(Zawgyi)
ဓနိဖူးေျခာက္ေရေႏြး ေသာက္ရေအာင္
သိသူေဖာ္စား မသိသူေက်ာ္သြား
ျမန္မာျပည္ တနံတလ်ား ဒီေရေရာက္ေတာေတြမွာ ေပါက္ေရာက္ေနတဲ့ ဓနိပင္ေလးအေၾကာင္းေဖာက္သည္ခ်ပါရေစ။ ဓနိပင္ဆိုတာ ဓနိ႐ြက္ကို အိမ္မိုးတယ္၊ အရည္ကို အရက္ခ်က္တယ္လို႔ပဲ သာမာန္အားျဖင့္ သိထားၾကပါတယ္။ နယ္ခံေတြေျပာခ်က္အရ မိ႐ိုးဖလာအျဖစ္ ဓနိဖူးကို စားရင္ သြားနာ သြားကိုက္ေပ်ာက္တယ္ ဆိုတာေလာက္ပဲ သိထားေလေတာ့ သိပ္စိတ္မဝင္စားမိဘူး။ တခါမွ မစမ္းသပ္မိတာေရာ အက်ိဳးတရားကို မသိတာေရာ ပါပါတယ္ေလ။
ဒီတခါ ျမန္မာျပည္ေရာက္ေတာ့ ေက်ာက္ျဖဴဘက္ကို ခရီးဆက္ထြက္ရတယ္။ ေက်ာက္ျဖဴသြား လမ္းမွာ က်မမိတ္ေဆြ ကႀကီးသားက ဓနိပင္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ video file ေလး ဖြင့္ျပတယ္။ အခု သြားမဲ့ ရခိုင္ဘက္မွာ ဓနိပင္ေတြ ရွိတယ္။ ဓနိပင္ကထြက္တဲ့ ဓနိဖူးကို သင့္ေတာ္တဲ့ အ႐ြယ္အစားေလာက္ လွီး၊ အေျခာက္လွမ္းၿပီး က်ိဳေသာက္ရင္ သြားဖုံးေရာဂါ ေပ်ာက္တယ္၊ အေမာအပန္းေျပတယ္၊ ကင္ဆာအဖု အက်ိတ္ေပ်ာက္တယ္လို႔ အၾကမ္းဖ်ဥ္း ေျပာျပပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့လက သူ႔မိတ္ေဆြ ကႀကီးသား စစ္ေတြ သြားတာ ဓနိဖူးေျခာက္ ဝယ္လာၿပီး က်ိဳေသာက္တယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ေက်ာက္ျဖဴေရာက္ရင္ ရွာဝယ္ေပးပါလို႔ ဆိုလာတယ္။ ေက်ာက္ျဖဴမွာ ေဒသခံေတြကို ေမးေတာ့ မသိဘူးတဲ့။ ဓနိပင္ေတြေတာ့ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ မာန္ေအာင္ကြၽန္းဘက္မွာဆို ဧက ေလးငါးေသာင္းေလာက္ ရွိတယ္။ ဓနိဖူးေျခာက္ကို က်ိဳေသာက္လို႔ ေရာဂါေဝဒနာ ေပ်ာက္တယ္ဆိုတာ မသိဘူး။ ဓနိရည္ကေန အရက္ခ်က္ၾကတယ္လို႔ပဲ ေျပာၾကတယ္။ က်မလဲ ေရာက္ေလရာ ဓနိဖူးေျခာက္ ဘယ္မွာ ရႏိုင္မလဲပဲ ေမးေနရတယ္။ စစ္ေတြကေန သူ႔မိတ္ေဆြေတြ ဝယ္လာတာဆိုေတာ့ စစ္ေတြပဲ သြားလိုက္ဝယ္ေပးရမလို ျဖစ္ေနၿပီ။ (စစ္ေတြမွာ ကႀကီးသားတေယာက္က ဓနိဖူးေျခာက္ လုပ္ငန္း လုပ္ေနတယ္ဆိုပဲ) သိေတာ္မူတဲ့အတိုင္း ကႀကီးသားေတြက တေယာက္က ဒါဆိုရင္ ေနာက္တေယာက္လဲ ဒါပဲ။ အၿပိဳင္အဆိုင္ေတြ ဆိုေတာ့ မရမခ်င္း ေမးေပးေနရတယ္။ ေနာက္ဆုံး ေဒသခံက အေျခာက္ေတာ့ မရဘူး၊ အစိုေတာ့ရမယ္ ဆိုၿပီး ဓနိဖူးအစိုကို လိုခ်င္သေလာက္ ခုတ္ေပးလိုက္တယ္ ေအးေရာပဲ။ ေဟာ္တယ္ေရာက္မွ အစိတ္ေလးေတြ လုပ္ အေျခာက္ လွမ္းထားၿပီး ကိုရီးယားကို သယ္သြားလို႔ ေျပာလိုက္တယ္။ ဓနိဖူးကို ကိုရီးယားလို 해죽순 ဟဲဂ်ဳ႕ဆြန္းလို႔ ေခၚတယ္။ ဟဲဂ်ဳ႕ဆြန္းကို Youtube မွာ ရွာၾကည့္လိုက္ေတာ့ အားပါးပါး ဓနိဖူးကို သုေတသနျပဳထားတာေတြ ဓနိဖူးရဲ႕ အက်ိဳးအာနိသင္ေတြ ေျပာျပထားတာ အံ့ၾသစရာပါပဲ။
ကိုရီးယားမွာ ေႏြဦးရာသီေရာက္ရင္ ကိုယ္ေပၚမွာ အပူနာလို အဖုအက်ိတ္ေတြ ထြက္လာရင္ သတိထားရပါမယ္တဲ့။ ကိုယ္ခႏၶာမွာ ေရဓာတ္ခမ္းေျခာက္ၿပီး ႐ုတ္တရက္ လဲက်ေသဆုံးတတ္တယ္။ တစ္ႏွစ္မွာ ေရဓာတ္ ခမ္းေျခာက္ျခင္းနဲ႔အတူ ႏွလုံးနဲ႔ အာ႐ုံေၾကာကို ထိခိုက္ၿပီး ေသဆုံးသူဟာ သာမန္ ေသဆုံးသူထက္ ၁. ၅ ဆ ရွိပါတယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားတယ္။ အဲ့ဒါကို ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ ရွာေဖြေတြ႕ရွိခ်က္ကေတာ့ ဓနိဖူးမွာ ရွိပါတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဓနိဖူးမွာ ဗီတာမင္ E ႂကြယ္ဝစြာ ပါဝင္ေနတာေၾကာင့္ ဦးေႏွာက္နဲ႔ အာ႐ုံေၾကာေရာဂါ၊ ကင္ဆာေရာဂါ ၊ ခံတြင္းထဲမွာ သြားဖုံးေရာင္၊ သြားနာ သြားကိုက္၊ သြားမခိုင္တာ၊ ခံတြင္းနံ႔မေကာင္းတာ၊ သြားေတြ ေႂကြက်တာအျပင္ မ်က္စိ အတြင္းတိမ္၊ အဆစ္အျမစ္ေရာင္၊ မ်က္ႏွာမွာ ဝက္ၿခံလို အဖုေတြ ထြက္တာ အကုန္ေပ်ာက္တယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ မေကာင္းတဲ့ ကိုလက္စ္ထေရာကိုလည္း က်ေစတယ္။ ေဆး႐ုံက ဆင္းကာစ နာလန္ထ လူနာေတြလဲ ဓနိဖူးေျခာက္အရည္ကို ေသာက္ရင္ မၾကာခင္ပဲ နာလံထလာတယ္လို႔ သက္ေသျပဳၾကပါတယ္။
ဓနိဖူးေျခာက္ကို ေရနဲ႔ ျပဳပ္ၿပီး ေရေႏြးေသာက္သလို ေသာက္မွ အက်ိဳးပိုရွိပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က ဓနိဖူးေျခာက္ထမင္း ဓနိဖူးေျခာက္ ကင္ခ်ီ စသျဖင့္ ျပဳလုပ္စားေသာက္ၾကတယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဓနိဖူးေျခာက္ရည္ကို ေကာ္ဖီအစားထိုး ေသာက္မယ္ဆိုရင္ က်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူ ေပးပါတယ္လို႔ ကိုရီးယား အသိုင္းအဝိုင္းမွာ ေျပာေနၾကပါၿပီ။ ဓနိဖူးဟာ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ ဘလူးဘယ္ရီတို႔ထက္အက်ိဳးအာနိသင္ ထက္ျမက္တယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ကိုရီးယားေတြဟာ ဓနိဖူးကို ရွာေဖြတဲ့အခါ ေလယာဥ္နဲ႔ ၆ နာရီသာ ကြာေဝးတဲ့ ျမန္မာျပည္မွာ ေတြ႕သြားပါတယ္။ ပင္လယ္ဒီေရ အတက္အက်နဲ႔ ပင္လယ္ကမ္းစပ္ေတြမွာ ေပါက္ေရာက္တဲ့ ဓနိပင္ေတြဟာ ေလတိုက္တိုင္း ယိမ္းႏြဲ႕ေနပုံက ကိုရီးယားေတြကို လက္ယပ္ေခၚေနသလိုပါပဲ။ ျမန္မာျပည္ တနံတလ်ား ပင္လယ္ဒီေရ တက္ေရာက္ရာ ဒီေရာက္ေတာရဲ႕ ရတနာ ဓနိဖူးေတြကို လက္တကမ္းအကြာမွာ ရွိတဲ့ က်မတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြေရာက်န္းမာေရး အေထာက္အကူအျဖစ္ သုံးစြဲလို႔ မရႏိုင္ေပဘူးလား။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ကိုရီးယားေတြေတာင္ ဓနိဖူးေျခာက္ကို ႀကိဳတင္ကာကြယ္ကုသတဲ့ က်န္းမာေရး အေထာက္အကူျပဳ အစားအစာ တရပ္လို႔ ယူဆထားတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ပါပဲ။
ဓနိဖူးေျခာက္ေရေႏြး ေသာက္ျခင္းျဖင့္ ေရာဂါေဝဒနာမ်ား သက္သာေပ်ာက္ကင္းၾကပါေစ။
Credit – မာလာေ႐ႊ၊ ရမၼာရမၼာေျမရဲ႕ သဘာဝ အလွအပမ်ား
(Unicode)
ဓနိဖူးခြောက်ရေနွေး သောက်ရအောင်
သိသူဖော်စား မသိသူကျော်သွား
မြန်မာပြည် တနံတလျား ဒီရေရောက်တောတွေမှာ ပေါက်ရောက်နေတဲ့ ဓနိပင်လေးအကြောင်းဖောက်သည်ချပါရစေ။ ဓနိပင်ဆိုတာ ဓနိရွက်ကို အိမ်မိုးတယ်၊ အရည်ကို အရက်ချက်တယ်လို့ပဲ သာမာန်အားဖြင့် သိထားကြပါတယ်။ နယ်ခံတွေပြောချက်အရ မိရိုးဖလာအဖြစ် ဓနိဖူးကို စားရင် သွားနာ သွားကိုက်ပျောက်တယ် ဆိုတာလောက်ပဲ သိထားလေတော့ သိပ်စိတ်မဝင်စားမိဘူး။ တခါမှ မစမ်းသပ်မိတာရော အကျိုးတရားကို မသိတာရော ပါပါတယ်လေ။
ဒီတခါ မြန်မာပြည်ရောက်တော့ ကျောက်ဖြူဘက်ကို ခရီးဆက်ထွက်ရတယ်။ ကျောက်ဖြူသွား လမ်းမှာ ကျမမိတ်ဆွေ ကကြီးသားက ဓနိပင်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ video file လေး ဖွင့်ပြတယ်။ အခု သွားမဲ့ ရခိုင်ဘက်မှာ ဓနိပင်တွေ ရှိတယ်။ ဓနိပင်ကထွက်တဲ့ ဓနိဖူးကို သင့်တော်တဲ့ အရွယ်အစားလောက် လှီး၊ အခြောက်လှမ်းပြီး ကျိုသောက်ရင် သွားဖုံးရောဂါ ပျောက်တယ်၊ အမောအပန်းပြေတယ်၊ ကင်ဆာအဖု အကျိတ်ပျောက်တယ်လို့ အကြမ်းဖျဉ်း ပြောပြပါတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့လက သူ့မိတ်ဆွေ ကကြီးသား စစ်တွေ သွားတာ ဓနိဖူးခြောက် ဝယ်လာပြီး ကျိုသောက်တယ်လို့ ပြောတယ်။ ကျောက်ဖြူရောက်ရင် ရှာဝယ်ပေးပါလို့ ဆိုလာတယ်။ ကျောက်ဖြူမှာ ဒေသခံတွေကို မေးတော့ မသိဘူးတဲ့။ ဓနိပင်တွေတော့ အများကြီး ရှိတယ်။ မာန်အောင်ကျွန်းဘက်မှာဆို ဧက လေးငါးသောင်းလောက် ရှိတယ်။ ဓနိဖူးခြောက်ကို ကျိုသောက်လို့ ရောဂါဝေဒနာ ပျောက်တယ်ဆိုတာ မသိဘူး။ ဓနိရည်ကနေ အရက်ချက်ကြတယ်လို့ပဲ ပြောကြတယ်။ ကျမလဲ ရောက်လေရာ ဓနိဖူးခြောက် ဘယ်မှာ ရနိုင်မလဲပဲ မေးနေရတယ်။ စစ်တွေကနေ သူ့မိတ်ဆွေတွေ ဝယ်လာတာဆိုတော့ စစ်တွေပဲ သွားလိုက်ဝယ်ပေးရမလို ဖြစ်နေပြီ။ (စစ်တွေမှာ ကကြီးသားတယောက်က ဓနိဖူးခြောက် လုပ်ငန်း လုပ်နေတယ်ဆိုပဲ) သိတော်မူတဲ့အတိုင်း ကကြီးသားတွေက တယောက်က ဒါဆိုရင် နောက်တယောက်လဲ ဒါပဲ။ အပြိုင်အဆိုင်တွေ ဆိုတော့ မရမချင်း မေးပေးနေရတယ်။ နောက်ဆုံး ဒေသခံက အခြောက်တော့ မရဘူး၊ အစိုတော့ရမယ် ဆိုပြီး ဓနိဖူးအစိုကို လိုချင်သလောက် ခုတ်ပေးလိုက်တယ် အေးရောပဲ။ ဟော်တယ်ရောက်မှ အစိတ်လေးတွေ လုပ် အခြောက် လှမ်းထားပြီး ကိုရီးယားကို သယ်သွားလို့ ပြောလိုက်တယ်။ ဓနိဖူးကို ကိုရီးယားလို 해죽순 ဟဲဂျု့ဆွန်းလို့ ခေါ်တယ်။ ဟဲဂျု့ဆွန်းကို Youtube မှာ ရှာကြည့်လိုက်တော့ အားပါးပါး ဓနိဖူးကို သုတေသနပြုထားတာတွေ ဓနိဖူးရဲ့ အကျိုးအာနိသင်တွေ ပြောပြထားတာ အံ့သြစရာပါပဲ။
ကိုရီးယားမှာ နွေဦးရာသီရောက်ရင် ကိုယ်ပေါ်မှာ အပူနာလို အဖုအကျိတ်တွေ ထွက်လာရင် သတိထားရပါမယ်တဲ့။ ကိုယ်ခန္ဓာမှာ ရေဓာတ်ခမ်းခြောက်ပြီး ရုတ်တရက် လဲကျသေဆုံးတတ်တယ်။ တစ်နှစ်မှာ ရေဓာတ် ခမ်းခြောက်ခြင်းနဲ့အတူ နှလုံးနဲ့ အာရုံကြောကို ထိခိုက်ပြီး သေဆုံးသူဟာ သာမန် သေဆုံးသူထက် ၁. ၅ ဆ ရှိပါတယ်လို့ ဖော်ပြထားတယ်။ အဲ့ဒါကို ကာကွယ်ဖို့အတွက် ရှာဖွေတွေ့ရှိချက်ကတော့ ဓနိဖူးမှာ ရှိပါတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ဓနိဖူးမှာ ဗီတာမင် E ကြွယ်ဝစွာ ပါဝင်နေတာကြောင့် ဦးနှောက်နဲ့ အာရုံကြောရောဂါ၊ ကင်ဆာရောဂါ ၊ ခံတွင်းထဲမှာ သွားဖုံးရောင်၊ သွားနာ သွားကိုက်၊ သွားမခိုင်တာ၊ ခံတွင်းနံ့မကောင်းတာ၊ သွားတွေ ကြွေကျတာအပြင် မျက်စိ အတွင်းတိမ်၊ အဆစ်အမြစ်ရောင်၊ မျက်နှာမှာ ဝက်ခြံလို အဖုတွေ ထွက်တာ အကုန်ပျောက်တယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။ မကောင်းတဲ့ ကိုလက်စ်ထရောကိုလည်း ကျစေတယ်။ ဆေးရုံက ဆင်းကာစ နာလန်ထ လူနာတွေလဲ ဓနိဖူးခြောက်အရည်ကို သောက်ရင် မကြာခင်ပဲ နာလံထလာတယ်လို့ သက်သေပြုကြပါတယ်။
ဓနိဖူးခြောက်ကို ရေနဲ့ ပြုပ်ပြီး ရေနွေးသောက်သလို သောက်မှ အကျိုးပိုရှိပါတယ်။ တချို့က ဓနိဖူးခြောက်ထမင်း ဓနိဖူးခြောက် ကင်ချီ စသဖြင့် ပြုလုပ်စားသောက်ကြတယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။ ဓနိဖူးခြောက်ရည်ကို ကော်ဖီအစားထိုး သောက်မယ်ဆိုရင် ကျန်းမာရေးကို အထောက်အကူ ပေးပါတယ်လို့ ကိုရီးယား အသိုင်းအဝိုင်းမှာ ပြောနေကြပါပြီ။ ဓနိဖူးဟာ ကြက်သွန်ဖြူ၊ ဘလူးဘယ်ရီတို့ထက်အကျိုးအာနိသင် ထက်မြက်တယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။ ကိုရီးယားတွေဟာ ဓနိဖူးကို ရှာဖွေတဲ့အခါ လေယာဉ်နဲ့ ၆ နာရီသာ ကွာဝေးတဲ့ မြန်မာပြည်မှာ တွေ့သွားပါတယ်။ ပင်လယ်ဒီရေ အတက်အကျနဲ့ ပင်လယ်ကမ်းစပ်တွေမှာ ပေါက်ရောက်တဲ့ ဓနိပင်တွေဟာ လေတိုက်တိုင်း ယိမ်းနွဲ့နေပုံက ကိုရီးယားတွေကို လက်ယပ်ခေါ်နေသလိုပါပဲ။ မြန်မာပြည် တနံတလျား ပင်လယ်ဒီရေ တက်ရောက်ရာ ဒီရောက်တောရဲ့ ရတနာ ဓနိဖူးတွေကို လက်တကမ်းအကွာမှာ ရှိတဲ့ ကျမတို့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေရောကျန်းမာရေး အထောက်အကူအဖြစ် သုံးစွဲလို့ မရနိုင်ပေဘူးလား။ ဘာ့ကြောင့်လဲဆိုတော့ ကိုရီးယားတွေတောင် ဓနိဖူးခြောက်ကို ကြိုတင်ကာကွယ်ကုသတဲ့ ကျန်းမာရေး အထောက်အကူပြု အစားအစာ တရပ်လို့ ယူဆထားတဲ့ အတွက်ကြောင့်ပါပဲ။
ဓနိဖူးခြောက်ရေနွေး သောက်ခြင်းဖြင့် ရောဂါဝေဒနာများ သက်သာပျောက်ကင်းကြပါစေ။
Credit – မာလာရွှေ၊ ရမ္မာရမ္မာမြေရဲ့ သဘာဝ အလှအပများ
