ဘာလို႔ ဒူးနာသလဲ
=======================
=======================
သင့္တသက္မွာ အနည္းဆုံးတခါေလာက္ေတာ့ ဒူးနာဖူးမွာ အမွန္ပါ။ဘာလို႕မ်ား ဒူးနာရတာလဲလို႕ သင္ေတြးေကာင္းေတြးမိမွာပါ။ဒူးနာရျခင္း အေၾကာင္းရင္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိတဲ့အနက္က အျဖစ္အမ်ားဆုံး အေၾကာင္းရင္း သံုးမ်ိဳးကို ဒီေဆာင္းပါးမွာ ေဖာ္ျပေပးသြားမွာပါ။
အဆစ္အျမစ္ေရာင္ျခင္း
အဆစ္အျမစ္ေရာင္ျခင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိျပီး ေအာက္ပါ အမ်ိဳးအစားေတြက ဒူးနာေစပါတယ္။
Osteoarthritis (အ႐ိုးနဲ႕ အဆစ္အျမစ္ေရာင္ျခင္း)
Osteoarthritis (အ႐ိုးနဲ႕ အဆစ္အျမစ္ေရာင္ျခင္း)ေၾကာင့္ ဒူးနာေလ့ရွိပါတယ္။ဒီေရာဂါကို အဆစ္အျမစ္မ်ား ယိုယြင္းပ်က္စီးေရာင္ရမ္းျခင္းလို႕လည္း ေခၚပါေသးတယ္။အခ်ိန္ၾကာျမင့္လာတာနဲ႕အမွ် သင့္ဒူးဟာ ေကြးႏိုင္ဆန္႕ႏိုင္စြမ္း တျဖည္းျဖည္းနည္းပါးလာျပီး ေတာင့္တင္းနာက်င္လာပါေတာ့တယ္။
ဒူးမ်က္ႏွာျပင္ကလည္း ထိခိုက္ပ်က္စီးလို႕ လာပါတယ္။သင့္လႈပ္ရွားသြားလာတဲ့အခ်ိန္ ဒါမွမဟုတ္ ညအိပ္ရာဝင္ခ်ိန္မွာ ဒူးနာေလ့ရွိျပီး နားလိုက္ရင္ေတာ့ အနည္းငယ္သက္သာသြားႏိုင္ပါတယ္။ေရာင္ရမ္းတဲ့ေနရာက မာေနရင္ ဒါဟာ အ႐ိုးအပိုထြက္လာလို႕ျဖစ္ျပီး ေပ်ာ့ေနရင္ေတာ့ အရည္ေတြစုပံုေနလို႕ ျဖစ္ပါတယ္။
Rheumatoid အဆစ္အျမစ္ေရာင္ေရာဂါ
မိမိခႏၶာကိုယ္ရဲ့ ခုခံအားစနစ္ကေန ကိုယ္ပိုင္တစ္႐ႈးေတြကို ျပန္တိုက္တဲ့အခါ Rheumatoid အဆစ္အျမစ္ေရာင္ေရာဂါ ျဖစ္လာရပါတယ္။ဒီအဆစ္အျမစ္ေရာင္ေရာဂါဟာ ဒူးအပါအဝင္ ခႏၶာကိုယ္ရဲ့ ဘယ္အဆစ္မွာမဆို ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
Rheumatoid အဆစ္အျမစ္ေရာင္ေရာဂါေၾကာင့္ ခံစားရတဲ့ နာက်င္မႈဟာ ျပင္းထန္ျပီး နာတာရွည္ျဖစ္လာႏိုင္သလို ေပၚလိုက္ေပ်ာက္လိုက္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ကူးစက္ပိုးဝင္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပြါးေသာ အဆစ္အျမစ္ေရာင္ေရာဂါ
သင့္ဒူးဟာလည္း ပိုးဝင္ႏိုင္ျပီး နာက်င္နီရဲေဖာင္းကားလာႏိုင္ပါတယ္။အဖ်ားလည္း တက္ႏိုင္ပါေသးတယ္။ကူးစက္ပိုးမဝင္ခင္မွာ ထူးထူးျခားျခား ထိခိုက္မိတာ၊ဒါဏ္ရာအနာတရျဖစ္တာ ဒါမွမဟုတ္ တျခားျပႆနာတခုခု ျဖစ္တာမ်ိဳး မရွိတတ္ပါဘူး။
ေဂါက္ေရာဂါ
ေဂါက္ေရာဂါေၾကာင့္လည္း ျပင္းထန္စြာ ဒူးနာျခင္း၊နီရဲေရာင္ရမ္းျခင္းေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။သင့္ခႏၶာကိုယ္က uric acid ထုတ္လုပ္တဲ့အခါ ေဂါက္ေရာဂါျဖစ္ေပၚလာပါတယ္။ဘာလို႕လဲဆိုေတာ့ ဒီအက္ဆစ္က ခရစ္စတယ္လ္အခဲေလးေတြကို အဆစ္အျမစ္ေတြမွာ အနည္ထိုင္ေစတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ပါ။ေဂါက္ေရာဂါဟာ သင့္ရဲ့ သြားလာလႈပ္ရွားမႈေတြကို ကန္႕သတ္ပစ္လိုက္ႏိုင္ပါတယ္။
ဒူးဒါဏ္ရာမ်ား
ဒူးတဝိုက္မွာရွိတဲ့ ႂကြက္သား၊အရြတ္၊အရြတ္ေၾကာ၊အ႐ိုး ဒါမွမဟုတ္ အ႐ိုးႏုေတြမွာ ထိခိုက္ဒါဏ္ရာရရင္ ဒူးနာႏိုင္ပါတယ္။
အရြတ္စုတ္ျပဲျခင္း
ေပါင္႐ိုးနဲ႕ ေျခသလုံး႐ိုးတို႕ကို ဆက္သြယ္ခ်ိတ္ဆက္ျပီး ဒူးဆစ္ျဖစ္လာေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးတဲ့ အရြတ္ေလးခုရွိျပီး သူတို႕ထဲက တခုျဖစ္တဲ့ anterior cruciate ligament (ACL) စုတ္ျပဲရင္၊အလြန္အကြၽံဆြဲဆန္႕ခံရရင္ ဒူးနာႏိုင္ပါတယ္။
ဒူးအရြတ္စုတ္ျပဲတာကို ေဘာလုံးသမား၊ဘတ္စကတ္ေဘာကစားသမား စတဲ့ အားကစားသမားေတြမွာ အဓိကေတြ႕ရပါတယ္။ဘာလို႕လဲဆိုေတာ့ သူတို႕ေတြဟာ ကစားေနရင္း ခႏၶာကိုယ္ဦးတည္ရာကို ရုတ္တရက္ ေျပာင္းရေလ့ရွိတဲ့အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ဒီလိုမ်ိဳး ရုတ္တရက္ ေျပာင္းရတာကို အရြတ္က ခံႏိုင္ရည္ မရွိပါဘူး။
အ႐ိုးက်ိဳးျခင္း
အ႐ိုးက်ိဳးတာဟာလည္း ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိတဲ့ ျပႆနာတခု ျဖစ္ပါတယ္။အျမင့္ကျပဳတ္က်ျခင္း၊ယာဥ္မေတာ္တဆျဖစ္ျခင္း၊အားကစားလုပ္စဥ္ ထိခိုက္ဒါဏ္ရာရျခင္း ဒါမွမဟုတ္ ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြါးျခင္းေတြေၾကာင့္ အ႐ိုးက်ိဳးႏိုင္ျပီး အ႐ိုးက်ိဳးရင္လည္း ဒူးနာႏိုင္ပါတယ္။ဒူးေခါင္း႐ိုးကို ျငိမ္ေအာင္ထားျခင္းအားျဖင့္ အ႐ိုးက်ိဳးျခင္းကို ကုသႏိုင္ပါတယ္။
အ႐ိုးႏုစုတ္ျပဲျခင္း
ေပါင္႐ိုးနဲ႕ ေျခသလုံး႐ိုးတို႕ၾကားမွာရွိတဲ့ အ႐ိုးႏုေလး စုတ္ျပဲသြားရင္လည္း ဒူးနာႏိုင္ပါတယ္။ဒူးကို ပံ့ပိုးေထာက္,မေပးထားတဲ့ အ႐ိုးႏုႏွစ္ခုရွိျပီး ေတာ္႐ံုထိခိုက္ဒါဏ္ရာေတြကို ကာကြယ္ေပးပါတယ္။သူတို႕ရွိလို႕သာ ေပါင္႐ိုးနဲ႕ ေျခသလုံး႐ိုးတို႕အၾကား ပြတ္တိုက္မႈမရွိဘဲ ေႂကြးႏိုင္ဆန္႕ႏိုင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ရုတ္တရက္ လႈပ္ရွားမႈေတြေၾကာင့္ အဆိုပါ အ႐ိုးႏုေလးေတြ စုတ္ျပဲသြားႏိုင္ပါတယ္။
႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ား
ဒီျပႆနာေတြေၾကာင့္လည္း ဒူးနာႏိုင္ပါတယ္။
ဂံုညင္း႐ိုးလြဲျခင္း
ဂံုညင္း႐ိုးလို႕ေခၚတဲ့ ဒူးဆစ္အ႐ိုးဟာ မူလေနရာကေန အျပင္ကို ထိုးထြက္လာတဲ့ အေျခအေနကို ဆိုလိုပါတယ္။ဂံုညင္း႐ိုးဟာ ဒူးဆစ္အေရွ႕ပိုင္းကို ကာထားတာမို႕ ေျခေထာက္ေရွ႕ဖက္မွာပဲ ဒီျပႆနာ ျဖစ္ေပၚေလ့ရွိပါတယ္။ခံစားရတတ္တဲ့ ေရာဂါလကၡဏာေလးေတြကေတာ့ နာက်င္ျခင္းနဲ႕ ေကာင္းေကာင္းမလႈပ္ရွားႏိုင္ျခင္း တို႕ပဲ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
တင္ပါး သို႕မဟုတ္ ေျခေထာက္နာျခင္း
တင္ပါး သို႕မဟုတ္ ေျခေထာက္နာရင္ သင္လမ္းေလွ်ာက္တဲ့ ပံုစံပါ ေျပာင္းလဲသြားႏိုင္ပါတယ္။ ဖိအားေတြအားလုံးက ဒူးႏွစ္ဖက္လုံးကို ညီညီမွ်မွ်မေရာက္ရွိတဲ့အတြက္ ဒူးပိုလာႏိုင္ပါတယ္။
ဒူးနာျခင္းဟာ ေနာက္ခံအေၾကာင္းရင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္တဲ့အတြက္ သူတို႕အေၾကာင္းကို သိထားမယ္ဆိုရင္ သင့္ရဲ့ စိုးရိမ္ပူပန္မႈတို႕ကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္မယ့္အျပင္ ျဖစ္မလာေအာင္လည္း ၾကိဳတင္ကာကြယ္ႏိုင္မွာပါ။
==============
ေရးသားသူ Dr. Thiha Phyo Myint
ေဆးပညာပိုင္းဆုိင္ရာတည္းျဖတ္သူ Dr. Thurein Hlaing Win.
