(Zawgyi)
ေျမာက္ကိုးရီးယားမွာ အျပင္းအထန္ ကန႔္ကြက္ထားတဲ့ စည္းကမ္းမ်ား
ေတာင္ကိုးရီးယားက ကမာၻ႔ အဆင့္အျမင့္ဆုံးႏိုင္ငံထဲမွာ ပါေနေပမယ့္ ေျမာက္ကိုးရီးယားကေတာ့ တားျမစ္တာေတြ၊ ကန႔္သတ္တာေတြနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးဖို႔ ေတာ္ေတာ္လိုေသးတဲ့ ႏိုင္ငံ တႏိုင္ငံ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေျမာက္ကိုးရီးယားရဲ႕ ထင္ရွားတဲ့ စည္းကမ္းေတြကေတာ့ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ဆံပင္ပုံစံကိုပဲ ညႇပ္ခြင့္ရွိတာ၊ ခြင့္ျပဳထားတဲ့ အဝတ္အစားကိုသာ ဝတ္ခြင့္ေပးတာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အဓိကကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ေဆြမ်ိဳးအရင္းကိုေတာင္ သတ္ဖို႔ ဝန္မေလးတာပါပဲ။ ဒါေတြ အျပင္ ေျမာက္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံသားေတြ မျဖစ္မေန လိုက္နာရတဲ့ စည္းကမ္းေတြကို ေဖာ္ျပေပးခ်င္ပါတယ္။
(၁) အေနာက္တိုင္း အဝတ္အစား ဝတ္ခြင့္ မရွိပါဘူး
ေျမာက္ကိုးရီးယားရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္တဲ့ ကင္ဂ်ဳံအန္ဟာ ေျမာက္ကိုးရီးယား တႏိုင္ငံလုံးကို ဂ်င္းေဘာင္းဘီ ဝတ္ခြင့္ မေပးပါဘူး။ အေၾကာင္းေတာ့ ဂ်င္းဟာ အေမရိကန္ အစရွိတဲ့ အေနာက္တိုင္းက ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ႐ိုးရာျဖစ္တာေၾကာင့္လို႔ ဆိုပါတယ္။ နယ္စပ္မွာကတည္းက ဂ်င္းတင္သြင္းမႈကို ပိတ္ထားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
(၂) ဆံပင္ပုံစံ
ေခါင္းေဆာင္ ကင္ဟာ ေျမာက္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံသားေတြကို ကန႔္သတ္ထားတဲ့ ဆံပင္ပုံစံကိုသာ ညႇပ္ခြင့္ေပးပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ ပုံစံ ၁၈ မ်ိဳးရွိၿပီး အမ်ိဳးသားေတြအတြက္ေတာ့ ၁၅ မ်ိဳးရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္ကင္ရဲ႕ ဆံပင္ပုံစံကေတာ့ ၁၅ မ်ိဳးထဲမွာ ပါဝင္ျခင္း မရွိပါဘူး။
(၃) ဂြမ္းထုပ္နဲ႔ ကြန္ဒုံး
ေျမာက္ကိုးရီးယားဟာ ေရွး႐ိုးစြဲႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္။ ေျမာက္ကိုးရီးယားေခါင္းေဆာင္ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ထူးထူးဆန္းဆန္း စည္းကမ္း တခုကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ အေနနဲ႔ ဂြမ္းထုပ္ သုံးခြင့္ မရွိတာပါ။ ရာသီလာခ်ိန္မွာ ေရွးယခင္က အမ်ိဳးသမီးေတြအတိုင္း အဝတ္ကိုသာ ခံရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္တားနည္း အားလုံးကို ေျမာက္ကိုးရီးယားမွာ တားျမစ္ထားပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ကြန္ဒုံးပါပဲ။
(၄) ခရစၥမတ္သစ္ပင္
ေျမာက္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံဟာ ဘာသာမဲ့လို႔ ေၾကျငာထားတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘာသာေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အသုံးအေဆာင္ေတြ ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ မရွိပါဘူး။ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ ပစၥည္းအားလုံးကို မကိုင္ေဆာင္ဖို႔ တင္းၾကပ္စြာ တားျမစ္ထားပါတယ္။ သူတို႔မွာ ဘယ္ဘာသာရဲ႕ ဘာသာေရးပြဲေတာ္ကိုမွ က်င္းပခြင့္ မရွိပါဘူး။
(၅) ႐ုပ္ျမင္သံၾကား
ေျမာက္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံမွာ အစိုးရက တရားဝင္ ျပသတဲ့ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားလိုင္း ၄ ခုက လြဲလို႔ အျခား ဘယ္႐ုပ္ျမင္သံၾကားလိုင္းကိုမွ ၾကည့္ရႈခြင့္ မရွိပါဘူး။ ဆင္ဆာစနစ္က အလြန္ျပင္းထန္ၿပီး အစိုးရက ျပသဖို႔ ခြင့္ျပဳတဲ့ သီတင္းေတြကိုသာ ထုတ္လႊင့္ တင္ဆက္ရပါတယ္။
(၆) ေတးဂီတ ေဖ်ာ္ေျဖပြဲ
ေျမာက္ကိုးရီးယားမွာ ကန႔္ကြက္ထားတာေတြကေတာ့ တကယ္ကို ထူးထူးဆန္းဆန္းေတြပါပဲ။ ႏိုင္ငံတကာက လာေရာက္ေဖ်ာ္ေျဖတဲ့ ေတးဂီတပြဲေတြကို ျပဳလုပ္ခြင့္ မျပဳပါဘူး။ ေတာင္ကိုးရီးယားက K-pop အဖြဲ႕ အခ်ိဳ႕ ခ်စ္ၾကည္ေရးအရ သြားေရာက္ ေဖ်ာ္ေျဖခဲ့ဖူးေပမယ့္ ေျမာက္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံသားေတြကေတာ့ ႏွစ္သက္ပုံ မေပၚပါဘူး။ ဒီလို ႏိုင္ငံတကာက ေဖ်ာ္ေျဖေရးေတြအစား ေျမာက္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံတြင္း ေတးဂီတအဖြဲ႕ေတြကိုသာ ေဖ်ာ္ေျဖခြင့္ျပဳပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး ေျမာက္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံမွာ Apple Brand, Starbucks, Wi-fi, International Call ေတြ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံျခား မဂၢဇင္းဖတ္ျခင္းနဲ႔ ၿပိဳင္ကား စတာေတြကို အသုံးျပဳခြင့္ ပိတ္ပင္ထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျပည္ပ ခရီးသြားခြင့္လည္း မရွိသလို ႏိုင္ငံကေန ထြက္ေျပးတာကို မိခဲ့ရင္လည္း ေသဒဏ္ေပးပါေသးတယ္။
Ref : brightside
Author – ေရဗန္(ဧရာဝတီ)
Credit – The Irrawaddy – Burmese Edition
https://burma.irrawaddy.com/lifestyle/trend/2018/12/20/178027.html
(Unicode)
မြောက်ကိုးရီးယားမှာ အပြင်းအထန် ကန့်ကွက်ထားတဲ့ စည်းကမ်းများ
တောင်ကိုးရီးယားက ကမ္ဘာ့ အဆင့်အမြင့်ဆုံးနိုင်ငံထဲမှာ ပါနေပေမယ့် မြောက်ကိုးရီးယားကတော့ တားမြစ်တာတွေ၊ ကန့်သတ်တာတွေနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးဖို့ တော်တော်လိုသေးတဲ့ နိုင်ငံ တနိုင်ငံ ဖြစ်နေပါတယ်။ မြောက်ကိုးရီးယားရဲ့ ထင်ရှားတဲ့ စည်းကမ်းတွေကတော့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ ဆံပင်ပုံစံကိုပဲ ညှပ်ခွင့်ရှိတာ၊ ခွင့်ပြုထားတဲ့ အဝတ်အစားကိုသာ ဝတ်ခွင့်ပေးတာတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
အဓိကကတော့ နိုင်ငံရေးနဲ့ ပတ်သက်လာရင် ဆွေမျိုးအရင်းကိုတောင် သတ်ဖို့ ဝန်မလေးတာပါပဲ။ ဒါတွေ အပြင် မြောက်ကိုးရီးယားနိုင်ငံသားတွေ မဖြစ်မနေ လိုက်နာရတဲ့ စည်းကမ်းတွေကို ဖော်ပြပေးချင်ပါတယ်။
(၁) အနောက်တိုင်း အဝတ်အစား ဝတ်ခွင့် မရှိပါဘူး
မြောက်ကိုးရီးယားရဲ့ ခေါင်းဆောင် ဖြစ်တဲ့ ကင်ဂျုံအန်ဟာ မြောက်ကိုးရီးယား တနိုင်ငံလုံးကို ဂျင်းဘောင်းဘီ ဝတ်ခွင့် မပေးပါဘူး။ အကြောင်းတော့ ဂျင်းဟာ အမေရိကန် အစရှိတဲ့ အနောက်တိုင်းက နိုင်ငံတွေရဲ့ ရိုးရာဖြစ်တာကြောင့်လို့ ဆိုပါတယ်။ နယ်စပ်မှာကတည်းက ဂျင်းတင်သွင်းမှုကို ပိတ်ထားတယ်လို့ သိရပါတယ်။
(၂) ဆံပင်ပုံစံ
ခေါင်းဆောင် ကင်ဟာ မြောက်ကိုးရီးယားနိုင်ငံသားတွေကို ကန့်သတ်ထားတဲ့ ဆံပင်ပုံစံကိုသာ ညှပ်ခွင့်ပေးပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေအတွက် ပုံစံ ၁၈ မျိုးရှိပြီး အမျိုးသားတွေအတွက်တော့ ၁၅ မျိုးရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ခေါင်းဆောင်ကင်ရဲ့ ဆံပင်ပုံစံကတော့ ၁၅ မျိုးထဲမှာ ပါဝင်ခြင်း မရှိပါဘူး။
(၃) ဂွမ်းထုပ်နဲ့ ကွန်ဒုံး
မြောက်ကိုးရီးယားဟာ ရှေးရိုးစွဲနိုင်ငံ ဖြစ်ပါတယ်။ မြောက်ကိုးရီးယားခေါင်းဆောင် ချမှတ်ထားတဲ့ ထူးထူးဆန်းဆန်း စည်းကမ်း တခုကတော့ အမျိုးသမီးတွေ အနေနဲ့ ဂွမ်းထုပ် သုံးခွင့် မရှိတာပါ။ ရာသီလာချိန်မှာ ရှေးယခင်က အမျိုးသမီးတွေအတိုင်း အဝတ်ကိုသာ ခံရတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ကိုယ်ဝန်တားနည်း အားလုံးကို မြောက်ကိုးရီးယားမှာ တားမြစ်ထားပါတယ်။ အဓိကကတော့ ကွန်ဒုံးပါပဲ။
(၄) ခရစ္စမတ်သစ်ပင်
မြောက်ကိုးရီးယားနိုင်ငံဟာ ဘာသာမဲ့လို့ ကြေငြာထားတဲ့ နိုင်ငံဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဘာသာရေးနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အသုံးအဆောင်တွေ ကိုင်ဆောင်ခွင့် မရှိပါဘူး။ ဘာသာရေးဆိုင်ရာ ပစ္စည်းအားလုံးကို မကိုင်ဆောင်ဖို့ တင်းကြပ်စွာ တားမြစ်ထားပါတယ်။ သူတို့မှာ ဘယ်ဘာသာရဲ့ ဘာသာရေးပွဲတော်ကိုမှ ကျင်းပခွင့် မရှိပါဘူး။
(၅) ရုပ်မြင်သံကြား
မြောက်ကိုးရီးယားနိုင်ငံမှာ အစိုးရက တရားဝင် ပြသတဲ့ ရုပ်မြင်သံကြားလိုင်း ၄ ခုက လွဲလို့ အခြား ဘယ်ရုပ်မြင်သံကြားလိုင်းကိုမှ ကြည့်ရှုခွင့် မရှိပါဘူး။ ဆင်ဆာစနစ်က အလွန်ပြင်းထန်ပြီး အစိုးရက ပြသဖို့ ခွင့်ပြုတဲ့ သီတင်းတွေကိုသာ ထုတ်လွှင့် တင်ဆက်ရပါတယ်။
(၆) တေးဂီတ ဖျော်ဖြေပွဲ
မြောက်ကိုးရီးယားမှာ ကန့်ကွက်ထားတာတွေကတော့ တကယ်ကို ထူးထူးဆန်းဆန်းတွေပါပဲ။ နိုင်ငံတကာက လာရောက်ဖျော်ဖြေတဲ့ တေးဂီတပွဲတွေကို ပြုလုပ်ခွင့် မပြုပါဘူး။ တောင်ကိုးရီးယားက K-pop အဖွဲ့ အချို့ ချစ်ကြည်ရေးအရ သွားရောက် ဖျော်ဖြေခဲ့ဖူးပေမယ့် မြောက်ကိုးရီးယားနိုင်ငံသားတွေကတော့ နှစ်သက်ပုံ မပေါ်ပါဘူး။ ဒီလို နိုင်ငံတကာက ဖျော်ဖြေရေးတွေအစား မြောက်ကိုးရီးယားနိုင်ငံတွင်း တေးဂီတအဖွဲ့တွေကိုသာ ဖျော်ဖြေခွင့်ပြုပါတယ်။
နောက်ပြီး မြောက်ကိုးရီးယားနိုင်ငံမှာ Apple Brand, Starbucks, Wi-fi, International Call တွေ အပါအဝင် နိုင်ငံခြား မဂ္ဂဇင်းဖတ်ခြင်းနဲ့ ပြိုင်ကား စတာတွေကို အသုံးပြုခွင့် ပိတ်ပင်ထားပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ပြည်ပ ခရီးသွားခွင့်လည်း မရှိသလို နိုင်ငံကနေ ထွက်ပြေးတာကို မိခဲ့ရင်လည်း သေဒဏ်ပေးပါသေးတယ်။
Ref : brightside
Author – ရေဗန်(ဧရာဝတီ)
Credit – The Irrawaddy – Burmese Edition
https://burma.irrawaddy.com/lifestyle/trend/2018/12/20/178027.html
