ေဆာ္ဒီဟာ ကမာၻေပၚမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ကိုယ္တိုင္ ကားေမာင္းဖို႔ ခြင့္မျပဳတဲ့ ေနာက္ဆုံးက်န္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံတခုျဖစ္
ေဆာ္ဒီအာေရဗ်ႏိုင္ငံမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကားမေမာင္းဖို႔ တားျမစ္ထားတာကို ဇြန္ ၂၄ ရက္မွာ ႐ုပ္သိမ္း ေပးလိုက္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ေဆာ္ဒီမွာရွိတဲ့ ေထာင္နဲ႔ ခ်ီတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း သန္းေခါင္ေက်ာ္ အခ်ိန္ကို ေစာင့္ဆိုင္းၿပီး လမ္းေတြေပၚထြက္ၿပီး ကားေတြေမာင္းခဲ့ၾကပါတယ္။
ေဆာ္ဒီအာေရဗ်ႏိုင္ငံဟာ ကမာၻေပၚမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ကိုယ္တိုင္ ကားေမာင္းဖို႔ ခြင့္မျပဳတဲ့ ေနာက္ဆုံးက်န္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံတခုျဖစ္ၿပီး အမ်ိဳးသမီးေတြ အတြက္ မိသားစုေတြက သီးသန႔္ ယာဥ္ေမာင္း ငွားထားေပးခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဒီကေန႔မွာ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်မွာ ေနထိုင္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ပထမဆုံး ကိုယ္တိုင္ ကားေမာင္းတာကို ခြင့္ျပဳခဲ့တာေၾကာင့္ သမိုင္းဝင္ေန႔ တေန႔လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ေဆာ္ဒီအမ်ိဳးသမီး ၂၀၀၀ေလာက္ ယာဥ္ေမာင္းလိုင္စင္ရထား
သန္းေခါင္ယံေက်ာ္ၿပီဆိုကတည္းက အၿပဳံးပန္းေတြေဝေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကားကို ေပ်ာ္႐ႊင္စြာနဲ႔ ကိုယ္တိုင္ ေမာင္းႏွင္ေနၾကပါၿပီ။
ဒါအျပင္ ကားေပၚမွာ အတူပါလာတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြက လက္မေတြေထာင္ၿပီး ႏႈတ္ဆက္ေနတာ၊ လမ္းေဘးမွာရွိတဲ့ အမ်ိဳးသားေတြက ကံေကာင္းပါေစဆိုၿပီး ကားေမာင္းေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ဆုေတာင္းေပးေနတာေတြလည္း ေဆာ္ဒီရဲ႕ လမ္းမေပၚမွာ ေတြ႕ေနရပါတယ္။
သန္းေခါင္ေက်ာ္ၿပီဆိုတာနဲ႔ ပထမဆုံးအႀကိမ္ ေဆာ္ဒီရဲ႕ လမ္းေပၚကို ကားေမာင္းဖို႔ ထြက္လာတဲ့ မတ္စ္ ဒူလင္အာတစ္ကေတာ့ အရမ္းေပ်ာ္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
“ခံစားခ်က္ကို ဘယ္လိုေျပာရမလဲဆိုတာကို ေျပာဖို႔ စကားလုံး မရွိေအာင္ပါပဲ။ အခုလို ကားေမာင္းရတာကို အရမ္း ဂုဏ္ယူပါတယ္။ ေနာက္ကေန ထိုင္ရတာနဲ႔ အေတာ္ကို ကြာပါတယ္” လို႔ မတ္စ္ ဒူလင္အာတစ္က ေျပာပါတယ္။
ေဆာ္ဒီမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကားေမာင္းခြင့္ရဖို႔ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရး လႈပ္ရွားတဲ့အဖြဲ႕ေတြက ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လႈပ္ရွားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဆာ္ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြကို ကားေမာင္းခြင့္ျပဳမႈဆိုတာ အိမ္ေရွ႕မင္းသား မိုဟာမက္ ဘင္ဆာလ္မန္ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြထဲက တခုလည္း ျဖစ္ပါ တယ္။
အရင္ႏွစ္ စက္တင္ဘာက ဒီလိုအေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္ဖို႔ ေဆာ္ဒီမွာ စတင္ ေၾကညာခဲ့ၿပီး အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ ယာဥ္ေမာင္းလိုင္စင္ေတြကို ဒီလ အေစာ ပိုင္းက စထုတ္ ေပးခဲ့ပါတယ္။
အဖမ္းခံထားရတဲ့ ေဆာ္ဒီက အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူ အဇီဇာ အယ္လ္ ယူဆက္ဖ္
ေဆာ္ဒီအမ်ိဳးသမီး ၂၀၀၀ေလာက္ ယာဥ္ေမာင္းလိုင္စင္ရထားတယ္လို႔ ေဆာ္ဒီ အာဏာပိုင္ေတြက ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အခုလို အမ်ိဳးသမီးေတြကို ကားေမာင္းခြင့္ေပးလိုက္တဲ့အေပၚ ေဆာ္ဒီက အမ်ိဳးသားေတြက မေက်နပ္သလို လူမႈကြန္ရက္ မီဒီယာေတြေပၚမွာ အာရပ္ဘာသာနဲ႔ ကားေမာင့္ခြင့္မျပဳဆိုတဲ့ hashtag ေတြ ျဖန႔္ေဝေနၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒါအျပင္ အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာပဲ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကားေမာင္းဖို႔ လႈပ္ရွားခဲ့တဲ့ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြ အေပၚ အေရးယူ ေဆာင္႐ြက္မႈေတြ ပိုမို တိုးျမင့္လာပါတယ္။
ေလာေလာဆယ္ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရး လုပ္ေဆာင္ေနသူ ၈ ဦးကို ဖမ္းဆီးထားၿပီး အၾကမ္းဖက္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရး တရား႐ုံးမွာ အမႈ ရင္ဆိုင္ရမွာ ျဖစ္သလို ႏွစ္ရွည္ ေထာင္ဒဏ္ေတြ ရင္ဆိုင္ရႏိုင္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာ အဖြဲ႕က ေျပာပါတယ္။
အရင္သမိုင္းေၾကာင္းကို ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္တုန္းက ရီယတ္ၿမိဳ႕မွာ ကားေမာင္းတဲ့ အမ်ိဳး သမီးေတြ ဒါဇင္နဲ႔ခ်ီ အဖမ္းခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒါအျပင္ ၂၀၀၈၊ ၂၀၁၁နဲ႔ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ေတြက ေဆာ္ဒီ အမ်ိဳး သမီးေတြ ကားေမာင္းတဲ့ ဗြီဒီယိုဖိုင္ကို လူမႈကြန္ရက္ေပၚမွာ တင္လို႔ အမ်ိဳးသမီးေတြ အဖမ္းခံခဲ့ ရဖူးပါတယ္။
ရီယတ္ၿမိဳ႕ကေန သတင္းေပးပို႔ေနတဲ့ ဘီဘီစီ သတင္းေထာက္ ေအာ္လာ ဂဲလ္ရင္ကေတာ့ ညသန္းေခါင္လို႔ နာရီက အခ်က္ေပးလိုက္တာနဲ႔ အမ်ိဳးသမီး ေတြလမ္းမေပၚ ထြက္လာခဲ့သလို ပထမဆုံး ေဆာ္ဒီမွာ လိုင္စင္ရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးက စိတ္လႈပ္ရွားလြန္းလို႔ အိပ္မေပ်ာ္တဲ့ညေတြ အမ်ားႀကီးရွိခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
အမ်ိဳးသမီးေတြ လြတ္လပ္စြာ ကားေမာင္းႏိုင္ေပမယ့္ အမ်ိဳးသားေဖာ္မပါဘဲ လြတ္လပ္စြာ ခရီးသြားခြင့္၊ လက္ထပ္ခြင့္နဲ႔ ကြာရွင္းခြင့္ေတြ ရဖို႔ကေတာ့ လိုေသးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီအေျပာင္းအလဲက သိပ္ၿပီးေရွ႕ေရာက္တဲ့ ေျခတလွမ္းမဟုတ္ဘူးလို႔လည္း ဘီဘီစီ သတင္းေထာက္ ေအာ္လာ ဂဲလ္ရင္က သုံးသပ္ပါတယ္။
Via: BBC
