(Zawgyi)
“အီကုတ္ႏွင့္ ဆူးပုတ္ဟင္း သိၾကားမင္း မေနႏိုင္ ဆြမ္းအုပ္ကိုင္လို႔ဆင္း” အဆိုရွိသည့္ ေတာင္႐ိုးဓႏုစာခ်ိဳးအတိုင္း တစ္ႏွစ္တစ္ခါမွ်သာေပၚေသာ အီကုတ္ႏွင့္ ဆူးပုတ္ခ်က္မွာ လြန္စြာအရသာရွိေလသည္။
ႏို႔ထက္ အရသာထူးကဲလွေသာ အီကုတ္ဟင္းမွာ မစားဖူးသူတို႔အတြက္ ပါးစပ္မရဲ ျဖစ္ေနၾကမည္ မွန္ေသာ္လည္း၊ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါမွ် စားဖူးလွ်င္ အီကုတ္ျမင္သည့္အခါတိုင္း ေတာင့္တေနေပလိမ့္မည္။ ယခုအခ်ိန္ ရွမ္းျပည္၊ ဟဲဟိုးေဈး၌ အီကုတ္မ်ားကို ဝယ္ယူႏိုင္ၿပီျဖစ္ရာ အီကုတ္ျဖစ္စဥ္အေၾကာင္း၊ မည္ကဲ့သို႔တူးေဖာ္ရရွိပုံ၊ အီကုတ္ဟင္း ခ်က္နည္းမ်ားကို ဗဟုသုတအလို႔ငွာ မွ်ေဝလိုက္ရေပသည္။
ႏြားေခ်းပိုး (အီကုတ္) ျဖစ္စဥ္
မိတ္လိုက္ၿပီးေသာ ႏြားေခ်းပိုးမႀကီးသည္ ကြၽဲႏြားမ်ား စြန႔္ထားေသာ ႏြားေခ်းပုံအနီး ေျမတြင္းတူးၿပီး ႏြားေခ်းပိုးဥမ်ား ဥခ်သည္။ ဟဲဟိုးေဒသတြင္ စိုက္ပ်ိဳးေရးအတြက္ ေျမၾသဇာအျဖစ္ စုပုံထားေသာ ကြၽဲ၊ ႏြား ႏြားေခ်းပုံမ်ားတြင္ အီကုတ္မ်ားကို ပိုမိုေတြ႕ရေလ့ရွိသည္။ ႏြားေခ်းပိုးမႀကီးသည္ ဥခ်ၿပီးေသာအခါ တူးဝင္ခဲ့ေသာ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း ႏြားေခ်းအစိုမ်ားယူဝင္၍ ဥမ်ားကို ႏြားေခ်းနဲ႔ေရာလုံးၿပီး အေပါက္ကို အေသပိတ္ခဲ့သည္။
ေျမတြင္းထဲတြင္ မိခင္ျဖစ္သူ ႏြားေခ်းပိုးမႀကီးက ႏြားေခ်းအစို အုံထားေသာဥမ်ားကို တြန္းလွည့္ေသာအခါ ေျမစမ်ား တျဖည္းျဖည္းကပ္ပါလာၿပီး အလုံးႀကီးလာသည္။ အ႐ြယ္ေရာက္ သားေလာင္းဥမွာ လက္သီးဆုပ္ခန႔္ရွိသည္။ ႏြားေခ်းပိုးမ်ားမွာ ဥ၊ ခ်ထုံ၊ ခ်စင္၊ ဆင္၊ ပိုးေကာင္ႀကီး စသည့္ ႀကီးထြားမႈ ျဖစ္စဥ္ (၅) ရပ္ရွိၿပီး၊ ( ခ်ထုံ၊ ခ်စင္၊ ဆင္ ) အဆင့္ကို အီကုတ္ဟုေခၚၾကသည္။
အီကုတ္ႏွင့္ လြန္စြာလိုက္ဖက္ေသာ ဟင္း႐ြက္ျဖစ္သည့္ ဆူးပုတ္႐ြက္ႏုမ်ား ထြက္ခ်ိန္သည္ အီကုတ္အေကာင္ေလးမ်ား ”ခ်ထုံ(အျဖဴေရာင္)” အဆင့္မွ ”ခ်စင္(အဝါေရာင္)” အဆင့္သို႔ ႀကီးထြားဖြံ႕ၿဖိဳးခ်ိန္ ျဖစ္သည္။
ႏြားေခ်းပိုး ပိုးေကာင္ႀကီးပုံစံ႐ုပ္ဖုံးအဆင့္ကို ”ဆင္” ဟုေခၚၿပီး ႏုနယ္ေသာ အေတာင္ပံမ်ား ပါရွိသည္။ ရက္ေပါင္း ၁၀ ရက္ခန႔္မွ် ၾကာလွ်င္ ႏြားေခ်းလုံးကိုခြဲထြက္၍ အမဲေရာင္ ”ပိုးေကာင္ႀကီး” အဆင့္သို႔ေရာက္သည္။
မိခင္ ႏြားေခ်းပိုးမႀကီးသည္ ေျမတြင္းထဲ၌ ႏွစ္လခြဲသုံးလမွ် ဥမ်ားကို လွည့္ေပး၍ ႏြားေခ်းလုံးမွ ”ပိုးေကာင္ႀကီး” ထြက္သည့္ အခ်ိန္တြင္မွ တာဝန္ၿပီးဆုံးသည္။
အီကုတ္ တူးေဖာ္ရရွိပုံ-
” တေပါင္း၊ တန္ခူး အီကုတ္တူး ကဆုန္၊ နယုန္ အီကုတ္ကုန္ ”
အီကုတ္မ်ားကို ေျခာက္ေသြ႕ရာသီ၊ တေပါင္းလႏွင့္ တန္ခူးလ ေရာက္ေသာအခါ အာလူး၊ ၾကက္သြန္စိုက္ရန္ စုပုံထားခဲ့ေသာ ႏြားေခ်းပုံအေဟာင္း ေနရာမ်ားတြင္ တူးယူရသည္။ ႏြားေခ်းပုံကို ေသခ်ာစြာ လွည္းက်င္းၿပီးလွ်င္ ”အဆက္” (အေသပိတ္ထားေသာ တြင္းေပါက္)ကို ရွာရသည္။ အေသပိတ္ထားေသာ ”အဆက္” ႏြားေခ်းစက်န္လွ်င္ အညိဳေရာင္ ခပ္ဝိုင္းဝိုင္းပုံစံျဖင့္ ”အဆက္”မွန္း သိသာေလသည္။ ႏြားေခ်းမေရာေသာ ”အဆက္”မွာ သာမန္ေျမသားႏွင့္ တစ္ထပ္ထဲျဖစ္၍ ေျမအေရာင္ႏွင့္ ၁ေပခြဲနီးပါး တူေလသည္။
အီကုတ္တြင္းမ်ားမွာ ေျမသားမာေသာ ေနရာမ်ားတြင္ တြင္းတိမ္ၿပီး၊ ေျမသားပြေသာ ေနရာတြင္ တြင္းနက္သည္။ ”အဆက္” ေပါက္၍ တြင္းထဲတြင္ မိခင္ႏြားေခ်းပိုးမႀကီးအား ဖယ္ထုတ္၍ ႏြားေခ်းလုံးမ်ားကို ယူရသည္။ အီကုတ္တစ္တြင္းလွ်င္ အီကုတ္လုံး ၆လုံးမွ ၂၀လုံးထိ ရွိတတ္သည္။ အီကုတ္လုံးမ်ား အကုန္မယူခင္ တစ္လုံးကိုခြဲ၍ ”ခ်စင္၊ ဆင္” အဆင့္ေရာက္ၿပီလား ၾကည့္ရသည္။ ”ခ်ထုံ (အျဖဴေရာင္)” အဆင့္သာ ရွိေသးေသာ္ ေျမအသာျပန္ဖို႔၍ ရက္သတၱပတ္ ၇ရက္ၾကာမွ ျပန္လည္တူးေဖာ္ရသည္။
ဓႏု႐ိုးရာ အီကုတ္ဟင္း ခ်က္နည္း-
ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား- အီကုတ္ ၅ ေကာင္၊ ဆူးပုတ္ ၂ စည္း၊ ၾကက္သြန္ျဖဴ ၁၁ မႊာ၊ ဂ်င္းစိမ္း အနည္းငယ္၊ ကုလားေအာ္သီး ၁၅ ေတာင့္၊ ဆား ၁ ဇြန္း (စားပြဲတင္ဇြန္း)၊ ၾကက္သားမႈန႔္ ၁ ဇြန္း (စားပြဲတင္ဇြန္း)၊ မဆလာ အနည္းငယ္။
ေရွးဦးစြာ အီကုတ္မ်ားကို ေရစင္ေအာင္ေဆး၍ ထက္ပိုင္း ပိုင္းထားၿပီး မီးေအးေအးျဖင့္ ေၾကာ္ပါ။ ဂ်င္း၊ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ ျငဳပ္သီးမ်ားကို ေၾကညႇက္စြာ ေထာင္းၿပီးလွ်င္ ဆူးပုတ္ျဖင့္အတူ အိုးထဲထည့္ပါ။ ၿပီးေနာက္ ဆားမဆလာမ်ား ထည့္ပါ။ ေရအနည္းငယ္ထည့္၍ အဖုံးအုပ္ထားပါ။ ဆူးပုတ္မ်ား ႏူးလွ်င္ သုံးေဆာင္ႏိုင္ပါၿပီ။ အီကုတ္ရဲ႕ ခ်ိဳဆမ့္တဲ့ အရသာနဲ႔ ဟင္းရဲ႕အစပ္ ေပါင္းလိုက္တဲ့အခါ အရသာရွိတဲ့ အီကုတ္ဟင္းကို ရွိပါၿပီ ခင္ဗ်ာ။
Credit-အဲေက်ာ္
(Unicode)
“အီကုတ်နှင့် ဆူးပုတ်ဟင်း သိကြားမင်း မနေနိုင် ဆွမ်းအုပ်ကိုင်လို့ဆင်း” အဆိုရှိသည့် တောင်ရိုးဓနုစာချိုးအတိုင်း တစ်နှစ်တစ်ခါမျှသာပေါ်သော အီကုတ်နှင့် ဆူးပုတ်ချက်မှာ လွန်စွာအရသာရှိလေသည်။
နို့ထက် အရသာထူးကဲလှသော အီကုတ်ဟင်းမှာ မစားဖူးသူတို့အတွက် ပါးစပ်မရဲ ဖြစ်နေကြမည် မှန်သော်လည်း၊ တစ်ကြိမ်တစ်ခါမျှ စားဖူးလျှင် အီကုတ်မြင်သည့်အခါတိုင်း တောင့်တနေပေလိမ့်မည်။ ယခုအချိန် ရှမ်းပြည်၊ ဟဲဟိုးဈေး၌ အီကုတ်များကို ဝယ်ယူနိုင်ပြီဖြစ်ရာ အီကုတ်ဖြစ်စဉ်အကြောင်း၊ မည်ကဲ့သို့တူးဖော်ရရှိပုံ၊ အီကုတ်ဟင်း ချက်နည်းများကို ဗဟုသုတအလို့ငှာ မျှဝေလိုက်ရပေသည်။
နွားချေးပိုး (အီကုတ်) ဖြစ်စဉ်
မိတ်လိုက်ပြီးသော နွားချေးပိုးမကြီးသည် ကျွဲနွားများ စွန့်ထားသော နွားချေးပုံအနီး မြေတွင်းတူးပြီး နွားချေးပိုးဥများ ဥချသည်။ ဟဲဟိုးဒေသတွင် စိုက်ပျိုးရေးအတွက် မြေသြဇာအဖြစ် စုပုံထားသော ကျွဲ၊ နွား နွားချေးပုံများတွင် အီကုတ်များကို ပိုမိုတွေ့ရလေ့ရှိသည်။ နွားချေးပိုးမကြီးသည် ဥချပြီးသောအခါ တူးဝင်ခဲ့သော လမ်းကြောင်းအတိုင်း နွားချေးအစိုများယူဝင်၍ ဥများကို နွားချေးနဲ့ရောလုံးပြီး အပေါက်ကို အသေပိတ်ခဲ့သည်။
မြေတွင်းထဲတွင် မိခင်ဖြစ်သူ နွားချေးပိုးမကြီးက နွားချေးအစို အုံထားသောဥများကို တွန်းလှည့်သောအခါ မြေစများ တဖြည်းဖြည်းကပ်ပါလာပြီး အလုံးကြီးလာသည်။ အရွယ်ရောက် သားလောင်းဥမှာ လက်သီးဆုပ်ခန့်ရှိသည်။ နွားချေးပိုးများမှာ ဥ၊ ချထုံ၊ ချစင်၊ ဆင်၊ ပိုးကောင်ကြီး စသည့် ကြီးထွားမှု ဖြစ်စဉ် (၅) ရပ်ရှိပြီး၊ ( ချထုံ၊ ချစင်၊ ဆင် ) အဆင့်ကို အီကုတ်ဟုခေါ်ကြသည်။
အီကုတ်နှင့် လွန်စွာလိုက်ဖက်သော ဟင်းရွက်ဖြစ်သည့် ဆူးပုတ်ရွက်နုများ ထွက်ချိန်သည် အီကုတ်အကောင်လေးများ ”ချထုံ(အဖြူရောင်)” အဆင့်မှ ”ချစင်(အဝါရောင်)” အဆင့်သို့ ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးချိန် ဖြစ်သည်။
နွားချေးပိုး ပိုးကောင်ကြီးပုံစံရုပ်ဖုံးအဆင့်ကို ”ဆင်” ဟုခေါ်ပြီး နုနယ်သော အတောင်ပံများ ပါရှိသည်။ ရက်ပေါင်း ၁၀ ရက်ခန့်မျှ ကြာလျှင် နွားချေးလုံးကိုခွဲထွက်၍ အမဲရောင် ”ပိုးကောင်ကြီး” အဆင့်သို့ရောက်သည်။
မိခင် နွားချေးပိုးမကြီးသည် မြေတွင်းထဲ၌ နှစ်လခွဲသုံးလမျှ ဥများကို လှည့်ပေး၍ နွားချေးလုံးမှ ”ပိုးကောင်ကြီး” ထွက်သည့် အချိန်တွင်မှ တာဝန်ပြီးဆုံးသည်။
အီကုတ် တူးဖော်ရရှိပုံ-
” တပေါင်း၊ တန်ခူး အီကုတ်တူး ကဆုန်၊ နယုန် အီကုတ်ကုန် ”
အီကုတ်များကို ခြောက်သွေ့ရာသီ၊ တပေါင်းလနှင့် တန်ခူးလ ရောက်သောအခါ အာလူး၊ ကြက်သွန်စိုက်ရန် စုပုံထားခဲ့သော နွားချေးပုံအဟောင်း နေရာများတွင် တူးယူရသည်။ နွားချေးပုံကို သေချာစွာ လှည်းကျင်းပြီးလျှင် ”အဆက်” (အသေပိတ်ထားသော တွင်းပေါက်)ကို ရှာရသည်။ အသေပိတ်ထားသော ”အဆက်” နွားချေးစကျန်လျှင် အညိုရောင် ခပ်ဝိုင်းဝိုင်းပုံစံဖြင့် ”အဆက်”မှန်း သိသာလေသည်။ နွားချေးမရောသော ”အဆက်”မှာ သာမန်မြေသားနှင့် တစ်ထပ်ထဲဖြစ်၍ မြေအရောင်နှင့် ၁ပေခွဲနီးပါး တူလေသည်။
အီကုတ်တွင်းများမှာ မြေသားမာသော နေရာများတွင် တွင်းတိမ်ပြီး၊ မြေသားပွသော နေရာတွင် တွင်းနက်သည်။ ”အဆက်” ပေါက်၍ တွင်းထဲတွင် မိခင်နွားချေးပိုးမကြီးအား ဖယ်ထုတ်၍ နွားချေးလုံးများကို ယူရသည်။ အီကုတ်တစ်တွင်းလျှင် အီကုတ်လုံး ၆လုံးမှ ၂၀လုံးထိ ရှိတတ်သည်။ အီကုတ်လုံးများ အကုန်မယူခင် တစ်လုံးကိုခွဲ၍ ”ချစင်၊ ဆင်” အဆင့်ရောက်ပြီလား ကြည့်ရသည်။ ”ချထုံ (အဖြူရောင်)” အဆင့်သာ ရှိသေးသော် မြေအသာပြန်ဖို့၍ ရက်သတ္တပတ် ၇ရက်ကြာမှ ပြန်လည်တူးဖော်ရသည်။
ဓနုရိုးရာ အီကုတ်ဟင်း ချက်နည်း-
ပါဝင်ပစ္စည်းများ- အီကုတ် ၅ ကောင်၊ ဆူးပုတ် ၂ စည်း၊ ကြက်သွန်ဖြူ ၁၁ မွှာ၊ ဂျင်းစိမ်း အနည်းငယ်၊ ကုလားအော်သီး ၁၅ တောင့်၊ ဆား ၁ ဇွန်း (စားပွဲတင်ဇွန်း)၊ ကြက်သားမှုန့် ၁ ဇွန်း (စားပွဲတင်ဇွန်း)၊ မဆလာ အနည်းငယ်။
ရှေးဦးစွာ အီကုတ်များကို ရေစင်အောင်ဆေး၍ ထက်ပိုင်း ပိုင်းထားပြီး မီးအေးအေးဖြင့် ကြော်ပါ။ ဂျင်း၊ ကြက်သွန်ဖြူ၊ ငြုပ်သီးများကို ကြေညှက်စွာ ထောင်းပြီးလျှင် ဆူးပုတ်ဖြင့်အတူ အိုးထဲထည့်ပါ။ ပြီးနောက် ဆားမဆလာများ ထည့်ပါ။ ရေအနည်းငယ်ထည့်၍ အဖုံးအုပ်ထားပါ။ ဆူးပုတ်များ နူးလျှင် သုံးဆောင်နိုင်ပါပြီ။ အီကုတ်ရဲ့ ချိုဆမ့်တဲ့ အရသာနဲ့ ဟင်းရဲ့အစပ် ပေါင်းလိုက်တဲ့အခါ အရသာရှိတဲ့ အီကုတ်ဟင်းကို ရှိပါပြီ ခင်ဗျာ။
Credit-အဲကျော်
