ခရုသင္း၊သမင္ျဖဴအေျကာင္း သိေကာင္းစရာ
====================
====================
ခရုသင္းသမင္ျဖဴဆိုတာဘာလဲ။
ခရုသင္းသမင္ျဖဴသည္ အေရျပားေပၚတြင္ အကြက္လိုက္အေရာင္ေျပာင္းသြားေသာေရာဂါျဖစ္သည္။ အေရျပားအေရာင္ေပ်ာက္/ေဖ်ာ့ေသာနႈန္းကိုခန္႕မွန္း၍မရပါ။ ဆံပင္၊ ခံတြင္းနွင့္ မ်က္လံုးအပါအ၀င္ ခႏၶာကိုယ္၏ အေရျပားမည္သည့္ေနရာတြင္မဆိုျဖစ္နိုင္သည္။
ခရုသင္းသမင္ျဖဴမည္သည့္အသားအေရမ်ိဳးတြင္မဆိုျဖစ္နိုင္ျပီးအသားညိဳသူမ်ားတြင္ပိုသိသာသည္။ ထိုေရာဂါသည္ အသက္အႏၱရာယ္မရွိပါ။ ကူးစက္တတ္ေသာေရာဂါမ်ိဳးလည္းမဟုတ္ပါ။ သို႕ေသာ္လည္းသင့္အတြက္ အေနခက္ေစလိမ့္မည္။
ေရာဂါလကၡဏာမ်ား
ခရုသင္းသမင္ျဖဴဘာေျကာင့္ျဖစ္ရလဲ။
အေရျပား၏ေရာင္ျခယ္ပစၥည္းတမ်ိဳးျဖစ္ေသာမယ္လနင္ (Melanin)မရွိေသာေနရာမ်ားတြင္ကြက္၍ ခရုသင္းသမင္ျဖဴျဖစ္ရျခင္းျဖစ္သည္။ မယ္လနင္ကို Melanocyte ဟုေခၚေသာအေရျပားဆဲလ္တမ်ိဳးမွထုတ္ေပးျပီး၎သည္ အသားေရအေရာင္ နွင့္ ေနေရာင္ဒဏ္မွကာကြယ္နိုင္ရန္အကူအညီေပးသည္။
Melanin မရွိရျခင္းအေၾကာင္းကိုတိက်စြာမသိေသးေသာ္လည္း ခႏၶာကိုယ္၏ခုခံအားစနစ္ နွင့္ အေရျပားရွိအာရုံေၾကာမ်ားမူမမွန္ျခင္းေျကာင့္ျဖစ္သည္ဟုယူဆပါသည္။မိသားစု၀င္ထဲတြင္ ေရာဂါျဖစ္ဖူးသူရွိလွ်င္ ၊ ခႏၶာကိုယ္၏ခုခံအားစနစ္မူမမွန္ျခင္းေၾကာင့္ သိုင္းရိြဳက္ေဟာ္မုန္းလြန္ကဲေသာေရာဂါရွိလွ်င္ခရုသင္းသမင္ျဖဴျဖစ္နိုင္ေခ်ပိုမ်ားသည္။
ခရုသင္းသမင္ျဖဴသည္ ကူးစက္တတ္ေသာေရာဂါမဟုတ္သည့္အတြက္ ေရာဂါရွိသူနွင့္ ထိေတြ႕ရုံမွ်နွင့္မကူးစက္ပါ။သင့္ဆံပင္၊ ခံတြင္းနွင့္ မ်က္လံုးမ်ားအေရာင္ေဖ်ာ့လာသည္ဟုသံသယရွိပါက ဆရာ၀န္နွင့္တိုင္ပင္ပါ။
ခရုသင္းသမင္ျဖဴကိုဘယ္လိုကုသမလဲ။
နဂိုအေရျပားအရာင္ရရွိရန္ ကုသနည္းမ်ားစြာရွိေသာ္လည္းရလဒ္ကိုခန္႕မွန္း၍မရနိုင္ပါ။ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဴးမ်ားလည္းခံစားရႏိုင္ပါသည္။
ထို႕ေျကာင့္ သင့္ဆရာ၀န္က ပထမဦးစြာေနပူစာလႈံျခင္းနွင့္ မိ္တ္ကပ္အခ်ိဳ႕ကိုအသံုးျပဳရန္ အျကံဥာဏ္ေပးေကာင္းေပးနိုင္ပါသည္။
ေဆးသို႕မဟုတ္ အျခားေသာနည္းမ်ားျဖင့္ကုသမည္ဆိုလွ်င္ သိသာေသာအက်ိဳးရလဒ္ရရန္ လအတန္ျကာျမင့္ပါလိမ့္မည္။ အက်ိဳးမထူးခင္ပင္ သင္သည္ အျခားေသာနည္းလမ္းတမ်ိဳးျဖင့္ ေျပာငး္၍ကုသေကာင္းကုသေနနိုင္သည္။
ေဆးမ်ား
ခရုသင္းသမင္ျဖဴသည္ Melanin မရွိျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ရာတြင္၎ကိုရပ္တန္႕ေစေသာေဆးမရွိပါ။ သို႕ေသာ္ အခ်ိဳ႕ေဆးမ်ားသည္ အလင္းေရာင္ကုထံုးနွင့္တြဲကုလွ်င္ အသားေရာင္တက္လာသည္ကိုေတြ႔နိုင္သည္။
• ေရာင္ရမ္းမႈကိုေလွ်ာ့ခ်ေပးေသာခရင္မ္မ်ား
Corticosteroid ပါ၀င္ေသာလိမ္းေဆးမ်ားကိုေရာဂါျဖစ္စတြင္ လိမ္းေပးလွ်င္ အေရျပားေရာင္ျပန္တက္လာေပမည္။သို႕ေသာ္ လအေတာ္ၾကာမွသိသာတာမ်ိဳးလည္းျဖစ္နိုင္သည္။ထိုလိမ္းေဆးသည္ အသံုးျပဳရလြယ္ကူေသာ္လည္းအေရျပားပါးျခင္း၊ အစင္းရာမ်ားျဖစ္ျခင္းစသည့္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ားခံစားရႏိုင္သည္။ကေလးငယ္မ်ားနွင့္ အကြက္မ်ားေသာလူနာမ်ားအတြက္ ပုိအားေပ်ာ့ေသာေဆးပံုစံမ်ိဳးလည္းရွိသည္။
• ဗီတာမင္ဒီ
Calcipotrieneပါ၀င္ေသာ Donovexအမည္ရွိလိမ္းေဆးျဖစ္ျပီး Corticosteroid ခရင္မ္၊ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ကုထံုးတို႕ႏွင့္တြဲနိုင္သည္။ အသားေျခာက္ျခင္း၊ အနီကြက္ထျခင္း၊ယားယံျခင္းတို႕ျဖစ္နိုင္ပါသည္။
• ခုခံအားစနစ္အေပၚသက္ေရာက္ေသာေဆးမ်ား
ပါ၀င္ေသာ အဆီမ်ားသည္ အကြက္နည္း/ေသးေသာ၊အထူးသျဖင့္ မ်က္နွာနွင့္လည္ပင္းတြင္ျဖစ္ေသာသူမ်ားအတြက္အသံုး၀င္ပါသည္။၎သည္ Corticpsteroidsထက္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးနည္းျပီးခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ဘီကုထံုးႏွင့္ တြဲသံုးႏုိင္သည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအစားအေသာက္နဲ႔ ေဆး၀ါးကြပ္ကဲေရးအဖြဲ႔မွ ထိုေဆးမ်ားအသံုးျပဳမႈသည္ အေရျပားကင္ဆာနွင့္ ကင္ဆာက်ိတ္တုိ႔ျဖစ္ေစရန္ဆက္ႏြယ္မႈရွိေျကာင္းသတိေပးထားသည္။
• ေဆးနွင့္အလင္းေရာင္ကုထံုးတြဲ၍ကုသျခင္း
၎သည္ နဂုိအေရျပားအေရာင္ရရွိရန္အတြက္ Psoralenဟုေခၚေသာေဆးနွင့္ အလင္းေရာင္တို႔ကိုတြဲကုသျခင္းျဖစ္သည္။ Psoralenကုိေသာက္ျပီးလွ်င္ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ေအ (သို႔)ဘီ ႏွင့္ထိေတြ႕ေစျခင္းျဖစ္သည္။ Psorlenသည္ အလင္းေရာင္၏အာနိသင္ကိုပိုရေစျပီးသင့္အားပန္းေရာင္ အဆင့္အေရျပားအေရာင္ကိုဦးစြာျဖစ္ေစလိမ္႕မည္။ အနာက်က္သြားမွ နဂုိအေရာင္ျဖစ္သြားလိမ္႕မည္။ ထိုကုသမႈကို ၁ပတ္ ၃ၾကိမ္ ၆လမွ ၁၂လအထိ ခံယူရမည္။
ျဖစ္နုိုင္ေခ်ရွိေသာေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ားမွာေနေလာင္ျခင္း၊ အရည္ၾကည္ဖုျဖစ္ျခင္း၊ ယားယံျခင္း၊ အသားညိဳသြားျခင္းနွင့္ အတြင္းတိမ္နွင့္ အေရျပားကင္ဆာျဖစ္နိုင္ေခ်မ်ားျခင္းတို႕ျဖစ္သည္။ထို႕ေၾကာင့္ ကုသမႈခံျပီးကာစ ၁-၂ ရက္တြင္ေနေရာင္ကာခရင္မ္လိမ္းျခင္း၊ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ကာကြယ္ေသာမ်က္မွန္တပ္ျခင္းနွင့္ ေနေရာင္နွင့္ တိုက္ရုိက္ထိေတြ႕မႈကိုေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းျဖင့္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ားကိုေလွ်ာ့ခ်နိုင္သည္။Psoralenႏွင့္ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ကုထံုးကို ၁၂ ေအာက္ကေလးမ်ားအတြက္ အသံုးမျပဳသင့္ပါ။
• အလင္းေရာင္ကုထံုး
၎သည္ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ဘီတမ်ိဳးတည္းနွင့္(Psoralenမပါ)ကုသျခင္းျဖစ္သည္။ ၁ပတ္လွ်င္ ၃ၾကိမ္ ကုသမႈခံယူရသည္။ မ်က္နွာ၊ ကိုယ္ နွင့္ လက္၊ေျခမ်ားတြင္ျဖစ္ေသာအကြက္မ်ားအတြက္ သံုးသည္။
• ေလဆာကုထံုး
၎သည္ အကြက္ျဖစ္ေသာေနရာကိုခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ ဘီ ပါ၀င္ေသာ ေလဆာေရာင္ျခည္ျဖင့္ကုသျခင္းျဖစ္သည္။
၎နည္းလမ္းကိုအကြက္ေသးေသာသူမ်ားအတြက္ သံုးနိုင္ျပီးလိမ္းေဆးမ်ားနွင့္တြဲသံုးနိုင္သည္။ အရည္ၾကည္ဖုျဖစ္ျခင္း၊အသားနီရဲျခင္းတို႕ခံစားရႏိုင္ပါသည္။
ခြဲစိတ္ကုသျခင္း
အထက္ပါ အလင္းေရာင္ကုထံုး၊ေဆးမ်ားနွင့္ အဆင္မေျပပါကခြဲစိတ္ကုသနိုင္သည္။ ထိုကုသမႈမ်ားနွင့္လည္းတြဲကုနိုင္သည္။ ဠင္းသည္လည္းသင့္အသားေရာင္ကိုနဂုိ၊ နဂိုနီးနီးရလာေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးလိမ့္မည္။
• အေရျပားအစားထိုးျခင္း
ဆရာ၀န္က သင္၏ပုံမွန္အေရာင္ရွိေသာအေရျပားကိုလွီးကာအကြက္ျဖစ္ေသာေနရာတြင္အစားထည့္လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။အကြက္ေသးငယ္လွ်င္ ထိုနည္းကိုအသံုးျပဳနိုင္သည္။ အနာပိုး၀င္ျခင္း၊ အမာရြတ္က်န္ျခင္း၊ အေရျပားမညီညာျခင္းနွင့္ အေရျပားအေရာင္မတက္လာျခင္းတို႕ ျဖစ္ နိုင္သည္။
• အရည္ၾကည္ဖုအစားထိုးျခင္း
ဆရာ၀န္သည္ ပံုမွန္အရျပားေပၚတြင္ အရည္ၾကည္ဖုျဖစ္ေအာင္လုပ္ယူျပီးထိုအရည္ကိုေဖာက္ျပီးက်န္ခဲ့ေသာအေပၚယံလႊာကိုေရာဂါျဖစ္ေသာအကြက္ေနရာတြင္အစားထိုးလိုက္ျခင္းျဖစင္သည္။ အနာပိုး၀င္ျခင္း၊ အမာရြတ္က်န္ျခင္း၊ အေရျပားမညီညာျခင္းနွင့္ အေရျပားအေရာင္မတက္လာျခင္းတို႕ျဖစ္နိုင္သည္။
အမာရြတ္က်န္ရွိနိုင္ေျခအနည္းဆံုးနည္းလမ္းလည္းျဖစ္သည္။
• တက္တူးထိုးျခင္း
ထိုနည္းလမ္းသည္ ကြက္ေနေသာအေရျပားေနရာသို႕ ေရာင္ျခယ္ထည့္သြင္းျခင္းျဖစ္သည္။ နႈတ္ခမ္းနားတ၀ုိက္နွင့္ အသားညိဳသူမ်ားတြင္ ပိုအသံုး၀င္ေသာနည္းလမ္းျဖစ္သည္။ အားနည္းခ်က္မ်ားမွာအသားေရာင္မညီညာျခင္း၊ တက္တူးအေရာင္မညီျခင္းနွင့္ ေနေလာင္ဒဏ္မခံနိုင္ျခင္းတို႕ျဖစ္သည္။ တက္တူးထိုးျခင္းျဖင့္ ေကာင္းေသာအေရျပားအစိတ္အပိုင္းပ်က္စီးသြားပါကထိုေနရာတြင္ ခရုသင္းသမင္ျဖဴကြက္မ်ားျဖစ္လာနိုင္သည္။
ခရုသင္းသမင္ျဖဴ၏ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးမ်ား
ခရုသင္းသမင္ျဖဴနွင့္တြဲ၍အျခားေသာ ျပသနာမ်ားလည္းျဖစ္လာနိုင္သည္။ ခရုသင္းသမင္ျဖဴျဖစ္သည့္ေနရာမ်ားတြင္ မယ္လနင္ေရာင္ျခယ္မရွိေတာ့ျခင္းေၾကာင့္ ေနေရာင္ကာခရင္မ္ မလိမ္းလွ်င္ ေနေရာင္ဒဏ္ကိုခံရနို္င္ေျခပိုမ်ားသည္။ ခရုသင္းသမင္ျဖဴသည္ မ်က္လံုးအေရာင္ကိုပါေျပာင္းလဲေစနိုင္ျပီးနားမၾကားေတာ့ျခင္းတို႕လည္းျဖစ္နိုင္သည္။ၾကာလာလွ်င္ မိမိကိုယ္ကိုယ္ယံုၾကည္မႈက်ဆင္းျခင္းနွင့္ သိမ္ငယ္စိတ္မ်ားပါ၀င္လာနိုင္သည္။
==========
ေရးသားသူ Dr. Zin Thu Thu Win
ေဆးပညာပိုင္းဆုိင္ရာတည္းျဖတ္သူ Dr. K Zin Thwe.
