ေကာင္းက်ဳိးျပဳတဲ့ အဆီဓာတ္
လူ႔ခႏၶာကိုယ္ရွိ ကလာပ္စည္းဆဲတိုင္းမွာ အဆီပါဝင္တယ္။ အဆီဟာ ခႏၶာကိုယ္တြင္းရွိ အဂၤါေတြကို အထိုင္ခ်ေအာင္ေဆာင္ရြက္ေပးတယ္။ ကေလးငယ္ေတြအတြက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးႀကီးထြားေစဖို႔ လူႀကီးထက္ပိုလိုအပ္တယ္။ အဆီဟာ အေႏြးဓာတ္နဲ႔စြမ္းအင္ေပးတယ္။
အဆီဓာတ္ခ်ဳိ႕တဲ့ရင္ အဆီမွာေပ်ာ္ဝင္တဲ့ ဗီတာမင္ခ်ဳိ႕တဲ့ႏိုင္ပါတယ္။ အဆီမွာေပ်ာ္ဝင္တဲ့ဗီတာမင္ေတြက ဗီတာမင္ ေအ၊ ဒီ၊အီး၊ ေက တို႔ျဖစ္တယ္။ လူတို႔ဦး ေႏွာက္ဆဲကလာပ္စည္းေတြဖြံ႕ၿဖိဳးဖို႔အတြက္ အဆီ ဓာတ္ လို တယ္။ အဆီဓာတ္ဟာ အႏၲရာယ္ျဖစ္ေစတဲ့အစားအေသာက္တစ္ခုအျဖစ္ အၿမဲမ႐ႈျမင္သင့္ပါဘူး။ ခႏၶာ ကိုယ္ တြင္းရွိ အဆီဓာတ္ဟာ အမ်ားမွတ္သားထားသလို ဆိုးဝါးတဲ့ဓာတ္သဘာဝတစ္ခုမဟုတ္ဘူး။ ဆိုးရြား တဲ့ အဆီ (LDL)က က်န္းမာေရးဆိုးဝါးေစႏိုင္တယ္။ ခႏၶာကိုယ္ က်န္းမာစြာေနထိုင္လႈပ္ရွားႏိုင္ဖို႔ အဆီဓာတ္ (HDL) လိုအပ္ပါတယ္။အဆီကို လူတို႔ရဲ႕အသည္းက ထုတ္လုပ္ေပးၿပီး ေသြးအတြင္းလွည့္ ပတ္ေစ တယ္။ ကို လက္ စ ထေရာ ကို ဒုတိယအေနနဲ႔ လူတို႔ေန႔စဥ္စားသံုးေနတဲ့ အစားအေသာက္ကလည္းရရွိႏိုင္ပါတယ္။ အမဲသားနဲ႔ၾကက္သားက ပိုရရွိႏိုင္ပါတယ္။
လူတို႔စားသံုးေနတဲ့အဆီအမ်ဳိးအစားျဖစ္တဲ့ျပည့္ဝဆီမွာ အခန္းအပူခ်ိန္ထဲ ခဲေနတဲ့ပံုသဏၭာန္ရွိအဆီမ်ားျဖစ္တဲ့ ႏို႔၊ ေထာပတ္၊ ဒိန္ခဲ၊ မာဂ်ရင္းအသားကရတဲ့အဆီမ်ား၊ အသြင္ေျပာင္းဆီ၊ အေၾကာ္ခံဆီေတြပါဝင္ပါတယ္။ မျပည့္ဝဆီ(Unsaturated Fat) မွာေတာ့တစ္မ်ဳိးတည္း ((Munounsaturated Fat) မ်ဳိးစံု Polyunsaturated Fat)အိုမီဂါ (၃)၊ အိုမီဂါ(၆) ခြဲထားႏိုင္ ပါတယ္။
(က) တစ္မ်ဳိးတည္း Munounsaturated Fat) မွာပါဝင္တဲ့အစားအစာမွာသံလြင္ဆီ၊ ေျမပဲဆီ၊ ႏွမ္းဆီ၊ အရြက္ဆီ၊ ပဲပုပ္ဆီတို႔ျဖစ္တယ္။(ခ) မ်ဳိးစံု Polyunsaturated Fat) မွာ ေနၾကာဆီ ပါဝင္တယ္။(ဂ) အိုမီဂါ(၃)၊ အိုမီဂါ (၆) ပါတဲ့ အစားအေသာက္ေတြက အဆီထူငါး၊ ေလွ်ာ္ေစ့၊ ပဲပုပ္ေစ့၊ ေနၾကာေစ့၊ ဖ႐ံုေစ့၊ သစ္ၾကား သီးတို႔ ပါဝင္တယ္။
ျပည့္ဝ ဆီေတြေၾကာင့္ က်န္းမာေရး ဆိုးက်ဳိးေတြက ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ေရာဂါ၊ ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာပိတ္ေရာဂါနဲ႔လိင္ေဟာ္မုန္းေလ်ာ့နည္းျခင္းတို႔ျဖစ္တယ္။ အေၾကာ္ ခံဆီေၾကာင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါ၊ ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာပိတ္ေရာ ဂါတို႔ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
အိုမီဂါ (၃)၊ အိုမီဂါ(၆)မွာ ပါဝင္တဲ့အစာေတြက အဆီထူတဲ့ပင္လယ္ငါး၊ ေလွ်ာ္ေစ့၊ပဲပုပ္ေစ့၊ ေနၾကာေစ့၊ ဖ႐ံုေစ့၊ သစ္ၾကားသီးမွ လိုအပ္တဲ့ပမာဏရရွိႏိုင္ပါတယ္။ အိုမီဂါ(၃)ခ်ဳိ႕တဲ့ပါက ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါ၊ ေသြး ယိုစီးျခင္း၊ ေသြးမတိတ္ျခင္း စတဲ့ေရာဂါေတြရႏိုင္ပါတယ္။ေထာပတ္မွာ ျပည့္ဝဆီလြန္ကဲစြာပါဝင္ၿပီး အဆီထုတ္ ထားတဲ့ ေထာပတ္က က်န္းမာေရးအတြက္ သင့္ေလ်ာ္ပါတယ္။ ေထာပတ္ဟာ အစားအေသာက္ မွာပါဝင္ရင္ အနံ႔ေမႊးၿပီး အရသာကို ထူးထူးကဲကဲေျပာင္းလဲေစလို႔ အမ်ားက ႏွစ္ သက္ၾကတယ္။ ေထာပတ္ေၾကာင့္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါနဲ႔ အဝလြန္ျခင္းတို႔ျဖစ္ႏိုင္ေပမယ့္သင့္တင့္စြာစားရင္ က်န္း မာေရးေကာင္းပါတယ္။
ေထာပတ္ရဲ႕က်န္းမာေရးေကာင္းက်ဳိးမွာ အဆီမွာေပ်ာ္ဝင္တဲ့ဗီတာမင္၊ ဗီတာမင္ ေအ၊အီး၊ဒီ၊ ေကတို႔ပါဝင္တယ္။ က်န္းမာေရးအတြက္ မွ်တစြာစားသံုးရင္ ဗီတာ မင္ေအနဲ႔ အီးကို အျခားအစား အေသာက္ ကလည္း ရရွိႏိုင္ေပမယ့္ ဗီတာမင္ေက (Vitamin K2)ကို ရယူႏိုင္ဖို႔မလြယ္ကူပါ။ ဗီတာမင္ေကရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ အတြက္ အေရးပါမႈမွာ ကယ္လ္ဆီယမ္အသြင္ေျပာင္းျခင္းမွာျဖစ္ၿပီး အစားအေသာက္ထဲမွာ ဗီတာမင္ေကနည္းရင္ ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါ၊ ကင္ဆာနဲ႔ အ႐ိုးပြေရာ ဂါျဖစ္ႏိုင္ တယ္။ သဘာဝႏြားေမြးျမဴေရး(ႏို႔)ကရတဲ့ေထာပတ္ကို သင့္႐ံုစားသင့္ပါတယ္။
ေထာပတ္မွာက်န္းမာေရးအတြက္ေကာင္းမြန္တဲ့ ျပည့္ဝဆီေတြပါဝင္တယ္။ လက္ရွိေလ့လာစမ္းသပ္မႈအရ ေထာပတ္နဲ႔ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါ ဆက္စပ္မႈမရွိလို႔ထုတ္ျပန္ထားတယ္။ ျပည့္ဝဆီ၊ မျပည့္ဝဆီတို႔က ေသြး အတြင္း (HDL-High Density Lipid) ေကာင္းတဲ့အဆီတက္ေစသလို ဆိုးတဲ့အဆီ LDL-Low Density Lipid)? (SDL-SmallDense Lipid) အေနအထားမွ (LDL) ပမာဏမ်ားမ်ားေျပာင္းေပးႏိုင္လို႔ ဆိုးရြားတဲ့ အေျခ အေနမ်ဳိး အဝလြန္ျခင္း၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာ ပိတ္ေရာ ဂါျဖစ္ ေစတယ္။ေထာပတ္မွာ က်န္းမာေရးအတြက္ေကာင္းမြန္တဲ့ကိုလက္စထေရာေတြ ပါဝင္တယ္။ေထာပတ္ဟာ မာဂ်ရင္းထက္ ႐ုတ္တရက္ ႏွလံုး ရပ္ျခင္း အေျခ အေနကို ေလ်ာ့ နည္းေစတယ္။ ႏွလံုးဆိုင္ရာေလ့လာမႈမွာမာဂ်ရင္းက ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါကိုျဖစ္ေစႏိုင္ၿပီး ေထာပတ္နဲ႔ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါ ပတ္သက္ျခင္းမရွိလို႔ ေတြ႕ရွိ ထားခ်က္မ်ား ရွိေန ပါၿပီ။ေထာ ပတ္ ရဲ႕ ဗီတာမင္ေက ပါဝင္မႈမ်ားလို႔ ယူဆၾကတယ္။ ေထာပတ္မွာ ဖက္တီးအက္စစ္၊ ဗ်ဴတိုင္ရိတ္အခ်ဳိး (Butyrate Ratio3-4%) ပါဝင္လို႔ ေကာင္းက်ဳိးရရွိေစပါတယ္။
ကာဗြန္ေလးလံုးပါဝင္တဲ့ ဗ်ဴတိုင္ရိတ္ဟာကိုယ္အေလးခ်ိန္တက္ျခင္းကို ကာကြယ္ေပးၿပီး ခႏၶာကိုယ္ရွိအပူစြမ္းအင္ကို ပိုမိုေျခဖ်က္အသံုးျပဳႏိုင္တာလို႔ဆိုပါတယ္။ ဗ်ဴတိုင္ရိတ္ေတြက အစားအစာမွာပါဝင္တဲ့ အမွ်င္ဓာတ္ ဓာတ္ျပဳ ထုတ္လုပ္ေပးတယ္။ အမွ်င္ဓာတ္ကဝမ္းမွန္ေစတယ္။ ယင္းက ဆဲကလာပ္စည္းရွိ မိုင္တိုခြန္ ဒီရာ ရဲ႕လုပ္ေဆာင္မႈေကာင္းမြန္ေစျခင္းနဲ႔ ေသြးအတြင္းမွ ထ႐ိုင္ဂလစ္ဆလိုက္နဲ႔ အင္ဆူလင္မ်ား ေလ်ာ့ နည္းေစ တယ္။ ဗ်ဴတိုင္ရိတ္ဟာေရာင္ရမ္းမႈ အေျခအေနကိုကာကြယ္ေပးႏိုင္လို႔ အစာေျခစနစ္အေထာက္အကူျပဳတယ္။ေထာပတ္မွာ လင္ႏိုလစ္အက္စစ္ပါဝင္တယ္။ ယင္းက ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ဓာတ္ျပဳလုပ္ငန္းမွာပါဝင္လို႔ ကိုယ္ အေလး ခ်ိန္က်ေဆးအေနနဲ႔တရားဝင္ေရာင္းခ်တယ္။
ေထာပတ္ဟာ ကိုယ္အေလးခ်ိန္မတက္ေစႏိုင္လို႔ အဆိုျပဳၾကသလို ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါနဲ႔ အသြင္ေျပာင္းေရာဂါေတြျဖစ္တဲ့ဆီးခ်ဳိအမ်ဳိးအစား(၂) ေရာဂါျဖစ္ပြားႏႈန္းေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။ေထာပတ္ကို သင့္႐ံုစားသံုး သင့္ ပါတယ္။ အလြန္အကြၽံ အေျမာက္အျမားမစားသံုးသင့္ပါဘူး။ ေသြးအတြင္းေတြ႕ရတဲ့အဆီဟာသာမန္ထက္မ်ားရင္ ေသြးလႊတ္ေၾကာနံရံမွာအဆီလႊာျဖစ္ေစလို႔ ေသြးလွည့္ ပတ္မႈ ေႏွးေစၿပီး အဆီလႊာေပါက္ကြဲပါက ေသြး လႊတ္ေၾကာငယ္ေတြ ပိတ္ဆို႔ေစလို႔ အေရးေပၚႏွလံုးေရာဂါနဲ႔ ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာပိတ္ဆို႔ျခင္းျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဆိုးတဲ့အဆီဟာ ေသြး ေၾကာမာေတာင့္ေစျခင္းနဲ႔ ေသြးေၾကာပိတ္ ဆို႔ေစႏိုင္ တယ္။ေသြးေၾကာ ကို က်ဥ္းေစႏိုင္လို႔ ႏွလံုး၊ ဦးေႏွာက္နဲ႔ ေျခေထာက္ေသြးေၾကာပိတ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေကာင္းတဲ့ အဆီဟာ ပမာဏမ်ားရင္ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ျခင္း၊ ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာေရာဂါတို႔ကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္တယ္။
ထ႐ိုင္ဂလစ္ဆလိုက္ဟာ ေသြးမွာေတြ႕ရတဲ့အဆီတစ္မ်ဳိးျဖစ္တယ္။ စားလိုက္တဲ့အစားအေသာက္ကပိုေနတဲ့စြမ္းအင္ စုေဆာင္းေပးထားတယ္။ ထ႐ိုင္ဂလစ္ ဆလိုက္က ေသြးလႊတ္ေၾကာနံရံကို မာေတာင့္ေစျခင္းျဖစ္ေစ တယ္။ အရက္အလြန္အကြၽံေသာက္ျခင္း၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ အဝလြန္ျခင္း၊အားကစားလႈပ္ရွားမႈနည္းျခင္း၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈနည္းျခင္းနဲ႔ ကစီဓာတ္လြန္ကဲစြာစားသံုးျခင္းေၾကာင့္ ေသြး အတြင္း ထ႐ိုင္ဂ လစ္ဆ လိုက္ မ်ားေစႏိုင္ပါတယ္။
အေမရိကန္ႏွလံုးအဖြဲ႕ AHA) က အသက္ ၂ဝ ေက်ာ္သူတိုင္း ေသြးအတြင္းအဆီပမာဏကိုေလးႏွစ္မွေျခာက္ႏွစ္တစ္ခါ စစ္ေဆးသင့္တယ္လို႔ဆိုတယ္။ ေသြးအတြင္း ကိုလက္ စထေရာကို မီလီဂရမ္ရာခိုင္ႏႈန္း mg % နဲ႔ျပတတ္ပါတယ္။ ေန႔စဥ္ စားေသာက္ေနတဲ့ အဆီပမာဏကို ဥာဏ္နဲ႔ယွဥ္ေရြးခ်ယ္တတ္သင့္တယ္။ ဆရာဝန္က ေသြးအတြင္းရွိကိုလက္စထေရာစစ္ေဆးျခင္းမွ ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါ၊ ေလျဖတ္ျခင္း၊ ဆီးခ်ဳိ(၂)တို႔ ခန္႔မွန္းႏိုင္တယ္။ ေကာင္းက်ဳိးျပဳတဲ့ အဆီဓာတ္အေၾကာင္း အလ်ဥ္း သင့္သလုိ တင္ျပပါဦးမယ္။ ။
ေဒါင္တာ လြင္သန္း
