ့္ကြ်န္းက ကမာၻလိပ္ႀကီးေတြဟာ အသက္ရွည္ၾကတယ္ဆုိတာ လူအမ်ားစု သိၾကၿပီးျဖစ္မွာပါ။ ပစိဖိတ္သမုဒၵရာအတြင္း ဂလာပါဂုိစ့္ကြ်န္းအနီးမွာ ေတြ႔ရတဲ့လိပ္ၾကီးေတြျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီနာမည္တြင္တာျဖစ္ပါတယ္။ အၾကီးဆံုးကုန္းလိပ္အမ်ဳိးအစားၿဖစ္ၿပီး ပ်မ္းမွ်အေနနဲ႔ အရွည္ ၄ေပခန္႔ နဲ႔ ေပါင္ ၆၀၀ ခန္႔အထိအေလးခ်ိန္ရွိပါတယ္။
ဒီလိပ္ႀကီးေတြရဲ႕ ပ်မ္းမွ်သက္တမ္းဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ ၀န္းက်င္ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ေက်ာ္လိပ္ႀကီးေတြအမ်ားအျပားရွိတဲ့အနက္ အသက္အရွည္ဆုံးစံခ်ိန္တင္ခဲ့တဲ့ လိပ္ႀကီးကေတာ့ Adwaita ဆုိတဲ့လိပ္ႀကီးပါ။ ဒီလိပ္ႀကီးရဲ႕အသက္ကေတာ့ ၁၇၅၀ခုႏွစ္ ေမြးၿပီး ၂၀၀၆ မတ္လ မွာမွ ေသဆုံးခဲ့တာေၾကာင့္ ၂၅၅ႏွစ္ျဖစ္ပါတယ္။

၆. African Elephant
အာဖရိကဆင္ေတြဟာ အၾကီးဆံုးကုန္းေနသတၱ၀ါေတြျဖစ္ကာ ၁၁ေပအထိ အျမင့္ရွိၿပီးအာဖိရကေတာနက္ေတြထဲမွာ ေနထုိင္ၾကပါတယ္။ အာရွဆင္နဲ႔ကြဲတဲ့အခ်က္ကေတာ့ အာဖရိကဆင္မ်ိဳးေတြဟာ ဦးထိပ္လုံး၍ နား႐ြက္ႀကီးၿပီး ႏွာေမာင္းမွာ ညီညာတဲ့အရစ္ေတြပါရွိပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ ပ်မ္းမွ်သက္တမ္းဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၇၀ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုလက္ရွိ ဇင္ဘာေဘြနုိင္ငံရဲ့ေလ့လာမႈအရ ဆင္ အမေတြက အထီးေတြထက္ပုိျပီး ေသဆံုးခ်ိန္ထိ ေကာင္းမြန္စြာ အသက္ရွည္ရွည္ေနထုိင္သြားနုိင္ၾကတာကို ေတြ႔ရတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

၇. Macaw
ေနာက္တစ္မ်ဳိးကေတာ့ Macaw ၾကက္တူေရြးျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာလုိ ၾကက္ေတာႀကီးလုိ႔လည္းေခၚၾကပါတယ္။ မေကာၾကက္တူေ႐ြးေတြဟာ ႐ိုး႐ိုးၾကက္တူေ႐ြးထက္ အေကာင္ႀကီး ကာ အၿမီးရွည္ၿပီးလၽွက္ အေရာင္အဆင္းမွာ ပို၍လွပေတာက္ ေျပာင္ေလ့ရွိပါတယ္။ မေကာၾကက္တူေ႐ြးလုိ႔ ေခၚျခင္းအေၾကာင္းကေတာ့ ေတာင္အေမရိကတိုက္ ဘရာဇီးႏိုင္ငံတြင္ ေပါက္ေရာက္ေသာ မေကာ ဟုေခၚ သည့္ အုန္းပင္ တစ္မ်ိဳးမွ အသီးကို အၿမဲစားတတ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီၾကက္တူေရြးေတြရဲ႕သက္တမ္းကေတာ့ အႏွစ္ ၆၀ ကေန ၈၀ အထိေနနုိင္ၾကပါတယ္။ သူတုိ႔အသက္ ၃၀ႏွစ္ ကေန ၃၅ႏွစ္ ၾကားကေတာ့ သားေပါက္တဲ့အခ်ိန္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ၀မ္းနည္းစရာတစ္ခုကေတာ့ သူတုိ့ေတြဟာ တစ္ျဖည္းျဖည္းမ်ိဳးတုန္းေပ်ာက္ကြယ္နီးပါးျဖစ္ေနပါျပီ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိရင္ လူေတြရဲ႕တရားမ၀င္ေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားေနမႈေတြေၾကာင့္ သဘာ၀အတုိင္း ေတာထဲမွာမက်င္လည္ရပဲ အိမ္ေမြးတိရိစာၦန္အျဖစ္ေနေနၾကရလုိ႔ပါပဲ။

၈. Long Finned Eel
Long Finned Eel (ျမန္မာအေခၚ ငါးလင္ပန္း) လုိ႔ အမည္ရတဲ့ ငါးဟာ ငါးရွဥ့္မ်ဳိးအုပ္စုမွျဖစ္ပါတယ္။ ေရခ်ဳိမွာအမ်ားဆုံးေတြႏုိင္တဲ့ ငါးအမ်ဳိးအစားျဖစ္ၿပီး နယူးဇီလန္နဲ့ ၾသစေတးလ်မွာ အမ်ားဆံုးေတြ႔ရေလ့ရွိပါတယ္။ ဒီငါးေတြရဲ႕သက္တမ္းက ေတာ့ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ျဖစ္ပါတယ္။ အသက္အရွည္ဆံုးငါးကေတာ့ ၁၀၆ႏွစ္အထိ ေတာင္ရွိပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ Greenland လုိ႔ေခၚတဲ့ ငါးမန္းေတြလုိ ၾကီးထြားႏႈန္း ေႏွးေကြးလြန္းတာေၾကာင့္လည္း အသက္ရွည္ရွည္ေနနုိင္ၾကျခင္းျဖစ္တယ္လုိ့ဆုိပါတယ္။

၉. Koi Fish
ငါးေမြးကန္ထဲမွာ ေရာင္စုံလွပေနတတ္တဲ့ Koi ငါးေလးေတြကုိ မၾကာခဏျမင္ဖူးၾကမွာပါ။ ငါးေတြထဲမွာ ထူးျခားတဲ့အမ်ဳိးအစားျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ အရြယ္အစားဟာ သူတုိ႔ေနထုိင္တဲ့ ပတ္၀န္းက်င္အလုိက္ ေျပာင္းလဲေနတတ္လုိ႔ပါ။ သူတုိ႔ကို “ဖန္ပုလင္း” ထဲထည့္ရင္(၇ စင္တီမီတာ) ရွိတယ္ ၊ ေရကန္ထဲထည့္ရင္(၂၅ စင္တီမီတာ)ရွိၿပီး ၊ ျမစ္ထဲကိုထည့္မယ္ဆိုရင္(၁၂၀)စင္တီမီတာအထိႀကီးထြားသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
Koi ငါးေတြရဲ့သက္တမ္းက အမ်ားအားျဖင့္ ႏွစ္ ၃၀ ကေန ၆၀ အတြင္းျဖစ္ေပမယ့္ တခ်ဳိ႕ Koi ေတြက ႏွစ္ေပါင္း၂၀၀ေက်ာ္ထိ ရွင္သန္ႏုိင္ၾကပါတယ္။ Koi ငါးေတြထဲက ေက်ာ္ၾကားတဲ့ ငါးတစ္ေကာင္ရဲ့နာမည္ကေတာ့ Hanako ျဖစ္ျပီး သူမက ၁၉၇၇မွာ ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။ ေသဆံုးတဲ့အခါ သူမရဲ႕အသက္ ၂၂၅ႏွစ္ရွိေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။

၁၀. Red Sea Urchin
Urchin ဆုိတာ ကြ်န္ေတာတုိ႔အေခၚ သံပျခဳပ္ေကာင္ပါ။ Red Sea Urchin ကေတာ့ သံပျခဳပ္ေကာင္အမ်ဳိးအစားမ်ားစြာထဲက တစ္မ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ Red Sea Urchin ေတြရဲ႕ သက္တမ္းဟာ အလြန္ရွည္လ်ားလွပါတယ္။ သူတုိ႔ကုိ ေျမာက္အေမရိကရဲ႕ အေနာက္ဘက္ကမ္းရိုးတမ္းတစ္ေလ်ွာက္ နဲ႔ ပစိဖိတ္သမုဒၵရာထဲမွာအမ်ားဆုံးေတြ႔ရတတ္ၿပီး က်န္ေဒသေတြမွာလည္း ရံဖန္ရံခါေတြ႔ရတတ္ပါတယ္။
ေရေအာက္အနက္ေပ ၃၀၀ ၀န္းက်င္မွာ ေနထုိင္ၾကတဲ့အေကာင္ေလးေတြျဖစ္ပါတယ္။ အရြယ္အစားအားျဖင့္ ၃လက္မကေန ၇လက္မသာ ရွိတာေၾကာင့္ ေသးငယ္တဲ့အေကာင္ေလးေတြလုိ႔ ဆုိရပါမယ္။ ပုံမွန္သက္တမ္းကေတာ့ ႏွစ္ ၃၀ ၀န္းက်င္သာျဖစ္ေပမယ့္ အနည္းငယ္ကေတာ့ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀ေက်ာ္ထိ အသက္ရွည္ၾကပါတယ္။

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *