သက္သတ္လြတ္သမားမ်ား အားထားစရာ ပဲပုပ္ဟင္းလ်ာ
ျမန္မာျပည္တြင္ ပဲပုပ္ကို မည္သည့္ သကၠရာဇ္တြင္ စတင္စိုက္ပ်ဳိးခဲ့သည္ကို သီးႏွံသမိုင္းတြင္ မေတြ ့ရေသာ္လည္း ဂႏၶာလရာဇ္ျပည္ ေရွးေဟာင္း စာေပမ်ားတြင္ ထိုတိုင္းျပည္၌ ပဲပုပ္ပင္အေျမာက္အျမား စိုက္ပ်ဳိး၍ အလြန္အဖိုးထိုက္တန္ေသာ အစားအစာ တစ္ခုအျဖစ္ လူတို႔ စားသံုးခဲ့ေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ျပထားတာကို ေလ့လာ မွတ္သား ရပါတယ္။ ပဲပုပ္မွာ အေရာင္ အေသြးအမ်ဳိးမ်ဳိးရွိရာ အဝါေရာင္၊ အညိဳေရာင္၊ အနက္ေရာင္ႏွင့္ အစိမ္းေရာင္ ရွိေသာ ပဲမ်ဳိးမွာ လူသိအမ်ားဆံုး ျဖစ္ၿပီး အထူးသျဖင့္ အဝါေရာင္ႏွင့္ အစိမ္းေရာင္ပဲမ်ဳိးကို စားသံုးမႈ ပိုပါတယ္။ ပဲပုပ္ကို ျပည္ေထာင္စုဖြား ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား အလြန္ႀကိဳက္ႏွစ္သက္စြာ စားေလ့ရွိေသာ အစားအစာ တစ္မ်ဳိး ျဖစ္တာေၾကာင့္ ”ရွမ္း႐ိုးရာအစားအစာ”ဟူ၍ လူသိ မ်ားခဲ့ေသာ္လည္း ယေန႔ေခတ္မွာေတာ့ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား သာမက တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစံု ႏွစ္ၿခိဳက္စြာ စားသံုးလာေသာ အစားအစာျဖစ္လို႔ ေနပါၿပီ။ ပဲပုပ္အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိတဲ့ အနက္ ”ေရႊဝါ”ေခၚ ပဲပုပ္မ်ဳိးဟာ ပိုေမႊး ပိုဆိမ့္ေသာ အရသာ ထူးတာေၾကာင့္ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ ၁၉၅၅ ခုႏွစ္မွာ တိုးခ်ဲ႕စိုက္ပ်ဳိး ခဲ့ပါတယ္။ ပဲပုပ္ဆိုသည့္ အတိုင္း သူ႔အမည္ ႏွင့္လိုက္ေအာင္ (မႀကိဳက္တတ္သူမ်ားအတြက္) ပုပ္အဲ့အဲ့ အနံ ့ရွိေသာ္လည္း၊ ႀကိဳက္တတ္သူမ်ား အတြက္မူ ထိုအနံ႔ကပင္ ပဲပုပ္၏ အရည္အေသြး တစ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ပဲပုပ္ကို အခ်ပ္လိုက္ အေျခာက္လွန္းထားေသာ ပဲပုပ္ခ်ပ္အခ်ဳိ သို႔မဟုတ္ ပဲပုပ္ခ်ပ္အစပ္ အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ခပ္ေပ်ာ့ေပ်ာ့ ပဲငပိ အျဖစ္ တစ္ဖံု ဝယ္ယူရရွိႏုိင္ပါတယ္။ ပဲပုပ္ႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာပဲပုပ္၏ ဇာတိမွာ တ႐ုတ္၊ မန္ခ်ဴးရီးယားႏွင့္ ဂ်ပန္တို႔ ျဖစ္ၾကၿပီး ထိုႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ရာဇဝင္ မေပၚခင္ေခတ္ကပင္ ပဲပုပ္ကို စိုက္ပ်ဳိး စားသံုးခဲ့ၾကပါတယ္။ ပဲပုပ္၏ အာဟာရဓာတ္ ေပါၾကြယ္ဝပံုကို တစ္စထက္တစ္စ သိရွိ လာၾကရာ အေမရိကန္၊ ဥေရာပ၊ အာဖရိက၊ အီဂ်စ္၊ ႐ုရွား၊ ျမန္မာႏွင့္ နီေပါ စတဲ့ႏုိင္ငံ ေတြမွာပါ စိုက္ပ်ဳိးလ်က္ ရွိေနၾကပါတယ္။ ေရွးယခင္ကမူ တ႐ုတ္ႏွင့္ မန္ခ်ဴးရီးယား တို႔ဟာ ကမၻာေပၚမွာ ပဲပုပ္အမ်ားဆံုး ထြက္ရွိေသာ ႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္ၾကေသာ္လည္း၊ မ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာေတာ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ က ထိုႏွစ္ႏုိင္ငံမ်ား ထက္ပင္ ပိုမို၍သာလြန္စြာ ထြက္ရွိေနၾကပါၿပီ။ ဆန္းစစ္မႈမွတ္တမ္းမ်ားအရ ၁၉၅ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု မွ ပဲပုပ္တင္းေပါင္း သန္း ၃ဝဝဝ မွ် ထြက္ရွိ ခဲ့ရာ ထိုေခတ္ကာလ ေပါက္ေစ်းႏႈန္းအရ ျမန္မာေငြ ကုေဋ ၃၅ဝ ခန္႔ျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ ပဲပုပ္ကို ႏုိင္ငံတကာစားသံုးမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဗဟုသုတတစ္ရပ္ အေနျဖင့္ ေဝမွ်ရပါလွ်င္- * တ႐ုတ္ျပည္ႀကီး၏ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ဆက္စပ္လ်က္ရွိေသာ မြန္ျမတ္သည့္ သီးႏွံငါးမ်ဳိးတြင္ ပဲပုပ္သည္ တစ္မ်ဳိး အပါအဝင္ဟု ဆိုထားပါတယ္။ * ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးအတြင္းက ဂ်ာမနီတြင္ ပဲပုပ္မွ အာဟာရျဖစ္ေစတတ္သည့္ ဓာတ္မ်ားကို သိပၸံနည္းျဖင့္ ထုတ္ယူၿပီး ေဆးလံုးကေလးမ်ား ကဲ့သို ့ ကယ္လိုရီ ၁၅ဝဝ ခန္႔ပါရွိေသာ ရိကၡာလံုးကေလးမ်ား ျပဳလုပ္ကာ”နာဇီရိကၡာလံုးကေလး” ဟု အမည္ေပး၍ ဂ်ာမန္စစ္တပ္အတြက္ ထုတ္ေဝေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ စစ္သား တစ္ေယာက္အဖို႔ ၄င္းရိကၡာလံုးကေလး ႏွစ္လံုး သို႔မဟုတ္ သံုးလံုးစားထားလွ်င္ တစ္ေန႔တာလံုး အင္အားမဆုတ္ယုတ္ဘဲ ေနႏုိင္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ * ႐ုရွား-ဂ်ပန္ စစ္ပြဲႀကီးတြင္လည္း ဂ်ပန္ စစ္သားမ်ား စစ္ေျမျပင္တြင္ ခံႏုိင္ရည္ ရွိေရးအတြက္ ဂ်ပန္အစိုးရက ပဲပုပ္ပင္ ကို အမ်ားဆံုး အားထားခဲ့ရေၾကာင္း သိရပါတယ္။ * ပဲပုပ္ကို လူသားတို႔အာဟာရသီးႏွံအျဖစ္စားသံုး႐ံုမွ်မက အေမရိကန္ျပည္တြင္ ပဲပုပ္မွ ေဆာ့စ္၊ ႏို႔၊ ဒိန္ခဲ၊ ေကာ္ဖီ၊ ကိတ္၊ စည္သြတ္ဘူးမ်ားအျပင္ တိရစၦာန္အစား အစာမ်ား သာမက၊ ပဲပုပ္ဆီျဖင့္ စာေရးမင္၊ ပံုႏွိပ္မင္၊ ဆပ္ျပာ၊ ေရာ္ဘာတု၊ ဓာတ္ဆီ၊ ပလတ္စတစ္၊ ခဲတံ၊ အေရာင္တင္ဆီ၊ အလွကုန္ပစၥည္း အမ်ဳိးမ်ဳိး၊ ပိုးမႊားသတ္ေဆး၊ ေၾကြေဆး၊ ဆီစိမ္စကၠဴ၊ သားေရတု၊ ဖေယာင္းတိုင္၊ သိုးေမြးတု၊ သုတ္ေဆး၊ သၾကားလံုး စသည္ျဖင့္ လူ႔အသံုး အေဆာင္ပစၥည္း အမ်ဳိးေပါင္း ၂ဝဝဝ တို႔ကိုလည္း ထုတ္လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ တ႐ုတ္၊ မန္ခ်ဴးရီးယားႏွင့္ ကိုရီးယားႏုိင္ငံတို႔တြင္ ပဲပုပ္ပင္အျမစ္ႏွင့္ အ႐ိုးမ်ားကို ထင္း အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ အရြက္ကို အေျခာက္ လွန္း၍ ေဆးလိပ္ လိပ္ေသာက္ၾကပါတယ္။ အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံမွာေတာ့ ႀကံခင္း မ်ားတြင္ ပဲပုပ္ျဖင့္ ေျမၾသဇာေကာင္း ေအာင္ ျပဳျပင္ စိုက္ပ်ဳိးၾကပါတယ္။ ပဲပုပ္ႏွင့္က်န္းမာေရး (၁) ပဲပုပ္တြင္ ခြန္အားႏွင့္ ေသြးနီအားကို တိုးတက္ေစေသာ သံဓာတ္ေတြ အလံုအေလာက္ပါရွိေနတာေၾကာင့္ သက္သတ္လြတ္ စားသူမ်ားအတြက္ သံဓာတ္ ျဖည့္စြက္စာ အျဖစ္ အားကိုးထိုက္ပါတယ္။ (၂) ပဲပုပ္တြင္ပါရွိေသာ အသားဓာတ္ (ေခၚ) ပ႐ိုတင္းဓာတ္ဟာ အျခားေသာ သီးႏွံပင္မ်ားထဲရွိ ပ႐ိုတင္းဓာတ္မ်ဳိးႏွင့္ မတူဘဲ သာလြန္ ေကာင္းျမတ္ေသာ ပထမတန္းစား ပ႐ိုတင္း ဓာတ္ျဖစ္ပါတယ္။ (၃) ပဲပုပ္တြင္ပါရွိေသာ ပ႐ိုတင္းဓာတ္ဟာ အမဲသား၊ ၾကက္ဥႏွင့္ ႏြားႏို႔တို႔တြင္ ပါရွိေသာ ပ႐ိုတင္းဓာတ္ႏွင့္ အမ်ဳိးအစား တူညီ႐ံု မွ်မက ပဲပုပ္မွာပ႐ိုတင္း ဓာတ္ပါဝင္မႈ ပိုမ်ားပါတယ္။ ထူးျခားခ်က္မွာ ပဲပုပ္တြင္ ပါရွိေသာ ပ႐ိုတင္း ပမာဏမ်ားဟာ အမဲသားထက္ ႏွစ္ဆ၊ ၾကက္ဥ ထက္ သံုးဆ၊ ႏြားႏုိ႔ထက္ ၁၁ ဆ ပိုမို ပါဝင္ပါတယ္။ (၄) ပဲပုပ္တြင္ ကစီဓာတ္ပါဝင္မႈ လြန္စြာနည္းတာေၾကာင့္ အဝလြန္သူမ်ား ႏွင့္ ဆီးလြန္ ေရာဂါ ရွိသူေတြအတြက္ ေကာင္းက်ဳိးျပဳပါတယ္။ (၅) ပဲပုပ္က ပိန္ေသာသူကို ဝၿဖိဳးေစျခင္း၊ အသားအေရကို အရြယ္တင္ ႏုပ်ဳိစိုျပည္ေစျခင္း၊ ဝမ္းခ်ဳပ္ေရာဂါကို ကုသႏုိင္ျခင္း၊ ၾကြက္သား၊ အေရျပားႏွင့္ အေၾကာ မ်ားကို အားေကာင္းေစျခင္း၊ ခႏၶာကိုယ္တြင္း အပူဓာတ္ ျဖည့္ေပး၍ အားျပည့္ေစျခင္း၊ အသည္း၊ ေက်ာက္ကပ္၊ အဆုတ္ႏွင့္ အစာအိမ္တို႔ကို က်န္းမာေစျခင္း၊ ဗီတာမင္ေအ ဓာတ္ၾကြယ္ဝ၍ မ်က္စိကို အားေကာင္းေစျခင္း၊ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ အာ႐ံုေၾကာမ်ားကို အားေပးျခင္း စသည္ျဖင့္ ေကာင္းက်ဳိး ျပဳပါတယ္။ (၆) ပဲပုပ္က အ႐ိုးႏွင့္ သြားမ်ားကို ခိုင္မာ ေစျခင္း၊ အ႐ိုးႀကီးထြားမႈကို အားေပးျခင္း၊ ကိုယ္ခႏၶာ ထြားက်ဳိင္းေစျခင္း တို႔ေၾကာင့္ ကေလးငယ္မ်ားႏွင့္ သက္ႀကီး ရြယ္အိုမ်ား အေနျဖင့္ မျဖစ္မေန ပဲပုပ္စားေပးသင့္ပါတယ္။ (၇) ပဲပုပ္ကို အပူေပး၍ ခ်က္ျပဳတ္ ထုတ္လုပ္ေသာ ပဲႏို႔ဒိန္ခဲကို ႏြားႏုိ႔ဒိန္ခဲႏွင့္ႏိႈင္းယွဥ္ ၾကည့္ပါက ပဲႏုိ႔ဒိန္ခဲက အနံ႔အရသာမွာ သာလြန္ ေကာင္းမြန္ပါတယ္။ ပဲႏို႔ဒိန္ခဲ ကလည္း ႏြားႏုိ႔ဒိန္ခဲနည္းတူ လူသား တို႔၏ အစာအိမ္ႏွင့္ အူလမ္းေၾကာင္းကို အက်ဳိးျပဳေပးေသာ ပိုးမႊားကေလးေတြပါ ရွိေနၿပီး ထူးျခားခ်က္မွာ ပဲႏုိ႔ဒိန္ခဲထဲရွိ ၄င္း အက်ဳိးျပဳ ပိုးမႊားကေလးေတြ အရြယ္အစား ပိုႀကီးကာ ပို၍လည္းအစြမ္း ထက္ျမက္ေၾကာင္း ေလ့လာသိရွိပါတယ္။ သက္သတ္လြတ္သမားမ်ား အားထားစရာ ပဲပုပ္ဟင္းလ်ာမ်ား ပဲပုပ္ေစ့ကို သေရစာအျဖစ္ အစိမ္းလိုက္ ေၾကာ္၍ စားႏုိင္သလို၊ ျပဳတ္၍လည္း သုပ္စား၊ခ်က္စား ႏုိင္ပါတယ္။ သက္သတ္လြတ္ ဟင္းလ်ာ အျဖစ္ ပဲပုပ္ေထာင္းေၾကာ္၊ ပဲပုပ္ၾကက္သြန္ေၾကာ္၊ ပဲပုပ္ေျမပဲေၾကာ္၊ ပဲပုပ္ ဂ်ဴးျမစ္ေၾကာ္၊ ပဲပုပ္ေၾကာ္ခ်က္၊ ပဲပုပ္ေျမပဲခ်က္၊ ပဲပုပ္ေစ့ဟင္းခ်ဳိ၊ ပဲပုပ္မီးကင္ စသည္ျဖင့္ မိမိ ႏွစ္သက္ရာ ပံုစံအမ်ဳိးမ်ဳိးတို႔ျဖင့္ ဖန္တီး စားေသာက္လို႔ ရပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္ မွာေတာ့ ပဲပုပ္ကို အမဲသားနဲ႔ ေရာ၍ အစပ္ ခ်က္စားေလ့ ရွိပါတယ္။ ေစ်းထဲမွာ တ႐ုတ္ ပဲပုပ္ႏွင့္ ပဲပုပ္ခ်ဥ္မ်ားကုိလည္း ဝယ္ယူရရွိ ႏုိင္ပါတယ္။ ပဲပုပ္ႀကိဳက္တတ္သူမ်ားကေတာ့ ပဲပုပ္ ေျခာက္ ၁ဝ ခ်ပ္ေလာက္ကို မီးေအးေအးတြင္ ဝင္းဝါ လာေအာင္ ကင္၍ အေအးခံကာ ညက္ညက္ေထာင္းၿပီးေနာက္ တာရွည္ခံေအာင္ ဖန္ပုလင္းဘူးထဲတြင္ ထည့္ကာ လိုအပ္ သလို အသံုးျပဳႏုိင္ပါတယ္။ မုန္ညင္းရြက္ ႏွင့္ ပဲပုပ္ဟာ လြန္စြာလိုက္ဖက္တာေၾကာင့္ မုန္ညင္းဟင္းခ်ဳိထဲမွာ ပဲပုပ္မႈန္႔ထည့္ခပ္၍ ေသာက္သံုးျခင္းျဖင့္ အရသာထူးလွပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ ခရမ္းသီးမီးဖုတ္သုပ္ သို႔မဟုတ္ ခရမ္းခ်ဥ္သီး မီးဖုတ္သုပ္ထဲမွာလည္း ပဲပုပ္ေထာင္းမႈန္႔ကို ထည့္၍ သက္သတ္လြတ္သုပ္စားျခင္း ျဖင့္ ထမင္းၿမိန္ေစပါတယ္။ (သက္သတ္လြတ္ မဟုတ္ေသာ ဟင္းလ်ာမ်ားအတြက္ကေတာ့ ပဲပုပ္သံုးလွ်င္ ငပိသံုးရန္မလိုပါ။ ဤအရသာ ႏွစ္မ်ဳိး ေပါင္းစပ္မိပါက အရသာဓာတ္ ပ်က္ျပယ္သြားပါတယ္) အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့အတိုင္း ပဲပုပ္ သက္သတ္လြတ္ ဟင္းလ်ာမ်ားစြာထဲမွ ပဲ၏ အာဟာရဓာတ္ ႏွစ္မ်ဳိးစလံုးကို ဟင္းလ်ာ တစ္မ်ဳိးတည္းမွာ တစ္ၿပိဳင္တည္းရရွိႏုိင္တဲ့ ”ပဲပုပ္ေျမပဲေၾကာ္” ျပဳလုပ္နည္းကို ေအာက္ပါအတိုင္း အႀကံျပဳလိုပါတယ္။ ပဲပုပ္ေျမပဲေၾကာ္ ျပဳလုပ္ရန္အတြက္- ·
* မညက္တညက္ေထာင္းထားေသာ ပဲပုပ္ ခ်ပ္ ငါးခ်ပ္၊ · * မီးကင္ၿပီး မႈန္႔ညက္ေအာင္ေထာင္း ထားေသာ င႐ုတ္သီးေျခာက္ ငါးေတာင့္၊ ·
* အခြံခြၽတ္ၿပီးသား ေျမပဲဆန္(အစိမ္း) လက္ဖက္ရည္ၾကမ္း တစ္ပန္းကန္၊ ·
* ဆားေတာ္သင့္႐ံု၊ ·
* ဆီ ငါးက်ပ္သားခန္႔ စသည္တို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ · * ပထမဦးစြာ ေျမပဲဆန္(အစိမ္း)ကို မကြဲတကြဲ ေထာင္း၍ ဆီပူပူတြင္ ၾကြပ္သည္ အထိ ေၾကာ္ပါ။ ·
* ေျမပဲဆန္က်က္သြားပါက မညက္တညက္ ေထာင္းထားေသာ ပဲပုပ္ကို ေၾကာ္ပါ။ ·
* င႐ုတ္သီးေျခာက္မႈန္႔ႏွင့္ ဆားတို႔ကို ထည့္၍ ပဲပုပ္ၾကြပ္လာသည္အထိ ေၾကာ္ပါ။ ·
* ပဲပုပ္ၾကြပ္လာပါက မီးဖိုေပၚမွ ခ်၍ အေအးခံၿပီး စားသံုးႏုိင္ပါၿပီ။
မွတ္ခ်က္။ ခ်ဳိေသာ အရသာ ႀကိဳက္တတ္သူမ်ားအတြက္ ဟင္းခ်ဳိမႈန္႔ သုိ႔မဟုတ္ သက္သတ္ လြတ္ dashi ဟင္းခတ္မႈန္႔ အနည္းငယ္ကို ထည့္၍ အသံုးျပဳႏုိင္ပါတယ္။ ။
ေပါက္ေပါက္
