ဆီးခ်ိဳေရာဂါေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးမ်ား ေရွာင္ရွားဖို႔
နည္းလမ္းမ်ား
ေရးသားသူ Kyaw Thura Htun
ေဆးပညာပိုင္းဆုိင္ရာတည္းျဖတ္သူ Dr. Thurein Hlaing Win.
ဆီးခ်ိဳေရာဂါသည္ တစ္သက္တာလံုးဂရုစိုုက္ရမည့္ ေရာဂါျဖစ္ေသာေၾကာင့္ဆီးခ်ိဳေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးမ်ားကိုကာကြယ္ရန္ နည္းလမ္္းမ်ားကို စဥး္စားသင့္ပါတယ္။ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါမ်ိဳးသည္ အေရးၾကီးပါတယ္။ကုသမႈေတြကိုအျမဲတမ္းစနစ္တက်ခံယူရမယ့္အျပင္ကိုယ္တိုင္လည္းဂရုစိုက္ရမွာျဖစ္တယ္။ ဂရုတစိုက္ကုသျခင္းက ဆီးခ်ိဳေနာက္ဆက္တြဲ ေၾကာက္စရာေကာင္းေသာ ေသသည္အထိျဖစ္ေစနုိင္သည့္ ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးမ်ားကို ေလ်ာ့ခ်ေပးနုိင္ပါသည္။
ဆီးခ်ိဳေရာဂါထိန္းခ်ဳပ္နုိင္ျပီးက်န္းမာေသာအနာဂတ္ကိုပိုင္ဆိုင္နုိင္ဖို ့ေအာက္ပါ နညး္လမ္းမ်ားကို ေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါတယ္။
(၁) သင့္ရဲ႕ဆီးခ်ိဳကိုထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔စီစဥ္ပါ။
သင့္ဆီးခိ်ဳေရာဂါကိုကုသေပးေနေသာအဖြဲ ့၀င္မ်ား( ဥပမာ- ဆရာ၀န္၊ ဆီးခိ်ဳအထူးသူနာျပဳ၊ အာဟာရပညာရွင္)တုိ က သင့္ကိုဆီးခ်ိဳအတြက္ ေဆာင္ရန္ေရွာင္ရန္ေတြနားလည္ေအာင္အကူအညီေတြေပးနိုင္ပါတယ္။ဆီးခ်ိဳကိုထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ကေတာ့သင္အပိုင္းပါ။
ဆီးခ်ိဳနဲ႔ပတ္သက္မ်ွသင္ေလ့လာနိုင္သေလာက္ ေလ့လာပါ။က်န္းမာစြာစားေသာက္ၿပီး ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ဖို႔လည္းမေမ့ပါနဲ႔။ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကိုလည္းထိန္းပါ။သင့္ေသြးတြင္းသၾကားဓါတ္ကိုလည္း ပုံမွန္တိုင္းတာပါ။သင့္ဆရာဝန္ၫႊန္ၾကားတဲ့အတိုင္း ေသြးတြင္းသၾကားဓါတ္ကိုထိန္းပါ။တကယ္လို႔အကူအညီလိုရင္ဆရာဝန္ကိုဆက္သြယ္ဖို႔ဝန္မေလးပါနဲ႔။
(၂) ေဆးလိပ္မေသာက္ပါနဲ႔။
ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းကသင့္ဆီးခ်ိဳကိုအေျခအေနပိုဆိုးေစပါတယ္။
• ေျခေထာက္ရဲ႕ ေသြးလည္ပတ္မႈကို ေလ်ာ့နည္းေစၿပီးေရာဂါပိုးကူးစက္ဖို႔ပိုလြယ္ကူေစၿပီးျပည္တည္နာေတြျဖစ္နိုင္တဲ့အျပင္အခန္႔မသင့္ရင္ ေျခေထာက္ပုပ္ၿပီးျဖတ္လိုက္ရတဲ့အထိျဖစ္နိုင္ပါတယ္။
• နွလံုးေရာဂါ
• ေလျဖတ္ျခင္း
• မ်က္လံုးကြယ္ျခင္း
• အာရံုေၾကာထိခိုက္ျခင္း
• ေက်ာက္ကပ္ထိခိုက္ျခင္းတို႔ျဖစ္နိုင္ပါတယ္
ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း (သို ့) ေဆးရြက္ၾကီးတျခားအမ်ုိဳးအစားမ်ားသံုးေနတာကို ျဖတ္ဖို ့ အတြက္သင့္ဆရာဝန္နဲ႔တိုင္ပင္ပါ။
(၃) သင့္ေသြးတိုးနႈန္းနဲ႔ကိုလက္စထေရာပါဝင္မႈနႈန္းကိုထိန္းထားပါ။
ေသြးတိုးကလည္းဆီးခ်ိဳလိုပဲ ေသြးေၾကာေတြကိုပ်က္စီးေစပါတယ္။ကိုလက္စထေရာျမင့္တက္ျခင္းကလည္းဂရုစိုက္စရာတစ္ခုပါ။သင့္မွာဆီးခ်ိဳရွိရင္အေျခအေနပိုဆိုးလာေစပါတယ္။ဒီအေျခအေနေတြအားလံုး ေပါင္းသြားတဲ့အခါနွလံုးေရာဂါ၊ ေလျဖတ္ျခင္းနဲ႔တျခားေသနုိင္ေလာက္တဲ့အေျခအေနေတြထိျဖစ္လာနိုင္ပါတယ္။က်န္းမာေရးနဲ႔ညီၫြတ္ေသာ အဆီနည္းေသာ အစားအေသာက္မ်ား စားသံုးျခင္းနဲ႔ေလ့က်င့္ခန္းမွန္မွန္လုပ္ျခင္းကေသြးတိုးထိန္းနိုင္ၿပီးကိုလ္စထေရာပါဝင္မႈက်ေစပါတယ္။သင့္ဆရာဝန္အေနနဲ႔ ေဆးေတြလည္း ေပးေကာင္း ေပးနိုင္ပါတယ္။
(၄) ဆရာဝန္နဲ႔ ေတြ႕ရမယ့္ရက္၊မ်က္လံုးစစ္ေဆးရမယ့္ရက္ကိုႀကိဳတင္စီစဥ္ပါ
နွစ္စဥ္ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာနဲ႔မ်က္စိစစ္ေဆးျခင္းေတြအျပင္ ဆီးခိ်ဳေရာဂါစစ္ေဆးဖို ့တစ္နွစ္ကိုဆရာဝန္ဆီအနည္းဆံုးသံုးေလးခါသြားသင့္ပါတယ္။
ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာစစ္ေဆးတဲ့အခါမွာေတာ့ဆရာဝန္ကသင့္ကိုစားေသာက္မႈပံုစံနဲ႔ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈအေျခအေနကိုေမးၿပီးဆီးခ်ိဳေရာဂါေနာက္ဆက္တြဲလကၡဏာ (ဥပမာ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးျခင္း၊ အာရုံေၾကာခ်ိဳ ့ယြင္းျခင္း၊ နွလံုးေရာဂါ လကၡဏာ) ေတြကိုစစ္ေဆးပါလိမ့္မယ္။ဒါ့အျပင္တျခားက်န္းမာေရးဆိုင္ရာျပႆနာေတြကိုလည္းစစ္ေဆးပါလိမ့္မယ္။
သင့္မ်က္စိအထူးကုဆရာ၀န္က အျမင္လႊာပ်က္စီးျခင္း၊ အတြင္းတိမ္ နဲ ့ေရတိမ္ လကၡဏာမ်ား စစ္ေဆးပါလိမ့္္မယ္။
(၅) ကာကြယ္ေဆးပံုမွန္ထိုးပါ။
ေသြးထဲမွာသၾကားဓာတ္ျမင့္မားတာကသင္ကို ကိုယ္ခံအားနည္းေစပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ကာကြယ္ေဆးေတြကပိုျပီးအေရးပါလာပါတယ္။သင္ဆရာဝန္ကိုဒီေဆးေတြအေၾကာင္းေမးပါ။
• တုပ္ေကြးကာကြယ္ေဆး : နွစ္စဥ္တုပ္ေကြးကာကြယ္ေဆးထိုးထားျခင္းကသင့္ကိုက်န္းမာေနေစမယ့္အျပင္တုပ္ေကြး၏ ဆိုးရြားတဲ့ေနာက္ဆက္တြဲျပႆနာေတြမျဖစ္ေအာင္လည္းကာကြယ္ေပးပါတယ္။
• အဆုတ္ေရာင္ေရာဂါကာကြယ္ေဆး : ပံုမွန္ဆိုဒီေဆးကတစ္ႀကိမ္ပဲထိုးဖို႔လိုေပမယ့္သင့္မွာဆီးခ်ိဳရွိေနရင္ဒါမွမဟုတ္အသက္၆၅ထက္ႀကီးေနရင္ေတာ့၅နွစ္အၾကာတြင္ booster (ခုခံအားျမွင့္ေဆး) တစ္လံုးထပ္ထိုးရပါမယ္။
• အသည္းေရာင္အသားဝါ B ကာကြယ္ေဆး :ေရာဂါထိန္းခ်ဳပ္ေရးနွင့္ ကာကြယ္ေရးစင္တာက ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးမထုိးရေသးေသာဆီးခ်ိဳေ၀ဒနာသည္လူငယ္မ်ားနွင့္ အသက္ ၆၀ ေအာက္အ႐ြယ္မ်ားတြင္ထိုးသင့္ေၾကာင္းေထာက္ခံထားပါတယ္။တကယ္လို႔သင္ကအသက္၆၀ နွင့္အထက္ျဖစ္ျပီး ေဆးတစ္ခါမွမထိုးရေသးဘူးဆိုရင္ေတာ့ထိုးသင့္မသင့္ကိုဆရာဝန္နဲ႔ေဆြးေနြးပါ။
• တျခားကာကြယ္ေဆးမ်ား : ေမးခိုင္ကာကြယ္ေဆးကိုလည္းထိုးထားသင့္ပါတယ္။ဆရာဝန္ကလည္းတျခားကာကြယ္ေဆးေတြကိုၫႊန္ၾကားနိုင္ပါတယ္။
photo – credit
