(Zawgyi)

ေရႊဖ႐ံုသီးေစ့ဆိုတာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ ေစ်းလည္းမႀကီး၊ ရွားလည္းမရွားတဲ့ သဘာဝ အစားအေသာက္တစ္မ်ိဳးပါ။ ေရႊဖ႐ံုသီးေစ့ကို ေလွာ္ၿပီး အခြံခြာ ဒီအတိုင္းစားၾကသလို ျမန္မာ့႐ိုးရာ လက္ဖက္သုပ္၊ ခ်င္းသုပ္ထဲ ေရာစားၾကေလ့ရွိပါတယ္။ ေရႊဖ႐ံုသီးေစ့သာမက ဖ႐ံုေစ့အနက္ ဆိုတာလည္း လူႀကိဳက္မ်ားတဲ့ စားစရာတစ္မ်ိဳးပါပဲ။

ေရႊဖ႐ံုသီးေစ့၏ က်န္းမာေရးအေပၚ ထူးျခားစြာ အက်ိဳးျပဳေသာ အာနိသင္ (၁၀) ခု

(၁) အမ်ိဳးသား သဘာဝ စြမ္းေဆာင္ရည္ကို ျမႇင့္တင္ေပးျခင္း

အမ်ိဳးသားေကာ အမ်ိဳးသမီးပါ လိင္မႈကိစၥ ပံုမွန္စိတ္ဝင္စားဖို႔၊ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ ဇင့္ (Zinc) နဲ႔ အျခားေသာ အမိုင္ႏိုအက္ဆစ္မ်ား လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီလိုအပ္ခ်က္ေတြကို ျဖည့္ဖို႔ ဖ႐ံုေစ့ဟာ အေတာ္ေလးေကာင္းတဲ့ စားေသာက္ဖြယ္ရာ တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။

(၂) ကင္ဆာေရာဂါမ်ား ကာကြယ္ေပးျခင္း

Phytosterol ဟာ ကိုလက္စထေရာ က်ဆင္းေစလို႔ ကိုလက္စထေရာေၾကာင့္ ျဖစ္ရတဲ့ ကင္ဆာ အေတာ္မ်ားမ်ား (ဥပမာ – ရင္သားကင္ဆာ) ကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္တဲ့ အာနိသင္ ရွိပါတယ္။

(၃) သန္ေကာင္ႏွင့္ ကပ္ပါးေကာင္မ်ားကို ႏိုင္နင္းျခင္း

ေရႊဖ႐ံုသီး အေစ့ကို သန္က်ေဆး၊ သန္ေသေဆး အျဖစ္ အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ ကမ႓ာအရပ္ရပ္က အခ်ိဳ႕ေသာ တိုင္းရင္းသားေတြမွာ သန္ခ်ေဆးအျဖစ္ ႀကိတ္ေခ်ၿပီး သဘာဝအတိုင္း သံုးၾကတာမ်ိဳး ရွိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မသန္႔ရွင္းတဲ့ေရ ေသာက္သံုးျခင္း၊ ထိေတြ႕ျခင္းနဲ႔ ခ႐ုေတြဆီက ကူးစက္တတ္တဲ့ Schistosomiasis ေခၚ အျပင္းဖ်ား ကပ္ပါးေရာဂါမ်ိဳးကိုလည္း သဘာဝအတိုင္း ႏွိမ္နင္းႏိုင္တဲ့ အာနိသင္ရွိေနလို႔ ေဆးဝါး အေနနဲ႔ အသံုးခ်ႏိုင္ေအာင္ ဆက္လက္ေလ့လာမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လိုရင္းေျပာရရင္ေတာ့ ေရႊဖ႐ံုသီးေစ့ဟာ ကပ္ပါးပိုးကူးစက္မႈမ်ား (Parasitic Infections) အတြက္ ကိုယ္ခံအားကို ျမႇင့္ေပးႏိုင္ပါတယ္။

(၄) မေကာင္းေသာ ကိုလက္စထေရာ က်ေစျခင္း

ဖ႐ံုေစ့ထဲမွာ Phytosterol ေခၚ အပင္ထြက္ အဆီဓာတ္ တစ္မ်ိဳး ပါဝင္ပါတယ္။ ၎ဟာ ေသြးထဲက LDL ေခၚ မေကာင္းတဲ့ ကိုလက္စထေရာ အဆီဓာတ္ ပမာဏကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါဟာ ဖ႐ံုသီးေစ့သာမက အခြံမာသီးအဆံမ်ားမွာလည္း ဒီအာနိသင္ ရွိပါတယ္။

(၅) အ႐ိုးပြေရာဂါကို ကာကြယ္ေပးျခင္း

ဇင့္ဟာ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ အေရးႀကီးေသာ ပံုမွန္ဇီဝျဖစ္စဥ္ႀကီး ၇ ခုမွာ အေရးပါေသာ ဓာတ္ကူပစၥည္း အေနနဲ႔ပါသလို အ႐ိုးတည္ေဆာက္ရာမွာလည္း မထင္ရွားေပမယ့္ အေရးႀကီးေသာ အခန္းက႑က ပါဝင္ပါတယ္။ အ႐ိုးပြျခင္းကို ကာကြယ္ဖုိ႔ ကယ္လ္စီယမ္နဲ႔ ဗင္တာမင္ဒီေတြခ်ည္းပဲ စားေနလို႔ မရဘဲ ဇင့္ပါ ပါဝင္ေအာင္ စားသံုးေပးရပါမယ္။ ဖ႐ံုသီးေစ့မ်ားဟာ ဇင့္ (Zinc) ေခၚ သြပ္ဓာတ္ ႂကြယ္ဝပါတယ္။

(၆) ဆီးေက်ာက္တည္ျခင္းကို ကာကြယ္ျခင္း

ဖ႐ံုသီး အေစ့ထဲမွာ ဆီးေက်ာက္ရဲ႕ အဓိက ကုန္ၾကမ္းျဖစ္တဲ့ ကယ္လ္စီယမ္ေအာက္ဇဲလိတ္ (Calcium Oxalate) အနည္က် ဖြဲ႕တည္ျခင္းကို တားဆီးႏိုင္တဲ့ ျဒပ္ေပါင္းမ်ား ပါဝင္ေၾကာင္း ေလ့လာမႈမ်ားအရ သိရပါတယ္။

(၇) စိတ္က်ေရာဂါကို ကာကြယ္ေပးျခင္း

ေရႊဖရံုသီးအေစ့ဟာ L-Tryp-tophan လို႔ေခၚတဲ့ အမိုင္ႏိုအက္ဆစ္ဓာတ္ ႂကြယ္ဝတာမို႔ စိတ္က်ေရာဂါဝင္လာျခင္းကို ေကာင္းေကာင္း တားဆီးေပးႏိုင္ပါတယ္။

(၈) သဘာဝ အေရာင္က်ေဆး

ေရႊဖ႐ံုသီး အေစ့ မ်ားမ်ားစားေပးရင္ ေရာင္ယမ္းနာက်င္မႈကို အတိုင္းအတာ တစ္ခုအထိ ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္ေၾကာင္း သုေတသနမ်ားစြာအရ သိရပါတယ္။

(၉) ဆီးကိ်တ္ေရာဂါမ်ား ကာကြယ္ႏိုင္ျခင္း

ေရႊဖ႐ံုသီးေစ့ထဲမွာပါတဲ့ သဘာဝ အာဟာရ ျဒပ္ေပါင္းေတြဟာ ဆီးက်ိတ္က်န္းမာေရးကို ေစာင့္ေရွာက္ေပးႏိုင္ၿပီး အသက္ ၅၀ ေက်ာ္ အမ်ိဳးသား ဆယ္ဦးမွာ သံုးဦး ခံစားရေလ့ရွိတဲ့ ဆီးကိ်တ္ႀကီးေရာဂါ (Benign Prostate Hypertrophy, BPH)၊ အဲဒီကေနတစ္ဆင့္ ဆက္ျဖစ္သြားတတ္တဲ့ ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာ (Prostate Cancer) ေရာဂါေတြကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဆီးက်ိတ္ႀကီးေရာဂါ ခံစားေနရသူေတြမွာလည္း ဆီးသြားရခက္တဲ့ ျပႆနာကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္တာ ေတြ႕ရပါတယ္။

(၁၀) ဆီးအိမ္၏ လုပ္ငန္းစြမ္းေဆာင္ရည္ကို တိုးတက္ေစျခင္း

ဆီးအိမ္ရဲ႕ အညစ္အေၾကး စြန္႔ထုတ္ႏိုင္မႈကို ေကာင္းမြန္ေစလို႔ ဆီးအိမ္ကင္ဆာ ကင္းေဝးေရးပါ အက်ိဳးျပဳပါတယ္။

အထက္ပါ က်န္းမာေရး အာနိသင္ေကာင္းမ်ား ရရွိဖို႔ ဖ႐ံုေစ့ကို မၾကာခဏ စားသံုးေပးသင့္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။

Credit-ဆက္ပိုင္လင္းခန္႔ (ေဆး-၂)

(Unicode)

ရွှေဖရုံသီးစေ့ဆိုတာ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံမှာ ဈေးလည်းမကြီး၊ ရှားလည်းမရှားတဲ့ သဘာဝ အစားအသောက်တစ်မျိုးပါ။ ရွှေဖရုံသီးစေ့ကို လှော်ပြီး အခွံခွာ ဒီအတိုင်းစားကြသလို မြန်မာ့ရိုးရာ လက်ဖက်သုပ်၊ ချင်းသုပ်ထဲ ရောစားကြလေ့ရှိပါတယ်။ ရွှေဖရုံသီးစေ့သာမက ဖရုံစေ့အနက် ဆိုတာလည်း လူကြိုက်များတဲ့ စားစရာတစ်မျိုးပါပဲ။

ရွှေဖရုံသီးစေ့၏ ကျန်းမာရေးအပေါ် ထူးခြားစွာ အကျိုးပြုသော အာနိသင် (၁၀) ခု

(၁) အမျိုးသား သဘာဝ စွမ်းဆောင်ရည်ကို မြှင့်တင်ပေးခြင်း

အမျိုးသားကော အမျိုးသမီးပါ လိင်မှုကိစ္စ ပုံမှန်စိတ်ဝင်စားဖို့၊ စွမ်းဆောင်နိုင်ဖို့ ဇင့် (Zinc) နဲ့ အခြားသော အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒီလိုအပ်ချက်တွေကို ဖြည့်ဖို့ ဖရုံစေ့ဟာ အတော်လေးကောင်းတဲ့ စားသောက်ဖွယ်ရာ တစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။

(၂) ကင်ဆာရောဂါများ ကာကွယ်ပေးခြင်း

Phytosterol ဟာ ကိုလက်စထရော ကျဆင်းစေလို့ ကိုလက်စထရောကြောင့် ဖြစ်ရတဲ့ ကင်ဆာ အတော်များများ (ဥပမာ – ရင်သားကင်ဆာ) ကို ကာကွယ်ပေးနိုင်တဲ့ အာနိသင် ရှိပါတယ်။

(၃) သန်ကောင်နှင့် ကပ်ပါးကောင်များကို နိုင်နင်းခြင်း

ရွှေဖရုံသီး အစေ့ကို သန်ကျဆေး၊ သန်သေဆေး အဖြစ် အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ ကမ္ဘာအရပ်ရပ်က အချို့သော တိုင်းရင်းသားတွေမှာ သန်ချဆေးအဖြစ် ကြိတ်ချေပြီး သဘာဝအတိုင်း သုံးကြတာမျိုး ရှိပါတယ်။ ဒါ့အပြင် မသန့်ရှင်းတဲ့ရေ သောက်သုံးခြင်း၊ ထိတွေ့ခြင်းနဲ့ ခရုတွေဆီက ကူးစက်တတ်တဲ့ Schistosomiasis ခေါ် အပြင်းဖျား ကပ်ပါးရောဂါမျိုးကိုလည်း သဘာဝအတိုင်း နှိမ်နင်းနိုင်တဲ့ အာနိသင်ရှိနေလို့ ဆေးဝါး အနေနဲ့ အသုံးချနိုင်အောင် ဆက်လက်လေ့လာမှုများ ပြုလုပ်နေကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် လိုရင်းပြောရရင်တော့ ရွှေဖရုံသီးစေ့ဟာ ကပ်ပါးပိုးကူးစက်မှုများ (Parasitic Infections) အတွက် ကိုယ်ခံအားကို မြှင့်ပေးနိုင်ပါတယ်။

(၄) မကောင်းသော ကိုလက်စထရော ကျစေခြင်း

ဖရုံစေ့ထဲမှာ Phytosterol ခေါ် အပင်ထွက် အဆီဓာတ် တစ်မျိုး ပါဝင်ပါတယ်။ ၎င်းဟာ သွေးထဲက LDL ခေါ် မကောင်းတဲ့ ကိုလက်စထရော အဆီဓာတ် ပမာဏကို လျှော့ချပေးနိုင်ပါတယ်။ ဒါဟာ ဖရုံသီးစေ့သာမက အခွံမာသီးအဆံများမှာလည်း ဒီအာနိသင် ရှိပါတယ်။

(၅) အရိုးပွရောဂါကို ကာကွယ်ပေးခြင်း

ဇင့်ဟာ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ အရေးကြီးသော ပုံမှန်ဇီဝဖြစ်စဉ်ကြီး ၇ ခုမှာ အရေးပါသော ဓာတ်ကူပစ္စည်း အနေနဲ့ပါသလို အရိုးတည်ဆောက်ရာမှာလည်း မထင်ရှားပေမယ့် အရေးကြီးသော အခန်းကဏ္ဍက ပါဝင်ပါတယ်။ အရိုးပွခြင်းကို ကာကွယ်ဖို့ ကယ်လ်စီယမ်နဲ့ ဗင်တာမင်ဒီတွေချည်းပဲ စားနေလို့ မရဘဲ ဇင့်ပါ ပါဝင်အောင် စားသုံးပေးရပါမယ်။ ဖရုံသီးစေ့များဟာ ဇင့် (Zinc) ခေါ် သွပ်ဓာတ် ကြွယ်ဝပါတယ်။

(၆) ဆီးကျောက်တည်ခြင်းကို ကာကွယ်ခြင်း

ဖရုံသီး အစေ့ထဲမှာ ဆီးကျောက်ရဲ့ အဓိက ကုန်ကြမ်းဖြစ်တဲ့ ကယ်လ်စီယမ်အောက်ဇဲလိတ် (Calcium Oxalate) အနည်ကျ ဖွဲ့တည်ခြင်းကို တားဆီးနိုင်တဲ့ ဒြပ်ပေါင်းများ ပါဝင်ကြောင်း လေ့လာမှုများအရ သိရပါတယ်။

(၇) စိတ်ကျရောဂါကို ကာကွယ်ပေးခြင်း

ရွှေဖရုံသီးအစေ့ဟာ L-Tryp-tophan လို့ခေါ်တဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်ဓာတ် ကြွယ်ဝတာမို့ စိတ်ကျရောဂါဝင်လာခြင်းကို ကောင်းကောင်း တားဆီးပေးနိုင်ပါတယ်။

(၈) သဘာဝ အရောင်ကျဆေး

ရွှေဖရုံသီး အစေ့ များများစားပေးရင် ရောင်ယမ်းနာကျင်မှုကို အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိ လျှော့ချပေးနိုင်ကြောင်း သုတေသနများစွာအရ သိရပါတယ်။

(၉) ဆီးကျိတ်ရောဂါများ ကာကွယ်နိုင်ခြင်း

ရွှေဖရုံသီးစေ့ထဲမှာပါတဲ့ သဘာဝ အာဟာရ ဒြပ်ပေါင်းတွေဟာ ဆီးကျိတ်ကျန်းမာရေးကို စောင့်ရှောက်ပေးနိုင်ပြီး အသက် ၅၀ ကျော် အမျိုးသား ဆယ်ဦးမှာ သုံးဦး ခံစားရလေ့ရှိတဲ့ ဆီးကျိတ်ကြီးရောဂါ (Benign Prostate Hypertrophy, BPH)၊ အဲဒီကနေတစ်ဆင့် ဆက်ဖြစ်သွားတတ်တဲ့ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ (Prostate Cancer) ရောဂါတွေကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ဆီးကျိတ်ကြီးရောဂါ ခံစားနေရသူတွေမှာလည်း ဆီးသွားရခက်တဲ့ ပြဿနာကို လျှော့ချပေးနိုင်တာ တွေ့ရပါတယ်။

(၁၀) ဆီးအိမ်၏ လုပ်ငန်းစွမ်းဆောင်ရည်ကို တိုးတက်စေခြင်း

ဆီးအိမ်ရဲ့ အညစ်အကြေး စွန့်ထုတ်နိုင်မှုကို ကောင်းမွန်စေလို့ ဆီးအိမ်ကင်ဆာ ကင်းဝေးရေးပါ အကျိုးပြုပါတယ်။

အထက်ပါ ကျန်းမာရေး အာနိသင်ကောင်းများ ရရှိဖို့ ဖရုံစေ့ကို မကြာခဏ စားသုံးပေးသင့်ကြောင်း ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။

Credit-ဆက်ပိုင်လင်းခန့် (ဆေး-၂)